Ad Martyres | Reditus in Auctori Indicem |
[0623A] | Nihil adhuc dico de praemio, ad quod Deus martyres invitat. |
Ad Nationes | Reditus in Auctori Indicem |
[0584C] | Si crucem, configendi corporis machinam, nullus adhuc ex vobis Regulus pepigit, attamen jam ignis contemptus evasit, ex quo se quidam proxime vestiendum incendiali tunica ad certum usquequaque locum auctoravit. |
[0577A] | Singula ista quaeque adhuc investigare quis possit? |
[0603B] | Adhuc de Saturno immorabor, quod et caeteris compendium praestruam, satiata primordiorum disputatione; nec praetermittam potiora testimonia divinarum litterarum, quibus fides pro antiquitate superior debetur. |
[0591C] | Adhuc scilicet frugalitas et in coelis agebatur. |
[0569A] | Tum ille dicet: Infans tibi qui adhuc vagit necessarius, qui immoletur, et panis aliquantum, qui in sanguine infringatur, praeterea candelabra, quae canes annexi deturbent, et offulae, quae eosdem canes sed et mater aut soror tibi necessaria est. |
[0583B] | Adhuc Syriae cadaverum odoribus spirant; adhuc Galliae Rhodano suo non lavant. |
[0567A] | Videte, qualem prodiciam adversus nos subornastis, quia quod semel detulit tantoque tempore ad fidem corroboravit, usque adhuc probare non potuit. |
[0583B] | Adhuc Syriae cadaverum odoribus spirant; adhuc Galliae Rhodano suo non lavant. |
[0575B] | Adhuc meminimus Homeri; ille, opinor, est, qui divinam majestatem humana conditione tractavit, casibus et passionibus humanis deos imbuens, qui de illis favore diversis gladiatoria quodammodo paria commisit: Venerem sauciat sagitta humana, Martem tredecim mensibus [0575C] in vinculis detinet fortasse periturum, eadem Jovem poene perpessum a coelitum plebe traducit, aut lacrymas ejus super Sarpedonem excutit, aut luxuriantem cum Junone foendissime inducit, commendato libidinis desiderio per commemorationem amicarum. |
[0601C] | Terra vero orbata distulit, etsi adhuc juvenili aetate, alii nubere. |
[0567B] | Tot iniqui interea, tot cruces divinitatem consecutae, tot infantiae trucidatae, tot panes cruentati, tot strages lucernarum, tot errores nuptiarum, et adhuc Christianis sola fama decernit. |
Adversus Gnosticos Scorpiace | Reditus in Auctori Indicem |
[0123B] | Itaque primo [0123B] trahentes adhuc caudam de affectibus applicant, aut quasi in vacuum flagellant. |
[0142C] | Nam et si adhuc clausum putas coelum, memento claves ejus hic Dominum Petro, et per eum, Ecclesiae reliquisse, quas hic unusquisque interrogatus atque confessus feret secum. |
[0133B] | Adhuc Carthaginem singulae [0133C] civitates gratulando inquietant, donatam pythico agone post stadii senectutem. |
[0127A] | Adhuc ingerit cum introissent terram promissionis, et exterminassent nationes ejus: Cave tibi ne sequaris eas posteaquam exterminatae fuerint a facie tua, ne requisieris deos illarum, dicens: quemadmodum faciunt nationes deis suis, et ego ita faciam. |
[0142A] | Eripere me debuit ex isto terrenae confessionis errore, quam suscipi noluit, si coelestem praecepisset, quia nullos alios homines noveram praeter incolas terrae; ne ipso quidem adhuc tunc in coelis homine conspecto. |
[0135C] | Incutiat adhuc scorpius, homicidam Deum ventilans: horrebo plane spurcum blasphemiae statum de haeretico ore foetentem; sed et talem Deum de fiducia rationis amplectar, qua ratione etiam ipse se plus quam homicidam pronuntiavit ex Sophiae suae persona, voce Salomonis: Sophia, inquit (Proverb. |
[0143A] | Suppetit adhuc dicere: si in coelestibus confitendum, et hic negandum est; nam ubi alterum, ibi utrumque; aemula enim quaeque concurrunt. |
Adversus Hermogenem | Reditus in Auctori Indicem |
[0197A] | Hermogenes adhuc vivens docebat dari materiam aeternam, hoc innixus principio, bonum et optimum esse Deum, qui bona atque optima tam velit facere, quam scit, imo nihil non bonum, atque optimum et velle eum, et sapere. |
[0200B] | Ac deinceps quamdiu faciebat quorum dominus futurus erat, Deus solummodo ponit: Et dixit Deus, et fecit Deus, et vidit Deus, et nusquam adhuc Dominus. |
[0223A] | Invisibilis vero, ut adhuc aquis, tamquam munimento genitalis humoris, obducta: qua forma, [0223B] etiam adfinis ejus caro nostra producitur. |
[0204C] | Prophetis enim et apostolis usque adhuc latuit, puto et Christo. |
[0218A] | An autem de aliqua subjacenti materia facta sint omnia, nusquam adhuc legi. |
[0217C] | Ut tanto magis ex nihilo ea videretur operatus, quanto nihil adhuc [0218A] erat factum, ex quo operatus videretur. |
Adversus Judaeos | Reditus in Auctori Indicem |
[0631A] | Numquid modica domui Juda, ut faciant facinora quae fecerunt: et adhuc visurus es adfectiones majores eorum. |
[0629A] | Si adhuc quaeres Dominicae crucis praedicationem, satis jam [0629B] poterit tibi facere vicesimus primus Psalmus, totam Christi continens passionem, canentis jam tunc gloriam suam: Foderunt, inquit, manus meas et pedes (Ps. |
[0631A] | Et dixit ad me: Adhuc conversus videbis facinora majora quae isti faciunt. |
[0614B] | Item adhuc Cleopatra conregnavit Augusto annis XIII, post Cleopatram Augustus aliis annis XLIII. |
[0636A] | Adhuc hujus ligni sacramentum in Regnorum legimus celebratum. |
[0601A] | Denique, qui contendit et sabbatum adhuc observandum quasi salutis medelam, circumcisionem octavi diei propter mortis comminationem, doceat in praeteritum justos sabbatizasse aut circumcidisse, et sic amicos Dei effectos. |
[0608B] | Et adhuc dicit: Holocaustomata et sacrificia vestra, et adipem hircorum, et sanguinem taurorum nolo: nec si veniatis videri mihi; quis enim exquisivit haec de manibus vestris (Ibid. |
[0629C] | Dicit etiam adhuc: Sepultura ejus sublata est e medio (Ibid. |
[0597B] | Hoc enim sat esse, posse gentes admitti ad Dei legem, ne Israel adhuc superbiat, quod gentes velut stillicidium situlae, aut pulvis ex area deputentur (Is. |
[0633B] | Si autem adhuc natus non est qui processurus dux de tribu Juda ex Bethlehem nuntiabatur, oportet [0633C] enim eum de tribu Juda et a Bethlehem procedere; animadvertimus autem nunc neminem de genere Israel in civitate Bethlehem remansisse, et exinde quod interdictum est ne in confinio ipsius regionis demoretur quisquam Judaeorum, ut hoc quoque esset adimpletum per prophetam: Terra vestra deserta, civitates vestrae igni exustae, id est quod belli tempore eis evenerit; regionem vestram in conspectu vestro exteri comedent, et deserta et subversa erit a populis alienis (Is. |
[0634A] | Si enim, secundum Judaeos, adhuc non venit, cum venire coeperit, unde ungetur? |
[0612B] | Et adhuc me loquente in oratione, ecce vir Gabriel, quem vidi in visione in principio, volans, et tetigit me, quasi hora sacrificii vespertini, et intelligere fecit me, et locutus est [0612C] mecum, et dixit: «Daniel, nunc exivi imbuere te intelligentia, in principio obsecrationis tuae exivit sermo. |
[0595B] | [0595B] - Disputatione habita inter christianum et proselytum judaeum (de se, quantum apparet, in tertia persona sermonem faciens) Tertullianus, quod per concentum obstrepentium spectatorum minus plene potuit dilucidari, stylo retractat, pugnans adversus Judaeos solidissimis rationibus: et ex sacrae Scripturae fundamentis: idque pace Ecclesiae adhuc durante ante bellum Britannicum, eo tempore quo Mauri a Romanis obsidebantur. |
[0637A] | Igitur, quoniam adhuc contendunt Judaei necdum venisse Christum eorum quem tot modis adprobavimus venisse, recognoscant Judaei exitum suum, quem post adventum Christi relaturi praecinebantur ob impietatem, qua eum et despexerunt et interfecerunt. |
[0611B] | Sic Germani adhuc usque limites suos transgredi non sinuntur. |
[0609C] | [0609C] Igitur in isto gradum conferamus, an qui venturus Christus annuntiabatur, jam venerit, an venturus adhuc speretur. |
Adversus Marcionem | Reditus in Auctori Indicem |
[0408A] | Et cui credibile, ut mulier nullius adhuc Dei conscia, nullius adhuc novae legis initiata, [0408B] legem inrumperet eam cui adhuc tenebatur? |
[0475C] | Adhuc, inquit (Gal. |
[0326A] | His praeluserim quasi de gradu primo adhuc, et quasi de longinquo. |
[0380B] | Denique, nusquam adhuc professus est se filium hominis, quam in isto loco primum, in quo primum peccata dimisit, id est, in quo primum judicavit, dum absolvit. |
[0425B] | Ita et ipse in eum docuit orationem, quem discipulus usque adhuc noverat. |
[0311B] | Bene adhuc agentes praedamnaret jam propter futura delicta? |
[0422C] | Et tamen usque adhuc, puto, probamus extructionem potius Legis et Prophetarum inveniri in Christo, quam destructionem. |
[0410B] | Hoc et ipse confirmat usque adhuc patiens, imo et silentium indicens. |
[0312A] | Evenit enim in bonis factis poenitentiae confessio, ad invidiam et exprobrationem ejus qui beneficii ingratus exstiterit, sicut et tunc circa personam Saulis honorandam annuntiatur a Creatore, qui non deliquerat, cum Saulem assumit in regnum, et Sancto Spiritu auget; optimum enim adhuc: qualis, inquit, non erat in filiis Israelis, dignissime allegerat, sed nec ignoraverat ita eventurum, nemo enim te sustinebit improvidentiam adscribentem Deo ei, quem Deum non negans, confiteris et providum. |
[0383C] | Et ut prima quaeque decidamus, ne eadem ubique novemus ad omnem argumentationem adversarii, ex aliqua nova Christi institutione nitentem; haec jam definitio stabit, ideo de novitate institutionis cujusque [0383C] disceptatum; quia de novitate divinitatis nihil erat usque adhuc editum, sicuti nec disceptatum: nec posse retorqueri ex ipsa novitate institutionis cujusque satis aliam a Christo demonstratam divinitatem, quando et ipsam novitatem pronuntiatam a Creatore constiterit, in Christo non esse mirandam. |
