Tertullianus - Lexicum Proprium seu 'Concordances' - Opera Omnia

TERTULLIANUS
Lexicum Proprium seu 'Concordances' - Opera Omnia - Verbum 'Nationes' [94]
This html page belongs to www.documentacatholicaomnia.eu and has been written by CDO program. Copyright by Cooperatorum Veritatis Societas and GSM

000-00-00 Serial Number=0393098891

Ad Nationes Reditus in Auctori Indicem

[0569B]   Miserae atque miserandae nationes, ecce proponimus vobis disciplinae nostrae sponsionem.

[0585B]   Quoniam igitur usque, iniquissimae nationes, non agnoscitis, imo insuper exsecramini vestros, si nihil inter vos diversitas habet, si unum et eidem sumus; quia non odistis quod estis: date dextras potius, compingite [0585C] oscula, miscete complexus, cruenti cum cruentis, incesti cum incestis, conjurati cum conjuratis, obstinati et vani cum aequalibus.

[0601A]   Tot enim familiae, tot nationes sensus bona fide quaerunt, ut dispici et distingui [0601B] describique non possint, ut quanto diffusa res est, tanto substringenda nobis erit.

[0583A]   Hoc loco Romana gens viderit, in quibus indomitae et extraneae nationes.

[0585D]   Nunc de deis vestris, miserandae nationes, congredi vobiscum defensio nostra desiderat, provocans ipsam conscientiam vestram, ad censendum, an vere dei, ut vultis, an falso, ut scire non vultis.

[0608B]   Regnum universae nationes temporibus habuerunt, ut Assyrii, ut Medi, ut Persae, ut Aegyptii.

000-00-00 Serial Number=0263616562

Ad Uxorem Reditus in Auctori Indicem

[1300B]   Nonne etiam penes [1300B] nationes severissimi quique domini et disciplinae tenacissimi servis suis foras nubere interdicunt?

[1287A]   Sacerdotium viduitatis, et celebratum est [1287A] apud nationes, pro diaboli scilicet aemulatione.

000-00-00 Serial Number=0885400951

Adversus Gnosticos Scorpiace Reditus in Auctori Indicem

[0127A]   Adhuc ingerit cum introissent terram promissionis, et exterminassent nationes ejus: Cave tibi ne sequaris eas posteaquam exterminatae fuerint a facie tua, ne requisieris deos illarum, dicens: quemadmodum faciunt nationes deis suis, et ego ita faciam.

[0126B]   De quibus omnifariam extirpandis: Perditione perdetis, inquit, omnia loca, in quibus servierunt nationes diis suis, quas vos possidebitis haereditate: subter montes et colles, et sub arbores [0127A] densas quasque effodietis aras earum, evertetis et comminuetis staticula earum, et excidetis lucos earum, et scalptilia ipsorum deorum concremabitis igni, et disperdetis nomen eorum de loco illo.

[0127A]   Adhuc ingerit cum introissent terram promissionis, et exterminassent nationes ejus: Cave tibi ne sequaris eas posteaquam exterminatae fuerint a facie tua, ne requisieris deos illarum, dicens: quemadmodum faciunt nationes deis suis, et ego ita faciam.

000-00-00 Serial Number=0257535577

Adversus Judaeos Reditus in Auctori Indicem

[0622A]   Nam quia Jesus Christus secundum populum, quod sumus nos, nationes in saeculi deserto commorantes antea, introducturus esset in terram repromissionis, melle et lacte manantem, id est in vitae aeternae possessionem, qua nihil [0622B] dulcius: idque non per Moysen, id est, non per legis disciplinam, sed per Jesum, id est per novae legis gratiam, provenire habebat circumcisis nobis petrina acie, id est Christi praeceptis, petra enim Christus (I Cor.

[0597B]   Quamquam habeamus ipsum Deum idoneum pollicitatorem et fidelem sponsorem, qui Abrahae promiserat quod in semine ejus benedicerentur omnes nationes terrae (Gen.

[0641B]   Igitur si universas nationes de profundo erroris humani exinde emergentes ad Deum creatorem et Christum ejus cernitis, prophetatum [0642A] non audetis negare; quia, etsi negaretis, statim vobis in Psalmis, sicuti jam praelocuti sumus promissio Patris occurreret, dicentis: Flius meus es tu, ego hodie genui te; pete a me, et dabo tibi gentes haereditatem tuam, et possessionem tuam terminos terrae (Ps.

[0642A]   Christum enim hodie invocant nationes quae eum non sciebant, et populi hodie ad Christum confugiunt, quem retro [0642B] ignorabant.

[0626B]   Nam et benedicitur in haec verba Joseph: Tauri decor ejus, cornua unicornis cornua ejus, in eis nationes ventilabit pariter ad summum usque terrae (Deut.

[0632C]   Adspice universas nationes, de voragine erroris humani exinde emergentes ad Dominum Deum creatorem [0633A] et ad Deum Christum ejus; et si audes, nega prophetam.

[0610C]   Parthi, Medi, Elamitae, et qui inhabitant Mesopotamiam, Armeniam, Phrygiam, Cappadociam; et incolentes Pontum, et Asiam, et Pamphyliam; immorantes Aegyptum, et regionem Africae quae est trans Cyrenem inhabitantes, Romani et incolae; tunc et in Hierusalem Judaei (Act, II, 9, 10), et [0610C] caeterae gentes: ut jam Getulorum varietates, et Maurorum multi fines, Hispaniarum omnes termini, et Galliarum diversae nationes, et Britannorum inaccessa Romanis loca, Christo vero subdita, et Sarmatarum, [0611A] et Dacorum, et Germanorum, et Scytharum, et additarum multarum gentium, et provinciarum et insularum multarum nobis ignotarum, et quae enumerare minus possumus?

