Ad Martyres | Reditus in Auctori Indicem |
[0624C] | Carcerem [0624C] nobis pro palaestra interpretemur, ut ad stadium tribunalis bene exercitati incommodis omnibus producamur: quia virtus duritia extruitur, mollitia vero destruitur. |
[0628A] | Ad hoc quidem vel praesentia nobis tempora documenta sint, quantae qualesque personae inopinatos, natalibus, et dignitatibus, et corporibus, et aetatibus suis, exitus referunt, hominis caussa: aut ab ipso, si contra eum fecerint: aut ab adversariis ejus, si pro eo steterint. |
[0625C] | Regulus, dux Romanorum, [0625C] captus a Carthaginiensibus, cum se unum pro multis captivis Carthaginiensibus compensari noluisset, maluit hostibus reddi et in arcae genus stipatus undique extrinsecus clavis transfixus, tot cruces sensit. |
[0626C] | Haec, benedicti, non sine caussa [0626C] Dominus in seculum admisit; sed ad nos et nunc exhortandos, et in illo die confundendos, si reformidaverimus pati pro veritate in salutem, quae alii affectaverunt pro vanitate in perditionem. |
[0626C] | Haec, benedicti, non sine caussa [0626C] Dominus in seculum admisit; sed ad nos et nunc exhortandos, et in illo die confundendos, si reformidaverimus pati pro veritate in salutem, quae alii affectaverunt pro vanitate in perditionem. |
[0626B] | Quis ergo non libentissime tantum pro vero habeat erogare, quantum alii pro falso? |
[0626B] | Quis ergo non libentissime tantum pro vero habeat erogare, quantum alii pro falso? |
Ad Nationes | Reditus in Auctori Indicem |
[0603B] | Adhuc de Saturno immorabor, quod et caeteris compendium praestruam, satiata primordiorum disputatione; nec praetermittam potiora testimonia divinarum litterarum, quibus fides pro antiquitate superior debetur. |
[0574A] | Majestas constituitur in quaestum, negotiatio religione proscribitur, sanctitas locationem mendicat; exigitis mercedem pro solo templi, pro aditu sacri, pro stipitibus, pro ostiis; venditis totam divinitatem, non licet eam gratis coli; plus denique publicanis reficitur, quam sacerdotibus. |
[0562A] | Nomen in caussa est, quod quaedam occulta vis per vestram ignorantiam oppugnat, ut nolitis scire pro certo, quod vos pro certo nescire certi estis, et ideo nec creditis quae non probantur, et, ne probentur facile, non vultis inquirere, ut nomen inimicum sub praesumptione criminum puniatur: adeo ut de nomine inimico recedatur, ideo negare compellimur, dehinc negantes liberamur tota impunitate proeteritorum: jam non cruenti, neque incesti, quia nomen illud amisimus. |
[0581A] | Caeterum incesta vestra pro sua libertate et luce omni et nocte omni et tota coeli conscientia fruuntur, quodque felicius proveniat, cum palam misceatis incesta toto conscio coelo, soli ipsi ignoratis; nos vero etiam in tenebris scelera nostra recognoscere possumus. |
[0559C] | Multi bona fide, imo jam plures pro extremitatibus temporum. |
[0573C] | Privatos enim deos, quos Lares et Penates domestica consecratione perhibetis, domestica licentia inculcatis, venditando, pignerando pro necessitate ac voluntate. |
[0595C] | Superest gentile illud genus inter populos deorum, quos libidine sumptos, non pro notitia veritatis, docet privata notitia. |
[0565A] | Quid enim insigne praeferimus, nisi primam sapientiam, qua frivola humanae manus opera non adoramus; abstinentiam, qua ab alieno temperamus; pudicitiam, quam nec [0565A] oculis contaminamus; misericordiam, qua super indigentes flectimur; ipsam veritatem, qua offendimus; ipsam libertatem, pro qua mori novimus? |
[0564A] | Pro stultitiae caecitate laudant quae sciunt, vituperant quae nesciunt, et id quod sciunt eo quod nesciunt vitiant. |
[0574A] | Majestas constituitur in quaestum, negotiatio religione proscribitur, sanctitas locationem mendicat; exigitis mercedem pro solo templi, pro aditu sacri, pro stipitibus, pro ostiis; venditis totam divinitatem, non licet eam gratis coli; plus denique publicanis reficitur, quam sacerdotibus. |
[0594C] | Ecce vos cum eadem licentia praesumptionis sepulcris regum vestrorum coelum infamatis, nonne probatos quosque justitia, virtute, [0594C] pietate et omni bono ejusmodi consecrationis solatio honestatis contenti pro talibus etiam irrideri pejerantes. |
[0591B] | Pro discrimine vocabulorum etiam res separantur, etiam materiae conditio vocabulum sequitur. |
[0562A] | Nomen in caussa est, quod quaedam occulta vis per vestram ignorantiam oppugnat, ut nolitis scire pro certo, quod vos pro certo nescire certi estis, et ideo nec creditis quae non probantur, et, ne probentur facile, non vultis inquirere, ut nomen inimicum sub praesumptione criminum puniatur: adeo ut de nomine inimico recedatur, ideo negare compellimur, dehinc negantes liberamur tota impunitate proeteritorum: jam non cruenti, neque incesti, quia nomen illud amisimus. |
[0574A] | Majestas constituitur in quaestum, negotiatio religione proscribitur, sanctitas locationem mendicat; exigitis mercedem pro solo templi, pro aditu sacri, pro stipitibus, pro ostiis; venditis totam divinitatem, non licet eam gratis coli; plus denique publicanis reficitur, quam sacerdotibus. |
[0574A] | Majestas constituitur in quaestum, negotiatio religione proscribitur, sanctitas locationem mendicat; exigitis mercedem pro solo templi, pro aditu sacri, pro stipitibus, pro ostiis; venditis totam divinitatem, non licet eam gratis coli; plus denique publicanis reficitur, quam sacerdotibus. |
[0599A] | Atquin Romanis magis detestandus, qui pro salute principum et domus eorum adversus liberos et conjuges et omne pignus suum dejerant. |
[0605A] | Ma responsionis, an dignus coelo et divinitate, sic enim pro va. |
[0585B] | Item judicium annuntiamus a Deo pro cujusque meritis post interitum destinatum. |
[0566A] | Atquin pro legibus facit inquisitio. |
[0559D] | Nam de malo ita constat [0559D] apud omnes, ut ne ipsi quidem rei, qui ad malum transeunt et a vobis in perversa divertunt, defendere malum pro bono audeant. |
Ad Senatorem | Reditus in Auctori Indicem |
[1107A] | Maro namque poeta pro poena posuit: Sedet, aeternumque sedebit Infelix Theseus; semper nocet utile longum; Prandia longa nocent, jejunia longa fatigant; Sic nimium sapere stultum facit improba secta. |
Ad Uxorem | Reditus in Auctori Indicem |
[1287A] | Sacerdotium viduitatis, et celebratum est [1287A] apud nationes, pro diaboli scilicet aemulatione. |
[1294A] | Domino certe non potest pro disciplina satisfacere, habens in latere diaboli servum, procuratorem Domini sui ad impedienda fidelium studia et officia: ut si statio facienda est, maritus de die condicat ad balneas; si jejunia observanda sunt, maritus eadem die convivium exerceat; si procedendum erit, nunquam magis familiae occupatio obveniat. |
[1284A] | Quot item, qui consensu pari inter se matrimonii [1284A] debitum tollunt, voluntarii spadones pro cupiditate regni coelestis. |
Adversus Gnosticos Scorpiace | Reditus in Auctori Indicem |
[0149B] | I, 29), quibus donatum esset non tantum credere in Christum, sed etiam pro ipso pati: Eumdem, inquit, agonem habentes quem in me vidistis, et nunc audistis . |
[0124A] | Sed nesciunt simplices animae, quid, quomodo scriptum sit, ubi, et quando, et coram quibus confitendum, nisi quod nec simplicitas [0124A] ista, sed vanitas, imo dementia, pro Deo mori. |
[0135B] | XXII, 37), quam pro Deo ponit, hominem martyrem excudit. |
[0125B] | Perinde enim et qui martyriis refragantur, salutem perditionem interpretantes, tam dulce in amarum, quam lucem in tenebras reformant, atque ita miserrimam hanc vitam [0125B] illi beatissimae praevertendo, tam amarum pro dulci, quam tenebras pro luce supponunt. |
[0137A] | CXV); non opinor ista communis et omnium debitum: atqui justa, etiam ignominiosa est ex elogio transgressionis et merito damnationis; sed illa quae in ipso aditur ex testimonio religionis, et praelio confessionis, pro justitia et sacramento; sicut Esaia (LVII, 1): Videte , inquit, quomodo perit justus, et nemo excipit corde; et viri justi auferuntur, et nemo animadvertit: a facie enim injustitiae perit justus, et erit honor sepultura ejus. |
[0148B] | I, 3, 4), gloriemur in vobis in Ecclesiis Dei pro tolerantia vestra et fide, in omnibus persecutionibus et pressuris, quibus sustinetis ostentamen justi judicii Dei, ut digni habeamini regno ejus, pro quo et patimini. |
[0140C] | Sicut non olim pro. |
[0136B] | Possum dicere cum Sophia Dei: Christus est qui se tradidit pro delictis nostris. |
[0134C] | XV), nisi pro [0135A] diversitate radiorum? |
[0138B] | Plane alia in Christo et divinitas et voluntas et schola, martyria aut nulla in totum, aut aliter intelligenda mandarit, qui neminem ad hujusmodi discrimen hortetur, qui pro eo passis nihil repromittat, quia pati eos nolit. |
[0136B] | Scit et Apostolus qualem Deum adscripserit, cum scribit: [0136B] Si Deus Filio suo non pepercit, sed pro nobis tradidit illum, quomodo non et cum illo omnia condonavit nobis? |
[0134C] | Aut quomodo multae mansiones apud Patrem, si non pro varietate meritorum? |
[0148C] | Pressura, an angustia, an fames, an nuditas, an periculum, an machaera, secundum quod scriptum est: tui caussa mortificamur tota die, deputati sumus ut pecora jugulationis; sed in omnibus istis supervincimus pro eo qui nos dilexit. |
[0147A] | Quod si pro fratribus, quanto magis pro Domino moriendum docet, satis de Apocalypsi quoque sua instructus haec suadere! |
[0138B] | Caeterum, pati oportebat omnem Dei praedicatorem atque cultorem qui ad idololatriam provocatus negasset obsequium, secundum illius quoque rationis statum, qua et praesentibus tunc et posteris deinceps commendari [0138B] veritatem oportebat, pro qua fidem diceret passio ipsorum defensorum ejus; quia nemo voluisset occidi, nisi compos veritatis. |
[0124A] | Semel Christus pro nobis obiit, semel occisus est ne occideremur. |
[0147A] | Joannes vero, ut etiam pro fratribus nostris animas ponamus, hortatur, negans timorem esse in dilectione (I Joan. |
[0130C] | Praescribitur mihi ne quem alium Deum dicam; ne, vel dicendo, non minus lingua quam manu Deum [0130C] fingam; ne quem alium adorem, aut quoque modo venerer, praeter unicum illum qui ita mandat; quem et jubeor timere, ne ab eo deserar; et de omni substantia diligere, ut pro eo moriar. |
[0148B] | I, 3, 4), gloriemur in vobis in Ecclesiis Dei pro tolerantia vestra et fide, in omnibus persecutionibus et pressuris, quibus sustinetis ostentamen justi judicii Dei, ut digni habeamini regno ejus, pro quo et patimini. |
[0152A] | At ego non modo vincula Jerosolymis pati optaverim, verum etiam mori pro nomine Domini mei Jesu Christi. |
[0147A] | Quod si pro fratribus, quanto magis pro Domino moriendum docet, satis de Apocalypsi quoque sua instructus haec suadere! |
[0146C] | Haec enim [0146C] gratia est, in hoc et vocati estis, quoniam et Christus passus est pro nobis, relinquens vobis exemplum semetipsum, ut assequamini vestigia ipsius. |
[0125B] | Perinde enim et qui martyriis refragantur, salutem perditionem interpretantes, tam dulce in amarum, quam lucem in tenebras reformant, atque ita miserrimam hanc vitam [0125B] illi beatissimae praevertendo, tam amarum pro dulci, quam tenebras pro luce supponunt. |
[0124A] | At tu, fides si vigilat, ibidem scorpio pro solea anathema illidito, et relinquito in suo sopore morientem. |
[0149A] | XII, 10), boni duco in infirmitatibus, in injuriis, in necessitatibus, in persecutionibus, in angustiis pro Christo. |
Adversus Hermogenem | Reditus in Auctori Indicem |
[0215A] | Ergo secundum hanc quoque significationem, principium pro principatu et potestate sumetur. |
[0212B] | Pro qualitate enim rei operari habuit et secundum ingenium materiae, non secundum suum arbitrium: adeo ut et mala pro natura, non sua, sed substantiae, fecerit. |
[0212B] | Pro qualitate enim rei operari habuit et secundum ingenium materiae, non secundum suum arbitrium: adeo ut et mala pro natura, non sua, sed substantiae, fecerit. |
[0226B] | Haec responderim pro scriptura praesenti, quatenus hic solorum corporum factitationem commendare videtur coeli et terrae. |
[0206A] | Magna, [0206A] bona fide, caecitas haereticorum pro hujusmodi argumentatione, cum ideo aut alium Deum bonum et optimum volunt credi, quia mali auctorem existiment Creatorem; aut materiam cum Creatore proponunt, ut malum a materia, non a Creatore deducant: quando nullus omnino deus liberetur ista quaestione, ut non auctor mali videri proinde possit, quisquis ille est qui malum etsi non ipse fecit, tamen a quocumque et unde unde passus est fieri. |
[0233B] | Nemo se apud tonsorem pro homine mulum inspexit, nisi si qui putat in hac exstructione mundi, dispositae jam et comptae, informem et incultam materiam respondere. |
[0206B] | Quod non faciendo, malum judicavit, id sustinendo, bonum pronuntiavit, malum pro bono sustinendo et non potius eradicando, assertor ejus inventus est: male, si per voluntatem, turpiter, si per necessitatem. |
Adversus Judaeos | Reditus in Auctori Indicem |
[0630A] | Ostensa enim caussa gratiae ejus, pro injuria scilicet mortis repensandae, pariter ostensum est haec illum propter mortem consecuturum; post mortem utique resurrectionem consecuturum. |
[0640C] | Alter vero pro delictis oblatus, et sacerdotibus tantum templi in pabulum datus, secundae repraesentationis argumenta signabat, qua delictis omnibus expiati sacerdotes templi spiritalis, id est Ecclesiae, Dominicae gratiae quasi [0641A] visceratione quadam fruerentur, jejunantibus caeteris a salute. |
[0636C] | Hunc enim oportebat pro omnibus gentibus fieri sacrificium, qui tamquam ovis ad victimam ductus est, et velut agnus coram tondente se sine voce, sic non aperuit os suum (Is. |
[0634A] | XXIII, 17): quod vobis pro meritis vestris post expugnationem Hierusalem, prohibitis ingredi in terram vestram, de longinquo eam oculis tantum videre permissum est. |
[0629C] | Nam mortem ejus et passionem et sepulturam una voce Esaiae volo ostendere: A facinoribus, inquit, populi mei perductus est ad mortem, et dabo malos pro sepultura ejus, et divites pro morte ejus; quia scelus non fecit, nec dolus in ore ejus inventus est, et Deus voluit eximere a morte animam ejus (Isa. |
[0604B] | Nam vetus lex ultione gladii se vindicabat, et oculum pro oculo eruebat (Exod. |
[0640B] | Sed Jesus iste Christus Dei patris summus sacerdos qui primo adventu suo humana forma et passibilis venit in humilitate usque ad passionem; ipse etiam effectus hostia per omnia pro omnibus nobis, qui post resurrectionem suam indutus podere, sacerdos in aeternum (Ps. |
[0607C] | [0607C] Denique, cum per Moysen in Levitico lex sacerdotalis conscriberetur, invenimus praescriptum populo Israeli, ut sacrificia nullo in loco offerentur Deo quam in terra repromissionis, quam Dominus Deus daturus esset populo Israeli et fratribus eorum: ut, introducto Israel, illic celebrarentur sacrificia et holocausta tam pro peccatis quam pro animabus, et nusquam alibi nisi in terra sancta (Deut. |
[0618A] | Ante est enim inspicias aetatis demonstrationem, an virum jam Christum exhibere ista aetas possit, nedum imperatorem; scilicet vagitu ad arma esset convocaturus infans; et signum belli, non tuba, sed crepitacillo daturus; nec ex equo vel de muro, sed de nutricis et gerulae suae dorso sive collo hostem destinaturus; atque ita Damascum et Samariam pro mammis subacturus. |
[0629C] | Nam mortem ejus et passionem et sepulturam una voce Esaiae volo ostendere: A facinoribus, inquit, populi mei perductus est ad mortem, et dabo malos pro sepultura ejus, et divites pro morte ejus; quia scelus non fecit, nec dolus in ore ejus inventus est, et Deus voluit eximere a morte animam ejus (Isa. |
[0600C] | Unde intelligimus Dei legem etiam ante Moysen, nec in Horeb tantum, aut in Sina et in cremo, sed antiquiorem primum in paradiso, post patriarchis, atque ita et Judaeis certis temporibus reformatam; [0600C] ut non jam ad Moysi legem ita attendamus, quasi ad principalem legem, sed ad subsequentem, quam certo tempore Deus et gentibus exhibuit, et repromissam per prophetas in melius reformavit, et praemonuit futurum ut, sicuti certo tempore data est lex per Moysen, ita temporaliter observata et custodita credatur: nec adimamus hanc Dei potestatem, pro temporum conditione legis praecepta reformantem [0601A] in hominis salutem. |
[0602A] | Probat et Loth frater Abrahae, quod pro meritis justitiae suae sine legis observatione de Sodomitarum incendio sit liberatus. |
[0630A] | Quis enim alius, nisi qui natus est, ut supra ostendimus, pro eo quod tradita est in mortem anima ejus? |
[0607C] | [0607C] Denique, cum per Moysen in Levitico lex sacerdotalis conscriberetur, invenimus praescriptum populo Israeli, ut sacrificia nullo in loco offerentur Deo quam in terra repromissionis, quam Dominus Deus daturus esset populo Israeli et fratribus eorum: ut, introducto Israel, illic celebrarentur sacrificia et holocausta tam pro peccatis quam pro animabus, et nusquam alibi nisi in terra sancta (Deut. |
[0626A] | Quae quidem omnia ipso perpessus, non pro actu suo aliquo malo passus est, sed ut Scripturae implerentur de ore prophetarum (Matth. |
[0630C] | Nam et pro istis meritis vestris, cladem vestram futuram Ezechiel nuntiat: et non solum in isto saeculo, quae jam evenit, sed in die retributionis, quae subsequetur. |
[0625B] | LIII, 9), quique omnem justitiam et humilitatem exhibuit; et ut supra de eo praedictum memoravimus, non pro meritis suis in id genus mortis expositus est, sed ut ea quae praedicta sunt a prophetis, per vos ei obventura implerentur, sicut in Psalmis ipse Spiritus Christi jam canebat, dicens: [0625C] Retribuebant mihi mala pro bonis (Ps. |
[0625C] | LIII, 9), quique omnem justitiam et humilitatem exhibuit; et ut supra de eo praedictum memoravimus, non pro meritis suis in id genus mortis expositus est, sed ut ea quae praedicta sunt a prophetis, per vos ei obventura implerentur, sicut in Psalmis ipse Spiritus Christi jam canebat, dicens: [0625C] Retribuebant mihi mala pro bonis (Ps. |
Adversus Marcionem | Reditus in Auctori Indicem |
[0305C] | Sed quae potius legis bona defendam, quam quae haeresis concupiit, ut talionis definitionem, oculum [0305C] pro oculo, dentem pro dente, et livorem pro livore repetentis (Exod. |
[0305C] | Sed quae potius legis bona defendam, quam quae haeresis concupiit, ut talionis definitionem, oculum [0305C] pro oculo, dentem pro dente, et livorem pro livore repetentis (Exod. |
[0273B] | Caeterum, qualis bonitas, quae per injuriam constat, et quidem pro extraneo? |
[0494C] | Quid, ait, facient qui pro mortuis baptizantur, si mortui non resurgunt (I Cor. |
[0475A] | Cur autem non magis competat Creatori, Filium suum dedisse maledictioni suae, quam illi Deo tuo subdidisse maledictioni, et quidem pro homine alieno? |
[0461A] | Aut si propterea panem corpus sibi finxit, quia corporis carebat veritate, ergo panem debuit tradere pro nobis. |
[0495A] | Noli ergo Apostolum novum statim auctorem aut confirmatorem ejus denotare, ut tanto magis sisteret carnis resurrectionem, quanto illi qui vane pro mortuis baptizarentur, fide resurrectionis hoc facerent. |
[0412B] | Et merito se pro suo homine deposuit, pro imagine et similitudine sua, non aliena; ut, quoniam homo non erubuerat lapidem et lignum adorans, eadem constantia non confusus de Christo, pro impudentia idololatriae, satis Deo faceret per impudentiam fidei. |
[0481B] | Sed prius de mundo disceptabo, quatenus subtilissimi haeretici hic vel maxime mundum per Dominum mundi interpretantur; nos autem hominem qui sit in mundo intelligimus ex forma simplici loquelae humanae, qua plerumque id quod continet, ponimus pro eo quod continetur. |
[0453A] | Et ego non dico vobis in qua virtute haec facio; malum pro malo reddit. |
[0390C] | Lugentibus Sionis gloriam, et pro cinere unguenti jucunditatem, et gloriae habitum pro spiritu taedii. |
[0320D] | Jam vero Scripturis probaturus Christum Creatoris fuisse, cujus Scripturae ab eo adimpletae sint, praefatur, duas caussas eloquii prophetici adversariis agnoscendas; unam, qua futura interdum pro jam transactis annuntiantur; aliam, qua pleraque figurate portenduntur. |