[0239A] | Romam itaque se contulit, et seniores adiens, qui ab apostolorum discipulis edocti, adhuc supererant, ut in communionem admitteretur, [0239B] frustra petiit. |
[0401A] | Utrumne qui numquam hoc fuerat vocatus, ut nusquam adhuc editus? |
[0268B] | Igitur, si ferventer, ut adhuc neophytus, adversus Judaismum aliquid in conversatione reprehendendum existimavit, passivum scilicet convictum, postmodum et ipse usu omnibus omnia futurus, ut omnes lucraretur, Judaeis quasi Judaeus, et eis qui [0268C] sub lege, tamquam sub lege (I Cor. |
[0256B] | Caeterum, si ad hanc caussam, et ipsam adhuc incertam, etiam argumenta de incertis adhibeantur, [0256C] series implicabitur quaestionum, ex ipsorum quoque argumentorum aeque incertorum retractatu, periclitantium de fide per incertum; et ibitur in illas jam indeterminabiles quaestiones, quas Apostolus (I Tim. |
[0465B] | Si phantasma, adhuc ergo inerat et Christus. |
[0414A] | Quod si ideo et hic erravit, quia et supra; ergo certus est in illum diem quoque nullam novam divinitatem a Christo revelatam, et usque adhuc non errasse Petrum, Christo usque adhuc nihil ejusmodi revelante; et tamdiu non alterius deputandum Christum, quam Creatoris, cujus omnem et hic ordinem expressit. |
[0275C] | At nunc et febricitas, o Marcionita, et caeteros tribulos et spinas dolor carnis tuae tibi edit; nec fulminibus tantum, aut bellis, et pestibus, aliisque plagis Creatoris, sed et scorpiis ejus objectus; in quo te putas liberatum de regno ejus, cujus te muscae adhuc calcant? |
[0438C] | Itaque misit ad alios vocandos, ex eadem adhuc civitate. |
[0506B] | XV, 50); Caro et sanguis regnum Dei consequi non possunt; non substantiam damnans, sed opera ejus: quae, quia possunt non admitti a nobis in carne adhuc positis, non ad reatum substantiae, sed ad conversationis [0506C] pertinebunt. |
[0429A] | Caeterum, nec tempus admisisset, ut Christus tam praecoquam, imo tam acerbam adhuc dilectionem expostularet novo et recenti Deo, ne dixerim nondum palam facto. |
[0398A] | Itaque deus Marcionis cum maxime revelatus sit, tamen revelatus non potuit hujus praecepti de quo agitur, tam strictum, et obscurum, et caecum adhuc, et facilius pro meo potius arbitrio interpretandum, compendium emittere, cujus nullam praestruxerat distinctionem. |
[0316B] | Jam nunc ut et caetera compendio absolvam, quaecunque adhuc ut pusilla et infirma et indigna colligitis ad destructionem Creatoris, simplici et certa ratione proponam: Deum non potuisse humanos congressus inire, nisi humanos et sensus et affectus suscepisset, per quos vim majestatis suae, intolerabilem utique humanae mediocritati, humilitate temperaret, sibi quidem indigna, homini autem necessaria; et ita [0316C] jam Deo digna, quia nihil tam dignum Deo, quam salus hominis. |
[0325B] | Alterum vero jamdudum debuerat traduxisse, alterum nondum; ne illum quidem tamdiu saevientem sustinuisse; istum vero adhuc [0325C] quiescentem inquietasse, circa ambos excidens ab optimi Dei titulo, certe varius et ipse et incertus; tepidus scilicet in Creatorem, et calidus in Christum, et vanus utrobique. |
[0258A] | Sic probatur et Deus et unus, dum non ignoratur, alio adhuc probari laborante. |
[0447D] | Et tamen cui Deo gratiam reddidit Samarites, quando nec Israelites [0447D] alium Deum usque adhuc didicisset? |
[0399A] | Quorumdam tunc fidem paulatim ad perfectum disciplinae Christianae nitorem, primis quibusque praeceptis balbutientis adhuc benignitatis informabat. |
[0427B] | Caeterum, quomodo adhuc staret regnum ejus in suis terminis, et legibus, et officiis, quem licet integro mundo vel sic potuisset videri superasse validior ille Deus Marcionis, si non secundum legem ejus etiam Marcionitae morerentur, in terram defluendo, saepe et a scorpio docti non esse superatum Creatorem. |
[0484B] | Sed vis adhuc gloriam nostram Dei tui esse, et apud eum in occulto fuisse, et quare adhuc eodem et Deus instrumento et Apostolus nititur? |
[0417A] | Satis impudens antithesis, cum tam diversa committit, parvulos et pueros: innocentem adhuc aetatem, et judicii jam capacem, quae conviciari poterat, ne dicam blasphemare. |
[0416C] | Si vero alii agis, oro te, dicas quid nobis aliquando commisisti dumtaxat de tuo, quod jam credidisse debuissemus, ut exprobres incredulitatem, qui nec auctorem tuum usque adhuc edis? |
[0439A] | Et si venturus est autem, puto non quasi vocaturus adhuc convivas, sed jam collocaturus. |
[0399A] | Adhuc clarius supra (Deut. |
[0471B] | Igitur et Legis destructio, et Evangelii aedificatio, pro me faciunt in [0471B] ista quoque Epistola, ad eam Galatarum praesumptionem pertinentes, qua praesumebant Christum utputa Creatoris, salva Creatoris lege credendum: quod adhuc incredibile videretur, legem a suo auctore deponi. |
[0252C] | Sic adhuc videmur disputare, quasi Marcion duos pares constituat. |
[0273C] | Quid enim injustius, quid iniquius et improbius, quam ita alieno benefacere servo, ut domino eripiatur, ut alii vindicetur, ut adversus caput domini subornetur, et quidem, quo indignius, in ipsa adhuc domo domini, de ipsius adhuc horreis vivens, sub ipsius adhuc plagis tremens? |
[0471C] | Igitur tota intentio Epistolae istius nihil aliud docet, quam Legis discessionem venientem de Creatoris dispositione, ut adhuc suggeremus. |
[0459A] | Adhuc ingerit, Non transiturum coelum ac terram, nisi omnia peragantur. |
[0469C] | XLIX, 27), lupus rapax, ad matutinum comedet adhuc, et ad vesperam dabit escam. |
[0485A] | Si nihil nobis et adhuc sensuum pristina praejudicaverunt, bene quod et [0485B] hic adstruit: Scriptum est enim: Deprehendens sapientes in nequitia illorum. |
[0399C] | Sed quis iste suavis, qui ne cognitus quidem usque adhuc? |
[0473A] | Quod si quando vultis judaismi magis affines subintelligi, cum nec Titum dicit circumcisum; jam incipit ostendere solam circumcisionis quaestionem ex defensione adhuc Legis concussam ab eis, quos propterea falsos et superinductitios fratres appellat, non aliud statuere pergentes quam perseverantiam Legis, ex fide sinc dubio integra Creatoris; atque ita pervertentes Evangelium, non interpolatione Scripturae, qua Christum Creatoris effingerent, sed retentione [0473B] veteris disciplinae, ne legem Creatoris excluderent. |
[0401C] | Sed nec exinde pertinere poterat adhuc cruda ut probaretur vel compararetur, ne dixerim adhuc nulla. |
[0484B] | Sed vis adhuc gloriam nostram Dei tui esse, et apud eum in occulto fuisse, et quare adhuc eodem et Deus instrumento et Apostolus nititur? |
[0416C] | Suscipio adhuc et personam discipulorum in quos insiliit: O natio incredula, quamdiu ero vobiscum? |
[0499A] | Quid est ergo adhuc velatum in Moyse quod pertineat ad Paulum, si Christus Creatoris a Moyse praedicatus nondum venit? |
[0463A] | Id est, ut ille optimus ignorantes adhuc in scelus mergeret. |
[0438B] | Et adhuc ingerit (Jerem. |
[0273C] | Quid enim injustius, quid iniquius et improbius, quam ita alieno benefacere servo, ut domino eripiatur, ut alii vindicetur, ut adversus caput domini subornetur, et quidem, quo indignius, in ipsa adhuc domo domini, de ipsius adhuc horreis vivens, sub ipsius adhuc plagis tremens? |
[0402A] | Quod si illi quidem Creatorem glorificabant, Christus vero et audiens et sciens non corrigebat, et quidem in tanto documento mortui resuscitati Creatorem adhuc orantes, sine dubio aut non alium circumferebat Deum, quam quem in suis beneficiis atque virtutibus honorari sustinebat: aut quale est ut illos tam diu errantes sustineret, ad hoc veniens, ut errori eorum mederetur! |
[0386C] | Adhuc in vigore. |
[0437A] | Quoties adhuc se judicem ostendit, et in judice Creatorem! |
[0351D] | Inspice enim adhuc etiam ipsum introgressum, atque decursum [0352A] vocationis in nationes, a novissimis diebus adeuntes ad Deum creatorem, non in proselytos, quorum a primis magis diebus est allectio. |
[0414A] | Quod si ideo et hic erravit, quia et supra; ergo certus est in illum diem quoque nullam novam divinitatem a Christo revelatam, et usque adhuc non errasse Petrum, Christo usque adhuc nihil ejusmodi revelante; et tamdiu non alterius deputandum Christum, quam Creatoris, cujus omnem et hic ordinem expressit. |
[0416B] | Usque adhuc Creatoris est totum apud te. |
[0499C] | Nos contra, sic distinguendum dicimus: In quibus Deus; dehinc: aevi hujus excaecavit mentes infidelium; in quibus, Judaeis infidelibus, in quibus opertum est aliquibus Evangelium adhuc sub velamine Moysi. |
[0408A] | Et cui credibile, ut mulier nullius adhuc Dei conscia, nullius adhuc novae legis initiata, [0408B] legem inrumperet eam cui adhuc tenebatur? |
[0469B] | Adhuc ego in persona discipuli et inquisitoris conversor, ut jam hinc et fidem tuam obtundam, qui unde eam probes non habes; et impudentiam suffundam, qui vindicas, et unde possis vindicare non recipis. |
[0242B] | Addit notum omnibus compertumque fuisse, Christum natum ex familia David, cum adhuc apud Judaeos tribuum et familiarum distinctio custodiretur (lib. |
[0404B] | Miror autem cum lucernam negat abscondi solere, qui se tanto saeculo absconderat majus et necessarius lumen, cum omnia de occulto in apertum repromittit, qui Deum suum usque adhuc obumbrat, exspectans, opinor, nasci Marcionem. |
[0268B] | II) opponunt, quod non recto pede incederent ad Evangelii veritatem; ab illo certe Paulo, qui adhuc in gratia rudis, trepidans denique ne in vacuum cucurrisset aut curreret (Ibid. |
[0408B] | Et cui credibile, ut mulier nullius adhuc Dei conscia, nullius adhuc novae legis initiata, [0408B] legem inrumperet eam cui adhuc tenebatur? |