[0639B]   Et qui adsistebant, adduxerunt illum: et data est ei potestas regia, et omnes nationes terrae secundum genus, et omnis gloria servient illi: et potestas illius aeterna, quae non auferetur, et regnum ejus quod non corrompetur (Dan.

000-00-00 Serial Number=0616168320

Adversus Marcionem Reditus in Auctori Indicem

[0500C]   Ergo si nationes sine Deo dixit esse, Deus autem illis diabolus est, non Creator, apparet dominum aevi hujus cum intelligendum, quem nationes pro Deo receperunt, non Creatorem quem ignorant.

[0321D]   Postremo, probat Christum Creatoris vere Christum fuisse, quod ad illum conversae sint omnes nationes [0322A] juxta praedictionem David, quae tamen neque de illo, neque de filio ejus Salomone possit intelligi.

[0389C]   Siquidem per Esaiam, de eis quos vocaturus esset a summo terrae, utique nationes; Ecce, inquit (Is.

[0388C]   Et in sequentibus de Christo: Omnes nationes servient ei.

[0352B]   Revelaverat Dominus brachio suo sanctum, id est, virtute sua Christum, coram nationibus, ut viderint universae nationes et summa terrae salutem, quae erat a Deo.

[0349B]   Adspice universas nationes de voragine erroris humani exinde emergentes ad Deum Creatorem, et ad Deum Christum; et si audes, nega prophetatum.

[0514C]   Sine quo autem Deo fuerunt nationes, et sine quo Christo?

[0346B]   XXXIII, 17): Tauri decor ejus , cornua unicornis cornua ejus, in eis nationes ventilabit pariter ad summum usque terrae: non utique rhinoceros destinabatur unicornis, nec Minotaurus bicornis; sed Christus in illo significabatur, taurus ob utramque dispositionem; aliis ferus, ut judex; aliis mansuetus, ut salvator; cujus cornua essent crucis extima.

[0351B]   Et nationes, quod sumus nos, proinde suam habebant nominationem, sperantes in Christum: Et in nomine, inquit (Is.

[0484B]   Quod si non videtur de spiritalibus dixisse principibus, ergo de saecularibus dixit; de populo principali utique non inter nationes, de ipsis archontibus ejus, de rege Herode, etiam de Pilato, et quo major principatus hujus aevi romana dignitas praesidebat.

[0362A]   LI, 4): Audite me, [0361D] audite me, populus meus; et reges auribus intendite [0362A] in me, quoniam lex prodibit a me, et judicium meum in lucem nationum, quo judicaverat atque decreverat nationes quoque illuminandas per Evangelii legem atque sermonem.

[0351C]   Et judicabit inter nationes; de errore scilicet earum.

[0473C]   Itaque frustrandi erant falsi fratres, speculantes libertatem christianam, ne ante eam in servi utem abducerent judaismi, quam Paulus sciret se non in vacuum cucurrisse, quam dexteras ei darent antecessores, quam ex censu eorum in nationes praedicandi munus subiret.

[0513B]   Factae per Joelem (Joel II): In novissimis diebus effundam de meo spiritu in omnem carnem; id est, et in nationes.

[0475C]   Denique, alterius Dei fides, ad formam Dei alterius non potest admitti, ut credentes justitiae deputet, ut justos vivere faciat, ut nationes filios fidei dicat: totum hoc ejus est, apud quem ante jam notum est sub eadem Abrahae mentione, dum ipso sensu revincatur.

[0362C]   Igitur si alias leges, aliosque sermones, et novas testamentorum [0362C] dispositiones a Creatore dixit futuras, ut etiam ipsorum sacrificiorum alia officia potiora, et quidem apud nationes destinarit, dicente Malachia (Mal.

[0464A]   Tumultuatae sunt ibidem nationes, et populi meditati sunt inania (Ps.

[0476A]   Quis enim parvulus, utique sensu, quod sunt nationes, non elementis subjectus est mundi, quae pro Deo suspicit?

[0375A]   V, 14), nec hoc ad diversitatem facit Christi, quasi hoc modo melioris, dum israelitem leprosum emundavit extraneus, quem suus dominus emundare non valuerat; syro facilius emundato, significato per nationes emundationis in Christo lumine earum, quae septem maculis capitalium delictorum inhorrerent, idololatria, [0375B] blasphemia, homicidio, adulterio, stupro, falso testimonio, fraude.

[0514D]   Si haec ita sunt, ergo his prope fiunt nunc nationes in Christo, [0515A] a quibus tunc longe fuerant.

[0457B]   Dedit abyssus sonum suum; sublimitas timoris ejus elata est; sol et luna constitit in suo ordine, in lucem coruscationis tuae ibunt in fulgorem; fulgur scutum tuum, in communicatione tua diminues terram, et in indignatione tua depones nationes.

[0513B]   Atque adeo hoc ad se, id est, ad Judaeos refert, ut distinctionem faciat, conversus [0513B] ad nationes: In quo et vos cum audissetis sermonem veritatis, Evangelium, in quo credidistis, et signati estis Spiritu promissionis ejus sancto.

[0433A]   Nam et cum subjicit, haec enim nationes mundi quaerunt, non credendo scilicet in Deum conditorem omnium et praebitorem, quos pares gentium nolebat, in eumdem Deum modicos fidei increpabat, in quem gentes incredulas notabat.

[0476C]   Et ipse enim lux erit nationum, et in nomine ejus nationes sperabunt.