[0357D] | In primis diversitatem praeceptorum et disciplinarum non negans, in unum et eumdum Deum competere demonstrat; ex eo quod ipse Deus creator per Prophetas suos aliam legem novam, Evangelii nempe, orituram praedixerit pro Veteri, ac testamentum aeternum pro temporali. |
[0395C] | In quantum ergo non capit, ut idem [0395C] videatur et dentem pro dente, oculum pro oculo, in vicem injuriae exigere, qui non modo vicem, sed etiam ultionem, etiam recordationem et recogitationem injuriae prohibet: in tantum aperitur nobis, quomodo oculum pro oculo, et dentem pro dente censuerit, non ad secundam injuriam talionis permittendam, quam prohibuerat interdicta ultione, sed ad primam coercendam, quam prohibuerat opposito talione, ut unusquisque respiciens licentiam secundae injuriae, a prima semetipsum contineret. |
[0501A] | Quod [0501A] si haec sunt fictilia vasa in quibus tanta nos pati dicit, in quibus etiam mortificationem circumferimus Domini ; satis ingratus Deus et injustus, si non et hanc substantiam resuscitaturus est, in qua pro fide ejus tanta tolerantur, in qua et mors Christi circumfertur, in qua et eminentia virtutis consecratur. |
[0399C] | Hoc genus suavitatis, qua soles et imbres qui foeneraverat, non recepturus ab humano genere ut Creator; qui pro tanta elementorum liberalitate facilius idolis quam sibi debitum gratiae referentes [0400A] homines usque adhuc sustinet. |
[0311C] | [0311C] Caeterum, si idem homo, ut in utroque pro temporibus, in utroque dispungetur a Deo, et bono, et judice, qui non levitate aut improvidentia sententias vertit; sed censura gravissima et providentissima, merita temporis cujusque dispensat. |
[0495A] | Igitur et pro mortuis tingui, pro corporibus est tingui; mortuum enim corpus ostendimus. |
[0426C] | Nam et panem petentibus de coelo dedit manna, et carnem desiderantibus emisit ortygometram, non serpentem pro pisce, nec scorpium pro ovo. |
[0460B] | II, 6): Pro eo quod venundedere justum. |
[0308C] | Reposcunt Aegyptii de Hebraeis vasa aurea et argentea; contra Hebraei mutuas petitiones instituunt, allegantes sibi quoque eorumdem patrum nomine, ex eodem scripturae instrumento [0308C] mercedes restitui oportere illius operariae servitutis, pro laterinis deductis, pro civitatibus et villis aedificatis. |
[0412B] | Et merito se pro suo homine deposuit, pro imagine et similitudine sua, non aliena; ut, quoniam homo non erubuerat lapidem et lignum adorans, eadem constantia non confusus de Christo, pro impudentia idololatriae, satis Deo faceret per impudentiam fidei. |
[0301B] | Aut proba ea injusta, ut probes malitiae deputanda, id est, injustititae mala: quia si justitiae erunt, jam mala non erunt, sed bona; malis tantummodo mala, quibus etiam directo bona pro malis damnantur. |
[0496D] | V, 19-21) scribens, abstulit Dei regnum, solitus et alias substantiam [0496D] pro operibus substantiae ponere; ut cum dicit, Eos qui in carne sunt, Deo placere non posse; quando enim placere Deo poterimus, nisi dum in carne hac sumus? |
[0426C] | Nam et panem petentibus de coelo dedit manna, et carnem desiderantibus emisit ortygometram, non serpentem pro pisce, nec scorpium pro ovo. |
[0293B] | Quantum vero in homine, secundum motus libertatis ipsius Quis enim non hoc [0293B] praestat ei, cui quid semel frui praestat, ut pro animo et arbitrio suo fruatur? |
[0321A] | Neque ipsi suffragari angelos Creatoris, quasi illi in phantasmate putativae carnis egerint apud Abraham et Lot; et tamen vere sint congressi et pasti; quod ad moriendum pro nobis non essent dispositi. |
[0273C] | Fortasse enim pro domestico aliquatenus rationalis habeatur bonitas injuriosa; [0273C] pro extraneo vero, cui nec proba legitime deberetur, qua ratione tam injusta rationalis defendetur? |
[0318C] | Oculum pro oculo reposcit Deus noster; sed et vester vicem prohibens, iterabilem magis injuriam facit. |
[0400B] | Ut opinor, haec retributionem pro meritis provocatam sonant. |
[0313A] | Nam et apud Graecos interdum malitiae pro vexationibus et laesuris, non pro malignitatibus ponuntur, sicut et in isto articulo; atque adeo, si ejus malitiae poenituit Creatorem, quasi creaturae reprobandae scilicet, et deletui vindicandae. |
[0300B] | Sic totus Deus bonus est, dum pro bono omnia est. |
[0457A] | Sed monstrato dehinc tempore excidii, cum coepisset vallari exercitibus Hierusalem, signa jam ultimi finis enarrat, solis et lunae siderumque prodigia, et in terra angustias nationum obstupescentium velut a sonitu maris fluctuantis pro exspectatione imminentium orbi malorum. |
[0408B] | Fides haec fuit primo, qua Deum suum confidebat misericordiam malle quam ipsum sacrificium, qua eum Deum certa erat operari in Christo, qua sic eum tetigit, non ut hominem sanctum, nec ut prophetam, quem contaminabilem pro humana substantia sciret; sed ut ipsum Deum, quem nulla spurcitia pollui posse praesumpserat. |
[0411A] | Utique non simplex, nec de naturae lege communis, sed illa insignis et pro fide militaris; in qua qui animam suam propter Deum perdit, servat illam: ut et hic tamen [0411B] judicem adcognoscas, qui malum animae lucrum perditione ejus, et bonum animae detrimentum, salute ejus remuneraturus. |
[0404A] | Si dignum sensum pronuntiationi accommodes pro sensu ejus qui auditui suscitabat, etiam dicendo, Videte quomodo audiatis, non audituris minabatur. |
[0354C] | LIII, 9): et dati [0354C] sunt pessimi pro sepultura ejus; qui scilicet subreptum eum asseveraverant: et locupletes pro morte ejus; qui scilicet et a Juda traditionem redemerant, et a militibus falsum testimonium cadaveris subrepti. |
[0410B] | Haec itaque quae viderat Petrus, et cum pristinis compararat, et non tantum retro facta, sed et in futurum jam tunc prophetantia recognoverat, [0410B] interroganti Domino quisnam illis videretur, cum pro omnibus responderet: Tu es Christus, non potest non eum sensisse Christum, nisi quem noverat in Scripturis, quem jam rescensebat in factis. |
[0477A] | Non ergo per mundialium elementorum derogationem [0476D] a Deo eorum avertere cupiebat; etsi dicendo supra: Si ergo his qui non natura sunt Dei servitis; physicae, [0477A] id est, naturalis superstitionis elementa pro Deo habentis sugillabat errorem, nec sic tamen elementorum Deum taxans. |
[0284A] | Non recte etiam levem Deum dici, cum reprobat aliquando probatos, aut probat quandoque reprobandos; nihil enim magis bono etiam judici convenire, quam pro praesentibus meritis, et rejicere, et allegere: XXIV. |
[0242B] | Ut dedecore ejus salus nostra constaret; et quoniam homo non erubuerat lapidem et lignum adorans, eadem constantia non confusus de Christo pro impudentia idololatriae satis Deo fuerat per impudentiam fidei. |
[0281A] | Non enim projicimus, sed deponimus nuptias: [0281A] nec praescribimus, sed suademus sanctitatem; servantes et bonum, et melius pro viribus cujusque sectando; tunc denique conjugium exerte defendentes cum inimice accusatur spurcitiae nomine in destructionem Creatoris, qui proinde conjugium pro rei honestate benedixit, in crementum generis humani, quemadmodum et universum conditionis in integros et bonos usus. |
[0281A] | Non enim projicimus, sed deponimus nuptias: [0281A] nec praescribimus, sed suademus sanctitatem; servantes et bonum, et melius pro viribus cujusque sectando; tunc denique conjugium exerte defendentes cum inimice accusatur spurcitiae nomine in destructionem Creatoris, qui proinde conjugium pro rei honestate benedixit, in crementum generis humani, quemadmodum et universum conditionis in integros et bonos usus. |
[0513D] | Sed mundum non potest et hic pro Deo mundi Marcion interpretari. |
[0486B] | Plane nullo, si phantasma fuit Christus, nec habuit ullam substantiam corporis, quam pro nostris corporibus dependeret. |
[0322C] | Inprimis diversitatem praeceptorum et disciplinarum non negans, in unum et eumdem Deum competere demonstrat; ex eo quod ipse Deus Creator per [0322C] Prophetas suos aliam legem novam, Evangelii nempe, orituram praedixerit pro Veteri, ac testamentum aeternum pro temporati. |
[0246A] | Et sic etiam stare non posse fidei sacramentum baptisma, quod remissio est delictorum, absolutio mortis, regeneratio, consecutio Spiritus sancti, signat denique et lavat: quae conferre non potest, nisi qui a primordio creavit hominem, et animam ei contulit, et pro peccato ad mortem damnavit. |
[0299C] | Atenim, ut malum postea erupit, atque inde jam [0299C] coepit bonitas Dei cum adversario agere, aliud quoque negotium eadem illa justitia Dei nacta est jam secundum adversionem dirigendae bonitatis, ut seposita libertate ejus, qua et ultro Deus bonus pro meritis cujusque pensetur, dignis offeratur, indignis denegetur, ingratis auferatur; proinde omnibus aemulis vindicetur. |
[0320D] | Itaque Judaďcum errorem pro Marcionitis non facere, qui Christum Creatoris, tanquam extraneum interfecerint; utpote quos illum ignoraturos, Scripturis [0321A] praedictum sit; idque, quatenus solum hominem arbitrabantur. |
[0481B] | Circus clamavit et Forum plerumque id quod continet, ponimus pro eo quod continetur. |
[0338A] | Scilicet vagitu ad arma esset convocaturus infans; et signa belli, non tuba, sed crepitacillo daturus: nec ex equo, vel de curru, vel de muro; sed de nutricis aut gerulae suae collo sive [0338A] dorso hostem destinaturus, atque ita Damascum et Samariam pro mamillis subacturus. |
[0262B] | Hypocrita, ut apocarteresi probes te marcionistam, id est repudiatorem Creatoris (nam haec apud vos pro martyrio affectari debuisset, si vobis mundus displiceret), in quamcumque materiam resolveris, substantiam Creatoris uteris. |
[0320A] | Quia nec mirum erit diversitas temporalis, si postea Deus mitior pro rebus edomitis, qui retro austerior pro indomitis. |
[0412B] | Et merito se pro suo homine deposuit, pro imagine et similitudine sua, non aliena; ut, quoniam homo non erubuerat lapidem et lignum adorans, eadem constantia non confusus de Christo, pro impudentia idololatriae, satis Deo faceret per impudentiam fidei. |
[0272C] | Facilius malum, cui rationis aliquid adfuerit, pro bono habebitur, quam ut bonum ratione desertum non pro malo judicetur. |
[0273B] | Fortasse enim pro domestico aliquatenus rationalis habeatur bonitas injuriosa; [0273C] pro extraneo vero, cui nec proba legitime deberetur, qua ratione tam injusta rationalis defendetur? |
[0395C] | Utrumque autem constituendum fuit pro natura et fide hominum; ut qui Deo crederet ultionem a Deo exspectaret, qui minus fideret, [0396A] leges talionis timeret. |
[0356B] | Haec ratio regni terreni, post cujus mille annos, intra quam aetatem concluditur sanctorum resurrectio, pro meritis maturius vel tardius resurgentium, tunc et mundi destructione, et judicii conflagratione commissa, demutati in atomo in angelicam substantiam, scilicet per illud incorruptelae superindumentum, transferemur in coeleste regnum, de quo nunc sic ideo retractatur, quasi non praedicato apud Creatorem, ac per hoc, alterius Dei Christum probante, a quo primo et solo sit revelatum. |
[0305C] | Sed quae potius legis bona defendam, quam quae haeresis concupiit, ut talionis definitionem, oculum [0305C] pro oculo, dentem pro dente, et livorem pro livore repetentis (Exod. |
[0520C] | Sicubi autem et Ecclesiam corpus Christi dicit esse, ut hic ait, Adimplere se reliqua pressurarum Christi in carne, pro corpore ejus quod est Ecclesia; non propterea et in totum mentionem corporis tranferes a substantia carnis. |
[0471A] | Igitur et Legis destructio, et Evangelii aedificatio, pro me faciunt in [0471B] ista quoque Epistola, ad eam Galatarum praesumptionem pertinentes, qua praesumebant Christum utputa Creatoris, salva Creatoris lege credendum: quod adhuc incredibile videretur, legem a suo auctore deponi. |
[0357A] | Caeterum, ad Esau pro mittit benedictionem terrenam, et subjicit coelestem: De opimitate terrae, dicens (Gen. |
[0426C] | Illius autem erit non dare malum pro bono, cujus utrumque sit. |
[0354C] | LIII, 9): et dati [0354C] sunt pessimi pro sepultura ejus; qui scilicet subreptum eum asseveraverant: et locupletes pro morte ejus; qui scilicet et a Juda traditionem redemerant, et a militibus falsum testimonium cadaveris subrepti. |
[0349A] | Ostensa est enim caussa gratiae hujus, pro injuria scilicet mortis repensandae: pariter ostensum est, haec illum propter mortem consecuturum, post mortem utique per resurrectionem consecuturum. |
[0424C] | Pro differentia enim mercedum, operarum quoque credenda distantia est. |
[0395A] | Si enim qui inimici sunt et oderunt, et maledicunt, et calumniantur, fratres appellandi sunt; utique et benedici odientes, orari pro calumniatoribus jussit, qui eos fratres deputari praecepit. |
[0370B] | Sufficiunt mihi facta pro dictis. |
[0349A] | Pro eo quod tradita est anima ejus in mortem. |
[0442B] | Dico enim illum conditionaliter nunc fecisse divortii prohibitionem, si ideo quis dimittat uxorem, ut aliam ducat: Qui dimiserit, inquit, uxorem, et aliam duxerit, adulterium commisit, et qui a marito dimissam duxerit, aeque adulter est; ex eadem utique caussa, qua non licet dimitti, ut alia ducatur: illicite enim dimissam pro indimissa ducens, adulter est. |
[0335C] | Quid enim profuit non vere fuisse, quod pro vero haberetur, tam carnem quam nativitatem? |
[0395A] | Diligite inimicos vestros, et benedicite eos qui vos oderunt, et orate pro eis qui vos calumniantur. |
[0398A] | Itaque deus Marcionis cum maxime revelatus sit, tamen revelatus non potuit hujus praecepti de quo agitur, tam strictum, et obscurum, et caecum adhuc, et facilius pro meo potius arbitrio interpretandum, compendium emittere, cujus nullam praestruxerat distinctionem. |
[0475A] | Cur autem Christus factus sit pro nobis maledictio, ipso Apostolo edocente manifestum est, quam nobiscum faciat, id est, secundum fidem Creatoris. |
[0318A] | Deum optimum exigitis, et lenitatem ejus benignitati congruentem, pro captu mediocritatis humanae dejectius conversatam, ut pusillitatem depretiatis. |
[0508A] | Malum pro malo nemini retribueritis; et (Levit. |
[0386A] | Ita nec Christus omnino sabbatum rescindit, cujus legem tenuit et supra in caussa discipulorum pro anima operatus; esurientibus enim solatium cibi indulsit; et nunc manum aridam curans, factis ubique ingerens (Matt. |
[0316A] | Miserandi vos quoque cum populo, qui Christum non agnoscitis in persona Mosi figuratum, Patris deprecatorem, et oblatorem animae suae pro populi salute. |
[0317C] | Judicem eum designatis, et severitatem judicis secundum merita caussarum congruentem pro saevitia [0318A] exprobratis. |
[0334A] | Quo magis angeli, neque ad moriendum pro nobis dispositi, brevem carnis commeatum non debuerunt nascendo sumpsisse, quia nec moriendo deposituri eam fuerant, sed unde unde sumptam, et quoquo modo omnino dimissam, mentiti eam tamen non sunt. |
[0272C] | Facilius malum, cui rationis aliquid adfuerit, pro bono habebitur, quam ut bonum ratione desertum non pro malo judicetur. |
[0314A] | Nam et in graeco sono, poenitentiae nomen non ex delicti confessione, sed ex animi demutatione compositum est, quam apud Deum pro rerum variantium sese occursu fieri ostendimus. |
[0474A] | Si haec quoque intelligi ex hoc postulant, id quoque nemo dubitavit, ejus Dei et Christi praedicatorem Paulum, cujus legem, quamvis excludens, interim tamen pro temporibus admiserat, statim amoliendam si novum Deum protulisset. |
[0495A] | Igitur et pro mortuis tingui, pro corporibus est tingui; mortuum enim corpus ostendimus. |
[0320A] | Quia nec mirum erit diversitas temporalis, si postea Deus mitior pro rebus edomitis, qui retro austerior pro indomitis. |
[0496A] | Dominum enim posuit novissimum, pro novissimo Adam; veritus scilicet ne si et Dominum novissimum haberet Adam, et ejusdem Christum defenderemus in Adam novissimo, cujus et primum. |
[0520C] | Nam et supra reconciliari nos ait in corpore ejus per mortem; utique in eo corpore, in quo mori potuit per carnem; mortuus est, non per Ecclesiam, plane propter Ecclesiam; corpus commutando pro corpore, carnale pro spiritali. |
[0332B] | XV, 3, 4), vobis in primis, quod Christus mortuus sit pro peccatis nostris, et quod sepultus sit, et [0332C] quod resurrexerit tertia die. |
[0284C] | [0284C] Occasio reformandi opusculi hujus, cui quid acciderit primo libellulo praefati sumus, hoc quoque contulit nobis, uti duobus diis adversus Marcionem retractandis, sui cuique titulum et volumen distingueremus pro materiae divisione, alterum deum definientes omnino non esse, alterum defendentes digne Deum esse: quatenus ita Pontico placuit, alterum inducere, alterum excludere. |
[0432C] | Denique, si, quasi derogator Creatoris, non vult de ejusmodi frivolis cogitari, de quibus nec corvi nec lilia laborent, ultro scilicet pro sua vilitate subjectis, paulo post patebit. |
[0390C] | Lugentibus Sionis gloriam, et pro cinere unguenti jucunditatem, et gloriae habitum pro spiritu taedii. |
[0500C] | Ergo si nationes sine Deo dixit esse, Deus autem illis diabolus est, non Creator, apparet dominum aevi hujus cum intelligendum, quem nationes pro Deo receperunt, non Creatorem quem ignorant. |
[0322C] | Inprimis diversitatem praeceptorum et disciplinarum non negans, in unum et eumdem Deum competere demonstrat; ex eo quod ipse Deus Creator per [0322C] Prophetas suos aliam legem novam, Evangelii nempe, orituram praedixerit pro Veteri, ac testamentum aeternum pro temporati. |
[0503C] | Etiam adjiciens: Scimus autem judicium Dei secundum veritatem esse; et iram ipsam probavit, ex qua venit judicium pro veritate, et veritatem rursus ejusdem Dei confirmavit, cujus iram probavit probando judicium. |
[0331B] | [0331B] Alter vero pro delictis oblatus, et sacerdotibus templi in pabulum datus, secundae repraesentationis argumenta signabat, qua, delictis omnibus expiatis, sacerdotes templi spiritalis, id est Ecclesiae, dominicae gratiae quasi visceratione quadam fruerentur, jejunantibus caeteris a salute. |
[0311A] | Si vero etiam circa personas levem vultis intelligi, cum reprobat aliquando probatos; aut improvidum, cum probat quandoque reprobandos, quasi judicia sua aut damnet praeterita, aut ignoret futura; atquin nihil tam bono et judici convenit, quam pro praesentibus meritis et rejicere et allegere. |
[0395C] | In quantum ergo non capit, ut idem [0395C] videatur et dentem pro dente, oculum pro oculo, in vicem injuriae exigere, qui non modo vicem, sed etiam ultionem, etiam recordationem et recogitationem injuriae prohibet: in tantum aperitur nobis, quomodo oculum pro oculo, et dentem pro dente censuerit, non ad secundam injuriam talionis permittendam, quam prohibuerat interdicta ultione, sed ad primam coercendam, quam prohibuerat opposito talione, ut unusquisque respiciens licentiam secundae injuriae, a prima semetipsum contineret. |
[0385B] | Ut id operis promittens, quod pro anima facturus esset, admoneret eos, quae opera sabbati lex prohiberet, humana scilicet; et quae praeciperet, divina [0385C] scilicet, quae fierent animae omni; dominus sabbati dictus, quia sabbatum, ut rem suam, tuebatur. |
[0495A] | Quid facient qui pro corporibus baptizantur, si corpora non resurgunt? |
[0241C] | Ideo futura interdum pro jam transactis enuntiari, quia apud Deum non sit differentia temporis, apud quem uniformem statum temporum dirigit aeternitas, et divinationi propheticae familiare est quod prospicit, dum prospicit jam visum, atque ita jam expunctum, id est omni modo futurum demonstare. |
[0470A] | Nam et Saulis primo asperitas insectationis erga David, dehinc poenitentia [0470A] et satisfactio, bona pro malis recipientis, non aliud portendebat quam Paulum in Saule, secundum tribus; et Jesum in David, secundum virginis censum. |
[0520C] | Nam et supra reconciliari nos ait in corpore ejus per mortem; utique in eo corpore, in quo mori potuit per carnem; mortuus est, non per Ecclesiam, plane propter Ecclesiam; corpus commutando pro corpore, carnale pro spiritali. |
[0494C] | Kalendae si forte Februariae respondebunt illi, pro mortuis [0495A] petere. |
[0294A] | Haec dignissime peroraturus in Creatorem, si libero arbitrio hominis ex providentia et potentia, quas exigis, [0294A] obstitisset, nunc tibi insusurra pro Creatore et gravitatem, et patientiam, et fidem, institutionibus suis functo, ut et rationalibus et bonis. |