[0473C] | Ergo cesserunt, [0473C] quia fuerunt propter quos cederetur, hoc enim rudi fidei et adhuc de legis observatione suspensae competebat, ipso quoque apostolo, ne in vacuum cucurrisset aut curreret, suspecto. |
[0401A] | Puto me non temere huic usque adhuc lineae insistere, qua definio, nusquam omnino alium Deum a Christo revelatum. |
[0499A] | Quomodo jam operta et velata adhuc denotantur corda Judaeorum, nondum exhibitis praedicationibus Moysi, id est de Christo, in quo eum intelligere deberent? |
[0401A] | Tamdiu ergo et Judaei non alium Deum norant, quam praeter quem neminem adhuc norant; nec alium Deum appellabant, quam quem solum norant. |
[0273C] | Quid enim injustius, quid iniquius et improbius, quam ita alieno benefacere servo, ut domino eripiatur, ut alii vindicetur, ut adversus caput domini subornetur, et quidem, quo indignius, in ipsa adhuc domo domini, de ipsius adhuc horreis vivens, sub ipsius adhuc plagis tremens? |
[0376A] | Argumenta enim figurata utpote prophetatae legis adhuc in suis imaginibus tuebatur, quae significabant hominem quondam peccatorem, verbo mox Dei emaculatum, offerre debere munus Deo apud templum, orationem scilicet et actionem gratiarum apud Ecclesiam, per Christum Jesum catholicum Patris sacerdotem. |
[0348A] | Si adhuc quaeris dominicae crucis praedicationem, satis jam tibi potest facere vigesimus primus psalmus, totam Christi continens [0348B] passionem, canentis jam tunc gloriam suam: Foderunt, inquit (Ps. |
[0302B] | Sed etsi benedictio patrum semini quoque eorum destinabatur, sine ullo adhuc merito ejus; cur non et reatus patrum in filios quoque redundaret? |
[0503A] | Quid et formam Legis adhuc tenet Galatarum castigator, in tribus testibus praefiniens staturum omne verbum? |
[0374A] | Non puto adhuc usque. |
[0401C] | Sed nec exinde pertinere poterat adhuc cruda ut probaretur vel compararetur, ne dixerim adhuc nulla. |
[0351A] | [0351A] Si nec illam injectionem tuam potes sistere ad differentiam duorum Christorum; quasi Judaicus quidem Christus populo soli ex dispersione redigendo destinetur a Creatore, vester vero omni humano generi liberando collatus sit a Deo optimo; cum postremo priores inveniantur Christiani Creatoris, quam Marcionis; exinde vocatis omnibus populis in regno ejus, ex quo Deus regnavit a ligno, nullo adhuc Cerdone, nedum Marcione. |
[0389C] | Nam etsi putas Creatoris quidem terrenas promissiones fuisse, Christi vero coelestes; bene quod coelum nullius alterius usque adhuc Dei apparet, nisi cujus et terra: bene quod Creator vel minora promisit, ut facilius illi et de majoribus credam, quam qui nunquam de minoribus prius fidem liberalitatis suae struxit. |
[0425B] | Si nusquam usque adhuc probas, scito illum in Creatorem formam orationis postulasse, in quem etiam discipuli Joannis orabant. |
[0263B] | Nihil enim non majus est id quod capit, eo quod capitur; et videndum ne qua adhuc illic vacent subsiciva, in quibus et tertius aliqui stipare Deus se cum mundo suo possit. |
[0463B] | Et tamen adhuc eis manum porrigens: Abhinc, inquit, erit Filius hominis sedens ad dexteram virtutis Dei. |
[0480B] | Non dico quid illi cum judaico adhuc more, destructori judaismi; nam et hodie Judaei in pacis nomine appellant, et retro in Scripturis sic salutabant. |
[0407A] | Sine dubio cujus tormenta et abyssum noverant, et timebant, nec enim videntur posse ignorasse adhuc quod novi et ignoti Dei virtus operaretur in terris; quia verisimile [0407B] non est Creatorem ignorasse. |
[0370B] | Et tamen quomodo in synagogam potuit admitti tam repentinus, tam ignotus; cujus nemo adhuc certus de tribu, de populo, de domo, de censu denique [0370C] Augusti, quem testem fidelissimum dominicae nativitatis romana archiva custodiunt? |
[0503B] | Piget de Lege adhuc congredi, qui toties probaverim concessionem ejus nullum argumentum praestare diversi Dei, in Christo praedicatam scilicet, et repromissam in Christum apud Creatorem, quatenus et ipse Apostolus legem plurimum videtur excludere (Rom, I, II, III, V, VI, VII). |
[0451C] | Atquin adhuc in auribus erat omnium vox illa caeci, Miserere mei, Jesu fili David; et omnis populus laudes referebat Deo, non Marcionis, sed David. |
[0333A] | Nam sicut illi, qui dicebant resurrectionem mortuorum non esse, revincuntur ab Apostolo ex resurrectione Christi; ita, resurrectione Christi non consistente, aufertur et mortuorum [0332D] resurrectio, atque ita inanis est fides nostra, inanis est praedicatio Apostolorum, inveniuntur autem etiam falsi testes Dei, quod testimonium dixerint [0333A] quasi resuscitaverit Christum, quem non resuscitavit, et sumus adhuc in delictis, et, qui in Christo dormierunt, perierunt, sane resurrecturi, sed phantasmate forsitan, sicut et Christus. |
[0400A] | Hoc genus suavitatis, qua soles et imbres qui foeneraverat, non recepturus ab humano genere ut Creator; qui pro tanta elementorum liberalitate facilius idolis quam sibi debitum gratiae referentes [0400A] homines usque adhuc sustinet. |
[0445B] | Nec enim accepisset Petrus dicere: Tu es Christus, antequam audivisset et credidisset Moysi et prophetis, a quibus solis adhuc Christus annuntiabatur. |
[0450B] | Tam distincta fuit a primordio Judaea gens per tribus et populos et familias et domos, ut nemo facile ignorari de genere potuisset, vel de recentibus Augustianis censibus adhuc tunc fortasse pendentibus. |
[0492B] | Sed interposuit adhuc aliquid de Christo, et propter praesentem disceptationem non omittendum. |
[0288B] | Maledicere adhuc sermo non norat, quia nec male facere. |
[0468A] | Atquin adhuc eis non credentibus, propterea cibum desideravit, ut se ostenderet etiam dentes habere. |
[0279B] | Multo adhuc vanius, cum interrogati, quid fiet peccatori cuique die illo? |
[0416C] | Usque adhuc, puto, Creatoris es, et ideo secuti sumus recognoscentes omnia illius in te. |
Adversus Marcionem Libri Quinque | Reditus in Auctori Indicem |
[1053D] | Exemplar a Joanne Heroldo secum communicatum), tamen in reliquiis, inquit, lector videbit quantum adhuc supersit [1054C] quod emendatione indigeat. |
[1079B] | Judicium durum, sententia saeva videtur, Parvulus et Sodomis adhuc insons, mollis, inermis, Ut careat vita; quid enim peccaverat infans? |
Adversus Praxeam | Reditus in Auctori Indicem |
[0195C] | Hunc videt Stephanus cum lapidatur, adhuc stantem ad dexteram Dei, ut [0196A] exinde sessurum, donec (Ps. |
[0183C] | Adhuc cum duo, masculini generis. |
[0168C] | Si tam durus es, puta interim: et ut adhuc amplius hoc putes, accipe in Psalmo (XLIV, 7, 8) duos deos dictos: Thronus tuus, Deus, in aevum, virga regni tui: dilexisti justitiam, et odisti iniquitatem, propterea unxit te Deus, Deus tuus. |
[0181B] | Adhuc adjicit: Ego autem habeo majus quam Joannis testimonium (Joan. |
[0182B] | Item, cum misissent ad invadendum eum Pharisaei: Modicum adhuc temporis, ait, vobiscum sum; et vado ad eum qui me misit. |
[0172A] | Visum cum illo Moysen colloquentem); [0172A] apparet retro semper in speculo, et aenigmate, et visione, et somnio Deum, id est, Filium Dei, visum tam Prophetis et Patriarchis, quam et ipsi adhuc Moysi. |
[0185B] | Sed adhuc exclamat Jesus et dicit: Qui credit in me, non in me credit; sed in eum credit qui me misit (quia per Filium in Patrem creditur, et auctoritas credendi Filio, Pater est); et qui conspicit me , conspicit eum qui me misit. |
[0168D] | Etiam adhuc antiquior Genesis: Et pluit Dominus super Sodomam et Gomorrham sulphur et ignem de coelo a Domino (Gen. |
[0179B] | [0179B] Sed argumentationibus eorum adhuc retundendis opera praebenda est, si quid de Scripturis ad sententiam suam excerpent, caetera nolentes intueri, quae et ipsa regulam servant, et quidem salva unione divinitatis, et monarchiae sonitu. |
[0167C] | Si te adhuc numerus scandalizat Trinitatis, quasi non connexae in unitate simplici, interrogo quomodo unicus et singularis pluraliter loquitur: Faciamus hominem ad imaginem et similitudinem nostram (Gen. |
[0170C] | [0170C] Adhuc et illa nobis regula adsistit duos vindicantibus Patrem et Filium, quae invisibilem Deum determinavit. |
[0188A] | Percurre adhuc, et invenies quem Patrem credis, vice Patris dictum. |
Adversus Valentinianos | Reditus in Auctori Indicem |
[0566A] | Illa enim Aeon: at haec pro conditione deterius: insurgente adhuc et alio fluctu conversionis scilicet in Christum, a quo vivificata fuerat, et in hanc ipsam conversionem temperata. |
[0554A] | Quasi non et humerorum tanta adhuc coagula superessent, et nulla alia de paedagogio nomina. |
[0526C] | Exemplaribus, colliget facile lector, ex iis quas majoris adhuc lucis gratia adjecimus annotationibus, Argumento, imo et Catalogo Aeonum ac situs ipsorum delineatione apertioribus. |
[0580A] | Alia adhuc compositione monstruosum, volunt illum proficias earum substantiarum induisse, quarum summam saluti esset redacturus; ut spiritalem quidem susceperit ab Achamoth, animalem vero, quem mox a demiurgo induit, Christum: caeterum corporalem, ex animali substantia, sed miro et inenarrabili rationis ingenio constructum, administrationis caussa vim contulisse, quo congressui, et conspectui, et contactui, et defunctui ingratis subjaceret. |
[0577B] | Molitus enim mundum demiurgus, ad hominem manus confert, et substantiam non ei capit, non ex ista, inquiunt, arida quam nos unicam novimus terram quasi non etsi arida postmodum, adhuc tamen tunc aquis ante segregatis, superstite limo siccaverit, sed ex invisibili corpore materiae illius, scilicet philosophicae, de fluxili et fusili ejus: quod unde fuerit, haud queo aestimare, quia [0578A] nusquam est. |
[0564B] | Enthymesis de actu fuit: Achamoth unde, adhuc quaeritur; Sophia de Patre manat; Spiritus Sanctus ex angelo apud Christum, a quo derelicta statim senserat desiderium. |