[0514C]   Inspice et cohaerentia: Memores vos aliquando nationes in carne fuisse, appellabamini praeputium ab ea quae dicitur circumcisio in carne manu facta, quod essetis illo in tempore sine Christo, alienati a conversatione Israelis, et peregrini testamentorum et promissionis eorum, spem non habentes, et sine Deo in mundo.

[0361C]   Denique: Judicabit, inquit, inter nationes, et traducet populum plurimum; scilicet non unius gentis Judaeorum, sed nationum, quae per novam legem Evangelii et novum sermonem Apostolorum judicantur et traducuntur apud semetipsas de pristino errore, simul crediderunt, atque exinde concidunt machaeras suas in aratra; et sibynas, quod genus venabulorum est, in falces, id est, feros et saevos quondam animos convertunt in sensus probos, et bonae frugis operarios.

[0423A]   Sed etsi omnia ad hominum genera, id est, ad omnes nationes interpretaberis, et has Filio tradidisse Creatoris est: (Ps.

[0349C]   Nationes [0350A] quae te non sciunt, invocabunt te, et populi confugient ad te.

[0351B]   II, 12): Et erit, inquit, in novissimis diebus manifestus mons Domini; utique sublimitas Dei; et aedes Dei super summos montes; utique Christus, catholicum Dei templum, in quo Deus colitur, constitutum super omnes eminentias virtutum et potestatum: Et venient ad eum universae nationes; et ibunt multi, et dicent: Venite, ascendamus [0351C] in montem Domini, et in aedem Dei Jacob; et annuntiabit nobis viam suam, et incedemus in ea.

[0352A]   Inspice enim adhuc etiam ipsum introgressum, atque decursum [0352A] vocationis in nationes, a novissimis diebus adeuntes ad Deum creatorem, non in proselytos, quorum a primis magis diebus est allectio.

[0457C]   Et universae nationes, quas promiserat ei in psalmo Pater (Ps.

[0500C]   Ergo si nationes sine Deo dixit esse, Deus autem illis diabolus est, non Creator, apparet dominum aevi hujus cum intelligendum, quem nationes pro Deo receperunt, non Creatorem quem ignorant.

[0472A]   XLII, 4), nationes sperabunt, Christi scilicet; cui ait: Posui te in lumen nationum.

[0389A]   IX, 18): Avertantur peccatores in inferos, omnes nationes quae Dei obliviscuntur, quoniam non in finem oblivioni habebitur mendicus: tolerantia pauperum non peribit in finem.

[0351B]   XLII, 4), ejus nationes sperabunt.

[0494A]   Et servient ei omnes nationes; cui omnes, nisi Christo?

[0476C]   II, 3): et ut adoptionem filiorum acciperemus, utique nationes, quae filii non eramus.

[0500B]   II, 12) meminisse nationes, [0500C] quod illo in tempore cum essent sine Christo, alieni ab Israele, sine conversatione, et testamentis, et spe promissionis, etiam sine Deo essent, in mundo utique, etsi de Creatore.

[0330B]   De quo secundo adventu idem prophetes (Dan, VII, 13): Et ecce cum nubibus coeli tanquam filius hominis veniens, venit usque ad veterem dierum, et aderat in conspectu ejus: et qui assistebant, [0330B] adduxerunt illum, et data est ei potestas regia, et omnes nationes terrae secundum genera, et omnis gloria famulabunda; et potestas ejus usque in aevum, quae non auferetur; et regnum ejus, quod non vitabitur.

[0350C]   Christum hodie invocant nationes, quae eum non sciebant; et populi ad Christum hodie confugiunt, quem retro ignorabant.

[0464A]   Astiterunt reges terrae, et archontes congregati sunt in unum adversus Dominum, et adversus Christum ejus: nationes, Romani qui cum Pilato fuerant; populi, tribus Israelis; reges, in Herode; archontes, in summis sacerdotibus.

[0364B]   Denique, ut cum auctoribus contulit et convenit de regula fidei; dexteras miscuere, et exinde officia praedicandi distinxerunt, ut illi in Judaeos, Paulus in Judaeos et in nationes.

[0474A]   Bene igitur quod et dexteras Paulo dederunt Petrus et Jacobus et Joannes; et de officii distributione pepigerunt, ut Paulus in nationes, illi in circumcisionem; tantum ut meminissent egenorum, et hoc secundum legem Creatoris, pauperes et egenos foventis, sicut in Evangelii vestri retractatu probatum est.

[0479A]   XLII, 4): Et in nomine ejus nationes credent; illius fidei, quam dicendo per dilectionem perfici, sic quoque Creatoris ostendit.

000-00-00 Serial Number=0552660227

Adversus Praxeam Reditus in Auctori Indicem

[0170A]   At ubi venit Christus, et cognitus est a nobis, quod ipse sit qui numerum retro fecerat, factus secundus a Patre, et cum Spiritu tertius, et jam Pater per ipsum plenius manifestatus, redactum est jam nomen Dei et Domini in unionem; ut, quia nationes a multitudine idolorum transirent ad unicum Deum, et differentia constitueretur inter cultores unius, et plurimae divinitatis.

[0177C]   Itaque praeter semetipsum non esse alium Deum, hoc propter idololatriam tam nationum quam Israelis, etiam propter haereticos, qui, sicut nationes manibus, ita et ipsi verbis idola fabricantur, id est, alium Deum, et alium Christum.

000-00-00 Serial Number=0393514097

Apologeticus Adversos Gentes Pro Christianis Reditus in Auctori Indicem

[0321A]   De sanguinis pabulo et eiusmodi tragicis ferculis legite, nuncubi relatum sit, [est apud Herodotum, opinor] defusum brachiis sanguinem [0321A] ex alterutro degustatum nationes quasdam foederi comparasse.