[0373A] | Portare autem Graeci etiam pro eo solent ponere, quod est tollere. |
[0395C] | In quantum ergo non capit, ut idem [0395C] videatur et dentem pro dente, oculum pro oculo, in vicem injuriae exigere, qui non modo vicem, sed etiam ultionem, etiam recordationem et recogitationem injuriae prohibet: in tantum aperitur nobis, quomodo oculum pro oculo, et dentem pro dente censuerit, non ad secundam injuriam talionis permittendam, quam prohibuerat interdicta ultione, sed ad primam coercendam, quam prohibuerat opposito talione, ut unusquisque respiciens licentiam secundae injuriae, a prima semetipsum contineret. |
[0308C] | Reposcunt Aegyptii de Hebraeis vasa aurea et argentea; contra Hebraei mutuas petitiones instituunt, allegantes sibi quoque eorumdem patrum nomine, ex eodem scripturae instrumento [0308C] mercedes restitui oportere illius operariae servitutis, pro laterinis deductis, pro civitatibus et villis aedificatis. |
[0411A] | Salvas facit animas trium fratrum, qui eas pro Deo perdere conspiraverant; Chaldaeorum vero perdidit, quas illi per idololatriam salvas facere maluerant. |
[0395B] | XXI, 24) oculum exigente pro oculo, et dentem pro dente: contra, ipse alteram amplius maxillam offerri jubens, et super tunicam pallio quoque cedi. |
[0326C] | Sive enim Christus jam tunc in semetipsum secundum nos, sive prophetes de semetipso secundum Judaeos pronuntiabat, [0326C] nondum tamen factum pro jam transacto sonabat. |
[0476A] | Quis enim parvulus, utique sensu, quod sunt nationes, non elementis subjectus est mundi, quae pro Deo suspicit? |
[0313A] | Nam et apud Graecos interdum malitiae pro vexationibus et laesuris, non pro malignitatibus ponuntur, sicut et in isto articulo; atque adeo, si ejus malitiae poenituit Creatorem, quasi creaturae reprobandae scilicet, et deletui vindicandae. |
[0294C] | Quidam enim de graeco interpretantes, non recogitata differentia, nec curata proprietate verborum, pro adflatu, spiritum ponunt, et dant haereticis occasionem spiritum Dei delicto [0295A] infuscandi, id est ipsum Deum; et usurpata jam quaestio est. |
[0395C] | In quantum ergo non capit, ut idem [0395C] videatur et dentem pro dente, oculum pro oculo, in vicem injuriae exigere, qui non modo vicem, sed etiam ultionem, etiam recordationem et recogitationem injuriae prohibet: in tantum aperitur nobis, quomodo oculum pro oculo, et dentem pro dente censuerit, non ad secundam injuriam talionis permittendam, quam prohibuerat interdicta ultione, sed ad primam coercendam, quam prohibuerat opposito talione, ut unusquisque respiciens licentiam secundae injuriae, a prima semetipsum contineret. |
[0474B] | Plane reprehendit; non ob aliud [0474B] tamen, quam ob inconstantiam victus, quem pro personarum qualitate variabat, timens eos qui erant ex circumcisione; non ob aliquam divinitatis perversitatem, de qua et aliis in faciem restitisset, qui de minore caussa conversationis ambiguae Petro ipsi non pepercit. |
[0326B] | Duas itaque caussas prophetici eloquii allego agnoscendas abhinc adversariis nostris: unam, qua futura interdum pro jam transactis enuntiantur. |
[0395B] | XXI, 24) oculum exigente pro oculo, et dentem pro dente: contra, ipse alteram amplius maxillam offerri jubens, et super tunicam pallio quoque cedi. |
[0405B] | Transtulit sanguinis nomina in alios, quos magis proximos pro fide judicaret. |
[0357D] | In primis diversitatem praeceptorum et disciplinarum non negans, in unum et eumdum Deum competere demonstrat; ex eo quod ipse Deus creator per Prophetas suos aliam legem novam, Evangelii nempe, orituram praedixerit pro Veteri, ac testamentum aeternum pro temporali. |
Adversus Marcionem Libri Quinque | Reditus in Auctori Indicem |
[1063B] | Accipitur sine principio pro parte minori, Quattuor ex uno cum sint, ex quattuor unum; His tamen una placet, reprobat tres denique partes, Auctoremque sui Paulum per multa capessunt. |
[1064B] | Has habuit Galatis caussas conscribere Paulus, [1064B] Non ut Evangelii partem pro corpore toto Exciperent modicam, majori parte relicta. |
[1065A] | Ne fidus pater, et vates cui pignus et haeres Charus erat, quem forte Deus donaverat illi, [1065A] Hunc Deo mactaret, merito tentatus amore; Supplicium magnum; sanctus pro sanguine sanguis Connexus capite spinis ostenditur agnus Hostia sancta Deo. |
[1065B] | Non pecoris sanguis humano sanguine pluris, Ut pro peccatis oblatus dirimat iram, Aut multae plebis, veluti si carior agnus. |
[1065C] | Omnia mactentur pecora, grex omnis in aras Decremet, ut veniam vel peccati expiet unus: [1065C] Nequaquam Domini sapiens maculata figura, Tam vili pretio caro foeda paravit honores; Sed spes et promissa fides mortalibus olim, Haec operata tulit, magnae rationis imago, Praemeditata Patris, nimia pietate parata Venturum Christum terris, hominemque futurum; Quem visum Joannes, baptismi primus apertor, Et vatum socius, necnon et apostolus ingens, Praecursor missus certus, testisque fidelis, Augustus vita, sublimi laude notatus, Olim pascha Dei, verum quaerentibus agnum, Ostendit tandem venisse, piacula facti Qui delicta suo multorum sanguine solvat, Pro reprobis probus, et charus, pro vilibus unus, Corpore homo vitaque Deus, mactatus ut agnus, [1065D] Acciperet nos et nobis se effunderet ipsum. |
[1067A] | [1066D] Qua die quove loco cecidit clarissimus Adam, [1067A] Hac eadem redeunte die volventibus annis In stadio ligni, fortis congressus athleta; Extenditque manus, poenam et pro laude secutus Devicit mortem. |
[1068A] | Haec ineunte die sancto sperantibus in se Facturus plene pro pacto, posse docebat. |
[1071C] | Dux populi Moses, qui limina regia liquit, Spernens divitias florentes tempore parvo, Maluit adflictus populi portare labores Subnixa cervice, minis non territus ullis, Quam sibi delicias multasque remittere poenas, Pro magnaque fide, pro tanto mirus amore, Armatus virtute Dei magnalia gessit: Percussit gentem plagis, terramque reliquit, confundit regem durum, populumque reducit; Calcavit fluctus, hostes demersit in undis; Fecit aquam dulcem per lignum, semper amaram, Cum Christi populo manifeste multa locutus, Cujus de facie lux et nitor ore refulsit; [1071D] Acceptam legem per paucos fudit in orbem, [1072A] Exempla implicita propriorum certa laborum, Percussit petram, jussus quoque flumina fudit; Extenditque manus, ut signo vinceret hostem. |
[1073A] | Occurrit primo charum sibi pectore pignus: Nulli sperata cecidit quod sorte repente, Promissum ut staret, solvit pia jura parentis, Peccati votum violenta mente coperuit Immanis timor orbatae solatia vitae Pro scelere obtinuit famam, pro crimine laudem, Necnon Sansonis super omnia corpora vires, Spiritus hoc donum capiti concessa potestas, [1073B] Pro populo solus, nullo mucrone, nec armis, Os retinens asini, prostravit corpora mille: Vincula nulla virum vinctum potuere tenere; Gloria sed postquam captivi mota recessit, Occidit, atque hostes victus sua morte redemit. |
[1073B] | Occurrit primo charum sibi pectore pignus: Nulli sperata cecidit quod sorte repente, Promissum ut staret, solvit pia jura parentis, Peccati votum violenta mente coperuit Immanis timor orbatae solatia vitae Pro scelere obtinuit famam, pro crimine laudem, Necnon Sansonis super omnia corpora vires, Spiritus hoc donum capiti concessa potestas, [1073B] Pro populo solus, nullo mucrone, nec armis, Os retinens asini, prostravit corpora mille: Vincula nulla virum vinctum potuere tenere; Gloria sed postquam captivi mota recessit, Occidit, atque hostes victus sua morte redemit. |
[1074B] | Hujus discipulus sortis successor Heliseus, [1074B] Qui duplicem Heliae petiit sibi sumere sortem Ad castigandam violento verbere plebem; Tantum pro Domino et talem spiravit amorem: Jordane percusso, pedibus via facta regressus, Demersam fluvio relevavit virga securim; Mortificumque cibum in vitalem transtulit escam, Detinuit pluvias iterato tempore duplo; Mundavitque lepras; hostes caligine cepit: Cujus post obitum jam condita membra sepulchro, Abjectus quidam, mactatus caede latronum, Mortuus ut tetigit, revocata luce revixit. |
[1075B] | Ex numero tanto decretum regis iniquum Contempsere pii, quorum data corpora flammis, Tradere se poenis potius pro nomine magno, Quam genibus nixi simulacro pandere palmas: Jam praeclara fides, jam spes super omnia fulgens Extinxit rabidos ignes, et vicit iniquos. |
[1075C] | Grandis Joannes super omnes semine natos; Cujus difficile poterimus dicere laudes: Ablutor carnis, Domini praecursor apertus, Ablutor Christi, prior ipse renatus ab illo, Foederis ille novi primus veterisque supremus, Proque via vera prior hostia caesus obivit. |
[1076A] | Hunc Paulus, praelectus apostolus in vice missus, In coelos raptus vidit quoque; missus ab illo, Barnaba cum comite, sociisque prioribus, uno Foedere conjunctis, per gentes tradit ubique Esse caput Christum, sunt cujus Ecclesia membra, Corporis ipse salus, membrorum vita perennis; Ipse caro factus, pro cunctis ipse peremptus, Ipse resurrexit primus, spes una salutis; Discipulisque suis formam dedit: hi simul omnes Indignas varie poenas pro nomine passi. |
[1076B] | [1076B] Talia membra gerit specioso corpore mate Libera, quod nunquam Domini praecepta reliquit, Inque domo senuit, Domino lectissima semper, Invidiam, poenas ejus pro nomine passa: Nam sterilis quoniam, nondum secura futuri, Ediderit populum coelesti, semine natum. |
[1080B] | [1080B] Hanc et per vitulam manifestat victima caussam, Sanguine de cujus pro plebe piacula sumens Intra velamen primus levita ferebat, Castrorum extra fores corpus jussuque cremavit, Cujus de cinere mundabat corpora lapsa Hoc Dominus noster, qui nos sua morte redemit, Extra castra, volens populi vim passus iniqui, Implevit legem, factis praedicta probando, Qui vere mundat plebem contamine plenam, Omnia concedens, quasi dives corporis auctor, Intra velamen coeli cum sanguine gressus, Effundit quem pro multorum mortibus unus. |
[1080C] | Ergo sacerdotem magnum decet hostia sancta, Quam digne perfectus habens, offerre probetur: Corpus habet, haec est mortalibus hostia viva: [1080C] Hanc dignam magnis, pro cunctis obtulit unam, Hircorum species homines dicat esse repulsos Ex duobus populis steriles, sine fructibus ambos, Quos in Evangelio Dominus quoque dixit, et haedo Abs ovibus cerni stantes in parte sinistra, Esse quidem quosdam Domini pro nomine passos; Sic actum sterilem, fructum velasse, supremo Hos merito dignos arae, decet esse prophetas; Abjectos alios, Lazaro ut dives iniquus, In sua duritie qui permansere repulsi. |
[1081B] | Foederis hinc etiam novi inenarrabilis auctor, Discipulus Joannes animas pro nomine passas Testatur tali sese vidisse sub ara, Clamantes Dei vindictam pro caede potentis; Isthic interdum requies; sub corpore terrae In parte ignota quidam locus exstat apertus, [1081C] Luce sua fretus, Abrahae sinus iste vocatur, Altior a tenebris, longe semotus ab igne, Altior a tenebris, longe semotus ab igne, Sub terra tamen: haec ara vocatur ahena, In qua velamen pullum memoravimus esse; Dividit haec partes ambas, unaque recludit [1082A] Dissitam ab aeterna, cultura et temporis usu. |
[1082B] | Carnis et urna typum Domini fert aurea plena, Foederis ipsa novi Dominum declarat aperte; Manna, quod est panis coelestis verus, in illum Traditus a Patre, quem tribuit pro pignore sanctis, Perfecte dabit hunc illis, qui vincula pacis Semper amatores operum tenuere bonorum. |
[1086A] | Nunc vero delectus adest connubia adire, Ut semper fuit, quem junxit certa propago, Nascuntur gentes et vix numerabile vulgus, Accipiunt animas nascentum corpora viva; Nec Paulum decuit, quamvis pro tempore quosvis Hortari, velut ipse fuit, pari sorte manere, Temporis angusti cernens instantia multa; Nam teneras alias aetates nubere jussit, [1086B] Nec se fraudari, sed debita reddere pacto. |
[1088A] | Aspicite errorem qui vos expugnat utrosque; Pro nobis hic erit, dum vobis certa probamus. |
[1090A] | Ex quo victus homo, victos periturus obibat; Hinc interpositus pro captis omnibus unus, Sustinuit patiens inimicam in corpore poenam, [1090B] Morte sua spolians mortem, fit caussa salutis, Nec non in terris suo postquam corpore sancto Omnia perpessus, persolvit debita nostra; Infernum petit; hic animas pro crimine vinctas, Quae sine praesidio, conclusae pondere legis, Olim promissa, et sperata, et tarda rogabant, Sanctorum in requiem dedit, et cum luce retraxit. |
[1090B] | Ex quo victus homo, victos periturus obibat; Hinc interpositus pro captis omnibus unus, Sustinuit patiens inimicam in corpore poenam, [1090B] Morte sua spolians mortem, fit caussa salutis, Nec non in terris suo postquam corpore sancto Omnia perpessus, persolvit debita nostra; Infernum petit; hic animas pro crimine vinctas, Quae sine praesidio, conclusae pondere legis, Olim promissa, et sperata, et tarda rogabant, Sanctorum in requiem dedit, et cum luce retraxit. |
[1088A] | Sed pro parte quidem reticent, pro parte triumphant, Namque Deum populis hominem vulgare laborant. |
[1088A] | Sed pro parte quidem reticent, pro parte triumphant, Namque Deum populis hominem vulgare laborant. |
[1081B] | Per legem et vates perlucens corde subactis, Inde typum terrae facta ara creditur esse, Hic operae populi, quas non sine sanguine sempe Obtulit, effuso, vitam sine lege, cruore, In patulo passim comparuit omnibus olim; Isthic et Dominus pro cunctis hostia factus Totam designat terram, specialiter aram. |
[1081B] | Foederis hinc etiam novi inenarrabilis auctor, Discipulus Joannes animas pro nomine passas Testatur tali sese vidisse sub ara, Clamantes Dei vindictam pro caede potentis; Isthic interdum requies; sub corpore terrae In parte ignota quidam locus exstat apertus, [1081C] Luce sua fretus, Abrahae sinus iste vocatur, Altior a tenebris, longe semotus ab igne, Altior a tenebris, longe semotus ab igne, Sub terra tamen: haec ara vocatur ahena, In qua velamen pullum memoravimus esse; Dividit haec partes ambas, unaque recludit [1082A] Dissitam ab aeterna, cultura et temporis usu. |
[1080B] | [1080B] Hanc et per vitulam manifestat victima caussam, Sanguine de cujus pro plebe piacula sumens Intra velamen primus levita ferebat, Castrorum extra fores corpus jussuque cremavit, Cujus de cinere mundabat corpora lapsa Hoc Dominus noster, qui nos sua morte redemit, Extra castra, volens populi vim passus iniqui, Implevit legem, factis praedicta probando, Qui vere mundat plebem contamine plenam, Omnia concedens, quasi dives corporis auctor, Intra velamen coeli cum sanguine gressus, Effundit quem pro multorum mortibus unus. |
[1080C] | Ergo sacerdotem magnum decet hostia sancta, Quam digne perfectus habens, offerre probetur: Corpus habet, haec est mortalibus hostia viva: [1080C] Hanc dignam magnis, pro cunctis obtulit unam, Hircorum species homines dicat esse repulsos Ex duobus populis steriles, sine fructibus ambos, Quos in Evangelio Dominus quoque dixit, et haedo Abs ovibus cerni stantes in parte sinistra, Esse quidem quosdam Domini pro nomine passos; Sic actum sterilem, fructum velasse, supremo Hos merito dignos arae, decet esse prophetas; Abjectos alios, Lazaro ut dives iniquus, In sua duritie qui permansere repulsi. |
[1076A] | Hunc Paulus, praelectus apostolus in vice missus, In coelos raptus vidit quoque; missus ab illo, Barnaba cum comite, sociisque prioribus, uno Foedere conjunctis, per gentes tradit ubique Esse caput Christum, sunt cujus Ecclesia membra, Corporis ipse salus, membrorum vita perennis; Ipse caro factus, pro cunctis ipse peremptus, Ipse resurrexit primus, spes una salutis; Discipulisque suis formam dedit: hi simul omnes Indignas varie poenas pro nomine passi. |
[1089A] | Non ergo manifesta fides, non omnia fixa [1088D] Ante diem, quam cum pateretur pascha celebrans, Discipulisque suis tradens memorabile factum; Acceptum panem pariter vitisque liquorem, [1089A] Corpus ait, sanguisque meus qui funditur hic e Pro vobis; fieri semper quod postea jussit. |
[1075B] | Qui falsos testes ipsorum prodidit ore, [1075B] Servavitque animam damnatam crimine ficto, Somnia secreta et regis prior ore resolvit; Praevidit Christum regnorum solvere membra; Pro Domino reus est, factus quoque praeda leonum; Servatisque palam cunctis, in pace quievit. |
[1072C] | Debbora quin mulier super omnem maxima formam, Pro patria quae belligero subnixa labori, [1072D] Stipite sub palmae populum vicisse canebat, [1073A] Quapropter victi simul hostes terga dedere: Sisara dux fugit, cui non vir, nec manus ulla Restitit. |
[1073A] | Occurrit primo charum sibi pectore pignus: Nulli sperata cecidit quod sorte repente, Promissum ut staret, solvit pia jura parentis, Peccati votum violenta mente coperuit Immanis timor orbatae solatia vitae Pro scelere obtinuit famam, pro crimine laudem, Necnon Sansonis super omnia corpora vires, Spiritus hoc donum capiti concessa potestas, [1073B] Pro populo solus, nullo mucrone, nec armis, Os retinens asini, prostravit corpora mille: Vincula nulla virum vinctum potuere tenere; Gloria sed postquam captivi mota recessit, Occidit, atque hostes victus sua morte redemit. |
[1071C] | Dux populi Moses, qui limina regia liquit, Spernens divitias florentes tempore parvo, Maluit adflictus populi portare labores Subnixa cervice, minis non territus ullis, Quam sibi delicias multasque remittere poenas, Pro magnaque fide, pro tanto mirus amore, Armatus virtute Dei magnalia gessit: Percussit gentem plagis, terramque reliquit, confundit regem durum, populumque reducit; Calcavit fluctus, hostes demersit in undis; Fecit aquam dulcem per lignum, semper amaram, Cum Christi populo manifeste multa locutus, Cujus de facie lux et nitor ore refulsit; [1071D] Acceptam legem per paucos fudit in orbem, [1072A] Exempla implicita propriorum certa laborum, Percussit petram, jussus quoque flumina fudit; Extenditque manus, ut signo vinceret hostem. |
[1065C] | Omnia mactentur pecora, grex omnis in aras Decremet, ut veniam vel peccati expiet unus: [1065C] Nequaquam Domini sapiens maculata figura, Tam vili pretio caro foeda paravit honores; Sed spes et promissa fides mortalibus olim, Haec operata tulit, magnae rationis imago, Praemeditata Patris, nimia pietate parata Venturum Christum terris, hominemque futurum; Quem visum Joannes, baptismi primus apertor, Et vatum socius, necnon et apostolus ingens, Praecursor missus certus, testisque fidelis, Augustus vita, sublimi laude notatus, Olim pascha Dei, verum quaerentibus agnum, Ostendit tandem venisse, piacula facti Qui delicta suo multorum sanguine solvat, Pro reprobis probus, et charus, pro vilibus unus, Corpore homo vitaque Deus, mactatus ut agnus, [1065D] Acciperet nos et nobis se effunderet ipsum. |
[1055B] | Sic postea demens Amplius aggressus, desperatissimus hostis, Infudit mentes hominum caligine mersas; Oblitos Dominum, docuit spem linquere certam, Idola vana sequi, turbam sibi fingere divum; Sortes, auguria, stellarum nomina falsa, Nascentum geneses constringere, posse videre Extorum inspiciis, resque exspectare futuras; Terribilis magicae refugarum audacia ductos, Confictam molem mirantes, spernere vitam, Impulit in praeceps, scelerata insania mersos, Sanguine gaudentes, homicidia saeva minari, [1055B] Corpore in alterius tunc carnis vulnus amare; Ardentes etiam, calida dulcedine captos, Foedera naturae transcendere, corpora munda Complexu infando sexum maculare virilem; Foemineos usus vulgi contamine mixtos Illicitos; castosque sinus, generique dicatos, In coitum obscoenum pro luxu suasit haberi. |
[1058B] | Tabidi, rictus, funestave praeda draconis, Speratis pro pace truces homicidia blanda; Audetis culpare Deum, qui tanta creavit; In cujus terris, nimia pietate profusa, Immemores, large laudatis dona ruentes, [1058C] Ipsum factorem reprobatis, facta probantes, Artificem mundi, cujusve opus estis et ipsi? |
[1061A] | Abstinet aut patitur pro nomine vulnera vere, Verus surgit homo, vere mors victa silebit; Sed non pars hominis anima, sua parte relicta, Percipiet palmam, socia quam carne laborans In stadio luctata, simul conjuncta meretur. |