[0525C] | [0525C] librorum adversus haereses interpetationem latinam, veterem et vulgatam, quam, ad usque tempora nostra servatam, Irenaeo ipso vel adhuc in vivis superstite, vel nuper erepto, editam fuisse constat. |
[0582A] | Interea Demiurgus omnium adhuc nescius, etsi aliquid et ipse per Prophetas concionabitur, ne hujus quidem operis sui intelligens (dividunt enim et prophetiale [0582B] patrocinium in Achamoth, in semen, in Demiurgum): ubi adveutum Soteris accepit, propere et ovanter accurrit, cum omnibus viribus suis, Centurio de Evangelio. |
Apologeticus Adversos Gentes Pro Christianis | Reditus in Auctori Indicem |
[0515A] | Adhuc enim mihi proficit antiquitas praestructa divinae litteraturae, quo facile credatur thesaurum eam fuisse posteriori cuique sapientiae. |
[0313A] | Tum ille: infans tibi necessarius, adhuc tener, qui nesciat mortem, qui sub cultro tuo rideat; item panis, quo sanguinis jurulentiam colligas; praeterea candelabra et lucernae, et canes aliqui et offulae, quae illos ad eversionem luminum extendant, ante omnia cum matre et sorore tua venire debebis. |
[0388B] | Sed omissa antiquitate, quae errare potest, divinitatem Sacrae Scripturae ostendit, exitu rerum comprobatae: quaecumque enim fiunt, jam in illa praedicta inveniuntur, ut adeo necesse sit credere [0388B] quae adhuc restant futura, quoniam et in illa comprehensa et praedicta sunt. |
[0362A] | Singula ista quaeque adhuc investigare quis possit? |
[0386A] | Omnes itaque substantias, omnesque materias, origines, [0386A] ordines, venas veterani cujusque styli vestri, gentes etiam plerasque et urbes insignes, historiarum canas, et memoriarum, ipsas denique effigies litterarum, indices custodesque rerum, et (puto adhuc minus dicimus) ipsos inquam deos vestros, ipsa templa et oracula et sacra unius interim prophetae scrinium saeculis vincit, in quo videtur thesaurus collocatus totius Judaici sacramenti, et inde etiam nostri. |
[0404A] | Licuerit et Christo commentari divinitatem rem propriam; non qui rupices et adhuc feros homines multitudine tot numinum demerendorum attonitos efficiendo ad humanitatem temperaret, quod Numa; sed qui jam expolitos et ipsa urbanitate deceptos in agnitionem veritatis ocularet. |
[0311A] | Hanc indicem adversus nos profertis, quae, quod aliquando jactavit tantoque temporis spatio in opinionem corroboravit, usque adhuc probare non valuit. |
[0431A] | Tot igitur sacrilegia Romanorum, quot trophaea; tot de diis, quot de gentibus triumphi; tot manubiae, quot manent adhuc simulacra captivorum deorum. |
[0301A] | Video enim et centenarias coenas, a centenis jam sestertiis dicendas, et in lances [0301A] (parum est [enim] si senatorum et non libertinorum vel adhuc flagra rumpentium) argentaria metalla producta. |
[0288A] | Quot adhuc vobis repurgandae leges latent, quas neque annorum numerus, neque conditorum dignitas commendat, sed aequitas sola? |
[0322A] | Ipsorum ursorum alvei appetuntur cruditantes adhuc de visceribus humanis. |
[0430A] | Nam etsi a Numa concepta est curiositas superstitiosa, [0430A] nondum tamen aut simulacris aut templis res divina apud Romanos constabat; frugi religio et pauperes ritus, et nulla capitolia certantia coelo, sed temeraria de cespite altaria, et vasa adhuc Samia, et nidor ex illis, et Deus ipse nusquam. |
[0485A] | Nemo adhuc Romae Deum verum adorabat, cum Annibal apud Cannas Romanos annulos, caedes suas, modio metiebatur. |
[0319A] | Nobis vero, homicidio semel interdicto, etiam conceptum utero, dum adhuc sanguis in hominem delibatur, dissolvere non licet. |
[0483A] | Olet [0483A] adhuc incendio terra, et si qua illic arborum poma conantur, oculis tenus, caeterum contacta [0484A] cinerescunt. |
[0447A] | Adhuc ostendit salutem Imperatoris et Imperii Christianis cordi esse, scientibus horrenda orbi imminere, Romanum Imperium esse desierit, ipsamque adeo clausuram saeculi duratione ejus retardari. |
[0516A] | Dum ad nostra conantur et homines gloriae, ut diximus, et eloquentiae solius libidinosi, si quid in sanctis offenderunt digestis, exinde regestum pro instituto curiositatis ad propria verterunt, neque satis credentes divina esse, quo minus interpolarent, neque satis intelligentes, ut adhuc tunc subnubila, etiam ipsis Judaeis obumbrata, quorum propria videbantur. |
[0305A] | Ipsum adhuc quod videmini fidelissime [0305B] tueri a patribus traditum, in quo principaliter reos transgressionis Christianos destinatis, studium [0306A] dico deorum colendorum, de quo maxime erravit antiquitas, licet Serapidi jam-Romano aras restruxeritis, licet Baccho jam-Italico furias vestras immolaritis, suo loco ostendam proinde despici et negligi et destrui a vobis adversus majorum auctoritatem. |
[0384A] | Multis adhuc de vetustate modis consisterem divinarum litterarum, si non major auctoritas illis ad fidem de veritatis suae viribus, quam aetatis annalibus suppetisset. |
[0429A] | Sed quam vanum est fastigium Romani nominis religiositatis meritis deputare, cum post imperium sive adhuc regnum [auctis jam rebus] religio profecerit. |
De Anima | Reditus in Auctori Indicem |
[0744A] | Nulli patet coelum, terra adhuc salva, ne dixerim clausa. |
[0689B] | Si aliquando post, ergo illo in spatio ante tempora oblivionis memor adhuc aget anima, et quale est, ut postea obliviscatur, et rursus postea recordetur? |
[0684A] | Quod si uniformis natura anima ab initio in Adam, ante tot ingenia, ergo non multiformis per tot ingenia; jam nec triformis, ut adhuc trinitas valentiniana caedatur, quae nec ipsa in Adam recognoscitur. |
[0737B] | Scio foeminam quamdam vernaculam Ecclesiae, forma et aetate integra functam, post unicum et breve matrimonium, cum in pace dormisset, et morante adhuc [0737C] sepultura, interim oratione presbyteri componeretur, ad primum halitum orationis manus a lateribus dimotas in habitum supplicem conformasse, [0738A] rursumque condita pace, situi suo reddidisse. |
[0691C] | Atquin et in ipso adhuc utero infans trucidatur, necessaria crudelitate, cum in exitu obliquatus denegat partum; matricida, ni moriturus. |
[0693C] | [0693C] XXV) viscera Rebeccae inquietantur, et longe adhuc partus, et aeris nullus impulsus. |
[0693C] | Ecce duplex foetus in locis matris tumultuantur, et nusquam adhuc populi duo. |
[0718A] | Sic igitur et Socratem puerum adhuc spiritus daemonicus invenit. |
[0727A] | Astyages Medorum regnator, quod filiae Mandanae adhuc virginis vesicam in diluvionem Asiae finxisse somnio viderit, Herodotus refert: item anno post nuptias ejus ex hisdem locis vitem exortam toti Asiae incubasse. |
[0728A] | Reformatorem imperii, puerulum adhuc et privatum loci, et Julium Octavium tantum, et sibi ignotum, Marcus Tullius jam et Augustum, et civilium turbinum sepultorem de somnio norat; in Vitellii commentariis conditum est. |
[0734A] | Num ergo aut fama mentita est Aristoteli, aut daemonum adhuc ratio est, dum ne animae aliqua natura credatur immunis somniorum? |
[0741A] | Hinc denique evenit, saepe animam in ipso divortio potentius agitari, sollicitiore obtutu, extraordinaria loquacitate, dum ex majori suggestu, jam in libero constituta, per superfluum quod adhuc cunctatur in corpore, enuntiat quae videt, quae audit, quae incipit nosse. |
[0742B] | XII) triduum mortis legimus expunctum, id est in recessu intimo et interno et in ipsa terra operto, et intra ipsam clauso, et inferioribus adhuc abyssis superstructo. |
[0743A] | Quo ergo anima modo exhalabit in coelum, Christo illic adhuc sedente ad dexteram Patris, nondum Dei jussu per tubam archangeli audito [0744A] , nondum illis quos Domini adventus in saeculo invenerit obviam ei creptis in aerem, cum his qui mortui in Christo primi resurgent? |
[0746A] | Amabit impium haeredem, per quem adhuc pascitur luce: aut si qua pro certo injuria est tardius sub terram detrudi, titulus autem injuriae cessatio est sepulturae, per quam iniquum eam injuria adfici, cui non imputabitur cessatio sepulturae, ad proximos scilicet pertinens. |
[0750B] | Jam vero, quam iniquissimum etiam apud inferos, si et nocentibus adhuc illic bene est, et innocentibus nondum? |
[0694A] | Et si ipse animam de prima aspiratione potabat platonico more, aut de aeris rigore carpebat stoica forma, quid ille qui exspectabatur, qui adhuc intus detinebatur et foris jam detinebat? |
[0718A] | Ita omnes idololatria obstetrice nascuntur, dum ipsi, adhuc uteri infulis apud idola confectis redimiti, genimina sua daemoniorum candidata profitentur; dum in partu Lucinae et Dianae ejulatur; dum per totam hebdomadam Junoni mensa proponitur; dum ultima die facta scribunda advocantur; dum prima etiam constitutio infantis super terram Statinae deae sacrum est. |
[0714A] | XXI, 22) tunc aborsus reum talionibus judicat, cum jam hominis est caussa, cum jam illi vitae et mortis status deputatur, cum et fato jam inscribitur, etsi adhuc in matre vivendo, cum matre plurimum communicat sortem. |
[0681A] | Et si ad arbores provocamur, amplectemur exemplum: siquidem et illis, necdum arbusculis, sed stipitibus adhuc, et surculis etiam nunc, simul de scrobibus oriuntur, inest propria vis animae. |
[0681B] | Video enim et [0681B] vitem adhuc teneram et impuberem, intelligentem tamen jam opera sua, et volentem alicui adhaerere, cui innisa et innexa proficiat; denique non expectata rustica disciplina, sine arundine, sine cervo, si quid attigerit, ultro ambibit, et quidem viriosius de suo ingenio, quam de tuo arbitrio: properat esse secura. |
[0696A] | Denique, ut adhuc verecundia magis pericliter quam probatione, in illo ipso voluptatis ultimo aestu quo genitale virus expellitur, nonne aliquid de anima quoque sentimus exire, atque adeo marcescimus et devigescimus cum lucis detrimento? |