000-00-00 Serial Number=0857463717

De Anima Reditus in Auctori Indicem

[0692B]   Quantae vero nationes sub ferventissimo axe censentur, colorem quoque excoctae?

[0735A]   Suspectam enim faciam tantam raritatem securissimi atque tutissimi sacramenti, apud quod nec pro Deo ipso mori lex est; cum contra, omnes jam nationes ascendant in montem Domini, et in aedem Dei Jacob, mortem per martyrium quoque flagitantis, quam de Christo etiam suo exigit.

000-00-00 Serial Number=0693581164

De Carne Christi Reditus in Auctori Indicem

[0789B]   Retexens enim promissionem benedictionis nationum in nomine Abraham: Et in semine tuo benedicentur omnes nationes: non, tanquam de uno, quod est Christus.

000-00-00 Serial Number=0938829899

De Corona Reditus in Auctori Indicem

[0083B]   Ut cum ad Romanos (II, 14), natura facere dicens nationes ea quae sunt legis, et legem naturalem suggerit, et naturam legalem.

000-00-00 Serial Number=0629780471

De Cultu Foeminarum Reditus in Auctori Indicem

[1330A]   Non auferamus ergo nobis et vitia pristina; simus et moribus iisdem, si et superficie eadem, et tunc vere non blasphemabunt nationes.

000-00-00 Serial Number=0214338422

De Fuga In Persecutione Reditus in Auctori Indicem

[0109C]   Sed quoniam repulistis eum, nec dignos vos aeterna vita existimastis, ecce convertimus nos ad nationes (Act.

[0106C]   Et si velit Deus, tunc persecutionem patieris; si vero noluerit, silebunt nationes.

[0109D]   Denique ex quo saturato Israele Apostoli in nationes transierunt, nec fugerunt de civitate in civitatem, nec pati dubitaverunt.

[0106C]   Dicitis enim, Quoniam incondite convenimus, simul convenimus, et complures concurrimus in Ecclesiam, quaerimur a nationibus, et timemus ne turbentur nationes.

000-00-00 Serial Number=0675935566

De Idolatria Reditus in Auctori Indicem

[0664C]   Si in his tantum delictis judicaremur, quae etiam nationes decreverunt vindicanda.

000-00-00 Serial Number=0082831144

De Oratione Reditus in Auctori Indicem

[1171A]   Ut est quorumdam, expositis [1171A] penulis orationem facere; sic enim adeunt ad idola nationes.

[1161A]   Panem enim peti mandat, quod solum fidelibus necessarium est; caetera enim nationes requirunt.

[1173A]   Porro cum perinde [1173A] faciant nationes, adoratis sigillaribus suis residendo, vel propterea in nobis reprehendi meretur, quod apud idola celebratur.

000-00-00 Serial Number=0174583375

De Patientia Reditus in Auctori Indicem

[1252A]   Jam primum qui rorem lucis hujus super justos et injustos aequaliter spargit, qui temporum officia, elementorum servitia, totius geniturae tributa dignis simul et indignis patitur occurrere, sustinens ingratissimas nationes, ludibria artium et opera manuum suarum adorantes, nomen cum familia ipsius persequentes, luxuriam, avaritiam, iniquitatem, malignitatem quotidie insolescentem, ut sua sibi patientia detrahat: plures enim Dominum idcirco non credunt, quia saeculo iratum tamdiu nesciunt.

[1259B]   Ita fides patientia illuminata, cum in nationes seminaretur [1259C] per semen Abrahae, quod est Christus (Gal.

[1263B]   IV): Ne contristemini dormitione cujusquam, sicut nationes quae spe carent.

[1274A]   Talia nationes patientiae studia noverunt; et tanti boni nomen foedis operationibus occupant: patientes rivalium et divitum et invitatorum, impatientes solius Dei vivunt.

[1254A]   Talia tantaque documenta, quorum magnitudo penes nationes quidem detrectatio fidei est, penes nos vero ratio et structio, satis aperte, non sermonibus modo in [1254B] praecipiendo, sed etiam passionibus Domini sustinendo, probant his, quibus credere datum est, patientiam Dei esse naturam, effectum et praestantiam ingenitae cujusdam proprietatis.

000-00-00 Serial Number=0899509788

De Praescriptionibus Adversus Haereticos Reditus in Auctori Indicem

[0022A]   Etiam, PETITE ET ACCIPIETIS ei competit, qui sciebat a quo esset petendum, a quo et erat aliquid repromissum; a Deo scilicet Abraham, Isaac et Jacob, quem nationes non magis noverant, quam ullam repromissionem ejus.

[0023A]   Sed in primis hoc propono: unum utique etcertum aliquid institutum esse a Christo, quod credere omnimodo debeant nationes, et idcirco quaerere, ut possint, cum invenerint, credere.

[0022A]   XXVIII, 19); siquidem in fine praecepit, ut vaderent ad docendas et tinguendas nationes, consecuturi mox Spiritum Sanctum [0022B] Paracletum, qui illos deducturus esset in omnem veritatem (Joan.

[0021B]   Nationes vero nunquam penes Deum, nisi stillicidium de situla, et [0021C] pulvis ex area, et foris semper (Isai, XL, 15).

[0036A]   Itaque et dexteramei dederunt, signum concordiae et convenientiae; et inter se distributionem officii ordinaverunt, non separationem Evangelii; nec ut aliud alter, sed ut aliis alter praedicarent, Petrus in Circumcisionem, Paulus in Nationes.