[1061] | Prout etiam castigavimus Deus, pro divis tum quod non semel libris producat priorem syllabam dictionis Deus, tum quod non soleant veteres aliquos divos vocare, tum denique quod ad institum faciat Deus unus contra plures Marcionis Deos. |
Adversus Praxeam | Reditus in Auctori Indicem |
[0195B] | LIII, 6) prior pronuntiavit: Et Dominus eum tradidit pro delictis nostris. |
[0194B] | Maledictione enim crucifixi, quae ex lege in Filium competit (quia Christus pro nobis maledictio factus est, non Pater), Christum in Patrem convertentes, in Patrem blasphematis. |
[0195A] | Nec quisquam negabit, quando et nos pati pro Deo non possumus, nisi spiritus Dei sit in nobis qui et loquitur de nobis quae sunt confessionis; non ipse tamen patiens, sed pati posse praestans . |
[0171A] | Jam ergo alius erit qui videbatur, quia non potest idem invisibilis definiri, qui videbatur; et consequens erit, ut invisibilem Patrem intelligamus, pro plenitudine majestatis; visibilem vero Filium agnoscamus, pro modulo derivationis: sicut nec solem nobis contemplari licet, quantum ad ipsam substantiae summam quae est in coelis; radium autem ejus toleramus oculis pro temperatura portionis quae in terram inde porrigitur. |
[0171A] | Jam ergo alius erit qui videbatur, quia non potest idem invisibilis definiri, qui videbatur; et consequens erit, ut invisibilem Patrem intelligamus, pro plenitudine majestatis; visibilem vero Filium agnoscamus, pro modulo derivationis: sicut nec solem nobis contemplari licet, quantum ad ipsam substantiae summam quae est in coelis; radium autem ejus toleramus oculis pro temperatura portionis quae in terram inde porrigitur. |
[0171A] | Jam ergo alius erit qui videbatur, quia non potest idem invisibilis definiri, qui videbatur; et consequens erit, ut invisibilem Patrem intelligamus, pro plenitudine majestatis; visibilem vero Filium agnoscamus, pro modulo derivationis: sicut nec solem nobis contemplari licet, quantum ad ipsam substantiae summam quae est in coelis; radium autem ejus toleramus oculis pro temperatura portionis quae in terram inde porrigitur. |
Adversus Valentinianos | Reditus in Auctori Indicem |
[0525C] | Quisquis Irenaeum latinum cum Tertulliano contulerit, in promptu deprehendet hunc adeo vestigia illius premere, adeo verbis ipsis, verborumque figuris et ordini adhaerere, ut id unum sibi proposuisse videatur eadem paucioribus contrahere; iisdem saepe servatis verbis, immixtis tamen pro more dicteriis quadam afri ingenii procacitate propalatis (Conf. |
[0526C] | Nobis igitur, pro more, moduloque nostro, sufficiat haec pauca, prooemii instar, praelibasse, pauculaque addere hinc inde desumpta, sive ex Pamelio, sive ex Massueto, addere, quibus, antequam librum hunc, obscurum sane et intellectu impervium, aggrediamur, [0526D] lectori, praeluceat tum interpretatio nominum Aeonum Valentini, tum syntagma gnoseos ex ejusdem hypothesi concinnatum. |
[0546B] | Sed alium ex martyrii praerogativa loci potitum indignatus, de Ecclesia authenticae regulae abrupit, ut solent animi pro prioratu exciti praesumptione ultionis accendi, ad expugnandam conversus veritatem: et cujusdam veteris opinionis semen nactus, Colarbaso viam deliniavit. |
[0558A] | Tota etiam [0558A] propinquitas pro ea supplicat, vel maxime Nus quidni? |
[0566A] | Illa enim Aeon: at haec pro conditione deterius: insurgente adhuc et alio fluctu conversionis scilicet in Christum, a quo vivificata fuerat, et in hanc ipsam conversionem temperata. |
[0588A] | His nuptiis recte deducendis, pro face et flammeo, tunc credo ille ignis arcanus erumpet, et universam substantiam depopulatus; ipse quoque decineratis omnibus in nihilum finietur; et nulla jam fabula. |
[0594A] | Sunt qui filium hominis aliunde conceperint dicendum: quamquam ipsum Patrem pro magno nominis sacramento Homines appellasse praesumpserint, ut quid amplius speres de ejus Dei fide cui nunc adaequaris? |
Apologeticus Adversos Gentes Pro Christianis | Reditus in Auctori Indicem |
[0513A] | Hoc pro suis omni atrocitate dissipatis nemo unquam christianus tentavit. |
[0460B] | A quibus Christianis nihil mali expectandum hinc patere possit, utpote apud quos malum malo compensare non liceat, quod si vellent, iniqua odia et contumelias ulturi, facillime possent, et ob ingentem numerum, quo brevi tempore orbis impletus est, et ob mortis contemptum, quem etiam in tormentis pro Fide praestent: sive id agere mallent per incendia, sive per bella, sive denique per meram discessionem vastaturi Rempublicam. |
[0515A] | Imo, si quid sanum vel veritati simile in scriptis philosophorum inveniatur, id totum ab antiquiore lege Dei, quam incorruptam Christiani habeant, mutuatum, sed ita ut pro captu et voluntate sua quilibet eorum id corruperit et mutaverit, quod itaque nullam paritatem inter utrosque inferat, sed magis ostendat, diversas illorum sectas ab unica veritate, quam de antiquiore forma possident Christiani, in infinitos errores procidisse. |
[0347A] | Exigitis mercedem [0347A] pro solo templi, pro aditu sacri; non licet deos nosse gratis, venales sunt. |
[0523A] | Sed de nostra magis defensione, qui proponimus, multo utique dignius credi, hominem ex homine rediturum, quemlibet pro quolibet, dum hominem, ut eadem qualitas animae in eamdem restauretur conditionem, etsi non effigiem, certe quia ratio restitutionis destinatio judicii est, necessario idem ipse qui fuerat exhibebitur, ut boni seu contrarii meriti judicium a Deo referat. |
[0347A] | Exigitis mercedem [0347A] pro solo templi, pro aditu sacri; non licet deos nosse gratis, venales sunt. |
[0447A] | Est et alia major necessitas nobis orandi pro Imperatoribus, etiam pro omni statu imperii rebusque romanis, qui vim maximam universo orbi imminentem, ipsamque clausulam saeculi acerbitates horrendas comminantem Romani imperii commeatu scimus retardari. |
[0500A] | Enimvero nos qui sub Deo omnium speculatore dispungimur, quique aeternam ab eo poenam providemus, merito soli innocentiae occurrimus, et pro scientiae plenitudine, et pro latebrarum difficultate, et pro magnitudine cruciatus, non diuturni, verum sempiterni, eum timentes, quem timere debebit et ipse qui timentes judicat, Deum, non proconsulem timentes. |
[0278A] | Cum igitur in omnibus nos aliter disponatis, quam caeteros nocentes, id unum contendendo, ut de eo nomine excludamur (excludimur enim, si facimus, quae faciunt non Christiani), intelligere potestis non scelus aliquod in caussa esse, sed nomen, quod quaedam ratio aemulae operationis insequitur, hoc primum agens, ut homines nolint scire pro certo, quod se nescire pro certo sciunt. |
[0276A] | Apud tyrannos enim tormenta etiam pro poena adhibentur; apud vos soli quaestioni temperantur. |
[0531A] | Proelium est nobis, quod provocamur ad tribunalia, ut illic sub discrimine capitis pro veritate certemus. |
[0446B] | Sed etiam nominatim atque manifeste: Orate, inquit, pro [0446B] regibus, et pro principibus, et potestatibus, ut omnia tranquilla sint vobis. |
[0415A] | Dicant hoc pro tribunali, si forte, Minoen et Rhadamanthum secundum consensum Platonis et poetarum esse sortitos; suae saltem ignominiae et damnationis [0415B] notam refutent: renuant se immundos spiritus esse, quod vel ex pabulis eorum sanguine et fumo et putidis rogis pecorum et impuratissimis linguis ipsorum vatum intelligi debuit; renuant ob malitiam praedamnatos se in eumdem judicii diem cum omnibus cultoribus et operatoribus suis. |
[0531A] | Victoria est autem, pro quo certaveris, obtinere. |
[0447A] | Est et alia major necessitas nobis orandi pro Imperatoribus, etiam pro omni statu imperii rebusque romanis, qui vim maximam universo orbi imminentem, ipsamque clausulam saeculi acerbitates horrendas comminantem Romani imperii commeatu scimus retardari. |
[0445A] | Hoc agite, boni praesides, extorquete animam Deo supplicantem pro Imperatore. |
[0532A] | Regulus, ne unus pro multis hostibus viveret, toto corpore cruces patitur: o virum fortem et in captivitate victorem! |
[0534A] | O gloriam licitam, quia humanam, cui nec praesumptio perdita, nec persuasio desperata deputatur in contemptu mortis et atrocitatis omnimodae, cui tantum pro patria, pro agro, pro imperio, pro amicitia pati permissum est, quantum pro Deo non licet! |
[0534A] | O gloriam licitam, quia humanam, cui nec praesumptio perdita, nec persuasio desperata deputatur in contemptu mortis et atrocitatis omnimodae, cui tantum pro patria, pro agro, pro imperio, pro amicitia pati permissum est, quantum pro Deo non licet! |
[0388B] | Plus jam offerimus pro ista dilatione, majestatem [0389A] Scripturarum, si non vetustatem; divinas probamus, si dubitatur antiquas. |
[0534A] | O gloriam licitam, quia humanam, cui nec praesumptio perdita, nec persuasio desperata deputatur in contemptu mortis et atrocitatis omnimodae, cui tantum pro patria, pro agro, pro imperio, pro amicitia pati permissum est, quantum pro Deo non licet! |
[0534A] | O gloriam licitam, quia humanam, cui nec praesumptio perdita, nec persuasio desperata deputatur in contemptu mortis et atrocitatis omnimodae, cui tantum pro patria, pro agro, pro imperio, pro amicitia pati permissum est, quantum pro Deo non licet! |
[0534A] | O gloriam licitam, quia humanam, cui nec praesumptio perdita, nec persuasio desperata deputatur in contemptu mortis et atrocitatis omnimodae, cui tantum pro patria, pro agro, pro imperio, pro amicitia pati permissum est, quantum pro Deo non licet! |
[0516A] | Dum ad nostra conantur et homines gloriae, ut diximus, et eloquentiae solius libidinosi, si quid in sanctis offenderunt digestis, exinde regestum pro instituto curiositatis ad propria verterunt, neque satis credentes divina esse, quo minus interpolarent, neque satis intelligentes, ut adhuc tunc subnubila, etiam ipsis Judaeis obumbrata, quorum propria videbantur. |
[0534A] | Hanc qui veram a Deo sperat, si pro Deo patiatur, insanus est. |
[0403A] | Ea [0403A] omnia super Christo Pilatus, et ipse jam pro sua conscientia christianus, Caesari tum Tiberio nuntiavit. |
[0403A] | Discipuli quoque diffusi per orbem, ex praecepto magistri Dei paruerunt, qui et ipsi a Judaeis insequentibus multa perpessi, utique pro fiducia veritatis libenter, Romae postremo per Neronis saevitiam, sanguinem christianum seminaverunt. |
[0495A] | Sed et hoc damnum meliori lucro permutari: cum et ab illis daemonia excutiant, et pro illis Deum venerentur, nullisque, ut tales, rebus novis in exitium Reipublicae studeant. |
[0411A] | Porro si et magi phantasmata edunt, et jam [0411A] defunctorum infamant animas; si pueros in eloquium oraculi elidunt, si multa miracula circulatoriis praestigiis ludunt, si et somnia immittunt habentes semel invitatorum angelorum et daemonum assistentem sibi potestatem, per quos et caprae et mensae divinare consueverunt; quanto magis illa potestas de suo arbitrio et pro suo negotio studeat totis viribus operari, quod alienae praestat negotiationi? |
[0414A] | Si altera parte daemones sunt vel angeli, cur se alibi pro diis agere respondent? |
[0414A] | Nam sicut illi, qui dii habentur, daemones se dicere noluissent, si vere dii essent, scilicet, ne de majestate se deponerent: ita et isti, quos directo daemones nostis, non auderent alibi pro diis agere, si aliqui omnino dii essent, quorum nominibus utuntur; vererentur enim abuti majestate superiorum sine dubio et timendorum. |
[0415B] | Magis fides prona est adversus semetipsos confitentes, quam pro semetipsis negantes. |
[0416B] | Si enim non sunt dei pro certo, nec religio pro certo est; si religio non est, quia nec Dei pro certo, nec nos pro certo rei sumus laesae religionis. |
[0416B] | Si enim non sunt dei pro certo, nec religio pro certo est; si religio non est, quia nec Dei pro certo, nec nos pro certo rei sumus laesae religionis. |
[0416B] | Si enim non sunt dei pro certo, nec religio pro certo est; si religio non est, quia nec Dei pro certo, nec nos pro certo rei sumus laesae religionis. |
[0416B] | Si enim non sunt dei pro certo, nec religio pro certo est; si religio non est, quia nec Dei pro certo, nec nos pro certo rei sumus laesae religionis. |
[0257A] | [0257A] Imperante Septimio Severo, et cum Antonino filio res Romanas administrante, Tertullianus, verae religionis ardore flagrans, illius utpote sacris initiatus, moleste, pro eo ac debuit, patiebatur religionem, quae efferre sese quodammodo coeperat, opprimi, sub initium persecutionis quintae, qua saeviente, insontes passim Christiani, nulla sexus aut aetatis habita ratione, inauditis ante illam diem suppliciis cruciabantur. |
[0441A] | Nos enim pro salute imperatorum Deum invocamus aeternum, Deum verum, Deum vivum, quem et ipsi imperatores propitium sibi praeter caeteros malunt. |
[0421A] | Immerito itaque magnitudinem Imperii Romanorum in tam immensum auctam pro merito religiositatis illorum in deos censeri, qui id illis conferre [0421B] potuerint, adeoque soli dii sint. |
[0422B] | Quoniam tamen Romani nominis proprie mentio occurrit, non omittam congressionem, quam provocat illa praesumptio dicentium Romanos pro merito religiositatis diligentissimae in tantum sublimitatis [0423A] elatos, ut orbem occuparint, et adeo deos esse, ut praeter caeteros floreant, qui illis officium praeter caeteros faciant. |
[0446A | Scito ex illis, praeceptum esse nobis ad redundantiam benignitatis, etiam pro inimicis Deum orare, et persecutoribus nostris bona precari. |
[0423A] | Scilicet ista merces Romanis a diis pro gratia expensa est, Sterculius, et Mutunus, et Larentina provexit imperium. |
[0257A] | Pro summa qua tunc pollebat facundia, Christianorum patrocinium suscepit, quorum adeo deplorata erat conditio, ut indicta caussa, et solius nominis praejudicio damnarentur. |
[0426A] | Earumdem, quo sanguinem impurum, lacertos [0426A] quoque castrando libabat, pro salute imperatoris Marci jam intercepti solita aeque imperia mandavit. |
[0441A] | Tales in ipso supplicationis gestu mactent, inquit, animam Deum pro Imperatore ambientem extorqueant, veritatem et Dei devotionem, irreligiositatem, si possint, deputent. |
[0432B] | Illam sibi demereri nolle Christianos ait, thure vitam redimentes, quod sciant diaboli hoc esse consilium, aemuli sui et invidi, qui, licet de Christi potentia illis subjectus sit, pro odio tamen et perfidia, poenalis servitutis more renititur, et numquam magis ab illis, quam cruenta pro fide morte detriumphatur. |
[0432B] | Illam sibi demereri nolle Christianos ait, thure vitam redimentes, quod sciant diaboli hoc esse consilium, aemuli sui et invidi, qui, licet de Christi potentia illis subjectus sit, pro odio tamen et perfidia, poenalis servitutis more renititur, et numquam magis ab illis, quam cruenta pro fide morte detriumphatur. |
[0433A] | Igitur, provocati ad sacrificandum, [0433A] obstruimus gradum pro fide conscientiae nostrae, qua certi sumus, ad quos ista perveniant officia sub imaginum prostitutione et humanorum nominum consecratione. |
[0434A] | Itaque dum vice rebellantium ergastulorum sive carcerum, vel metallorum, vel hoc genus poenalis servitutis erumpunt adversus nos, in quorum potestate sunt, certi et impares se esse et hoc magis perditos ingratis resistimus ut aequales, et repugnamus perseverantes in eo quod oppugnant, et illos nunquam magis detriumphamus, quam quum pro fidei obstinatione damnamur. |
[0436A] | Formati estis ab iisdem utique spiritibus, ut nos pro salute imperatoris sacrificare cogatis, et imposita est tam vobis necessitas cogendi, quam nobis obligatio periclitandi. |
[0468B] | Oramus etiam pro imperatoribus, pro ministeriis eorum [0468B] ac potestatibus, pro statu seculi, pro rerum quiete, pro mora finis. |
[0456A] | Plane caeteri ordines pro auctoritate religiosi ex fide; nihil hosticum de [0457A] ipso senatu, de equite, de castris, de palatiis ipsis spirat. |
[0468B] | Oramus etiam pro imperatoribus, pro ministeriis eorum [0468B] ac potestatibus, pro statu seculi, pro rerum quiete, pro mora finis. |
[0443A] | Precantes sumus omnes semper pro omnibus imperatoribus, vitam illis prolixam, imperium securum, domum tutam, exercitus fortes, senatum fidelem, populum probum, orbem quietum, et quaecumque hominis et Caesaris vota sunt. |
[0440A] | Solos enim Christianos pro Imperatore Deum verum, Deum vivum invocare, illum Deum, quem naturaliter, et se majorem novit ipse Imperator, cui cuncta debet, a quo exspectat. |
[0446A | Sed etiam nominatim atque manifeste: Orate, inquit, pro [0446B] regibus, et pro principibus, et potestatibus, ut omnia tranquilla sint vobis. |
[0447B] | Id in eis scimus esse, quod Deus voluit, ideoque et salvum volumus esse, quod Deus voluit, et pro magno id juramento habemus. |
[0458A] | Atque adeo [0458A] omnes illi sub ipsa usque impietatis eruptione et sacra faciebant pro salute Imperatoris, et genium ejus dejerabant, alii foris; alii intus, et utique publicorum hostium nomen Christianis dabant. |
[0462A] | Quid tamen unquam denotastis de tam [0462A] conspiratis, de tam animatis ad mortem usque pro injuria repensatum, quando vel una nox pauculis faculis largiter ultionis posset operari, si malum malo dispungi penes nos liceret? |
[0467A] | Ut itaque gentes de praejudicio suo recedant, liberaliter illis christianae factionis (ut appellabant) disciplinam communicat, nobis veteris Ecclesiae statum tantum non ante oculos ponit: quomodo scilicet soliti sint in unum coire, ad quem, pro quibus, quidve precari, monita Scripturae et voces dirigere, censuram morum exercere, conventum ordinare, eleemosynas colligere, [0467B] istas distribuere in usum sepulturae, aut ad alendos egenos, orphanos, senes emeritos, aut ad refocillandos [0468A] naufragos, vel ob fidem in metella, insulas, carceres relegatos. |
[0468A] | Oramus etiam pro imperatoribus, pro ministeriis eorum [0468B] ac potestatibus, pro statu seculi, pro rerum quiete, pro mora finis. |
[0468A] | Oramus etiam pro imperatoribus, pro ministeriis eorum [0468B] ac potestatibus, pro statu seculi, pro rerum quiete, pro mora finis. |
[0468B] | Oramus etiam pro imperatoribus, pro ministeriis eorum [0468B] ac potestatibus, pro statu seculi, pro rerum quiete, pro mora finis. |
[0471A] | Vide, inquiunt, ut invicem se diligant: ipsi enim invicem oderunt; et ut pro alterutro mori sint parati: ipsi enim ad occidendum alterutrum paratiores erunt. |
[0445B] | Idagia christianis si in dubium vocent, in promptu esse ostendit Sacras Scripturas, quae nec Gentibus variis ex casibus ignotae sint: ex quibus patere possit, ibidem Christianis injungi, pro Regibus, Principibus Potestatibus et publica tranquillitate orare. |
[0495A] | Sed caetera vectigalia gratias Christianis agent ex fide dependentibus debitum, qua alieno fraudando abstinemus, ut, si ineatur quantum publico pereat fraude et mendacio vestrarum professionum, [0495A] facile ratio haberi possit, unius speciei querela compensata pro commodo caeterarum rationum. |
[0266A] | Tamen quod vere malum est, ne ipsi quidem, quos rapit, defendere pro bono audent. |
[0495B] | Quanti habetis, non dico qui jam de vobis daemonia excutiant, non dico jam qui pro [0496A] vobis quoque vero Deo preces sternant, quia forte non creditis sed a quibus nihil timere possitis. |
[0278A] | Cum igitur in omnibus nos aliter disponatis, quam caeteros nocentes, id unum contendendo, ut de eo nomine excludamur (excludimur enim, si facimus, quae faciunt non Christiani), intelligere potestis non scelus aliquod in caussa esse, sed nomen, quod quaedam ratio aemulae operationis insequitur, hoc primum agens, ut homines nolint scire pro certo, quod se nescire pro certo sciunt. |
[0500A] | Enimvero nos qui sub Deo omnium speculatore dispungimur, quique aeternam ab eo poenam providemus, merito soli innocentiae occurrimus, et pro scientiae plenitudine, et pro latebrarum difficultate, et pro magnitudine cruciatus, non diuturni, verum sempiterni, eum timentes, quem timere debebit et ipse qui timentes judicat, Deum, non proconsulem timentes. |