[0694B] | I): Et finxit Deus hominem, et flavit in eum flatum vitae; nec nosset autem hominem Deus in utero, nisi totum: Et priusquam exires de vulva, sanctificavi te: et mortuum adhuc corpus? |
[0715B] | Constitue certum pondus auri vel argenti, rudem adhuc massam; collectus habitus est illi, et futuro interim minor, tamen continens intra lineam moduli totum quod natura est auri vel argenti; dehinc, cum in laminam massa laxatur, major efficitur initio suo, per dilatationem ponderis certi, non per adjectionem; dum extenditur, non dum augetur. |
[0746B] | Adhuc addam: ecce obiit (verbi gratia) infans sub uberum fontibus, puta nunc puer investis, puta vesticeps, qui tamen octoginta annos victurus fuisset: hos praereptos ut anima ejus hic post mortem transigat, quale est? |
[0704B] | Igitur si nec mutari potest, ne non sit ipsa, nec permanere in statu, quia contraria non capit, quaero adhuc caussam aliquam [0704C] fide dignam hujusmodi translationis. |
De Baptismo Et De Poenitentia | Reditus in Auctori Indicem |
[1195B] | Violenta morte praeventum, cum nimis diu distulisset baptismum, adhuc catechumenum ex hac vita ereptum fuisse. |
[1198B] | Caeterum ergo iis, qui adhuc infantes baptizati sunt, securior utique est gratiae per baptismum consecutio, quam fuisset ejusdem dilatio: quippe cum in hac perdendae, neque jam amplius recuperandae salutis, periculum sit: in baptizatis gratia difficilius amittatur, [1198C] et amissa saltem per Poenitentiam reparari queat. |
[1185C] | Mortuus, eam unicuique Ecclesiae liberam reliquit, ipsemet adhuc rebaptizantium praxim in sua Ecclesia secutus, ut Tournel. |
[1178A] | Si igitur Apostoli baptismum Christi hoc adhuc vivente acceperant, haud dubium est eos porro nonnisi eodem baptismo alios quoque abluisse. |
[1138B] | Thomas noster, ab ipso discimus, in supra dicta praefatione: «Hunc [1138B] igitur auctorem, inquit, studiosorum manibus inserere volui, tum ut quis Baptismi et Poenitentiae sacramentorum, ad salutem maxime necessariorum, in primitiva Ecclesia ejusque altero mox saeculo, cum traditiones adhuc recentes erant minimeque suspectae esse poterant, usus fuerit, nonnihil accuratius perspiciant; tum ut antiquorum Patrum scripta non cursim nimisque properanter transmittere, sed iisdem paulo magis immorari, non tamen uni eidemque penitus immori, discant; sic enim illis debita aestimatio, hisque ipsis ingens utilitas voluptasque accedet. |
[1195D] | Haec equidem sententia uni Tertulliano (sicut etiam, adhuc catholicus, in nimiam semper religionem atque severitatem propensus erat) propria, neque ab ullo antiquorum Patrum adoptata fuerat, multo minus autem Henricianis, Petro Abeillardo, Petro de Brixia, aut Anabaptistis, aliisve haereticis, quidpiam praesidii in ea collocatum erat, quippe qui infantes baptismi valide suscipiendi omnino [1196A] incapaces, ideoque hunc, cum ad usum rationis illi pervenissent, repetendum esse censebant. |
[1175C] | Proles quasdam adhuc in utero matris genimina daemoniorum candidata appellat. |
[1192B] | Caeterum ex hoc loco quidam, nec inepte, colligunt, a Tertulliano, cum adhuc vere orthodoxus esset, hunc librum de Baptismo conscriptum fuisse, propterea quod deinceps Montanista factus, longe majori indulgentia, quin et nimium molli reverentia, in loquacem illum sexum fuerit, quem Paulus ipse I Cor. |
[1144D] | Velut inertia adhuc, nullaque agendi facultate praedita. |
[1145A] | In Vulgata inanis, Aquilae est [1145A] κενωμα, otiosum ac iners: Theodotioni κενον, invisa, seu invisibilis (meris utpote tenebris adhuc involuta) transferunt: prout idem noster Vulgatus locum quem dam Sap. |
[1161C] | In aliquibus Ecclesiis ejusmodi gratias gratis datas adhuc viguisse; multosque nimium credulos, aut alias incautos, propterea quod inter veras ac pseudo-prophetias non recte distinxissent, a Montano, ejusque mulierculis, donum prophetiae ac Spiritus Sancti afflatum temerarie et fallaciter jactantibus, seductos fuisse, ipsumque cumprimis Tertullianum nostrum foedissime in Montani haeresin prolapsum, [1161D] ut in QQ. |
[1139B] | Loquitur de iis qui in fide adhuc rudes sunt, neque rationes, cur credant, dare possunt, ac fontes, ex quibus fides ipsa profluit et vias traditionum, per quas ad nos veritates credendae defluxere, ignorant: itaque fidei intentatae (nondum satis examinatae), attamen probabili (ab aliis, nimirum magistris suis, approbatae, et reipsa etiam a cunctis approbandae), a prima pueritia eidem innutriti, per imperitiam, seu ex defectu plenioris notitiae, simpliciter inhaerent. |
[1144D] | Seu rudia adhuc et informia. |
[1145A] | Calmeto nostro aquarum materia, terrae adhuc immixta, seu limus, est. |
[1146B] | Et denique adhuc subtilius id S. |
[1174D] | Adhuc apertius et prolixius significat, ubi in haec verba ait: Ipso Domino virtutum sermone et Spiritu Patris operante in terris, et praedicante, necesse erat portionem Spiritus Sancti, quae ex forma prophetici moduli in Joanne egerat praeparaturam viarum Dominicarum, abscedere jam ab Joanne, redactam (revocatam) scilicet in Dominum, ut in massalem suam summam (in quo nimirum tota massa et plenitudo Gratiae residebat). |
[1184D] | Adhuc Catholicus, et ut in QQ. |
[1188D] | Postquam vero, adhuc latius increscente fidelium multitudine, in amplioribus praesertim Dioecesibus, difficilior quibusdam ad [1189A] cathedrale baptisterium accessus erat, ut saluti animarum eo certius consuleretur, in singulis quoque Parochialibus Ecclesiis baptisteria erigebantur, cujusque pastoris curae et administrationi deputata, Episcopis vero solum Baptismum solemnem, nonnisi bis in anno conferendum, sibi reservantibus, alias vero pleno jure baptizandi Parochis relicto. |
De Carne Christi | Reditus in Auctori Indicem |
[0770B] | Praetendimus adhuc, nihil quod ex alio acceptum sit, ut aliud sit quam id de quo sit acceptum, ita [0771A] aliud esse, ut non suggerat unde sit acceptum. |
[0767A] | Adhuc potest et patrem magis habere quam matrem, et avunculos magis quam fratres. |
[0782A] | Virgo erat adhuc terra nondum opere compressa, nondum sementi subacta: ex ea hominem factum accepimus a Deo in animam vivam. |
[0782B] | In virginem enim adhuc Evam irrepserat verbum aedificatorium mortis; in virginem aeque introducendum erat Dei Verbum extructorium vitae: ut quod per ejusmodi sexum abierat in perditionem, per eumdem sexum redigeretur in salutem. |
[0764B] | Sed vos hoc non recipitis, non eum Christum recipientes, qui jam tunc et adloqui, et liberare, et judicare humanum genus ediscebat in carnis habitu, non natae adhuc, quia nondum moriturae, nisi prius et nativitas ejus et mortalitas adnuntiarentur. |
[0789C] | Et adhuc superius: nec aliam quam Adam, siquidem secundus Adam, Christus. |
[0775B] | Nihil adhuc de Deo discens, Deum nominat: nihil adhuc de judicio ejus admittens, [0775C] Deo commendare se dicit. |
[0775B] | Nihil adhuc de Deo discens, Deum nominat: nihil adhuc de judicio ejus admittens, [0775C] Deo commendare se dicit. |
[0779A] | Adhuc Esaiam exclamantem audi (Is. |
[0790A] | Sed agnoscimus adimpleri propheticam vocem Simeonis, [0790A] super adhuc recentem infantem Dominum pronuntiatam (Luc. |
[0774A] | Denique, adhuc prius retractemus, an isto modo ostendenda fuerit anima, an in totum invisibilem eam retro allegent; utrum quasi incorporalem, an etiam habentem aliquod genus corporis proprii. |
[0787B] | Accedant adhuc cominus ad congressum: Ecce, inquit, virgo concipiet in utero. |
De Corona | Reditus in Auctori Indicem |
[0080B] | Adjicio unum [0080B] adhuc exemplum, quatenus et de veteribus docere conveniet. |
[0087A] | Plane ita sit, nec antiquius adhuc in origines disceptabo. |
[0091A] | Usque adhuc proprietatem istius habitus et ex originis censu, et ex superstitionis usu idolis vindicamus, ex eo praeterea quod, dum in rebus Dei non refertur, magis magisque imago illorum deputatur, in quorum et antiquitatibus, et solemnitatibus, et officiis convenitur. |
[0086B] | Quale igitur habendum est apud homines veri Dei, quod a candidatis diaboli introductum, et ipsis a primordio dicatum est, quodque jam tunc idololatriae initiabatur ab idolis, et idolis adhuc vivis? |
De Cultu Foeminarum | Reditus in Auctori Indicem |
[1310A] | Nam et annuli ferro fiunt; quaedam esui et potui vascula ex aere adhuc servat memoria antiquitatis. |
[1306B] | Utrumne mulieres, sine materiis splendoris, et sine ingeniis decoris, placere non possent hominibus, quae adhuc incultae et incompositae et (ut ita dixerim) crudae ac rudes, angelos moverant? |
De Exhortatione Castitatis | Reditus in Auctori Indicem |
[0919A] | Nemo igitur captet ex hoc capitulo defensionem, [0919A] quod proprie ad innuptos et viduos spectat, quibus nulla adhuc conjunctio numeratur. |
[0921A] | Sane licebit, si adhuc typi futuri alicujus sacramenta supersunt, quos nuptiae tuae figurent; vel si etiam nunc locus est vocis illius: crescite et multiplicamini, id est, si nondum alia vox supervenit, tempus jam in collecto esse, restare ut et qui uxores habent, tanquam non habentes agant; utique enim continentiam indicens, et compescens concubitum, seminarium generis, abolefecit crescite illud et multiplicamini. |
[0925B] | [0925B] Non tibi sufficit de summo illo immaculatae virginitatis gradu in secundum recidisse nubendo; sed in tertium adhuc devolveris, et in quartum, et fortassis in plures, postquam in secunda statione continens non fuisti: quia nec prohibere plures nuptias voluit, qui de secundis provocandis retractavit. |
De Fuga In Persecutione | Reditus in Auctori Indicem |