[0032A]   Itaque, uno eorum decusso, reliquos undecim, digrediens ad Patrem post resurrectionem, jussit ire et docere nationes, intinguendas in Patrem et in Filium et in Spiritum Sanctum.

000-00-00 Serial Number=0911681235

De Pudicitia Reditus in Auctori Indicem

[1013A]   II, 3); et: Haec est voluntas Dei, sanctimonia vestra, abstinere vos a fornicatione, scire unumquemque vas suum possidere in sanctimonia et honore, non in libidine concupiscentiae, sicut nationes quae Deum ignorant (I Thess.

000-00-00 Serial Number=0751814842

De Resurrectione Carnis Reditus in Auctori Indicem

[0850B]   At ubi nationes praeconium resurrectionis, inauditae retro, ipsa novitate concussit, et digna incredulitas rei tantae quaestionibus fidem torquere coepit, tunc et Apostolus per totum pene instrumentum fidem hujus spei corroborare curavit, et esse eam ostendens, et nondum transactam, et (de quo magis quaerebatur) corporalem, et (quod insuper dubitabatur) non aliter corporalem.

[0882A]   Sicut ergo easdem nationes non genere, sed sorte distinxit; ita et carnes, quae in ipsis nationibus una substantia est, non materia, sed mercede disjunxit.

[0881C]   Sed cum idem Prophetes etiam nationes ostendat, nunc deputatas velut pulverem et salivam, nunc speraturas et credituras in nomen et in brachium Domini, numquid et de nationibus fallimur?

Reditus in Auctori Indicem
Reditus in Indicem Primum

Cooperatorum Veritatis Societas
© 2006 Cooperatorum Veritatis Societas quoad hanc editionem iura omnia asservantur.
Litterula per inscriptionem electronicam:     Cooperatorum Veritatis Societas
«Ubi Petrus, ibi Ecclesia, ibi Deus (Ambrosius) ... Amici Veri Ecclesiae Traditionalisti Sunt.» Divus Pius X Papa: «Notre Charge Apostolique»

[0569B]	Miserae atque miserandae nationes, ecce proponimus vobis disciplinae nostrae sponsionem.
[0585B]	Quoniam igitur usque, iniquissimae nationes, non agnoscitis, imo insuper exsecramini vestros, si nihil inter vos diversitas habet, si unum et eidem sumus; quia non odistis quod estis: date dextras potius, compingite [0585C] oscula, miscete complexus, cruenti cum cruentis, incesti cum incestis, conjurati cum conjuratis, obstinati et vani cum aequalibus.
[0601A]	Tot enim familiae, tot nationes sensus bona fide quaerunt, ut dispici et distingui [0601B] describique non possint, ut quanto diffusa res est, tanto substringenda nobis erit.
[0583A]	Hoc loco Romana gens viderit, in quibus indomitae et extraneae nationes.
[0585D]	Nunc de deis vestris, miserandae nationes, congredi vobiscum defensio nostra desiderat, provocans ipsam conscientiam vestram, ad censendum, an vere dei, ut vultis, an falso, ut scire non vultis.
[0608B]	Regnum universae nationes temporibus habuerunt, ut Assyrii, ut Medi, ut Persae, ut Aegyptii.

[1300B]	Nonne etiam penes [1300B] nationes severissimi quique domini et disciplinae tenacissimi servis suis foras nubere interdicunt?
[1287A]	Sacerdotium viduitatis, et celebratum est [1287A] apud nationes, pro diaboli scilicet aemulatione.

[0127A]	Adhuc ingerit cum introissent terram promissionis, et exterminassent nationes ejus: Cave tibi ne sequaris eas posteaquam exterminatae fuerint a facie tua, ne requisieris deos illarum, dicens: quemadmodum faciunt nationes deis suis, et ego ita faciam.
[0126B]	De quibus omnifariam extirpandis: Perditione perdetis, inquit, omnia loca, in quibus servierunt nationes diis suis, quas vos possidebitis haereditate: subter montes et colles, et sub arbores [0127A] densas quasque effodietis aras earum, evertetis et comminuetis staticula earum, et excidetis lucos earum, et scalptilia ipsorum deorum concremabitis igni, et disperdetis nomen eorum de loco illo.
[0127A]	Adhuc ingerit cum introissent terram promissionis, et exterminassent nationes ejus: Cave tibi ne sequaris eas posteaquam exterminatae fuerint a facie tua, ne requisieris deos illarum, dicens: quemadmodum faciunt nationes deis suis, et ego ita faciam.