[0500A] | Enimvero nos qui sub Deo omnium speculatore dispungimur, quique aeternam ab eo poenam providemus, merito soli innocentiae occurrimus, et pro scientiae plenitudine, et pro latebrarum difficultate, et pro magnitudine cruciatus, non diuturni, verum sempiterni, eum timentes, quem timere debebit et ipse qui timentes judicat, Deum, non proconsulem timentes. |
[0299A] | Quonam illae leges abierunt sumptum et ambitionem comprimentes, quae centum aera non amplius in coenam subscribi jubebant, nec amplius quam unam inferri [0299A] gallinam, et eam non saginatam; quae patricium, quod decem pondo argenti habuisset, pro magno titulo ambitionis senatu summovebant; quae theatra stuprandis moribus orientia statim destruebant [0300A] ; quae dignitatum et honestorum natalium insignia non temere, nec impune usurpari sinebant? |
[0327B] | Deos, inquitis, non colitis, et pro imperatoribus sacrificia non impenditis. |
[0327B] | Sequitur ut eadem ratione pro aliis non sacrificemus, quia nec pro nobis [0328A] ipsis, semel deos non colendo. |
[0327B] | Sequitur ut eadem ratione pro aliis non sacrificemus, quia nec pro nobis [0328A] ipsis, semel deos non colendo. |
Carmen De Jona Et Ninive | Reditus in Auctori Indicem |
[1110A] | Nauticus interea geminus clamor omnia tentat, Pro rate proque anima, spiras mundare morantes Oblaqueare mithram, clavorum stringere nisus, Vel reluctantes impellere pectore gyras: Pars maris interni puteum graveolere vicissim. |
[1110A] | Nauticus interea geminus clamor omnia tentat, Pro rate proque anima, spiras mundare morantes Oblaqueare mithram, clavorum stringere nisus, Vel reluctantes impellere pectore gyras: Pars maris interni puteum graveolere vicissim. |
De Anima | Reditus in Auctori Indicem |
[0689C] | Magnae autem et multae differentiae corporum, pro gentilitate, pro magnitudine, pro habitudine, pro aetate, pro valetudine. |
[0662C] | Si per haec vivitur, erunt haec in omnibus utique quae vivunt, etsi [0662C] non videntur, etsi non adprehenduntur pro mediocritate: hoc magis credas, si Deum recogites tantum artificem in modicis, quantum et in maximis. |
[0716A] | [0716A] Quamquam autem et retro praestruxerimus, omnia naturalia animae ipsi substantiae inesse pertinentia ad sensum et intellectum, et ex ingenito animae censu, sed paulatim per aetatis spatia procedere, et varie per accidentia evadere, pro artibus, pro institutis, pro locis, pro dominatricibus potestatibus: quod tamen faciat ad carnis animaeque propositam nunc societatem, pubertatem quoque animalem cum carnali dicimus convenire, pariterque et illam suggestu sensuum, et istam processu membrorum exsurgere, a quarto decimo fere anno: non quia Asclepiades inde sapientiam supputat, nec quia jura civilia ab hinc agendis rebus adtemperant; sed quoniam et haec de primordio ratio est. |
[0663A] | Ut pro magno amplectaris argumento, idcirco animae humanae spiritum accedere, quia sint quae spiritu careant; et idcirco ea spiritu carere, quia flaturalibus artubus structa non sint. |
[0668A] | Illam salvam venit facere Christus, illam perdere in gehennam comminatur, illam pluris fieri vetat, illam et ipse bonus pastor pro pecudibus suis ponit. |
[0745A] | Nova mors pro Deo, et extraordinaria pro Christo, alio et privato excipitur hospitio. |
[0715A] | Perinde nunc, et a nativitate defendimus, imprimis quod simul crescunt, sed diversa ratione pro generum conditione; caro modulo, anima ingenio, caro habitu, anima sensu. |
[0674B] | Perinde auditus fallaciae reus: ut cum coeleste murmur putamus, et plaustrum est; vel tonitru meditante, pro certo de plaustro credimus sonitum. |
[0704C] | Nam etsi quidam homines bestiis adaequantur, pro qualitatibus morum, et ingeniorum, et adfectuum, quia et Deus: Assimilatus est, inquit, homo irrationabilibus jumentis ; non ideo milvi ex rapacibus fient, et canes ex spurcis, et pantherae ex acerbis, aut oves ex probis, et hirundines ex garrulis, et columbae ex pudicis; quasi eadem substantia animae ubique naturam suam in animalium proprietatibus repetat. |
[0648A] | Haec sapientia de schola coeli deos quidem saeculi negare liberior, quae nullum Aesculapio gallinaceum reddi jubens praevaricetur, nec nova inferens daemonia, sed vetera depellens; nec adolescentiam vitians, sed omni bono pudoris informans, ideoque non unius urbis, sed universi orbis iniquam sententiam sustinens pro nomine veritatis, tanto scilicet perosioris quanto plenioris, ut et mortem non de poculo per habitum jocunditatis absorbeat, sed de patibulo et vivicomburio per omne ingenium crudelitatis exhauriat, interea in isto tenebrosiore carcere saeculi inter [0648B] suos Cebetas et suos Phaedonas, si quid de anima examinandum est, ad Dei regulas dirigat. |
[0681A] | Verum pro temporis ratione remoratur, coalescens et coadulescens robori suo, donec aetas impleat habitum quo natura fungatur. |
[0716A] | [0716A] Quamquam autem et retro praestruxerimus, omnia naturalia animae ipsi substantiae inesse pertinentia ad sensum et intellectum, et ex ingenito animae censu, sed paulatim per aetatis spatia procedere, et varie per accidentia evadere, pro artibus, pro institutis, pro locis, pro dominatricibus potestatibus: quod tamen faciat ad carnis animaeque propositam nunc societatem, pubertatem quoque animalem cum carnali dicimus convenire, pariterque et illam suggestu sensuum, et istam processu membrorum exsurgere, a quarto decimo fere anno: non quia Asclepiades inde sapientiam supputat, nec quia jura civilia ab hinc agendis rebus adtemperant; sed quoniam et haec de primordio ratio est. |
[0682B] | II), pro ipso trucidata, utique vim sensit. |
[0683A] | Porro, ut frugum seminibus una cujusque generis forma est, processus tamen varii, alia integro statu evadunt, alia etiam meliora respondent, alia degenerant pro conditione coeli et soli, pro ratione operis, et curae, pro temporum eventu, pro licentia casuum: ita et animam licebit semine uniformem, foetu multiformem: nam et hic etiam de locis interest. |
[0683A] | Porro, ut frugum seminibus una cujusque generis forma est, processus tamen varii, alia integro statu evadunt, alia etiam meliora respondent, alia degenerant pro conditione coeli et soli, pro ratione operis, et curae, pro temporum eventu, pro licentia casuum: ita et animam licebit semine uniformem, foetu multiformem: nam et hic etiam de locis interest. |
[0716A] | [0716A] Quamquam autem et retro praestruxerimus, omnia naturalia animae ipsi substantiae inesse pertinentia ad sensum et intellectum, et ex ingenito animae censu, sed paulatim per aetatis spatia procedere, et varie per accidentia evadere, pro artibus, pro institutis, pro locis, pro dominatricibus potestatibus: quod tamen faciat ad carnis animaeque propositam nunc societatem, pubertatem quoque animalem cum carnali dicimus convenire, pariterque et illam suggestu sensuum, et istam processu membrorum exsurgere, a quarto decimo fere anno: non quia Asclepiades inde sapientiam supputat, nec quia jura civilia ab hinc agendis rebus adtemperant; sed quoniam et haec de primordio ratio est. |
[0683A] | Porro, ut frugum seminibus una cujusque generis forma est, processus tamen varii, alia integro statu evadunt, alia etiam meliora respondent, alia degenerant pro conditione coeli et soli, pro ratione operis, et curae, pro temporum eventu, pro licentia casuum: ita et animam licebit semine uniformem, foetu multiformem: nam et hic etiam de locis interest. |
[0705B] | Etiam cum judicii nomine vindicatur hoc dogma, [0705B] quod animae humanae pro vita et meritis genera animalium sortiantur, jugulandae quaeque in occisoriis, et subigendae quaeque in famulatoriis, et fatigandae in operariis, et foedandae in immundis, perinde honorandae, et diligendae, et curandae, et adpetendae in speciosissimis, et probissimis, et utilissimis, et delicatissimis. |
[0658B] | Caeterum est invisibilis [0658B] anima, et pro conditione corporis sui, et pro proprietate substantiae, et pro natura etiam eorum quibus invisibilis esse sortita est. |
[0683A] | Porro, ut frugum seminibus una cujusque generis forma est, processus tamen varii, alia integro statu evadunt, alia etiam meliora respondent, alia degenerant pro conditione coeli et soli, pro ratione operis, et curae, pro temporum eventu, pro licentia casuum: ita et animam licebit semine uniformem, foetu multiformem: nam et hic etiam de locis interest. |
[0689C] | Magnae autem et multae differentiae corporum, pro gentilitate, pro magnitudine, pro habitudine, pro aetate, pro valetudine. |
[0643D] | Etsi autem uniformis anima, foetu tamen ingeniorum multiformem, pro conditione coeli et soli, pro ratione operis et curae, pro temporum eventu, pro licentia casuum, et corporis etiam valetudine; ut ne de fati necessitate quid dicatur, de qua suo titulo disseruerit. |
[0688B] | [0688B] Excidet studiorum, excidet doctrinarum, disciplinarum, excidet fortasse et ingeniorum, et affectuum: quae naturae videntur, non tamen sunt, quia, ut praemisimus et pro locis, et pro institutionibus, et pro corpulentiis, ac valetudinibus, et pro potestatibus dominatricibus, pro libertatibus arbitrii, ex accidentibus constant. |
[0733B] | [0733B] Infantes qui non putant somniare, cum omnia animae pro modo aetatis expungantur in vita, animadvertant succussus et nutus, et renidentias eorum per quietem, ut ex re comprehendant, motus animae somniantis facile per carnis teneritatem erumpere in superficiem. |
[0688B] | [0688B] Excidet studiorum, excidet doctrinarum, disciplinarum, excidet fortasse et ingeniorum, et affectuum: quae naturae videntur, non tamen sunt, quia, ut praemisimus et pro locis, et pro institutionibus, et pro corpulentiis, ac valetudinibus, et pro potestatibus dominatricibus, pro libertatibus arbitrii, ex accidentibus constant. |
[0716A] | [0716A] Quamquam autem et retro praestruxerimus, omnia naturalia animae ipsi substantiae inesse pertinentia ad sensum et intellectum, et ex ingenito animae censu, sed paulatim per aetatis spatia procedere, et varie per accidentia evadere, pro artibus, pro institutis, pro locis, pro dominatricibus potestatibus: quod tamen faciat ad carnis animaeque propositam nunc societatem, pubertatem quoque animalem cum carnali dicimus convenire, pariterque et illam suggestu sensuum, et istam processu membrorum exsurgere, a quarto decimo fere anno: non quia Asclepiades inde sapientiam supputat, nec quia jura civilia ab hinc agendis rebus adtemperant; sed quoniam et haec de primordio ratio est. |
[0720B] | Itaque, sicut lumen aliquo obstaculo impeditum, manet, sed non comparet, si tanta densitas obstaculi fuerit; ita et bonum [0720B] in anima a malo oppressum, pro qualitate ejus, aut in totum vacat, occultata luce, aut qua datur radiat, inventa libertate. |
[0688B] | [0688B] Excidet studiorum, excidet doctrinarum, disciplinarum, excidet fortasse et ingeniorum, et affectuum: quae naturae videntur, non tamen sunt, quia, ut praemisimus et pro locis, et pro institutionibus, et pro corpulentiis, ac valetudinibus, et pro potestatibus dominatricibus, pro libertatibus arbitrii, ex accidentibus constant. |
[0643D] | Etsi autem uniformis anima, foetu tamen ingeniorum multiformem, pro conditione coeli et soli, pro ratione operis et curae, pro temporum eventu, pro licentia casuum, et corporis etiam valetudine; ut ne de fati necessitate quid dicatur, de qua suo titulo disseruerit. |
[0643D] | Etsi autem uniformis anima, foetu tamen ingeniorum multiformem, pro conditione coeli et soli, pro ratione operis et curae, pro temporum eventu, pro licentia casuum, et corporis etiam valetudine; ut ne de fati necessitate quid dicatur, de qua suo titulo disseruerit. |
[0688B] | [0688B] Excidet studiorum, excidet doctrinarum, disciplinarum, excidet fortasse et ingeniorum, et affectuum: quae naturae videntur, non tamen sunt, quia, ut praemisimus et pro locis, et pro institutionibus, et pro corpulentiis, ac valetudinibus, et pro potestatibus dominatricibus, pro libertatibus arbitrii, ex accidentibus constant. |
[0688B] | [0688B] Excidet studiorum, excidet doctrinarum, disciplinarum, excidet fortasse et ingeniorum, et affectuum: quae naturae videntur, non tamen sunt, quia, ut praemisimus et pro locis, et pro institutionibus, et pro corpulentiis, ac valetudinibus, et pro potestatibus dominatricibus, pro libertatibus arbitrii, ex accidentibus constant. |
[0689C] | Magnae autem et multae differentiae corporum, pro gentilitate, pro magnitudine, pro habitudine, pro aetate, pro valetudine. |
[0644D] | Imo etiam Carpocratis animarum recorporationem, qua toties volebat animam in corpora revocari, quoties minus de delictis satisfecisset; qui etiam Heliae reditum frustra pro se interpretatus sit . |
[0706B] | XIII), quae pro homine [0706C] saeviendo religiosa est? |
[0745A] | Nova mors pro Deo, et extraordinaria pro Christo, alio et privato excipitur hospitio. |
[0745A] | Si pro Deo occumbas, ut Paracletus monet, non in mollibus febribus et in lectulis, sed in martyriis, si crucem tuam tollas, et sequaris Dominum, ut ipse praecepit (Matt. |
[0746A] | Amabit impium haeredem, per quem adhuc pascitur luce: aut si qua pro certo injuria est tardius sub terram detrudi, titulus autem injuriae cessatio est sepulturae, per quam iniquum eam injuria adfici, cui non imputabitur cessatio sepulturae, ad proximos scilicet pertinens. |
[0646A] | Nunc ad mortem quod attinet, debitum esse toto humano generi naturae finem, quamtumvis Epicurus id [0645D] neget, et Menander haereticus ad suo baptismo initiatos [0646A] pertinere neget, apud quem nec pro Deo mori lex est; nam etiam Enoch et Heliam morituros, et Joannem jam obiisse. |
[0708B] | Nam et Simon samarites in Actis Apostolorum redemptor Spiritus Sancti, posteaquam damnatus ab ipso cum pecunia sua in interitum, frustra flevit conversus ad veritatis expugnationem, quasi pro solatio ultionis, fultus etiam artis suae viribus, ad praestigias virtutis alicujus Helenam quamdam tyriam de loco libidinis publicae eadem pecunia redemit, dignam sibi mercedem pro Spiritu Sancto. |
[0689C] | Magnae autem et multae differentiae corporum, pro gentilitate, pro magnitudine, pro habitudine, pro aetate, pro valetudine. |
[0708B] | Nam et Simon samarites in Actis Apostolorum redemptor Spiritus Sancti, posteaquam damnatus ab ipso cum pecunia sua in interitum, frustra flevit conversus ad veritatis expugnationem, quasi pro solatio ultionis, fultus etiam artis suae viribus, ad praestigias virtutis alicujus Helenam quamdam tyriam de loco libidinis publicae eadem pecunia redemit, dignam sibi mercedem pro Spiritu Sancto. |
[0718A] | Quis non exinde aut totum filii caput reatui vovet, aut aliquem excipit crinem, aut tota novacula prosecat, aut sacrificio obligat, aut sacro obsignat, pro gentica, pro avita, pro publica aut privata devotione? |
[0737A] | Denique, in viventibus etiam pro cerebri ubertate, vel affluit capillago, vel deserit. |
[0650B] | Nec ignoro quanta sit sylva materiae istius apud philosophos pro numero etiam ipsorum commentatorum, quot varietates sententiarum, quot palaestrae opinionum, quot propagines quaestionum, quot implicationes expeditionum. |
[0652B] | Capit itaque et facturam dici generari, pro in esse poni, siquidem omne quod quoquo modo accipit esse, generatur. |
[0710B] | VI): Diligite inimicos vestros, inquit, et orate pro maledicentibus vos, ne aliquo commercio negotiorum injuria provocatu, abstrahat te ad suum judicem, et in custodiam delegatus ad exsolutionem totius debiti arcteris. |
[0656A] | Sed enormis intentio philosophiae solet plerumque nec prospicere pro pedibus: sic Thales in puteum. |
[0658B] | Caeterum est invisibilis [0658B] anima, et pro conditione corporis sui, et pro proprietate substantiae, et pro natura etiam eorum quibus invisibilis esse sortita est. |
[0718A] | Quis non exinde aut totum filii caput reatui vovet, aut aliquem excipit crinem, aut tota novacula prosecat, aut sacrificio obligat, aut sacro obsignat, pro gentica, pro avita, pro publica aut privata devotione? |
[0658B] | Caeterum est invisibilis [0658B] anima, et pro conditione corporis sui, et pro proprietate substantiae, et pro natura etiam eorum quibus invisibilis esse sortita est. |
[0694A] | I) etiam singulares conceptus, et quidem monstrosiores, sterilis et virginis, quae vel hoc ipso imperfectos edere potuissent pro [0694B] eversione naturae, ut altera semini stupida, altera intacta. |
[0746A] | Multo vanius, si injuria [0746A] deputabitur animae cessatio sepulturae, quam pro gratia deberet amplecti. |
[0659A] | [0658C] Cum animae corpus adserimus propriae qualitatis [0659A] et sui generis, jam haec conditio proprietatis de caeteris accidentibus corpulentiae praejudicavit, aut haec adesse ei quam corpus ostendimus, sed et ipsa sui generis, pro corporis proprietate; aut et si non adsint, hoc esse proprietatis, non adesse corpori animae. |
[0735A] | Suspectam enim faciam tantam raritatem securissimi atque tutissimi sacramenti, apud quod nec pro Deo ipso mori lex est; cum contra, omnes jam nationes ascendant in montem Domini, et in aedem Dei Jacob, mortem per martyrium quoque flagitantis, quam de Christo etiam suo exigit. |
[0747B] | Si bonos, cur idem, animas immaturas, et innuptas, pro conditione aetatis puras et innocuas, interim dignas inferis non judicas? |
[0643D] | Etsi autem uniformis anima, foetu tamen ingeniorum multiformem, pro conditione coeli et soli, pro ratione operis et curae, pro temporum eventu, pro licentia casuum, et corporis etiam valetudine; ut ne de fati necessitate quid dicatur, de qua suo titulo disseruerit. |
[0695A] | Tunc si alteri primatum damus, alteri secundatum, seminis quoque discernenda sunt tempora, pro statu ordinis; et quando collocabitur corporis semen, [0695B] quando animae; imo si tempora seminum dividentur, et materiae diversae habebuntur, ex distantia temporum. |
[0689C] | Magnae autem et multae differentiae corporum, pro gentilitate, pro magnitudine, pro habitudine, pro aetate, pro valetudine. |
[0662A] | Quando et vitalia, pro cujusque generis dispositione, omnibus propria animalibus temperavit artifex Deus, ut nulla inde conjectura captanda sit. |
[0718A] | Quis non exinde aut totum filii caput reatui vovet, aut aliquem excipit crinem, aut tota novacula prosecat, aut sacrificio obligat, aut sacro obsignat, pro gentica, pro avita, pro publica aut privata devotione? |
[0715B] | Tunc et splendor ipse provehitur auri vel argenti, qui fuerat quidem et in massa, sed obscurior, non tamen nullus, tunc et alii atque alii habitus accedunt pro facilitate materiae qua duxerit eam qui agit, nihil conferens modulo [0715C] nisi effigiem. |
[0700B] | Revera lues, et fames, et bella, et voragines civitatum, pro remedio deputanda, tanquam tonsura inolescentis generis humani; et tamen cum ejusmodi secures maximam mortalium vim semel caedant, nunquam restitutionem ejus vivos ex mortuis reducentem, post mille annos, semel orbis expavit. |
[0724B] | Inimici dormientem nacti pro defuncto cremaverunt. |
[0662B] | Philosophi pro certo renuntiaverunt, culicibus et formicis et tineis deesse pulmones et arterias. |
De Baptismo Et De Poenitentia | Reditus in Auctori Indicem |
[1166C] | Deformantes, pro praeformantes, seu figurantes, aut simpliciter formantes. |
[1154A] | Rhodiam de jactu, a Callistrato asparginem dictum invenio; at alia significatione, scilicet pro vitio rei ex aqua, maxime pluvia, contracto: quanquam non desint, qui ibi quoque aspergine legant. |
[1155A] | Pro auspicato faciendae, ac feliciter, ipsoque coelo annuente, suscipiendae emundationis. |
[1148A] | Quidam Codices deluatur habent; veteres enim deluere pro eluere, et apud Festum deluvium pro diluvio dicebant. |
[1147B] | Succida, pro succulenta, ut idem Varr. |
[1139C] | Ait, quod vepreta (namque Veteres vipre, pro vepre, dixisse ferunt) amet: vel quod vi pariat, sobole tam laboriosi partus velut pertaesa, ac ipsum proin matris uterum, quasi per summam impietatem, erodente: ut adeo Pierius L. |
[1142A] | Simpliciter pro promittitur, ut passim retractare pro tractare, aliaque ejusmodi composita, pro simplicibus Noster usurpare solet. |
[1139B] | Pro Cluentio et alibi. |
[1147B] | Ego autem pro ingenia legendum ingenita i. |
[1190A] | De diaconis habet: Absque Episcopo vel Presbytero baptizare [1190A] non audeant nisi praedictis fortasse officiis longius constitutis (quam scilicet ad eos opportunus recursus pro impetranda facultate fieri posset) necessitas extrema compellat. |