[0103A] | Procuranda autem examinatio penes vos, qui, si forte, Paracletum non recipiendo deductorem omnis veritatis, merito adhuc etiam aliis quaestionibus obnoxii estis. |
[0113B] | Certe quidem bonus pastor animam pro pecoribus ponit; ut Moyses, non Domino adhuc Christo revelato, etiam in se figurato, ait (Exod. |
[0116C] | XXI, 1): tanta quotidie aerario augendo prospiciuntur remedia censuum, vectigalium, collationum, stipendiorum: nec unquam usque adhuc ex Christianis tale aliquid prospectum est, sub aliquam redemptionem capitis et sectae redigendis, cum tantae multitudinis nemini ignotae fructus ingens meti posset. |
De Idolatria | Reditus in Auctori Indicem |
[0672B] | Nam exinde et Simon Magus jam fidelis, quoniam aliquid adhuc de circulatoria secta cogitaret, ut scilicet inter miracula professionis suae [0672C] etiam Spiritum Sanctum per manuum impositionem [0673A] enundinaret, maledictus ab (Act. |
[0677A] | Si antequam idola in saeculo essent, his mercibus adhuc informis idololatria transigebatur, sic et nunc fere sine idolo opus idololatriae incendiis odorum perpetratur, ecquid majoris operae et erga daemonia thurarius? |
De Jejuniis | Reditus in Auctori Indicem |
[0959A] | Ad haec respondemus, non competisse onerari hominem aliqua adhuc abstinentiae lege, qui cum maxime tam levem interdictionem, unius [0959B] scilicet pomi, tolerare non potuit; remissum itaque illum libertate ipsa corroborandum. |
[0976A] | Manent adhuc monumenta concupiscentiae, ubi sepultus est populus carnis avidissimus usque ad choleram ortygometras cruditando. |
[0959B] | Jam enim judicium Dominus ostenderat per diluvium; adhuc etiam comminatus fuerat per exquisitionem sanguinis de manu fratris, et de manu bestiae. |
[0969B] | Sed rursus palos terminales figitis Deo, sicut de gratia, ita de disciplina; sicut de charismatibus, ita et de solemnibus; ut proinde officia cessaverint, quemadmodum et beneficia ejus, atque ita negetis usque adhuc eum munia imponere, quia et hic Lex et Prophetae usque ad Joannem: superest ut totum auferatis, quantum in vobis tam otiosum. |
[0960B] | Nunc si temere rationes castigati a Deo victus, et castigandi propter Deum a nobis, ad primordiorum experimenta revocavimus, conscientiam communem consulamus, ipsa natura enuntiabit, quales nos ante pabulum et potum in virgine adhuc saliva exhibere consuerit rebus duntaxat sensus agendis quo divina tractantur si multo pollentioris mentis, si multo vivatioris cordis, quam cum totum illud domicilium interioris hominis, escis stipatum, vinis inundatum, [0960C] decoquendis jam stercoribus aestuans, praemeditatorium efficitur latrinarum, in quo plane nihil tam in proximo supersit, quam ad lasciviam sapere. |
[0968A] | Sed et Daniel, anno primo regis Darii, cum jejunans in sacco et cinere exomologesin Deo ageret, et adhuc, inquit, loquente me in oratione, ecce vir quem videram in somnis initio, velociter volans adpropinquavit mihi quasi hora vespertini sacrificii. |
De Monogamia | Reditus in Auctori Indicem |
[0944B] | Quomodo in matrimonio adhuc positos a fructu matrimonii avocat, dicens in collecto esse tempus, si per mortem matrimonio elapsos iterum in matrimonium revocat? |
[0944C] | III) validioris doctrinae: adeo ut, prae illa infantia fidei, ignorarent adhuc quid sibi agendum esset circa carnis et sexus necessitatem. |
[0937C] | Primum, quia adhuc vetus illa benedictio decurrere habebat: Crescite et redundate (Gen. |
[0936B] | Sed adhuc nobis quaeramus aliquos originis principes. |
[0943B] | Si alter a carne disjunctus est, sed in corde remanet; illic (ubi etiam cogitatus sine carnis congressu, et adulterium ante perficit ex concupiscentia, et matrimonium ex voluntate) usque adhuc maritus est, ipsum illud possidens, per quod et factus est, id est animum: in quo si et alius habitabit, hoc erit crimen. |
[0931C] | Dicens enim: Adhuc multa habeo quae loquar ad vos, sed nondum potestis portare ea: cum venerit Spiritus Sanctus, ille vos ducet in omnem veritatem (Jo. |
[0936B] | Opinor, adhuc [0936C] in monogamia, quia in circumcisione nondum. |
[0949B] | Igitur, si mortificari nos jubet legi per corpus Christi, quod est Ecclesia, quae spiritu novitatis constat, non per literam vetustatis, id est legis; auferens te a lege, quae non tenet uxorem, marito defuncto, quominus alii viro fiat, ad contrariam te redigit conditionem, ne, [0949B] amisso viro, nubas; quantumque non deputareris adultera facta alteri viro post mortem mariti, si adhuc in lege agere deberes, tanto ex diversitate conditionis adulterii te praejudicat post mortem mariti alii nubentem: quia jam mortificata es legi, non potest tibi licere, cum recessisti ab ea apud quam tibi licebat. |
[0932A] | Sed an onerosa monogamia, viderit adhuc impudens infirmitas carnis. |
De Oratione | Reditus in Auctori Indicem |
[1146B] | Quae quanquam de singulis veteribus vere dici possunt, imprimis tamen de Tertulliano sunt affirmanda, quem post tot interpretum curas habemus adhuc obscurum. |
[1174A] | Siquidem irreverens est assidere sub conspectu, contraque conspectum ejus, quem quam maxime reverearis, ac venereris; quanto [1174A] magis sub conspectu Dei vivi, angelo adhuc orationis astante, factum istud irreligiosissimum est, nisi exprobramus Deo, quod nos oratio fatigaverit. |
[1185A] | Itaque jam tunc innupta adhuc Eva mulieris vocabulo fuit, commune id vocabulum et virgini factum [1185B] est. |
[1145C] | Dolendum autem est, neminem adhuc in Italia fuisse, qui ad nostrae gentis gloriam caeteros Panciroli in Tertullianum commentarios edendos curaverit. |
[1149A] | [1149] [1149A] Aureus ille libellus, a Tertulliano sane adhuc catholico descriptus, imo, modo ad martyras adhortationem, si lubet, excipias, primus, judice D. |
[1143A] | Hinc factum ut ne adhuc quidem accuratissime typis descripta illius opera habeamus: quaedam mutila, foedisque vulneribus horrentia in publicum prodierint: nonnulla etiam desiderantur quae a Tertulliano evulgata scimus, at nobis ab edacitate temporum omnino erepta aeque [1144A] suspicamur, et dolemus. |
[1157A] | VI, 9), id petimus ut sanctificetur in nobis, qui in illo sumus: simul et in caeteris, quos adhuc gratia Dei exspectat, ut et huic praecepto pareamus, orando pro omnibus, etiam pro inimicis nostris (Matth. |
De Pallio | Reditus in Auctori Indicem |
[1041B] | Cerebris adhuc eorum clava foetere malebat, cum unguentis offunderetur. |
[1031B] | Nam et arietem, non quem Laberius reciprocicornem, lanicutem, testitrahum, sed trabes machina est, quae muros frangere militat, nemini unquam adhuc libratum, illa dicitur Carthago, [1032A] Studiis asperrima belli. |
[1046A] | Prius etiam ad simplicem [1046A] captatelam ejus, nullo taedio constat: adeo nec artificem necesse est, qui pridie rugas ab exordio formet, et inde deducat in talias, totumque contracti umbonis figmentum custodibus forcipibus assignet, dehinc diluculo tunica prius cingulo correpta, quam praestabat moderationem texuisse, recognito rursus umbone, et si quid exorbitavit reformato, partem quidem de laevo promittat, ambitum vero ejus ex quo sinus nascitur jam deficientibus tabulis, retrahat a scapulis, et exclusa dextra in laevam adhuc congerat cum alio pari tabulo in terga devoto, atque ita hominem sarcina vestiat. |
[1041B] | Turpius adhuc libido virum cultu transfiguravit, quam aliqua materna formido, tametsi adoratur a vobis qui potius erubescendus est, scytalosagitti pelliger ille, qui totam epitheti sui sortem cum muliebricultu compensavit. |
[1038A] | Ibidem quod in novo corpore indebitum adhuc pudori erat, protegere festinans, in ficulneis foliis interim circumdat: dehinc cum de originis loco exterminat, pellitus orbi ut metallo datur. |
[1033B] | Adhuc maris conchae, et buccinae peregrinantur in montibus, cupientes Platoni probare etiam ardua fluitasse. |
[1041A] | Feras, si in puero matris sollicitudinem patiens, certe jam histriculus, certe jam virum alicui clanculus functus, adhuc sustinet stolam fundere, comam struere, cutem fingere, speculum consulere, collum demulcere, aurem quoque foratu effoeminatus, quod illi apud Sigaeum strongyla servat. |
[1043A] | Triumphalem cataphracten amolitus, in captiva sarabara decessit: pectus squamarum signaculis disculptum, textu pellucido tegendo nudavit, et anhelum adhuc ab opere belli, ut mollius, ventilante serico extinxit. |
De Poenitentia | Reditus in Auctori Indicem |
[1241B] | Haec igitur venena ejus providens Deus, clausa licet ignoscentiae janua, et intinctionis sera obstructa, aliquid adhuc permisit patere. |
[1240A] | Timuit enim adhuc delinquere, ne non mereretur accipere. |
[1225A] | Tandem ergo ex illa qualicumque demum styli discordantia plus argui non posse censemus, quam Tertullianum, cum adhuc vegetiori esset aetate vivaciorique ingenio, hanc scriptionem suscepisse. |
[1237B] | Sed cum pendente venia, poena prospicitur, cum adhuc liberari [1238A] non meremur ut possimus mereri cum Deus comminatur, non cum ignosc it. |
[1247B] | Igitur cum scias adversus gehennam post prima illa intinctionis dominicae munimenta, esse adhuc in exomologesi secunda subsidia, [1248A] cur salutem tuam deseris? |
[1237A] | [1236C] Interpellat enim illos ad desiderandum ex pristinis [1237A] aliquid, ipse finis desiderandi: velut poma cum jam in acorem vel amaritudinem senescere incipiunt, ex parte aliqua tamen adhuc ipsi gratiae suae adulantur. |
[1240B] | Piget fecundae, imo iam ultimae spei subtexere mentionem, ne retractantes de residuo auxilio poenitendi, spatium adhuc delinquendi demonstrare videamur. |
[1242A] | Neminem pudeat; iteratae valetudinis iteranda medicina est: gratus in Dominum exstiteris, si quod tibi Dominus offert, non recusaveris: offendisti, sed reconciliari adhuc potes. |