[0622A]	Nam quia Jesus Christus secundum populum, quod sumus nos, nationes in saeculi deserto commorantes antea, introducturus esset in terram repromissionis, melle et lacte manantem, id est in vitae aeternae possessionem, qua nihil [0622B] dulcius: idque non per Moysen, id est, non per legis disciplinam, sed per Jesum, id est per novae legis gratiam, provenire habebat circumcisis nobis petrina acie, id est Christi praeceptis, petra enim Christus (I Cor.
[0597B]	Quamquam habeamus ipsum Deum idoneum pollicitatorem et fidelem sponsorem, qui Abrahae promiserat quod in semine ejus benedicerentur omnes nationes terrae (Gen.
[0641B]	Igitur si universas nationes de profundo erroris humani exinde emergentes ad Deum creatorem et Christum ejus cernitis, prophetatum [0642A] non audetis negare; quia, etsi negaretis, statim vobis in Psalmis, sicuti jam praelocuti sumus promissio Patris occurreret, dicentis: Flius meus es tu, ego hodie genui te; pete a me, et dabo tibi gentes haereditatem tuam, et possessionem tuam terminos terrae (Ps.
[0642A]	Christum enim hodie invocant nationes quae eum non sciebant, et populi hodie ad Christum confugiunt, quem retro [0642B] ignorabant.
[0626B]	Nam et benedicitur in haec verba Joseph: Tauri decor ejus, cornua unicornis cornua ejus, in eis nationes ventilabit pariter ad summum usque terrae (Deut.
[0632C]	Adspice universas nationes, de voragine erroris humani exinde emergentes ad Dominum Deum creatorem [0633A] et ad Deum Christum ejus; et si audes, nega prophetam.
[0610C]	Parthi, Medi, Elamitae, et qui inhabitant Mesopotamiam, Armeniam, Phrygiam, Cappadociam; et incolentes Pontum, et Asiam, et Pamphyliam; immorantes Aegyptum, et regionem Africae quae est trans Cyrenem inhabitantes, Romani et incolae; tunc et in Hierusalem Judaei (Act, II, 9, 10), et [0610C] caeterae gentes: ut jam Getulorum varietates, et Maurorum multi fines, Hispaniarum omnes termini, et Galliarum diversae nationes, et Britannorum inaccessa Romanis loca, Christo vero subdita, et Sarmatarum, [0611A] et Dacorum, et Germanorum, et Scytharum, et additarum multarum gentium, et provinciarum et insularum multarum nobis ignotarum, et quae enumerare minus possumus?
[0639B]	Et qui adsistebant, adduxerunt illum: et data est ei potestas regia, et omnes nationes terrae secundum genus, et omnis gloria servient illi: et potestas illius aeterna, quae non auferetur, et regnum ejus quod non corrompetur (Dan.