[1137D] | Vulgaris nimirum ac elementaris, ceu quotidianis nostris usibus ubivis obviae, et pro Baptismo, ad salutem nostram tam necessario, paratu facillimae. |
[1139B] | Pro informantur, seu pleniori quadam mysteriorum fidei notitia imbuuntur. |
[1139D] | Itaque fere hic pro plerumque omnino retinendum. |
[1141C] | Obscura caeteroquin mulier, nisi ejusdem venenum, nomenque ipsum, etiam viri ( Quintillani, pro pudor! |
[1142A] | Simpliciter pro promittitur, ut passim retractare pro tractare, aliaque ejusmodi composita, pro simplicibus Noster usurpare solet. |
[1142A] | Simpliciter pro promittitur, ut passim retractare pro tractare, aliaque ejusmodi composita, pro simplicibus Noster usurpare solet. |
[1142C] | Noster perpetuo pro graeco baptizare tingere ait. |
[1142C] | Eo, pro eapropter. |
[1142C] | Sacrum solemne Festo (veteri Grammatico) dicebatur, quod certis temporibus annisque (unde et anniversaria, quasi anno quolibet vertente praecipue celebranda) fieri solebat, pro populo maxime, et publico sumptu, ut erant Agonalia, Carmentalia, Quirinalia, etc. |
[1144D] | Aut cur non potius has voculas ut opinor ironice, pro scilicet, accipiamus, ut sensus sit: quasi vero DEUS nihil posset, quod supra vires, et exigentiam aquae, aut alterius creaturae, esset? |
[1142D] | Sumitur et pro ornatu muliebri in vestibus, ut in L. |
[1143A] | Singulariter vero pro ornatu capitis, et capillorum convolutis cirrhis ponitur, ut est illud Statii, l. |
[1143A] | Nonnunquam etiam pro subministratione accipitur, ut rursus apud Tertull. |
[1144B] | Potest quoque accipi pro causa, seu ratione, quod sit, seu existat, id est, pro principio, seu origine. |
[1144C] | Pro cur, ut Ovid. |
[1144D] | Pro apud DEUM seu in DEI potestate ac voluntate, sita erant, quidnam ex quolibet efficere vellet; quo ferme sensu idem noster in L. |
[1146B] | Ephrem, Basilii insignem amicum) testimonium adducens, sic profatur: Illud itaque επεφερετο, SUPERFEREBATUR, ait (Syrus ille), interpretatur pro συνεθαλπε, CONFOVEBAT secundum similitudinem εζωογονει ANIMABAT secundum similitudinem επωαζουσης ορνιθος, OVIS INCUBANTIS GALLINAE, et vitalem quamdam virtutem immittentis τοις υποθαλπομενοις, CONCALEFACTIS, nimirum ovis illis. |
[1147A] | Nam et DEO Graeca phrasi, pro per DEUM: constitit vero pro firmiter stetit, aut potius pro constitutum est, intelligi potest. |
[1147A] | Nam et DEO Graeca phrasi, pro per DEUM: constitit vero pro firmiter stetit, aut potius pro constitutum est, intelligi potest. |
[1147A] | Nam et DEO Graeca phrasi, pro per DEUM: constitit vero pro firmiter stetit, aut potius pro constitutum est, intelligi potest. |
[1147B] | Graeca phrasi pro in limum, in quem terra ex superstite humore aqueo emollita fuerat. |
[1147B] | Ingenium de inanimatis quoque rebus, saltem improprie, dicitur, pro vi iisdem innata, seu intus genita, quam alias quoque indolem dicere solemus. |
[1147B] | Parere, pro apparere, ut in L. |
[1148A] | Concepit, pro incepit fortasse: aut sensus est: vim sanctificandi concepit, i. |
[1148A] | Quidam Codices deluatur habent; veteres enim deluere pro eluere, et apud Festum deluvium pro diluvio dicebant. |
[1178D] | Aut quidni potius praejudicatum, pro praecautum, ac singulari quodam privilegio provisum esse contra salutis periculum, intelligi queat? |
[1148D] | Et maxime Scapula, ad quem Africanae Ecclesiae persecutorem, Tertullianus tam animose pro Christianis scripserat, traditionem his tam gloriosam, et ad eosdem in sua fide confirmandos tam validam, deprehensa falsitate evellere dubitassent? |
[1149C] | Certe si tam densa testium nubes, tam concors veterum sententia, pro cujusvis ingenii pruritu sit vellicanda, actum erit penitus de primorum Saeculorum memoria, nec cuiquam ultra [1149D] suam aetatem sapere licebit. |
[1149D] | Ita nimirum quidam ex heterodoxis nostris, cum propria sua judicia ubilibet pro veritate obtrudant, cum tot contumeliosas contra Religionem nostram fabulas undique corradant, partim ipsi quoque excogitent; fidem sibi dari illico postulant, quibus neque tota antiquitas par est, ad fidem ab illis mutuo impetrandam. |
[1150B] | Ad simplicem actum, pro simplici actui, ablutionis videlicet. |
[1150C] | Alias etiam, sed rarius, pro venenatis sumi solet, ut Suetonius Claudium imp. |
[1158D] | Simpliciter pro formant, ut saepius retractare pro tractare, et aliis ejusmodi compositis pro simplicibus utitur. |
[1158D] | Simpliciter pro formant, ut saepius retractare pro tractare, et aliis ejusmodi compositis pro simplicibus utitur. |
[1158D] | Simpliciter pro formant, ut saepius retractare pro tractare, et aliis ejusmodi compositis pro simplicibus utitur. |
[1158D] | V, 3, κατα καιρον, secundum tempus, pro annua temporis revolutione accipit. |
[1159C] | At vero similitudo, apud Graecos sumi solet pro imagine, quae presse ac velut ad unguem exprimit suum prototypon. |
[1161A] | Qui cum venissent, oraverunt pro ipsis, ut acciperent Spiritum Sanctum, nondum enim in quemquam ipsorum venerat, sed baptizati tantum erant in nomine Domini. |
[1162C] | Arbitros pro testibus, qui rei cuipiam gerendae intersunt, accipere videtur, inquiens: Semper etiam impiae initiationes arcent profanos (id est, ab impiis illismet superstitionibus alienos) et arbitros (scilicet ne illis tanquam testes intersint) cavent. |
[1162C] | Arbitrum pro Auctore videtur sumere, de Christo ita inquiens: Hujus igitur gratiae disciplinae. |
[1162D] | Non male pro pignorentur; nam et apud Cic. |
[1163A] | Caeterum a Nostro hic in passivo sensu, pro oppignorari, sumitur, ut sensus sit: quod et testatio fidei et sponsio salutis per Baptismum, cui haec duo velut innectuntur, ceu quo jam dato pignore, obfirmentur. |
[1163D] | Quanquam a Patribus promiscue το χρισμα pro unguento et unctione accipi invenio. |
[1164A] | Unctionem habetis a pro unctione sumitur? |
[1165B] | Caeterum totus locus hic favere videtur illorum sententiae, qui solam impositionem manuum (non etiam unctionem chrismatis) pro materia Confirmationis adstruunt: qua de re Theologi Dogmatico-Scholastici multis altercantur, imprimisque Tourn. |
[1166C] | VI, hoc verbum usurpatum invenio: Tragica scena deformantur (non utique in sequiori sensu, sed magis pro exornantur, accipiendum) columnis, signis, etc. |
[1167C] | Ait: Fel columba non habet, tamen rostro et pennis pro nido pugnat: sine amaritudine saevit. |
[1168A] | Aliqui igitur putant pro irae restituendum esse gratiae. |
[1168B] | Eadem dispositione, pro eodem modo, aut eadem ordinatione. |
[1144B] | Quanquam quid vetat, causam hic pro statu ac conditione rei accipere; hoc enim sensu etiam Cic. |
[1170B] | I, 4, de Christo inquit: Dedit semetipsum pro peccatis nostris, ut nos eriperet de praesenti saeculo nequam. |
[1170D] | Potest autem et vulgaris lectio, etsi duriuscula, retineri, atque in suum commodum intelligi pro in suam utilitatem, quam suavitate sua ac limpiditate hominibus afferre solet. |
[1170D] | Mosei, pro Mosis, gignendi casu. |
[1171D] | Aquae gratia, pro venustate ut dignitate, ut Cap. |
[1171D] | Aut gratia, vel pro benignitate, favore, aut aestimatione apud seu penes Deum, cui prae caeteris elementis Aqua semper acceptior fuit, etc. |
[1172B] | Constanter, scilicet pro continuo, seu statim: ut idem Noster in L. |
[1172B] | At alibi pro audacter et intrepide usurpat, ex. |
[1170D] | Retro, pro antea, ut alibi saepius. |
[1175A] | Qui apud Romanos ad honores publicos aspirabant, et in Comitiis singulas tribus circuibant, suffragia pro se exorantes. |
[1179B] | Alias autem hanc vocem in bonam quoque partem, pro sedulis imitatoribus, accipi constat. |
[1179D] | Pro judicare aut decernere, verbo aestimare hic uti videtur; quasi temerarium foret, de Apostolorum salute (etsi forte Baptismum non accepissent) sinistri quidpiam judicare. |
[1181C] | Pro antea, scilicet in Veteri Testamento. |
[1181C] | Notum autem est apud Graecos εις poni, ut interdum pro εναπυδ Aeschinem: εις την εκκλησιαν καθεζομαι, in concione sedeo: nec minus apud Demost. |
[1182B] | Nunquid Paulus crucifixus est pro vobis? |
[1182B] | XIX, 1), illicque multos Ecclesiae per Baptismum adjunxisset, hac occasione nonnulli Corinthiorum studiosius, quam par erat, pro ejus gloria decertabant. |
[1182D] | Facile hic pro vindicare, aut attribuere sumitur. |
[1182D] | Potest etiam exponi pro se suamque causam tueri; ne ergo id agere videri posset, hinc gratias agit Deo, quod neminem baptizaverit. |
[1187D] | Pro ut. |
[1188A] | Potius au tem hic intelligit Baptismum martyrii, in quo sanguis noster profunditur, et in virtute sanguinis Christi, in passione et cruce pro nobis effusi, animam, non secus ac ipse Baptismus aquae, ab omnibus culpae et [1188B] poenae maculis emundat. |
[1188B] | Effusio sanguinis pro Christo (ait S. |
[1189B] | Praecipua autem quaestus hujus causa erat, quod ibidem infantes pro peccatis absque Baptismate moriantur. |
[1190C] | Itaque totum hunc contextum ita intelligi vult: «Nisi forte (quod absurdum est) pro Episcopis, Presbyteris et Diaconis haberi promiscue eos omnes placuerit, qui ita dicunt et affirmant: Quorum est proferre verbum Dei, et non abscondere, eorum est et baptizare; [1190D] omnium autem esse proferre verbum Dei: ergo et baptizare, etc. |
[1191A] | Pro ortu aut origine vel professione accipitur: Census istius disciplina a Tiberio est. |
[1191B] | Aliquando etiam pro numero, qui recensione determinari solebat, accipi constat; quo sensu in lib. |
[1191B] | Tandem vero pro substantia vel facultatibus, seu bonis alicui propriis, accipitur, ut in lib. |
[1192A] | Videtur constantia hic sumi pro animositate, animi firmitate, ut sensus sit: Tunc enim licebit animose ac intrepide succurrere, etc. |
[1192A] | Potest etiam pro libertate aut convenientia accipi: qui sensus plane congruit cum eo, quod mox subjungitur. |
[1192A] | Quidquid vero de his sit, malim certe constantiam hic accipere pro stabili et canonice constituto ordine ac regula, [1192B] ad personam ministrantis spectante: quae regula utique in casu necessitatis, ut aliae leges ecclesiasticae et humanae, locum non habent. |
[1193D] | Pro gratia posuisse videtur, exemplo Livii, L. |
[1193D] | Caeterum praetendere, est hic prius tendere seu antea proficisci, ac velut viam ex adverso ad occursum praeoccupare: aut simpliciter pro tendere [1194A] ponitur, ut saepius Noster composita pro simplicibus solet. |
[1194A] | Caeterum praetendere, est hic prius tendere seu antea proficisci, ac velut viam ex adverso ad occursum praeoccupare: aut simpliciter pro tendere [1194A] ponitur, ut saepius Noster composita pro simplicibus solet. |
[1196B] | De parvulis loquens ait: Ipsi portantur ad Ecclesiam, et, si pedibus illuc currere non possunt, alienis currunt, ut sanentur; accommodat illis mater Ecclesia aliorum pedes, ut veniant, aliorum cor, ut credant, aliorum linguam, ut fateantur; ut quoniam qui aegri sunt, alio (Adam videlicet) peccante praegravantur, sic cum hi sani sunt, alio (patrino nimirum) pro eis confitente salventur. |
[1196D] | Quia nimirum pro infante spondere, et respondere debent, etc. |
[1196D] | Possunt Si scilicet sponsores ipsi moriantur, antequam infans baptizatus ad usum rationis pervenerit, ut ab illis admoneri possit, quam obligationem in baptismo contraxerit, aut quid patrini illi pro ipso spoponderint. |
[1142D] | Accipitur etiam generaliter pro apparatu, ut apud Nostrum L. |
[1199B] | Vulgatus autem noster PHASE posuit, quoniam Latinis literae gutturalis asperitas parum grata est, unde idem Vulgatus etiam in aliis nominibus propriis, praesertim dissyllabis, illud passim detruncavit, ut pro NOACH, THORAC, CORACH, posuit Noe, Thare, Chore, etc. |
[1201B] | Clemens, a tamen alius antiquissimus Author est) perhibetur, pro ipsis Deum orante: Dominus clementer exaudiat obsecrationes et preces ipsorum, et recipiens eorum supplicationes tribuat eis auxilium, et concedat petitionem cordis ipsorum ad utilitatem, etc. |
[1202A] | Maxime igitur convenit, etiam baptizandos in genua procumbere, et DEUM orare pro tam illustri dono, per quod, cum antea in peccatum lapsi fuissent, de nuo erigantur ad salutem; namque, ut Author QQ. |
[1203B] | Nunc pro non hic legit Junius, ut etiam l. |
[1159C] | Pro imagine quadam fugitiva id est imperfecta, sumitur: Verumtamen in imagine pertransit homo. |
[1146C] | Dignationem, pro dignitatem. |
[1144B] | Potest quoque accipi pro causa, seu ratione, quod sit, seu existat, id est, pro principio, seu origine. |
[1162C] | Caeterum hoc loco arbitros pro testibus videtur sumere, fortasse ad illud 1 Joan. |
De Carne Christi | Reditus in Auctori Indicem |
[0751C] | Interserens, nihil pro illis facere illud Christi: Quae mihi mater, et qui mihi fratres? |
[0758C] | Invehere jam et in ipsum mulieris enitentis pudorem, vel pro periculo honorandum, vel pro natura religiosum. |
[0758C] | Invehere jam et in ipsum mulieris enitentis pudorem, vel pro periculo honorandum, vel pro natura religiosum. |
[0764B] | Non competebat non nasci, pro quo mori competebat. |
[0764B] | Scilicet, pro eadem caussae diversitate. |
[0768B] | Negavit itaque parentes, quomodo docuit negandos pro Dei opere. |
[0777A] | In Christo vero invenimus animam et carnem simplicibus et nudis vocabulis editas, id est animam animam, et carnem carnem; nusquam animam carnem, aut carnem animam: quando ita nominari debuissent, si ita fuissent: sed etiam sibi quamque substantiam divise pronuntiatas ab ipso, utique pro duarum qualitatum distinctione, seorsum animam, et seorsum carnem. |
[0777A] | VI): Panis quem ego dedero pro salute mundi, caro mea est. |
[0777B] | Quod si una caro, et una anima; illa tristis usque ad mortem, et illa panis pro mundi salute; salvus est numerus duarum substantiarum, in suo genere distantium, excludens carneae animae unicam speciem. |
De Corona | Reditus in Auctori Indicem |
[0098A] | II, 5), vir Ecclesiae Christus Jesus, quale oro te, sertum pro utroque sexu subiit (Matth. |
[0074B] | Occasionem scribendi hujus tractatus auctori praebuit militis factum infra in exordio eleganter enarratum, quod cum christianorum nonnulli reprehenderent, militique Ecclesiam longa pace fruentem temere periculo exponendam improperarent, de caetero asserentes hanc [0074B] coronam gestare, esse ornamentum sua natura nec bonum, nec malum, solus Tertullianus, pro aspero suo ingenio, libro de Corona scripto militis caussam propugnavit; acriterque pastores in pace leones, in praelio cervos insectatus, quia sic coronari idololatriae signum esset, interrogantibus quonam scripturae loco tales coronas gestare prohiberetur, ait sufficere traditionem. |
[0075A] | Eucharistiae sacramenta, oblationem pro defunctis, pro natalitiis martyrum, dominicam diem, jejunium, crucis in fronte signum. |
[0075A] | Eucharistiae sacramenta, oblationem pro defunctis, pro natalitiis martyrum, dominicam diem, jejunium, crucis in fronte signum. |
[0079B] | Eucharistiae sacramentum, et in tempore victus, et omnibus mandatum a Domino, etiam antelucanis coetibus, nec de aliorum manu quam praesidentium [0079B] sumimus: oblationes pro defunctis, pro natalitiis annua die facimus: die Dominico jejunium nefas ducimus, vel de geniculis adorare. |
[0079B] | Eucharistiae sacramentum, et in tempore victus, et omnibus mandatum a Domino, etiam antelucanis coetibus, nec de aliorum manu quam praesidentium [0079B] sumimus: oblationes pro defunctis, pro natalitiis annua die facimus: die Dominico jejunium nefas ducimus, vel de geniculis adorare. |
[0081B] | Consuetudo autem etiam in civilibus rebus pro lege suscipitur, cum deficit lex: nec differt scriptura an ratione consistat, quando et legem ratio commendet. |
[0092A] | Et excubabit pro templis, quibus renuntiavit? |
[0093A] | X): dum tamen, suscepta fide [0092C] atque signata, aut deserendum statim sit, ut a multis actum, aut omnibus modis cavillandum, ne [0093A] quid adversus Deum committatur, quae nec ex militia permittuntur; aut novissime perpetiendum pro Deo, quod aeque fides pagana condixit. |
[0093A] | Unum Evangelium, et idem Jesus, negaturus omnem negatorem, et confessurus omnem confessorem Dei, et salvam facturus animam pro nomine ejus amissam, perditurus autem de contrario adversus nomen ejus lucri habitam (Matth. |
[0101A] | Si ob haec caput ei tuum debes, tale si potes ei repende, quale suum pro tuo obtulit: aut nec floribus coroneris, si spinis non potes, quia non floribus potes. |
De Cultu Foeminarum | Reditus in Auctori Indicem |
[1303C] | Cum saevissima adversus Christianos Caesarum edicta mortem illis quotidie impendentem minitarentur, Tertullianus ad montanismum jam inclinans, ut christianas etiam mulieres, quae gentiles in cultu corporis et luxu imitari non verebantur, ad martyrium expeditius praepararet, duos libros de cultu foeminarum conscripsit, in quibus ostendit se corpus colere, quod omnibus momentis pro Christo perditum velle debeant. |
[1306B] | Si mercedes pro libidine, nullius rei turpis merces decora est. |
[1312A] | Sed et parietes tyriis et hyacinthinis et illis regiis velis, quae vos operose resoluta transfiguratis, pro pictura abutuntur. |
[1316B] | Nam etsi qua in gentilibus pudicitia credi potest, usque adeo eam imperfectam et inconditam constat, ut licet in animo aliquatenus tenax sui agat, in habitus tamen licentia sese dissolvat, pro perversitate [1317A] gentilium appetendo, cujus rei devitat effectum. |
[1318A] | Et de suis quidem servis Dominus pro misericordia sua curet, ut etiam praesumere illis de bono suo feliciter liceat. |
[1322B] | Itaque revincunt Deum; ecce, inquiunt, pro albo vel atro flavum facimus gratia faciliorem; quamvis et atrum ex albo conantur facere, quas poeniteat ad senectam usque vixisse. |
[1322B] | Pro temeritatem! |
[1326A] | Aetates denique requietas jam et in portum modestiae subductas splendor et dignitas cultus avocant et severitatem appetitionibus inquietant, compensantibus scilicet habitus irritamentum pro frigore aetatis. |
De Exhortatione Castitatis | Reditus in Auctori Indicem |
[0919B] | Adde quod et haec ipsa humani consilii interjectio quasi jam recogitationem excessus sui passa, statim se refraenat et revocat, cum subjungit: Verumtamen hujusmodi, pressuram carnis habebunt; cum parcere se eis dicit; cum tempus in collectum esse adjicit, quo oporteat etiam habentes matrimonia pro non habentibus agere: cum sollicitudinem nuptorum et innuptorum committit. |
[0920A] | Ita Spiritus Sancti auctoritatem ad eam speciem adire fecit, cui nos magis obsequi voluit; et factum est jam non consilium divini Spiritus, sed pro ejus majestate praeceptum. |
[0921B] | Sic et oculum pro oculo, et dentem pro dente, jam senuit, ex quo juvenuit (Rom. |
[0921B] | Sic et oculum pro oculo, et dentem pro dente, jam senuit, ex quo juvenuit (Rom. |
[0921B] | XII, 17) malum pro malo nemo reddat. |
[0922C] | Quanto magis laico digamo capitale est agere pro sacerdote, [0923A] cum ipsi sacerdoti digamo facto auferatur agere sacerdotem! |
[0923B] | Si licita sunt et quae non pro salute, ergo et quae non bona sunt, licita sunt. |
[0926C] | Duplex enim rubor est; quia in secundo matrimonio duae uxores eumdem circumstant maritum; una [0926C] spiritu, alia in carne: neque enim pristinam poteris odisse, cui etiam religiosiorem reservas affectionem, ut jam receptae apud Dominum, pro cujus spiritu postulas, pro qua oblationes annuas reddis. |
[0926C] | Duplex enim rubor est; quia in secundo matrimonio duae uxores eumdem circumstant maritum; una [0926C] spiritu, alia in carne: neque enim pristinam poteris odisse, cui etiam religiosiorem reservas affectionem, ut jam receptae apud Dominum, pro cujus spiritu postulas, pro qua oblationes annuas reddis. |
[0926C] | Et offeres pro duabus? |
[0930A] | Plura exempla curiosius [0930A] de nostris invenias, et quidem tanto potiora, quanto facilius est vivere in castitate, quam pro ea mori; hoc est, animae id bonum misceri, quam non vivendo separari. |
De Fuga In Persecutione | Reditus in Auctori Indicem |