[1236B] | Qui cum maxime incipiunt divinis sermonibus aures rigare, quique catuli infantiae adhuc recentis, nec perfectis luminibus incerta reptant; et dicunt quidem pristinis renuntiare, et poenitentiam assumunt, sed includere eam negligunt. |
De Praescriptionibus Adversus Haereticos | Reditus in Auctori Indicem |
[0054A] | Tingit et ipse quosdam, utique credentes et fideles suos; expositionem delictorum de lavacro repromittit; et si adhuc memini, Mithara signat illic in [0055A] frontibus milites suos; celebrat et panis oblationem, et imaginem resurrectionis inducit, et sub gladio redimit coronam. |
[0021B] | Merito ergo tunc dictum est, Quaerite et invenietis, quando quaerendus adhuc erat, qui adhuc agnitus non erat. |
[0021A] | Puto in primitiis ipsis doctrinae suae, cum adhuc dubitaretur apud omnes, an Christus esset, et cum adhuc nec Petrus illum Dei Filium pronuntiasset; [0021B] cum etiam Joannes de illo certus esse desiisset. |
[0043B] | Caeterum et Nigidius nescio quis, et Hermogenes, et multi alii qui adhuc ambulant pervertentes vias Dei, ostendant mihi ex qua auctoritate prodierunt. |
[0025B] | Si tamen adhuc quaerendum sit, non apud haereticos, ad quos vetamur accedere, sed a nostris, et de nostro quaeramus. |
[0034B] | Dixerat plane aliquando: Multa habeo adhuc vobis loqui, sed non potestis modo ea sustinere (Jean, XVI, 12, 13): tamen [0034C] adjiciens: Cum venerit ille Spiritus veritatis, ipse vos deducet in omnem veritatem, ostendit illos nihil ignorasse, quos omnem veritatem consecuturos per Spiritum veritatis repromiserat; et utique implevit repromissum, probantibus Actis Apostolorum descensum Spiritus Sancti. |
[0021A] | Puto in primitiis ipsis doctrinae suae, cum adhuc dubitaretur apud omnes, an Christus esset, et cum adhuc nec Petrus illum Dei Filium pronuntiasset; [0021B] cum etiam Joannes de illo certus esse desiisset. |
[0048A] | Unde firmius constat, has esse, quae adhuc tunc nuntiabantur futurae. |
[0028A] | Sed, cum decipiendi gratia praetendunt se adhuc quaerere, ut nobis per sollicitudinis injectionem tractatus suos insinuent; denique, ubi adierint ad nos, statim, quae dicebant quaerenda esse, defendunt: jam illos sic debemus refutare, ut sciant nos non Christo, sed sibi negatores esse. |
[0063A] | Aeones enim refert quosdam turpitudinis natos, et complexus, et permixtiones execrabiles, obscenasque conjunctas, et quaedam ex ipsis adhuc turpiora: natos praeterea daemones, et deos, et spiritus septem, et alia satis sacrilega pariter et foeda: [0063B] quae referre erubescimus, et jam praeterimus. |
[0027C] | Si enim adhuc vere quaerunt, nihil [0027C] adhuc certi repererunt; et ideo, quaecumque videntur interim tenere, dubitationem suam ostendunt, [0028A] quamdiu quaerunt. |
[0027B] | Ut non inimici essent veritatis haeretici, ut de refugiendis eis non praemoneremur, quale est conferre cum hominibus qui et ipsi adhuc se quaerere profiteantur? |
[0040A] | Item ad Corinthios scriptum, quod essent adhuc carnales, qui lacte educarentur, nondum idonei ad pabulum; qui putarent se scire aliquid, quando nondum scirent quemadmodum scire oporteret. |
[0010B] | Ac primo, Tertullianum arbitramur hunc librum concepisse primisque tabulis exaravisse, cum, Romae versatus, fide adhuc integer ac veluti aestu novitio ferox et superbiens, omnes haereses undique Sedem Apostolicam unanimi impetu obsidentes, ad Petram uno traditionis ictu allisas, conspexerit; ac simul cum summis viris qui in Urbe, eadem tempestate florebant, necessitate conjunctus, nempe cum Caio presbytero, Hippolytoque, illustribus prae cunctis S. |
[0025B] | Nobis et si quaerendum esset adhuc et semper, ubi tamen quaeri oportet? |
[0043A] | Adhuc in saeculo supersunt qui meminerint eorum, etiam proprii discentes et successores ipsorum, ne se posteriores negare possint. |
[0048B] | Percurrenti enim Ecclesias apostolicas, apud quas adhuc ipsae cathedrae apostolorum suis locis praesidentur, [0048C] et inter eas Romanam, unde nobis quoque auctoritas praesto est (ubi Petrus et Paulus coronati) constabit eamdem ab Apostolis suam potasse fidem, [0049A] per quam aqua signat, Spiritus Sanctus vestit, Eucharistia pascit. |
[0027B] | Si enim adhuc vere quaerunt, nihil [0027C] adhuc certi repererunt; et ideo, quaecumque videntur interim tenere, dubitationem suam ostendunt, [0028A] quamdiu quaerunt. |
[0028A] | Cum enim quaerunt adhuc, nondum tenent; cum autem non tenent, nondum crediderunt, non sunt christiani. |
[0021B] | Merito ergo tunc dictum est, Quaerite et invenietis, quando quaerendus adhuc erat, qui adhuc agnitus non erat. |
[0049A] | Age jam, qui voles curiositatem melius exercere in negotio salutis tuae, percurre Ecclesias apostolicas, apud quas ipsae adhuc cathedrae Apostolorum suis locis praesident; apud quas ipsae authenticae litterae eorum recitantur, sonantes vocem et repraesentantes faciem uniuscujusque. |
De Pudicitia | Reditus in Auctori Indicem |
[0992A] | Ad hoc Dominus pecudis perditae restitutionem cui alii configurasse credendus est, quam ethnico perdito, de quo agebatur; non de christiano, qui adhuc nemo? |
[0993C] | Bene interpretaberis parabolam, viventem adhuc revocans peccatorum. |
[1016A] | Et adhuc pressius: Nolite communicare operibus infructuosis tenebrarum, imo et revincite eo: quae enim in occulto ab eis fiunt, turpe est edicere (Ibid. |
[1008A] | Videmus itaque hoc in loco divisam Apostoli [1008A] severitatem in quemdam inflatum et in quemdam incestum; in alterum virga, in alterum sententia armatum: virga quam minabatur, sententia quam exequebatur; illam adhuc coruscantem, hanc statim fulminantem, qua increpabat, quaque damnabat. |
[0984B] | Et adhuc supra, idem misericordiae praelator quam sacrificii: Et tu ne adoraveris pro populo isto; et, Ne postulaveris misericordiam consequi eos. |
[1030A] | Et tamen illae cicatrices christiano praelio insculptae, et utique invidiosae apud Christum, quia vicisse cupierunt, et sic quoque [1030A] gloriosae, quia non vincendo cesserunt, in quas adhuc et diabolus ipse suspirat, cum sua infelicitate, sed casta; cum poenitentia moerente, sed non erubescente ad Dominum de venia. |
[1017A] | Ita clementia illa Dei, malentis poenitentiam peccatoris quam mortem, ad ignorantes adhuc et adhuc incredulos spectat, quorum caussa liberandorum venerit Christus, non qui jam Deum norint, et [1017B] sacramentum didicerint fidei. |
[0992A] | Aut quale est, ut quam ethnico perdito, de quo agebatur; non de christiano, qui adhuc nemo? |
[1026B] | At tu jam et in martyras tuos effundis hanc potestatem, ut quisque ex consensione vincula induit adhuc mollia, in novo custodiae nomine, statim ambiunt [1027A] moechi, statim adeunt fornicatores, jam preces circumsonant, jam lacrymae circumstagnant maculati cujusque; nec ulli magis aditum carceris redimunt, quam qui Ecclesiam perdiderunt. |
[1017B] | Quod si clementia Dei ignorantibus adhuc et infidelibus competit, utique et poenitentia ad se clementiam invitat, salva illa poenitentiae specie post fidem, quae aut levioribus delictis veniam ab episcopo consequi poterit, aut majoribus et irremissibilibus a Deo solo. |
[1010A] | Hoc quoque evolvis, o Apostole, ut cum maxime ipse tanto immunditiarum gurgiti manum tradis, et adhuc superdicis: Habentes igitur promissionem istam, dilecti, emundemus nos ab omni inquinamento carnis et spiritus, perficientes castimoniam in Dei timore (II Cor. |
[0999C] | Atque adeo propter civitatem profanam nondum Dei compotem, adhuc ignorantia delinquentem, pene periit prophetes? |
[1008B] | Si idcirco ignoscebatur, ne fraudaremur a Satana, in eo utique detrimentum praecavebatur quod nondum perisset: nihil de transacto praecavetur, sed de adhuc salvo. |
[1013B] | Qui mortui sumus delinquentiae, quomodo vivemus in ea adhuc? |
[0991A] | Inhaerebat usquequaque libidinis virus, et jactae sordes non ablui idoneae, quod nec ipsae adhuc aquae laverant. |
[0995B] | Atque adeo non minus hodie Judaeus, quam minor filius prodacta substantia Dei in aliena regione mendicat, serviens usque adhuc principibus ejus, id est saeculi hujus. |
[1008B] | Si ei ignoscebatur, cui devoratio ex moerore nimio timebatur, devorari adhuc increpitus periclitabatur, deficiens ob comminationem et moerens ob increpationem; damnatus vero et culpa et sententia, jam devoratus deputabatur, qui non moerere haberet, sed pati quod ante passionem moerere potuisset. |
[0990C] | Adhuc in Adam deputabatur cum suo vitio, facile quod [0990D] speciosum viderat concupiscens, et ad inferiora respiciens, et de ficulneis foliis pruriginem [0991A] retinens. |
[1017A] | Ita clementia illa Dei, malentis poenitentiam peccatoris quam mortem, ad ignorantes adhuc et adhuc incredulos spectat, quorum caussa liberandorum venerit Christus, non qui jam Deum norint, et [1017B] sacramentum didicerint fidei. |
De Resurrectione Carnis | Reditus in Auctori Indicem |
[0826B] | Ita animo ostendit resurgere, quo solo adhuc possumus coelestia attingere; quae non quaereremus, nec saperemus, si possideremus. |
[0803B] | Sed adhuc velim discas, quando et quomodo caro floruerit ex limo. |
[0878C] | Ita, nihil aliud est mortuum resuscitari, quam integrum fieri; ne ex ea parte mortuus adhuc sit, ex qua non resurrexerit. |
[0854C] | Sed et proxime in [0854C] ista civitate, cum Odei fundamenta, tot veterum sepulturarum sacrilega, collocarentur, quingentorum fere annorum ossa, adhuc succida, et capillos olentes populus exhorruit. |
[0800B] | Igitur quoniam et rudes quique de communibus adhuc sensibus sapiunt, et dubii et simplices per eosdem sensus denuo inquietantur; et ubique primus [0800C] iste in nos aries temperatur, quo carnis conditio quassatur; necessario et a nobis carnis primum conditio [0801A] munietur. |