[0500C]	Ergo si nationes sine Deo dixit esse, Deus autem illis diabolus est, non Creator, apparet dominum aevi hujus cum intelligendum, quem nationes pro Deo receperunt, non Creatorem quem ignorant.
[0321D]	Postremo, probat Christum Creatoris vere Christum fuisse, quod ad illum conversae sint omnes nationes [0322A] juxta praedictionem David, quae tamen neque de illo, neque de filio ejus Salomone possit intelligi.
[0389C]	Siquidem per Esaiam, de eis quos vocaturus esset a summo terrae, utique nationes; Ecce, inquit (Is.
[0388C]	Et in sequentibus de Christo: Omnes nationes servient ei.
[0352B]	Revelaverat Dominus brachio suo sanctum, id est, virtute sua Christum, coram nationibus, ut viderint universae nationes et summa terrae salutem, quae erat a Deo.
[0349B]	Adspice universas nationes de voragine erroris humani exinde emergentes ad Deum Creatorem, et ad Deum Christum; et si audes, nega prophetatum.
[0514C]	Sine quo autem Deo fuerunt nationes, et sine quo Christo?
[0346B]	XXXIII, 17): Tauri decor ejus , cornua unicornis cornua ejus, in eis nationes ventilabit pariter ad summum usque terrae: non utique rhinoceros destinabatur unicornis, nec Minotaurus bicornis; sed Christus in illo significabatur, taurus ob utramque dispositionem; aliis ferus, ut judex; aliis mansuetus, ut salvator; cujus cornua essent crucis extima.
[0351B]	Et nationes, quod sumus nos, proinde suam habebant nominationem, sperantes in Christum: Et in nomine, inquit (Is.
[0484B]	Quod si non videtur de spiritalibus dixisse principibus, ergo de saecularibus dixit; de populo principali utique non inter nationes, de ipsis archontibus ejus, de rege Herode, etiam de Pilato, et quo major principatus hujus aevi romana dignitas praesidebat.
[0362A]	LI, 4): Audite me, [0361D] audite me, populus meus; et reges auribus intendite [0362A] in me, quoniam lex prodibit a me, et judicium meum in lucem nationum, quo judicaverat atque decreverat nationes quoque illuminandas per Evangelii legem atque sermonem.
[0351C]	Et judicabit inter nationes; de errore scilicet earum.
[0473C]	Itaque frustrandi erant falsi fratres, speculantes libertatem christianam, ne ante eam in servi utem abducerent judaismi, quam Paulus sciret se non in vacuum cucurrisse, quam dexteras ei darent antecessores, quam ex censu eorum in nationes praedicandi munus subiret.
[0513B]	Factae per Joelem (Joel II): In novissimis diebus effundam de meo spiritu in omnem carnem; id est, et in nationes.
[0475C]	Denique, alterius Dei fides, ad formam Dei alterius non potest admitti, ut credentes justitiae deputet, ut justos vivere faciat, ut nationes filios fidei dicat: totum hoc ejus est, apud quem ante jam notum est sub eadem Abrahae mentione, dum ipso sensu revincatur.
[0362C]	Igitur si alias leges, aliosque sermones, et novas testamentorum [0362C] dispositiones a Creatore dixit futuras, ut etiam ipsorum sacrificiorum alia officia potiora, et quidem apud nationes destinarit, dicente Malachia (Mal.
[0464A]	Tumultuatae sunt ibidem nationes, et populi meditati sunt inania (Ps.
[0476A]	Quis enim parvulus, utique sensu, quod sunt nationes, non elementis subjectus est mundi, quae pro Deo suspicit?
[0375A]	V, 14), nec hoc ad diversitatem facit Christi, quasi hoc modo melioris, dum israelitem leprosum emundavit extraneus, quem suus dominus emundare non valuerat; syro facilius emundato, significato per nationes emundationis in Christo lumine earum, quae septem maculis capitalium delictorum inhorrerent, idololatria, [0375B] blasphemia, homicidio, adulterio, stupro, falso testimonio, fraude.
[0514D]	Si haec ita sunt, ergo his prope fiunt nunc nationes in Christo, [0515A] a quibus tunc longe fuerant.
[0457B]	Dedit abyssus sonum suum; sublimitas timoris ejus elata est; sol et luna constitit in suo ordine, in lucem coruscationis tuae ibunt in fulgorem; fulgur scutum tuum, in communicatione tua diminues terram, et in indignatione tua depones nationes.
[0513B]	Atque adeo hoc ad se, id est, ad Judaeos refert, ut distinctionem faciat, conversus [0513B] ad nationes: In quo et vos cum audissetis sermonem veritatis, Evangelium, in quo credidistis, et signati estis Spiritu promissionis ejus sancto.
[0433A]	Nam et cum subjicit, haec enim nationes mundi quaerunt, non credendo scilicet in Deum conditorem omnium et praebitorem, quos pares gentium nolebat, in eumdem Deum modicos fidei increpabat, in quem gentes incredulas notabat.
[0476C]	Et ipse enim lux erit nationum, et in nomine ejus nationes sperabunt.
[0514C]	Inspice et cohaerentia: Memores vos aliquando nationes in carne fuisse, appellabamini praeputium ab ea quae dicitur circumcisio in carne manu facta, quod essetis illo in tempore sine Christo, alienati a conversatione Israelis, et peregrini testamentorum et promissionis eorum, spem non habentes, et sine Deo in mundo.
[0361C]	Denique: Judicabit, inquit, inter nationes, et traducet populum plurimum; scilicet non unius gentis Judaeorum, sed nationum, quae per novam legem Evangelii et novum sermonem Apostolorum judicantur et traducuntur apud semetipsas de pristino errore, simul crediderunt, atque exinde concidunt machaeras suas in aratra; et sibynas, quod genus venabulorum est, in falces, id est, feros et saevos quondam animos convertunt in sensus probos, et bonae frugis operarios.
[0423A]	Sed etsi omnia ad hominum genera, id est, ad omnes nationes interpretaberis, et has Filio tradidisse Creatoris est: (Ps.
[0349C]	Nationes [0350A] quae te non sciunt, invocabunt te, et populi confugient ad te.
[0351B]	II, 12): Et erit, inquit, in novissimis diebus manifestus mons Domini; utique sublimitas Dei; et aedes Dei super summos montes; utique Christus, catholicum Dei templum, in quo Deus colitur, constitutum super omnes eminentias virtutum et potestatum: Et venient ad eum universae nationes; et ibunt multi, et dicent: Venite, ascendamus [0351C] in montem Domini, et in aedem Dei Jacob; et annuntiabit nobis viam suam, et incedemus in ea.
[0352A]	Inspice enim adhuc etiam ipsum introgressum, atque decursum [0352A] vocationis in nationes, a novissimis diebus adeuntes ad Deum creatorem, non in proselytos, quorum a primis magis diebus est allectio.
[0457C]	Et universae nationes, quas promiserat ei in psalmo Pater (Ps.
[0500C]	Ergo si nationes sine Deo dixit esse, Deus autem illis diabolus est, non Creator, apparet dominum aevi hujus cum intelligendum, quem nationes pro Deo receperunt, non Creatorem quem ignorant.
[0472A]	XLII, 4), nationes sperabunt, Christi scilicet; cui ait: Posui te in lumen nationum.
[0389A]	IX, 18): Avertantur peccatores in inferos, omnes nationes quae Dei obliviscuntur, quoniam non in finem oblivioni habebitur mendicus: tolerantia pauperum non peribit in finem.
[0351B]	XLII, 4), ejus nationes sperabunt.
[0494A]	Et servient ei omnes nationes; cui omnes, nisi Christo?
[0476C]	II, 3): et ut adoptionem filiorum acciperemus, utique nationes, quae filii non eramus.
[0500B]	II, 12) meminisse nationes, [0500C] quod illo in tempore cum essent sine Christo, alieni ab Israele, sine conversatione, et testamentis, et spe promissionis, etiam sine Deo essent, in mundo utique, etsi de Creatore.
[0330B]	De quo secundo adventu idem prophetes (Dan, VII, 13): Et ecce cum nubibus coeli tanquam filius hominis veniens, venit usque ad veterem dierum, et aderat in conspectu ejus: et qui assistebant, [0330B] adduxerunt illum, et data est ei potestas regia, et omnes nationes terrae secundum genera, et omnis gloria famulabunda; et potestas ejus usque in aevum, quae non auferetur; et regnum ejus, quod non vitabitur.
[0350C]	Christum hodie invocant nationes, quae eum non sciebant; et populi ad Christum hodie confugiunt, quem retro ignorabant.
[0464A]	Astiterunt reges terrae, et archontes congregati sunt in unum adversus Dominum, et adversus Christum ejus: nationes, Romani qui cum Pilato fuerant; populi, tribus Israelis; reges, in Herode; archontes, in summis sacerdotibus.
[0364B]	Denique, ut cum auctoribus contulit et convenit de regula fidei; dexteras miscuere, et exinde officia praedicandi distinxerunt, ut illi in Judaeos, Paulus in Judaeos et in nationes.
[0474A]	Bene igitur quod et dexteras Paulo dederunt Petrus et Jacobus et Joannes; et de officii distributione pepigerunt, ut Paulus in nationes, illi in circumcisionem; tantum ut meminissent egenorum, et hoc secundum legem Creatoris, pauperes et egenos foventis, sicut in Evangelii vestri retractatu probatum est.
[0479A]	XLII, 4): Et in nomine ejus nationes credent; illius fidei, quam dicendo per dilectionem perfici, sic quoque Creatoris ostendit.