[0103A] | Ibidem ego oblocutus aliquid pro loco ac tempore, et quarumdam personarum importunitate, semitractatam materiam abstuli mecum, plenius eam de stylo nunc renuntiaturus, utpote quam mihi et tua consultatio commendarat, et conditio temporum suo jam nomine injunxerat. |
[0105A] | Siquidem Dominus in Evangelio ad Petrum: Ecce, inquit, postulavit Satanas uti cerneret vos velut frumentum: verum ego rogavi pro te, ne [0105B] deficeret fides tua (Luc, XXII, 31): id est, ne tantum diabolo permitteretur, ut fides periclitaretur. |
[0108C] | Rutilius sanctissimus martyr, [0108C] cum totiens fugisset persecutionem de loco in locum, etiam periculum (ut putabat) nummis redemisset, post totam securitatem quam sibi prospexerat, ex inopinato apprehensus, et praesidi oblatus, tormentis dissipatus, credo pro fugae castigatione, dehinc ignibus datus, passionem, quam vitarat, misericordiae Dei retulit. |
[0110A] | Ego enim non modo vincula pati optaverim, sed etiam mori Hierosolymis pro nomine Domini mei Jesu Christi. |
[0110C] | Sed infirmitatem, inquit, quorumdam prospiciens Dominus, pro sua humanitate nihilominus et portum fugae demonstravit: non enim idoneus erat etiam sine fuga tam [0110D] turpi et indigno, et servili praesidio salvos facere in persecutione, quos sciret infirmos. |
[0112A] | Proinde et Joannes pro fratribus quoque animas ponendas docet (I Joan. |
[0112A] | III, 16), nedum pro Domino. |
[0112B] | Sic et alibi: Nolite in lectulis, nec in aborsibus et febribus mollibus optare exire, sed in martyriis; ut glorificetur qui est passus pro vobis. |
[0113B] | Certe quidem bonus pastor animam pro pecoribus ponit; ut Moyses, non Domino adhuc Christo revelato, etiam in se figurato, ait (Exod. |
[0114C] | Ut autem redimas hominem tuum nummis, quem sanguine suo redemit Christus, quam indignum Deo et dispositione ejus, qui Filio suo non [0114C] pepercit pro te, ut fieret maledictum pro nobis; quia maledictus qui pependerit in ligno; qui tanquam ovis ad victimam ductus est, et tanquam agnus ante tondentem, sic non aperuit os; sed posuit dorsum suum in flagella, maxillas autem in palmas, et faciem non avertit a sputaminibus, et inter iniquos deputatus est (Is. |
[0114C] | Ut autem redimas hominem tuum nummis, quem sanguine suo redemit Christus, quam indignum Deo et dispositione ejus, qui Filio suo non [0114C] pepercit pro te, ut fieret maledictum pro nobis; quia maledictus qui pependerit in ligno; qui tanquam ovis ad victimam ductus est, et tanquam agnus ante tondentem, sic non aperuit os; sed posuit dorsum suum in flagella, maxillas autem in palmas, et faciem non avertit a sputaminibus, et inter iniquos deputatus est (Is. |
[0115A] | Tu autem pro eo pacisceris cum delatore, vel milite, vel furunculo aliquo praeside, sub tunica et sinu (quod aiunt) ut furtivo, quem coram toto mundo Christus emit, imo et manu misit! |
[0115B] | Non aliter et Simon facere tentavit, cum pecuniam Apostolis obtulit pro spiritu Christi. |
[0115C] | Atenim Christus sanguine fuit dives pro illo: Felices itaque pauperes, quia illorum est, inquit [0116A] (Matth. |
[0116A] | Paulus quidem, cum Felix praeses pecunias accepturum se pro eo a discipulis sperasset, de quo [0116B] et ipse in secreto tractavit cum ipso, neque ipse pro se, neque discipuli pro eo numerarunt. |
[0116B] | Paulus quidem, cum Felix praeses pecunias accepturum se pro eo a discipulis sperasset, de quo [0116B] et ipse in secreto tractavit cum ipso, neque ipse pro se, neque discipuli pro eo numerarunt. |
[0116B] | Paulus quidem, cum Felix praeses pecunias accepturum se pro eo a discipulis sperasset, de quo [0116B] et ipse in secreto tractavit cum ipso, neque ipse pro se, neque discipuli pro eo numerarunt. |
[0116B] | Utique ut pateretur pro nomine Domini, non ut redimeretur. |
[0116B] | Oportet enim, quomodo Christus animam suam posuit pro nobis (I Joann. |
[0116B] | III, 16), ita fieri pro eo et a nobis; nec tantum pro ipso, imo etiam pro fratribus propter ipsum. |
[0116B] | III, 16), ita fieri pro eo et a nobis; nec tantum pro ipso, imo etiam pro fratribus propter ipsum. |
[0116B] | III, 16), ita fieri pro eo et a nobis; nec tantum pro ipso, imo etiam pro fratribus propter ipsum. |
[0116C] | Sanguine empti, sanguine munerati, nullum nummum pro capite debemus; quia caput nostrum Christus est. |
[0117B] | Quid autem Deo debeo, sicut denarium Caesari, nisi sanguinem, quem pro me Filius fudit ipsius? |
[0120B] | Et ideo Paracletus necessarius deductor omnium veritatum, exhortator omnium tolerantiarum: quem qui [0120B] receperunt, neque fugere persecutionem, neque redimere noverunt, habentes ipsum qui pro nobis erit, sicut locuturus in interrogatione, ita juvaturus in passione. |
De Idolatria | Reditus in Auctori Indicem |
[0666A] | Antecesserat praedicens Enoch omnia elementa, omnem mundi sensum quae [0665C] coelo, quae mari, quae terra continentur, in i dololatriam [0666A] versuros daemonas et spiritus desertorum angelorum, ut pro Deo adversus Dominum consecrarentur. |
[0669B] | Pro scelus! |
[0676B] | Graviora delicta quaeque pro magnitudine periculi diligentiam extendunt observationis, ut non ab his tantum abscedamus, sed et ab iis per qu ae fiunt. |
[0683B] | Ergo, inquis, honor Dei est, lucernae pro foribus, et laurus in postibus? |
[0683C] | Non utique quod [0683C] Dei honor est, sed quod ejus qui pro Deo hujusmodi officiis honoratur, quantum in manifesto est, salva operatione quae est in occulto, ad daemonia perveniens. |
[0693B] | Multi dicunt: «Nemo se debet promulgare:» puto autem, nec negare; negat enim quicumque dissimulat, in quacumque caussa pro ethnico habitus. |
[0694B] | V, 28) [0694B] concupiscentia vel malitia in cor hominis ascenderit, pro facto teneris. |
De Jejuniis | Reditus in Auctori Indicem |
[0953B] | Denique pro dispositione membrorum, ordo vitiorum; prior venter, et statim caetera saginae substructa lascivia est. |
[0953C] | Agnosco igitur animalem fidem studio carnis qua tota constat, tam multivorantiae quam multinubentiae pronam; ut merito spiritalem disciplinam pro substantia aemulam, in [0954B] hac quoque specie continentiae accuset, proinde gulae frenos induentem per nullas interdum vel seras vel aridas escas, quemadmodum et libidini per unicas nuptias. |
[0956A] | Itaque de caetero indifferenter jejunandum ex arbitrio, non ex imperio novae disciplinae, pro temporibus et caussis uniuscujusque; sic et Apostolos observasse, nullum aliud imponentes jugum certorum et in commune omnibus obeundorum jejuniorum (Act. |
[0958B] | Teneo igitur a primordio homicidam gulam, tormentis atque suppliciis in die puniendam, etiamsi Deus nulla jejunia praecepisset; ostendens tamen unde sit occisus Adam, mihi reliquerat intelligenda remedia offensae, [0958B] qui offensam demonstrarat: ultro cibum quibus modis, quibusque temporibus potuissem, pro veneno deputarem, et antidotum famem sumerem, per quam purgarem mortis a primordio caussam in me quoque cum ipso genere transductam, certus hoc Deum velle, cujus contrarium noluit, satisque confidens placituram illi continentiae curam, a quo damnatam comperissem incontinentiae culpam. |
[0958C] | L, 18), quis jam dubitabit omnium erga victum macerationum hanc fuisse rationem, qua rursus interdicto cibo, et observato praecepto, primordiale jam delictum expiaretur, ut homo per eamdem materiam caussae satis Deo faciat, per quam offenderat, [0958C] id est, per cibi interdictionem; atque ita salutem aemulo modo redaccenderet inedia, sicut exstinxerat sagina, pro unico illicito plura licita contemnens. |
[0958C] | Haec ratio servabatur apud Providentiam Dei, pro temporibus omnia modulantis, ne quis ex diverso ad dejiciendam propositionem nostram, Cur ergo, dicat, non statim Deus aliquam victus constituit castigationem, quinimo et auxit permissionem? |
[0962B] | Hae erunt vires jejunantium Deo: coelum pro ejusmodi militat. |
[0962D] | Pro eo quod reveritus est, non superducam laesuram in diebus ipsius, sed in diebus filii [0963A] ejus superducam eam (ibid. |
[0964B] | [0964B] Principalis haec species in castigatione victus, potest jam de inferioribus quoque abstinentiae operationibus praejudicare, ut et ipsis pro modo utilibus aut necessariis. |
[0965B] | Tali victu David exomologesin [0965B] suam expressit, cinerem quidem edens velut panem, id est, panem velut cinerem aridum et sordidum, potum vero fletu miscens, utique pro vino. |
[0966A] | Sed quod pertineat ad interdictionis quaestionem, semel pro omnibus caussis respondebo. |
[0966B] | Porro, cum in eodem commentario Lucae, et tertia hora orationis demonstretur, sub qua Spiritu Sancto initiati, pro ebriis habebantur; et sexta, qua Petrus ascendit in superiora; et nona, qua templum sunt introgressi, cur non intelligamus salva plane indifferentia semper et ubique et omni tempore orandi, tamen tres istas horas ut insigniores in rebus humanis, quae diem distribuunt, quae negotia distinguunt, quae publice resonant, ita et solemniores [0966C] fuisse in orationibus divinis? |
[0976A] | Eliditur pro templi foribus senior Heli; filii ejus in acie ruunt; nurus exspirat in partu. |
De Judicio Domini [Incertus] | Reditus in Auctori Indicem |
[1095D] | Haec postquam Dominus felicia dona peregit, Et pariter justos aeterna in regna remisit; Tum miseranda venit, lugens sua crimina turba, Effundit gemitus lacrymis arentibus omnes, [1095D] Et sua testatur crebris ululatibus acta, Flammas pro meritis, stagnantia tela tremiscunt. |
De Monogamia | Reditus in Auctori Indicem |
[0932A] | Paracletus autem multa habens [0932A] edocere, quae in illum distulit Dominus, secundum praefinitionem, ipsum primo Christum contestabitur, qualem credimus, cum toto ordine Dei Creatoris, et ipsum glorificabit, et de ipso commemorabit; et sic de principali regula agnitus, illa multa quae sunt disciplinarum revelabit, fidem dicente pro eis integritate praedicationis, licet novis, quia nunc revelantur; licet onerosis, quia nec nunc sustinentur; non alterius tamen Christi, quam qui habere se dixit, et alia multa, quae a Paracleto edocerentur; non minus istis onerosa, quam illis a quibus nondum tunc sustinebantur. |
[0939C] | Nec enim si penes Graecos communi vocabulo censentur mulieres et uxores, pro consuetudinis facilitate (caeterum, est proprium vocabulum uxorum), ideo Paulum sic interpretabimur, quasi demonstret uxores Apostolos habuisse. |
[0942C] | Enim vero et pro anima ejus orat, et refrigerium interim adpostulat ei, et in prima resurrectione consortium, et offert annuis diebus dormitionis ejus. |
[0943C] | Et orabis pro maritis tuis, novo et vetere. |
[0949B] | Nunc si et absolute Apostolus permisisset in fide, amisso matrimonio, nubere, proinde fecisset quemadmodum et caetera, quae adversus formam regulae suae pro conditione temporum gessit, circumcidens Timotheum propter superinductitios falsos fratres, et rasos quosdam inducens in templum propter observationem Judaeorum (Act. |
[0952C] | Fuerunt et quae pro viris mori mallent, quam post viros nubere. |
De Oratione | Reditus in Auctori Indicem |
[1145B] | Quae quidem omnia cum digessissem pro viribus meis, subiit non ingratum eruditis futurum, si notis [1145C] meis illas quoque subjicerem, quas Guido Pancirolus jurisconsultus regiensis in eumdem de Oratione librum conscripserat. |
[1147C] | Hanc itaque provinciam mihi primo obtulit, et semel iterumque recusanti institit demum, et pro sua auctoritate impetravit, ut mandata susciperem. |
[1148C] | Caeterum levioribus quibuscumque, et iis quae facilia visa sunt, praetermissis, difficilia tantum explicui, ipsaque opera Tertulliani, mutato ipsius ordine, in tres partes in gratiam studiosorum pro materiae varietate distribui. |
[1148D] | Magnum certe, et antiquorum Ecclesiae rituum magistrum ab omnibus legendum auctorem habemus, qui et recentiorum haereticorum errores contundit, dum saepe eucharistiam verum corpus Christi esse tradit (de quo tamen nemo unquam usque ad Berengarium dubitavit aut dubitare potuit), exomologesim peccatorum faciendam monet, pro defunctis oblationes fieri consuevisse indicat, romanae sedis auctoritatam praedicat, animasque defunctorum igne purgari, jejunia, aliaque his similia, quae longum esset recensere comprobat. |
[1149B] | In posteriori parte, qua praesertim ratione sacris interagendum sit, quive precum ritus sint aut omittendi [1149B] aut sedulo perficiendi, rara admodum, pro temporum vestutate, expositione indigitat. |
[1157A] | VI, 9), id petimus ut sanctificetur in nobis, qui in illo sumus: simul et in caeteris, quos adhuc gratia Dei exspectat, ut et huic praecepto pareamus, orando pro omnibus, etiam pro inimicis nostris (Matth. |
[1157A] | VI, 9), id petimus ut sanctificetur in nobis, qui in illo sumus: simul et in caeteris, quos adhuc gratia Dei exspectat, ut et huic praecepto pareamus, orando pro omnibus, etiam pro inimicis nostris (Matth. |
[1158A] | Ita dicentes: Fiat voluntas tua, vel eo nobis bene optamus, quod nihil mali sit in Dei voluntate, etiam si quid pro meritis cujusque secus irrogatur. |
[1165A] | XI, 8), et sunt quae petantur pro circumstantia cujusque, praemissa legitima et ordinaria oratione, quasi fundamento, [1165B] accidentium jus est desideriorum, jus est superfluendi extrinsecus petitiones, cum memoria tamen praeceptorum, ne quantum a praeceptis, [1166A] tantum ab auribus Dei longe simus. |
[1175A] | Aut quantis arteriis opus est, si pro sono audiamur? |
[1186A] | Igitur si pro sexus nomine vocabulum istud frequentatur, quod est interpretatione pro eo, quod est foemina, sexum nominavit, dicens γυναικα. |
[1186A] | Igitur si pro sexus nomine vocabulum istud frequentatur, quod est interpretatione pro eo, quod est foemina, sexum nominavit, dicens γυναικα. |
[1187A] | Item cum dicit naturam ipsam docere, foeminas velandas esse, quae capillum pro tegumento et ornamento mulieribus assignarit; nonne idem tegumentum et idem honor capitis virginibus [1187B] quoque adscriptus est? |
[1189B] | Age pro mariti tui disciplina. |
[1195A] | Caeterum quanto amplius oratur oratio Christianorum, non roris Angelum in mediis ignibus sistit, nec ora leonibus obstruit, nec esurientibus rusticorum prandium transfert, nullum sensum passionis delegata gratia avertit; sed patientes, et sentientes, et dolentes sufferentia instruit, virtute ampliat gratiam, ut sciat fides quid a Domino consequatur, intelligens quid pro [1195B] Dei nomine patiatur. |
[1195B] | Nunc vero oratio justitiae omnem iram Dei avertit, pro inimicis excubat, pro persequentibus supplicat. |
[1195B] | Nunc vero oratio justitiae omnem iram Dei avertit, pro inimicis excubat, pro persequentibus supplicat. |
[1196B] | Sed et aves nunc exsurgentes eriguntur ad coelum, et alarum crucem pro manibus extendunt, et dicunt aliquid, quod oratio videatur. |
De Pallio | Reditus in Auctori Indicem |
[1029C] | [1029C] - Hoc opusculum pro pallio apologiam esse, satirico sale inspersam, apud Carthaginienses habitam eruditi consentiunt. |
[1036A] | Mutant et bestiae pro veste formam: [1036B] quamquam et pavo pluma vestis, et quidem de cataclistis; imo omni conchylio pressior, qua colla florent; et omni patagio inauratior, qua terga fulgent; et omni syrmate solutior, qua caudae jacent; multicolor, et discolor, et versicolor; nunquam ipsa, semper alia; et si semper ipsa quando alia, toties denique mutanda, quoties movenda. |
[1044A] | Denique Lentuli auguris consultis, quae ita sese exauctorasset, pro stupro erat poena: quoniam quidem indices custodesque dignitatis habitus, ut lenocinii factitandi impedimenta, sedulo quaedam desuefecerant. |
[1047A] | Haec pro pallio interim, quantum nomine comitiasti. |
[1048A] | Tullius quingentis millibus nummum orbem citri emit: quas bis tantum Asinius Gallus pro mensa ejusdem Mauritianae numerat. |
De Patientia | Reditus in Auctori Indicem |
[1254B] | Igitur si probos quosque servos et bonae mentis, pro ingenio dominico conversari videmus (siquidem [1255A] artificium promerendi obsequium est, obsequii vero disciplina, morigera subjectio est, quanto magis nos secundum Dominum moratos inveniri oportet! |
[1260A] | Nam olim et oculum pro oculo, et dentem pro dente repetebant, et malum malo foenerabant (Exod. |
[1260A] | Nam olim et oculum pro oculo, et dentem pro dente repetebant, et malum malo foenerabant (Exod. |
[1260A] | V, 44): Diligite inimicos vestros, et maledicentibus benedicite: et orate pro persecutoribus vestris, [1260B] ut filii sitis Patris vestri coelestis. |
[1262A] | Nos vero secundum diversitatem, qua cum illis sumus, non animam pro pecunia, sed pecuniam pro anima deponere convenit, seu sponte in largiendo, seu patientes in amittendo. |
[1262A] | Nos vero secundum diversitatem, qua cum illis sumus, non animam pro pecunia, sed pecuniam pro anima deponere convenit, seu sponte in largiendo, seu patientes in amittendo. |
[1266A] | Sed parvula de sua mediocritate contemnas, maximis pro sua exsuperantia cedas. |
[1274A] | Caeterum nos amemus patientiam Dei, patientiam Christi: rependamus illi quam pro nobis ipse dependit. |
De Poenitentia | Reditus in Auctori Indicem |
[1225A] | IV scriptorem, omnesque alios per plusquam undecim saecula ad Erasmum usque, pro ipso Tertulliano fefellerit, et nulli unquam ex styli diversitate quidpiam de alio libri hujus auctore suboluerit? |
[1226C] | Eamque necessariam adstruit pro omnibus peccatis et delictis, seu carne, seu spiritu, seu facto, seu voluntate commissis (cap. |
[1231B] | Sed non eo inter se differunt, quod corpus et spiritus duo sunt: alioquin eo magis paria sunt, quia duo unum efficiunt: ne quis pro diversitate materiarum peccata eorum discernat, ut alterum altero levius aut gravius existimet. |
[1233A] | Cujus voluntatis cum vis tanta sit, [1233A] ut non solatium sui saturans pro facto cedat, ergo plectetur. |
[1234A] | Nos vero pro nostris angustiis unum inculcamus: bonum atque optimum esse, quod Deus praecepit. |
[1238A] | Quis miles postquam castris suis emissus, pro notis suis satagit? |
[1242B] | Errat et una pastoris ovicula, sed grex una carior non erat: una illa conquiritur, una pro [1242C] omnibus desideratur, et tandem invenitur, et humeris pastoris ipsius refertur: multum enim errando laboraverat. |
[1244A] | Haec omnia Exomologesis, ut poenitentiam commendet, ut de periculi timore Dominum honoret, ut in peccatorem ipsa pronuntians pro Dei indignatione fungatur, et temporali afflictatione aeterna supplicia non dicam frustretur, sed expungat. |
[1246A] | Num ergo in coccino et Tyrio pro delictis supplicare nos condecet? |
De Praescriptionibus Adversus Haereticos | Reditus in Auctori Indicem |
[0036B] | [0036B] Idque reprehensionis usurpatum fuisse pro temporibus, personis, et caussis. |
[0036B] | Sed quoniam perversissimi isti illam reprehensionem ad hoc obtendunt, ut suspectam faciant doctrinam superiorem, respondebo quasi pro Petro: ipsum Paulum dixisse, factum se esse omnibus omnia, Judaeis judaeum, non judaeis non judaeum, ut omnes lucrificaret. |
[0036B] | Adeo pro temporibus et personis et caussis quaedam reprehendebant, in quae et ipsi aeque pro temporibus et personis et caussis committebant: quemadmodum si et Petrus reprehenderet Paulum, quod prohibens circumcisionem, [0036C] circumciderit ipse Timotheum. |
[0036B] | Adeo pro temporibus et personis et caussis quaedam reprehendebant, in quae et ipsi aeque pro temporibus et personis et caussis committebant: quemadmodum si et Petrus reprehenderet Paulum, quod prohibens circumcisionem, [0036C] circumciderit ipse Timotheum. |
[0045B] | Ad hanc itaque formam [0045B] probabuntur ab illis ecclesiis, quae licet nullum ex Apostolis, vel apostolicis, auctorem suum proferant, ut multo posteriores, quae denique quotidie instituuntur; tamen in eadem fide conspirantes, non minus apostolicae deputantur, pro consanguinitate doctrinae. |
[0066B] | De Christo autem sic sentiunt, ut dicant illum tantummodo Seth, et pro ipso Seth ipsum fuisse. |
[0072C] | Accedit his Theodotus haereticus [0072C] byzantius: qui posteaquam Christi pro nomine comprehensus negavit, in Christum blasphemare non destitit. |
[0073A] | Nam illum Melchisedech praecipuae gratiae coelestem esse virtutem: eo quod agat Christus pro hominibus, deprecator et advocatus ipsorum factus. |