[0825B] | Nulla ad hodiernum tribus ad tribum pectora caeciderunt, agnoscentes quem pupugerunt: nemo adhuc excepit Heliam: nemo adhuc fugit antichristum: nemo adhuc Babylonis exitum flevit. |
[0868A] | [0868A] Merito sola, et per semetipsa; ut ostenderet adhuc spiritum illis necessarium: Spiritus enim est qui vivificat in regnum Dei, caro nihil prodest. |
[0879B] | Praescribens enim adhuc easdem passiones obituram carnem, si eadem resurrectura dicatur, naturam adversus Dominum suum temere defendis, legem adversus gratiam impie asseris: quasi Domino Deo non liceat et mutare naturam, et sine lege servare. |
[0856C] | [0856C] Si enim adhuc ad superiora respectes, unde mentio hominis exterioris et interioris inducta est, nonne et dignitatem et spem carnis integram invenies? |
[0848C] | Qui enim animas adhuc solas martyrum, sub altari quiescentes, conspectui [0849A] subdidit, posset utique et resurgentes oculis exhibere sine carne. |
[0852B] | Eamdem adhuc sententiam exequitur, remunerationes vexationibus praeferens. |
[0809A] | An et aliqua nobis exempla hujus sui juris in publico naturae promulgavit, ne qui forte adhuc nesciant Deum nosse, qui non alia lege credendus est, quam ut omnia posse credatur? |
[0866C] | Si vero in carne adhuc constitutos, negavit [0867A] esse in carne, in operibus carnis negans esse, formam ejus subruere non debes, non substantiam, sed opera substantiae alienantis a Dei regno. |
[0825B] | Nulla ad hodiernum tribus ad tribum pectora caeciderunt, agnoscentes quem pupugerunt: nemo adhuc excepit Heliam: nemo adhuc fugit antichristum: nemo adhuc Babylonis exitum flevit. |
[0873B] | Nam ut ita intelligas, manum adhuc porrigit, aeque de ejusdem Scripturae auctoritate, factum retexens primum hominem Adam in animam viventem. |
[0794B] | Sed demutari duntaxat cadavera, non morte devorari; cum gigantum antiquissimorum crates adhuc supersint, sicuti etiam dixerit Auctor alibi. |
[0882A] | Ecce autem, ut adhuc controversiam exaggerent, carni maxime eidem, de officiis quoque membrorum argumentantur, aut et ipsa dicentes permanere debere in suis operibus et fructibus, ut eidem corpulentiae adscripta; aut, quia constet discessura esse officia membrorum, corpulentiam quoque eradant: cujus scilicet perseverantia credenda non sit utique sine membris, quia nec membra credenda sint sine [0882B] officiis. |
[0817A] | Nam et nunc animas torqueri, foverique penes Inferos, licet nudas, licet adhuc exules carnis, probavit Lazari exemplum. |
[0868C] | Sed pro omnibus jam stabit, quod in clausulam reservavimus, etiam pro Apostolo ipso revera maximae inconsiderantiae revincendo, si tam abrupte, ut quidam volunt, clausis, quod aiunt, oculis, sine distinctione, [0868C] sine conditione, omnem passim carnem et sanguinem a regno Dei extrusit, utique et ab ipsa regia coelorum; cum illic adhuc sedeat Jesus ad dexteram Patris, homo, etsi Deus; Adam novissimus, etsi Sermo primarius; caro et sanguis, etsi nostris [0869A] puriora; idem tamen et substantia et forma, qua ascendit; talis etiam descensurus, ut angeli adfirmant; agnoscendus scilicet eis qui illum convulneraverunt. |
[0867C] | Adhuc dicam: Caro et sanguis regnum Dei haereditate possidere non possunt. |
[0795C] | Sed et Platonici immortalem animam e contrario reclamant: imo adhuc proxime etiam in corpora remeabilem [0796A] affirmant; etsi non in eadem, etsi non in humana tantummodo; ut Euphorbus in Pythagoram, Homerus in pavum recenseantur. |
[0864A] | Si Christus non resurrexit, vana est fides vestra; quia adhuc in delictis vestris estis: et qui in Christo dormierunt, perierunt. |
[0825B] | Quis ergo Dominum tam intempestive, tam acerbe excitavit jam ad dexteram Dei, ad confringendam terram secundum Esaiam, quae puto adhuc integra est? |
[0814A] | Quaere adhuc an cogitatus quoque per carnem administrentur, qui per carnem dinoscuntur extrinsecus. |
[0860B] | Ex sequentibus adhuc discas, opera carnis damnari, non ipsam: Itaque, fratres, ait, debitores sumus, non carni, ut secundum carnem vivamus: si enim secundum carnem vixeritis, futurum est ut moriamini; si vero spiritu carnis actus mortificaveritis, vivetis. |
[0825B] | Quis inimicos Christi jam subjecit pedibus ejus, secundum David, quasi velocior Patre, omni adhuc popularium coetu clamante, Christianos ad leonem? |
[0831C] | [0831C] Unum adhuc respondebo ad propositionem priorem allegoricarum scripturarum, licere et nobis corporalem resurrectionem de patrocinio figurati proinde eloquii prophetici vindicare. |
[0802A] | Jam homo, qui adhuc limus. |
[0884A] | Est adhuc foeminis intus, quo semina congerantur: an quo sanguinis onera secedant, quem pigrior sexus discutere non sufficit? |
[0804A] | Neque enim, ut quidam volunt, illae pelliciae tunicae, quas Adam [0804A] et Eva, paradisum exuti, induerunt, ipsae erunt carnis ex limo reformatio; cum aliquanto prius et Adam, substantiae suae traducem in foemina jam carnem recognoverit: Hoc nunc os ex ossibus meis, et caro ex carne mea; et ipsa delibatio masculi in foeminam carne suppleta sit, limo, opinor, supplenda, si Adam adhuc limus. |
[0861B] | Nam et adhuc ingerit: Ne ergo regnaverit in corpore vestro mortali delinquentia, ad obaudiendum illi, et ad exhibendum membra vestra arma injustitiae, delinquentiae: sed exhibete vosmetipsos Deo, velut ex mortuis vivos; non velut vivos, sed velut ex mortuis vivos; et membra vestra, arma justitiae. |
[0825B] | Nulla ad hodiernum tribus ad tribum pectora caeciderunt, agnoscentes quem pupugerunt: nemo adhuc excepit Heliam: nemo adhuc fugit antichristum: nemo adhuc Babylonis exitum flevit. |
[0854B] | Nec gigantum autem antiquissima cadavera devorata constabit, quorum crates adhuc vivunt. |
[0880A] | XVII): Et delebit Deus omnem lacrymam ab oculis eorum Utique ex iisdem oculis qui retro fleverant, quique adhuc flere potuissent, si non omnem lacrymae imbrem indulgentia divina siccaret. |
[0843C] | Et tamen adhuc sensum rei exprimit Dominus, ego, dicens, veni, non ut meam, sed ut Patris, qui misit me, faciam voluntatem. |
De Spectaculis | Reditus in Auctori Indicem |
[0630B] | Ad utrumque, adhuc forsan alicui opiniones ethnicorum blandiuntur, quae in ista caussa adversus nos ita argumentari consueverunt: Nihil obstrepere religioni in animo et consciencia tanta solatia extrinsecus oculorum vel aurium: nec vero Deum offend oblectatione hominis, qua, salvo erga Deum metu et honore, suo in tempore et suo in loco frui, scelus non sit. |
[0655C] | [0655C] Quot adhuc modis perorabimus, nihil ex his quae spectaculis deputantur, placitum Deo esse [0656A] aut congruens Dei servis quod Domino placitum non sit, si omnia propter diabolum instituta, et ex diaboli rebus instructa monstravimus: nihil enim non diaboli est, quidquid Dei non est, vel Deo displicet: hoc erit pompa diaboli, adversus quam in signaculo fidei ejeramus. |
[0628D] | Sed praeter idololatriam, causam principalem, alias adhuc commemorat rationes, ob quas spectacula a christianis vitanda sint, Periculum scilicet amittendi Spiritum sanctum in commotione passionum nostrarum; damnum temporis christiano adeo pretiosi; injurias, maledicta, calumnias, et convicia. |
[0652A] | Caeterum absit ut de istius spectaculi aversione diutius discat Christianus: quanquam nemo haec omnia plenius exprimere potest, nisi qui adhuc spectat malo non implere, quam meminisse. |
De Virginibus Velandis | Reditus in Auctori Indicem |
[0895B] | II, 18); foemina illa statim mulier est cognominata, adhuc felix, adhuc digna paradiso, adhuc virgo. |
[0897A] | Cum enim dixisset: vocabitur [0897A] mulier, addidit: quoniam ex viro suo sumpta est, et ipso adhuc virgine. |
[0905A] | Nisi quod etiam Rebeccam quidam adhuc velant. |
[0904B] | XXIV, 64), quae cum ad sponsum ignotum adhuc ignota perduceretur, simul ipsum cognovit esse, quem de longinquo prospexerat [0904C] , non sustinuit dexterae colluctationem, nec osculi congressionem, nec salutationis communicationem, sed confessa quod senserat, id est spiritu nuptam, negavit virginem velata ibidem. |
[0899B] | Cum ergo filias hominum dicit, manifeste virgines portendit, quae adhuc apud parentes deputarentur. |
[0895B] | II, 18); foemina illa statim mulier est cognominata, adhuc felix, adhuc digna paradiso, adhuc virgo. |
[0889B] | Adhuc, inquit, multa habeo loqui vobis, sed [0889C] nondum potestis ea bajulare: cum venerit ille Spiritus veritatis, deducet vos in omnem veritatem, et supervenientia renuntiabit vobis (Jo. |
[0900B] | Sic Adam, etiam adhuc integer, vir in Genesi est cognominatus: Vocabitur, inquit, mulier, quia de viro suo sumpta est (Gen. |
[0895B] | II, 18); foemina illa statim mulier est cognominata, adhuc felix, adhuc digna paradiso, adhuc virgo. |
Fragmenta Varia | Reditus in Auctori Indicem |
[1122C] | Certe Tertullianus, cum adhuc esset adolescens, lusit in hac materia, et praeceptor meus Gregorius Nazianzenus, Virginitatem et Nuptias disserens graecis versibus explicavit (Adv. |
[1128D] | Afferat adhuc superfuisse proprios discentes et successores Apellis. |
Sodoma [Incertus] | Reditus in Auctori Indicem |
[1104B] | Durat adhuc etenim nuda statione sub aethram, Nec pluviis dilapsa situ, nec diruta ventis. |
Cooperatorum Veritatis Societas
© 2006 Cooperatorum Veritatis Societas quoad hanc editionem iura omnia asservantur.
Litterula per inscriptionem electronicam: Cooperatorum Veritatis Societas
«Ubi Petrus, ibi Ecclesia, ibi Deus (Ambrosius) ... Amici Veri Ecclesiae Traditionalisti Sunt.»
Divus Pius X Papa: «Notre Charge Apostolique»