[0170A]	At ubi venit Christus, et cognitus est a nobis, quod ipse sit qui numerum retro fecerat, factus secundus a Patre, et cum Spiritu tertius, et jam Pater per ipsum plenius manifestatus, redactum est jam nomen Dei et Domini in unionem; ut, quia nationes a multitudine idolorum transirent ad unicum Deum, et differentia constitueretur inter cultores unius, et plurimae divinitatis.
[0177C]	Itaque praeter semetipsum non esse alium Deum, hoc propter idololatriam tam nationum quam Israelis, etiam propter haereticos, qui, sicut nationes manibus, ita et ipsi verbis idola fabricantur, id est, alium Deum, et alium Christum.

[0692B]	Quantae vero nationes sub ferventissimo axe censentur, colorem quoque excoctae?
[0735A]	Suspectam enim faciam tantam raritatem securissimi atque tutissimi sacramenti, apud quod nec pro Deo ipso mori lex est; cum contra, omnes jam nationes ascendant in montem Domini, et in aedem Dei Jacob, mortem per martyrium quoque flagitantis, quam de Christo etiam suo exigit.

[0109C]	Sed quoniam repulistis eum, nec dignos vos aeterna vita existimastis, ecce convertimus nos ad nationes (Act.
[0106C]	Et si velit Deus, tunc persecutionem patieris; si vero noluerit, silebunt nationes.
[0109D]	Denique ex quo saturato Israele Apostoli in nationes transierunt, nec fugerunt de civitate in civitatem, nec pati dubitaverunt.
[0106C]	Dicitis enim, Quoniam incondite convenimus, simul convenimus, et complures concurrimus in Ecclesiam, quaerimur a nationibus, et timemus ne turbentur nationes.

[1171A]	Ut est quorumdam, expositis [1171A] penulis orationem facere; sic enim adeunt ad idola nationes.
[1161A]	Panem enim peti mandat, quod solum fidelibus necessarium est; caetera enim nationes requirunt.
[1173A]	Porro cum perinde [1173A] faciant nationes, adoratis sigillaribus suis residendo, vel propterea in nobis reprehendi meretur, quod apud idola celebratur.

[1252A]	Jam primum qui rorem lucis hujus super justos et injustos aequaliter spargit, qui temporum officia, elementorum servitia, totius geniturae tributa dignis simul et indignis patitur occurrere, sustinens ingratissimas nationes, ludibria artium et opera manuum suarum adorantes, nomen cum familia ipsius persequentes, luxuriam, avaritiam, iniquitatem, malignitatem quotidie insolescentem, ut sua sibi patientia detrahat: plures enim Dominum idcirco non credunt, quia saeculo iratum tamdiu nesciunt.
[1259B]	Ita fides patientia illuminata, cum in nationes seminaretur [1259C] per semen Abrahae, quod est Christus (Gal.
[1263B]	IV): Ne contristemini dormitione cujusquam, sicut nationes quae spe carent.
[1274A]	Talia nationes patientiae studia noverunt; et tanti boni nomen foedis operationibus occupant: patientes rivalium et divitum et invitatorum, impatientes solius Dei vivunt.
[1254A]	Talia tantaque documenta, quorum magnitudo penes nationes quidem detrectatio fidei est, penes nos vero ratio et structio, satis aperte, non sermonibus modo in [1254B] praecipiendo, sed etiam passionibus Domini sustinendo, probant his, quibus credere datum est, patientiam Dei esse naturam, effectum et praestantiam ingenitae cujusdam proprietatis.

[0022A]	Etiam, PETITE ET ACCIPIETIS ei competit, qui sciebat a quo esset petendum, a quo et erat aliquid repromissum; a Deo scilicet Abraham, Isaac et Jacob, quem nationes non magis noverant, quam ullam repromissionem ejus.
[0023A]	Sed in primis hoc propono: unum utique etcertum aliquid institutum esse a Christo, quod credere omnimodo debeant nationes, et idcirco quaerere, ut possint, cum invenerint, credere.
[0022A]	XXVIII, 19); siquidem in fine praecepit, ut vaderent ad docendas et tinguendas nationes, consecuturi mox Spiritum Sanctum [0022B] Paracletum, qui illos deducturus esset in omnem veritatem (Joan.
[0021B]	Nationes vero nunquam penes Deum, nisi stillicidium de situla, et [0021C] pulvis ex area, et foris semper (Isai, XL, 15).
[0036A]	Itaque et dexteramei dederunt, signum concordiae et convenientiae; et inter se distributionem officii ordinaverunt, non separationem Evangelii; nec ut aliud alter, sed ut aliis alter praedicarent, Petrus in Circumcisionem, Paulus in Nationes.
[0032A]	Itaque, uno eorum decusso, reliquos undecim, digrediens ad Patrem post resurrectionem, jussit ire et docere nationes, intinguendas in Patrem et in Filium et in Spiritum Sanctum.

[0850B]	At ubi nationes praeconium resurrectionis, inauditae retro, ipsa novitate concussit, et digna incredulitas rei tantae quaestionibus fidem torquere coepit, tunc et Apostolus per totum pene instrumentum fidem hujus spei corroborare curavit, et esse eam ostendens, et nondum transactam, et (de quo magis quaerebatur) corporalem, et (quod insuper dubitabatur) non aliter corporalem.
[0882A]	Sicut ergo easdem nationes non genere, sed sorte distinxit; ita et carnes, quae in ipsis nationibus una substantia est, non materia, sed mercede disjunxit.
[0881C]	Sed cum idem Prophetes etiam nationes ostendat, nunc deputatas velut pulverem et salivam, nunc speraturas et credituras in nomen et in brachium Domini, numquid et de nationibus fallimur?