[0073A] | Melchisedech facere pro coelestibus angelis atque virtutibus, nam esse illum usque adeo Christo meliorem, ut apator sit, ametor sit, agenealogetus sit, [0074A] cujus neque initium, neque finis comprehensus sit aut comprehendi possit. |
De Pudicitia | Reditus in Auctori Indicem |
[1013A] | Provoca ad apostolicam aciem; adspice Epistolas ejus; omnes pro pudicitia, pro castitate, pro sanctitate praetendunt, omnes in luxuriae et lasciviae et libidinis negotia jaculantur. |
[1013A] | Provoca ad apostolicam aciem; adspice Epistolas ejus; omnes pro pudicitia, pro castitate, pro sanctitate praetendunt, omnes in luxuriae et lasciviae et libidinis negotia jaculantur. |
[1014D] | Etiamsi pro certo Apostolus Corinthio illi fornicationem donasset, esset aliud quod semel contra institutum suum pro ratione temporis [1015A] faceret. |
[1014D] | Etiamsi pro certo Apostolus Corinthio illi fornicationem donasset, esset aliud quod semel contra institutum suum pro ratione temporis [1015A] faceret. |
[1016B] | Haec enim consultata sunt Christi Ecclesiam diligentis, [1016B] qui se pro ea tradidit uti eam sanctificet, emundans lavacro aquae in verbo, ut sistat sibi Ecclesiam gloriosam, non habentem maculam aut rugam, utique post lavacrum, sed sit sancta et sine opprobrio (Eph. |
[1017A] | Porro, cum in omnibus Epistolis et post fidem talem prohibeat [1017A] admitti, et admissum a communicatione detrudat, sine spe conditionis ullius aut temporis, nostrae magis sententiae adsistit eam poenitentiam ostendens Dominum malle, quae ante fidem, quae ante baptisma morte peccatoris potior habeatur, semel diluendi per Christi gratiam, semel pro peccatis nostris morte functi. |
[1019B] | Eo amplius: Filioli, haec scripsi vobis, ne delinquatis; et si deliqueritis, advocatum habemus apud Deum Patrem Jesum Christum justum, et ipse placatio est pro delictis nostris (I Joan. |
[1020C] | Meminerat et ipse Hieremiam prohibitum a Deo deprecari pro populo mortalia delinquente (Hier. |
[1020C] | Ita nihil jam superest, quam aut neges moechiam et fornicationem mortalia esse delicta, aut irremissibilia fatearis, pro quibus nec orari permittitur. |
[1022C] | VI, 4, 8): proque illis politos et in compaginem aptos et firmos substruit lapides, quales in Abrahae fiunt, ut ita homo habilis Deo sit. |
[1027B] | Ingrati vel superbi est in alios quoque spargere quod pro magno fuerit consecutus. |
[1027B] | Ad hoc enim venerat, ut ipse a delicto purus, et omnia sanctus pro peccatoribus obiret. |
[1027B] | Proinde, qui illum aemularis donando delicta, si nihil ipse deliquisti, plane patere pro me: si vero peccator es, quomodo oleum faculae [1027C] tuae sufficere et tibi et mihi poterit? |
[1012A] | Interea et divortium prohibens, pro eo aut viduitatis perseverantiam, aut reconciliationem pacis dominico praecepto adversus moechiam procurat, quia qui dimiserit uxorem praeter caussam moechiae, facit [1012B] eam moechari; et qui dimissam a viro ducit, moechatur (Matth. |
[0979A] | Etsi vero in veteri Testamento exstent exempla veniae pro moechis, inveniri etiam judicii; et aliam esse novi Testamenti rationem. |
[0980A] | Ex Epistola deinde ad Hebraeos olim (sententia [0980A] ipsius) Barnabae titulo, et Levitico, quasdam Scripturas affert, quamquam frustra pro suo instituto. |
[0984A] | XVIII, 23, 32), sed et Hieremiae mandans, ne pro populo peccatore deprecaretur: Quoniam si jejunaverint, inquit, non exaudiam obsecrationem eorum; et rursus: Et tu ne adoraveris pro populo, et ne postulaveris pro his in prece et [0984B] oratione, quoniam non exaudiam in tempore quo invocaverint me, in tempore afflictionis suae (Jer. |
[0984A] | XVIII, 23, 32), sed et Hieremiae mandans, ne pro populo peccatore deprecaretur: Quoniam si jejunaverint, inquit, non exaudiam obsecrationem eorum; et rursus: Et tu ne adoraveris pro populo, et ne postulaveris pro his in prece et [0984B] oratione, quoniam non exaudiam in tempore quo invocaverint me, in tempore afflictionis suae (Jer. |
[1013A] | Provoca ad apostolicam aciem; adspice Epistolas ejus; omnes pro pudicitia, pro castitate, pro sanctitate praetendunt, omnes in luxuriae et lasciviae et libidinis negotia jaculantur. |
[0984A] | XVIII, 23, 32), sed et Hieremiae mandans, ne pro populo peccatore deprecaretur: Quoniam si jejunaverint, inquit, non exaudiam obsecrationem eorum; et rursus: Et tu ne adoraveris pro populo, et ne postulaveris pro his in prece et [0984B] oratione, quoniam non exaudiam in tempore quo invocaverint me, in tempore afflictionis suae (Jer. |
[0984B] | Et adhuc supra, idem misericordiae praelator quam sacrificii: Et tu ne adoraveris pro populo isto; et, Ne postulaveris misericordiam consequi eos. |
[0984B] | Et, Ne accesseris pro his ad me, quoniam non exaudiam utique misericordiam postulantes (Ibid. |
[0985B] | Est delictum ad mortem: non pro illo dico ut quis postulet (Ibid. |
[0986A] | Adsistit enim pro foribus ejus, et de notae suae exemplo caeteros admonet, et lacrymas [0986B] fratrum sibi quoque advocat, et redit plus utique negotiata, compassionem scilicet quam communicationem. |
[0990A] | Pro Non moechaberis: Qui viderit ad concupiscentiam, jam maechatus est in corde suo (Matth. |
[0990A] | V, 27, 28); et pro Non occides: Qui dixerit fratri suo racha, reus erit gehennae (Id. |
[0990C] | Habemus quidem et nos ejusdem vetustatis exempla pro sententia nostra, non modo non indulti, verum etiam repraesentati judicii fornicationis (Gen. |
[0994B] | Juxta drachmae quoque exemplum; etiam intra domum Dei Ecclesiam, licet esse [0994B] aliqua delicta pro ipsius drachmae modulo ac pondere mediocria, quae ibidem delitescentia mox ibidem et reperta, statim ibidem cum gaudio emendationis transigantur. |
[1001A] | Si vero et factis aliquid tale pro peccatoribus edidit Dominus, ut [1001B] cum peccatrici foeminae etiam corporis sui contactum permittit lavanti lacrymis pedes ejus et crinibus detergenti, et unguento sepulturam ipsius inauguranti (Luc. |
[1007C] | Pro quo lugerent? |
[1007C] | Utique pro mortuo. |
De Resurrectione Carnis | Reditus in Auctori Indicem |
[0815A] | Nostris quoque sordibus nubilum, vel non pro animo temperatum, elidere solemus, quo magis puero [0815B] irascamur: gladium vero latrociniis ebrium quis non a domo tota, nedum a cubiculo, nedum a capitis sui officio relegabit, praesumens scilicet, nihil aliud se quam inludia animarum somniaturum, urgentium et inquietantium sanguinis sui concubinum? |
[0795B] | Veritatem Deus aperit; sed vulgus irridet, existimans nihil superesse post mortem; et tamen defunctis parentant, et quidem impensissimo officio, pro moribus eorum, pro temporibus esculentorum; ut quos negant sentire quicquam, escam desiderare praesumant. |
[0792D] | Quod apud christianos caro abluatur, unguatur, signetur, manus impositione adumbretur , corpore et sanguine Christi vescatur denique post conflictationes animae, jejunia , virginitatem, viduitatem, pro nominis Christi fide moriatur. |
[0793B] | Atque adeo, cum animae facta per carnem administrentur, non sufficere animam foveri au τ cruciari, sine carne, pro operibus carnis. |
[0794A] | Perperam proinde suo etiam more haereses pro se interpretari [0794B] interiorem et exteriorem hominem, quasi per corruptionem, exterioris carnis corruptelam intelligat. |
[0794B] | Neque vero etiam peregrinationem a corpore pro ipsis facere, quod addat Apostolus , reportare debere per corpus secundum quae gessit quis, bonum sive malum. |
[0795B] | Veritatem Deus aperit; sed vulgus irridet, existimans nihil superesse post mortem; et tamen defunctis parentant, et quidem impensissimo officio, pro moribus eorum, pro temporibus esculentorum; ut quos negant sentire quicquam, escam desiderare praesumant. |
[0798A] | Viderit unus aliqui Lucanus, nec huic quidem substantiae parcens, quam secundum Aristotelem dissolvens, aliud quid pro ea subjicit, quasi sit tertium quiddam resurrecturum, neque anima, neque caro, id est non homo, sed ursus forsitan, qua Lucanus. |
[0798B] | Habet et iste a nobis [0798B] plenissimum de omni statu animae stylum, quam imprimis immortalem tuentes, solius carnis et defectionem agnoscimus, et refectionem cum maxime asserimus; redactis in ordinarium materiae corpus, si qua et alibi pro caussarum incursione praestricta distulimus. |
[0800B] | Et nos quidem haec aliquanto honestius pro styli pudore. |
[0801C] | Magnae sine dubio differentiae ratio, pro conditione scilicet rerum. |
[0806B] | Age jam, quid de ea sentis, cum pro nominis fide in medium extracta, et odio publico exposita, decertat; cum in carceribus maceratur, teterrimo lucis exilio, penuria mundi, [0806C] squalore, paedore, contumelia victus; ne somno quidem libera, quippe ipsis etiam cubilibus vincta ipsisque stramentis lancinata; cum jam et in luce omni tormentorum machinatione laniatur; cum [0807A] denique suppliciis erogatur, enisa reddere Christo vicem, moriendo pro ipso, et quidem per eamdem crucem saepe, nedum per atrociora quoque ingenia poenarum? |
[0807A] | Age jam, quid de ea sentis, cum pro nominis fide in medium extracta, et odio publico exposita, decertat; cum in carceribus maceratur, teterrimo lucis exilio, penuria mundi, [0806C] squalore, paedore, contumelia victus; ne somno quidem libera, quippe ipsis etiam cubilibus vincta ipsisque stramentis lancinata; cum jam et in luce omni tormentorum machinatione laniatur; cum [0807A] denique suppliciis erogatur, enisa reddere Christo vicem, moriendo pro ipso, et quidem per eamdem crucem saepe, nedum per atrociora quoque ingenia poenarum? |
[0813A] | Dicimus plenum primo perfectumque credendum judicium Dei, ut ultimum jam atque exinde perpetuum: ut sic quoque justum, dum non in aliquo minus: ut sic quoque Deo dignum, dum pro tanta ejus patientia, plenum atque perfectum: itaque plenitudinem perfectionemque judicii, non nisi de totius hominis repraesentatione constare. |
[0817B] | Cum vero etiam facta devincta sint meritis, facta autem per carnem administrentur; jam non sufficit animam sine carne foveri, sive cruciari, pro operibus etiam carnis, etsi habet corpus, etsi habet membra; quae proinde illi non sufficiunt ad sentiendum plene, quemadmodum nec ad agendum perfecte. |
[0817C] | [0817C] Idcirco, pro quoquo modo egit, pro eo et [0818A] patitur apud Inferos, prior degustans judicium, sicut prior induxit admissum: exspectans tamen et carnem, ut per illam etiam facta compenset, cui cogitata mandavit. |
[0817C] | [0817C] Idcirco, pro quoquo modo egit, pro eo et [0818A] patitur apud Inferos, prior degustans judicium, sicut prior induxit admissum: exspectans tamen et carnem, ut per illam etiam facta compenset, cui cogitata mandavit. |
[0868B] | Sed pro omnibus jam stabit, quod in clausulam reservavimus, etiam pro Apostolo ipso revera maximae inconsiderantiae revincendo, si tam abrupte, ut quidam volunt, clausis, quod aiunt, oculis, sine distinctione, [0868C] sine conditione, omnem passim carnem et sanguinem a regno Dei extrusit, utique et ab ipsa regia coelorum; cum illic adhuc sedeat Jesus ad dexteram Patris, homo, etsi Deus; Adam novissimus, etsi Sermo primarius; caro et sanguis, etsi nostris [0869A] puriora; idem tamen et substantia et forma, qua ascendit; talis etiam descensurus, ut angeli adfirmant; agnoscendus scilicet eis qui illum convulneraverunt. |
[0838B] | Sed quoniam praedicabatur quidem resurrectio mortuorum, Israel vero pro sua incredulitate dissidens, scandalizabatur; et aspiciens habitum senescentis sepulturae, desperabat resurrectionem; vel non in eam potius animum dirigebat, sed in circumstantias suas; idcirco Deus, et prophetam, quasi et ipsum dubium, praestruxit ad constantiam praedicationis, revelato ordine resurrectionis; et populo id credendum mandavit, quod prophetae revelavit, ipsos dicens esse ossa quae erant resurrectura, qui non credebant resurrectura. |
[0839C] | Tunc ergo quod subjicit, implebitur: et exibunt (utique de sepulcris), et videbunt artus eorum qui impie egerunt, quoniam vermis [0839C] illorum non decidet, et ignis eorum non extinguetur, et erunt conspectui omni carni; scilicet quae resuscitata et egressa de sepulcris, Dominum pro hac gratia adorabit. |
[0842A] | Nam et ideo praestruximus, tam corpus animae, quam et carnis, obnoxium esse mercedibus pro communi operatione pensandis, ne corporalitas animae occasionem subministrans figurarum, corporalitatem carnis excludat; cum utramque participem et regni, et judicii, et resurrectionis [0842B] oporteat credi. |
[0844A] | Atquin, si non et carnem resuscitabit novissima die, jam non modicum patietur perire de homine; sed, pro tanta dixerim parte, prope totum. |
[0852A] | Porro, si per carnem compatimur, cujus est proprie passionibus corrumpi, ejusdem erit et quod pro compassione repromittitur. |
[0856A] | Omnes enim manifestari nos oportet pro tribunali Christi Jesu. |
[0864C] | Si autem et baptizantur quidam pro mortuis, videbimus an ratione; certe illa praesumptione hoc eos instituisse contendit, qua alii etiam carni, [0865A] ut vicarium baptisma profuturum existimarent ad spem resurrectionis; quae nisi corporalis, non alias hic baptismate corporali obligaretur. |
[0866C] | Plane, si nunquam Apostolus pro operibus substantiam posuit, nec hic ita utatur. |
[0867B] | Atque ita dum pro meritis distinctionem resurrectionis opus substantiae, non genus, [0867C] patitur, apparet hinc quoque carnem et sanguinem, nomine culpae, non substantiae, arceri a Dei regno; nomine tamen formae resurgere in judicium, quia non resurgant in regnum. |
[0868B] | Sed pro omnibus jam stabit, quod in clausulam reservavimus, etiam pro Apostolo ipso revera maximae inconsiderantiae revincendo, si tam abrupte, ut quidam volunt, clausis, quod aiunt, oculis, sine distinctione, [0868C] sine conditione, omnem passim carnem et sanguinem a regno Dei extrusit, utique et ab ipsa regia coelorum; cum illic adhuc sedeat Jesus ad dexteram Patris, homo, etsi Deus; Adam novissimus, etsi Sermo primarius; caro et sanguis, etsi nostris [0869A] puriora; idem tamen et substantia et forma, qua ascendit; talis etiam descensurus, ut angeli adfirmant; agnoscendus scilicet eis qui illum convulneraverunt. |
[0875B] | Ideo discerne pro sensibus communionem verborum, et integre intelliges. |
[0877B] | Marcionem pro Valentino resuscitari! |
De Spectaculis | Reditus in Auctori Indicem |
[0653A] | Ethnici quos penes nulla est veritatis plenitudo, quia nec doctor veritatis Deus, malum ac bonum pro arbitrio ac libidine interpretantur, alibi bonum quod alibi malum, et alibi malum quod alibi bonum. |
[0656B] | Pacem, opinor, habebit in animo contendens pro auriga; pudicitiam ediscet, attonitus in mimos. |
[0636B] | Libero enim a rusticis primo fiebant ob beneficium quod ei adscribunt pro demonstrata gratia vini. |
[0639A] | Ea si minore cura per provincias pro minoribus viribus administrantur, tamen omnes ubique Circenses illuc deputandi, unde et petuntur; inde inquinantur, unde sumuntur. |
[0644B] | Ut de loco suppleam, ac de loco communi pro collegio artium Musicarum et Minervalium, et Apollinarium, etiam Martialium, per duellum, per tubam, stadio circum aemulantur quod utique templum est, et ipsum ejus idoli, cujus solemnitates agit. |
[0647B] | Deus praecepit Spiritum sanctum utpote pro naturae suae bono tenerum et delicatum (Eph. |
[0648] | [0648] Nam etsi qui modeste et probe spectaculis fruitur, pro dignitatis vel aetatis, vel etiam naturae suae conditione: non tamen immobilis animi est sine tacita spiritus passione. |
De Virginibus Velandis | Reditus in Auctori Indicem |
[0888A] | Tertullianus, ob quamdam, ut videtur, cum graecis disputationem de virginibus velandis, conviciis exceptus, et pro haeretico exagitatus, in suos insectatores, consuetudinem jactitantes, ab initio invehitur, declamatque veritati consuetudinem praescribere non posse. |
[0899C] | Si autem et naturae praejudicium adjicit Apostolus, quod honor sit mulieris redundantia capillorum, quia coma pro operimento [0900A] est; utique hoc maxime virginis insigne est, quarum et ornatus ipse proprie sic est, ut cumulata in verticem, ipsam capitis arcem ambitu crinium contegat. |
Fragmenta Varia | Reditus in Auctori Indicem |
[1125D] | [1125D] His quinque locis auctor in primis titulum et argumentum indicat: de Censu animae adversus Hermogenem, ubi censum accipi pro origine, praeterquam quod priori loco, etiam vel inde patet, quod refutetur haeresis Hermogenis, qua non ex Dei flatu, sed ex materia animae originem constitisse contendebat. |
[1125D] | XV, in quibus cum ille, uti suae haeresi videretur favere, vertisset spiritum vitae, pro eo quod alii flatum; contra Scripturae fidem, utpote cum graece legatur πνοην, quod plerique malunt (vel B. |
[1129A] | Nos in Adam nova mors pro Deo, extraordinaria pro Christo, alio et privato excipitur hospitio? |
[1129A] | Nos in Adam nova mors pro Deo, extraordinaria pro Christo, alio et privato excipitur hospitio? |
[1130A] | Si pro Deo occumbas, etc. |
[1131C] | Usque adeo ut potius Tertulliano competat id quod Gennadius Melitanis tribuit, quod terrenum regnum Christi speraverit, et descripserit libro de Spe Fidelium, quam quod illi impingit de cibo et potu; quo factum fortasse, ut prae aliis Melitonem commendet auctor libris illis [1131C] pro Montano scriptis, quorum fragmenta sequuntur, juxta quod ibi ex B. |
[1132C] | Melitonis, inquit idem in Melitone, elegans et declamatorium ingenium, laudans Tertullianus in Libris VII adversus Ecclesiam pro Montano, dicit eum a plerisque nostrorum prophetam putari. |
[1134B] | Meum est probare ( sic enim lego, pro approbare) quid fecerint. |
[1133B] | In Genesim adnotavit, pro ecstasi, id est mentis excessu, in hebraeo haberi, quod Aquila καταφοραν, id est gravem et Symmachus καρον, προφυνδυμ soporem interpretati sunt. |
[1134D] | [1134D] Sed et alii plures, inquit Nicephorus, christiano plane animo pro fide nostra decertarunt, et adversus haereseis depugnarunt; Ecclesiaeque statu ac moribus [1135A] receptis, aliisque quae vel scriptis vel sine scriptis a majoribus accepissent, in literas relatis, libros plurimos posteritati reliquerunt. |
[1133B] | Atqui nihil pro Montani insana prophetia facere illud de Petro: Nesciens quid diceret. |
Genesis [Incertus] | Reditus in Auctori Indicem |
[1100C] | Tu vero cui visa fuit sententia verax Conjugis, immiti cessit quae victa draconi, Deflebis miserum per tempora longa laborem, Nam tibi triticeae surget pro germine messis Carduus, et spinis multum paliurus acutis: Ut cum visceribus lassis et pectore moesto, Plurima sollicitos praestent suspiria victus: Donec in occiduo venientis tempore mortis, Unde geris corpus terrae reddare jacenti. |
[1102A] | Nosse igitur mansura tibi pro crimine tanto: Nam modo quae maduit germani sanguine terra, Inviso maledicta tibi commissa negabit Semina, et adsumptis fructum non proferet herbis, Torpidus ut multo collidens membra tremore. |
Sodoma [Incertus] | Reditus in Auctori Indicem |
[1102B] | Is tunc pro porta residens (vix moerenia adibant Coelicolae) quanquam divinos nescius, ultro Advocat, appellat, patrio veneratur honore, Hospitioque vocat, longe stabulare parantes; [1102C] Enisus longis precibus, pia pignora mensa Officiisque probis studio dispungit amicos. |
[1102D] | Nunc si fas juvenilis habet vastare pudorem, Sunt intus natae bijuges mihi, nubilis aetas, [1102D] Virginitas in flore tumet, jam dedita messi, Digna cupido viris, tulerit quam vestra voluptas; Cedo pater proque hospitibus pensabo dolorem. |
[1103A] | Duplicat iras: [1103A] Nunc igitur tute ipse lues, quod nostra cupido est Pro natis, quoque hospitibus; satis unus in omnes. |
[1105A] | Nam se sponte levans adnabit mercis ad ora Navigii, pretiumque dabit pro munere largo, Ni plaga contigerit, quam mensis foemina vestit. |
Cooperatorum Veritatis Societas
© 2006 Cooperatorum Veritatis Societas quoad hanc editionem iura omnia asservantur.
Litterula per inscriptionem electronicam: Cooperatorum Veritatis Societas
«Ubi Petrus, ibi Ecclesia, ibi Deus (Ambrosius) ... Amici Veri Ecclesiae Traditionalisti Sunt.»
Divus Pius X Papa: «Notre Charge Apostolique»