Fragmenta in Jeremiam

[00001]    ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ ΤΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ ΕΞΗΓΗΣΕΩΣ ΕΙΣ ΤΟΝ ΙΕΡΕΜΙΑΝ ΠΡΟΦΗΤΗΝ ΤΑ ΣΩΖΟΜΕΝΑ.

64.740

[00002]    Λεκτέον τίς ἡ προφητεία καὶ πότε ἤρξατο, καὶ πότε πέπαυται, καὶ τίνος ἕνεκεν ἔληξεν·

[00003]    καὶ τί λαβεῖν ἔστιν ἐκ ταύτης ἐν τῷ βίῳ ὠφέλιμον.

[00004]    Προφητεία τοίνυν, τὸ λέγειν, ἢ καὶ τυπικῶς δεικνύναι τὰ προλαβόντα, καὶ ὄντα, καὶ ἐσόμενα.

[00005]    Λόγος γάρ ἐστιν, ἢ πρᾶγμα πρὶν γνωσθῆναι προαγορεύων τὰ πράγματα.

[00006]    Ἐπεὶ καὶ διὰ πράγματος πρᾶγμα σημαίνεται.

[00007]    Τύποι γὰρ ἦσαν τοῦ μέλλοντος ὁ ὄφις ὁ χαλκοῦς, ὁ ἀμνὸς ὁ ἐν Αἰγύπτῳ, Ἰσαὰκ προσαγόμενος.

[00008]    Προφητεία γὰρ ταῦτα, τὴν δὲ αἰτίαν οὐκ ἔχουσι, ὡς ἐπὶ τοῦ Ἐζεκιὴλ ἐκβαλλομένου διὰ τοῦ τοίχου ἴσ.

[00009]    καταβαλλομένου τοὺς τοίχους.

[00010]    Ἔχει γὰρ τὴν αἰτίαν.

[00011]    ∆εῖ μέντοι τοὺς τύπους καὶ τοῖς τότε χρησίμους εἶναι ὡς ἐπὶ τοῦ ὄφεως, καὶ τοῦ ἀμνοῦ.

[00012]    Προλέγουσι δὲ οἱ προφῆται οὐκ ἐρωτώμενοι μόνον κατὰ τοὺς ἔξω, τὸ δὲ πλεῖστον ἀφ' ἑαυτῶν.

[00013]    Λέγονται γὰρ καὶ παρ' ἐκείνοις ὁμωνύμως προφῆται.

[00014]    ∆ιὸ καὶ

[00015]    ^[64.741] Παῦλός φησιν·

[00016]    Εἶπέ τις ἐξ αὐτῶν ἴδιος αὐτῶν προφήτης;

[00017]    Ἐκάλουν δὲ προφήτας καὶ τοὺς ἱερέας Αἰγύπτιοι.

[00018]    Καὶ καθόλου τῶν προφητειῶν, ἡ μέν ἐστι πνευματικὴ, ἡ δὲ διαβολικὴ, ἡ δὲ μέση τούτων φυσική τις ἢ τεχνικὴ, ἡ δὲ τετάρτη κοινὴ καὶ δημώδης.

[00019]    Τῆς μὲν οὖν πνευματικῆς προηγουμένως μὲν τοῖς ἁγίοις μέτεστι, δι' οἰκονομίαν δὲ καὶ τοῖς μὴ τοιούτοις, ὡς τῷ Ναβουχοδονόσωρ, καὶ Φαραὼ, καὶ Βαλαὰμ, καὶ Καϊάφα·

[00020]    τῆς δὲ διαβολικῆς τοῖς τούτου μόνον θεραπευταῖς·

[00021]    αὐτοὶ γὰρ οἱ ἀλευρομάντεις, καὶ ἡ διὰ τῶν μορίων μαντευομένη Πυθία, καὶ ἡ διὰ τοῦ δρυὸς ἡ ∆ωδωνὶς ἱέρεια, καὶ ἡ διὰ σπλάγχνων, καὶ πτήσεως, καὶ κλαγγῶν, συμβόλων τε καὶ πταρμῶν, καὶ κλῃδόνων, καὶ βροντῆς, καὶ χειρῶν, μυῶν τε καὶ γαλῆς, καὶ τρυσμῶν καὶ ὤτων ἤχου, καὶ σώματος παλμῶν, καὶ χαλίκων, ῥάβδων τε καὶ φλοιῶν, διὰ νεκρῶν τε καὶ γαστρὸς, ὀνομάτων τε καὶ ἄστρων, καὶ φιαλῶν, μυρίων τε ὅσων τοιούτων.

[00022]    Ἡ γὰρ δι' ὀνείρων καὶ παρ' ἡμῖν διὰ κατοχῆς καὶ αὕτη.

[00023]    Ἡ δὲ πρόγνωσις αὐτοῖς, οὐ δι' ἀρετῆς ὡς ἡμῖν, ἀλλὰ διά τινος κακοτεχνίας·

[00024]    κἀκεῖνοι μὲν περὶ χρημάτων, καὶ νόσων, καὶ πολέμων μαντεύονται, μηδεμιᾶς ζητουμένης αὐτοῖς ἀρετῆς, ἢ κακίας·

[00025]    παρ' ἡμῖν δὲ διορθώσεως ἠθῶν ἕνεκα, καὶ τῆς ἐπὶ τὸ κρεῖττον μεταβολῆς.

[00026]    Κἀκεῖνα μὲν ἐκβῆναι δεῖ, ταῦτα δὲ οὐ πάντως.

[00027]    Τί γὰρ ὄφελος προῤῥήσεως ἐπ' ὠφελείᾳ ψυχῶν λεγομένης, ὅτε πάντως ἔσται τὰ θεσπιζόμενα, μηδεμίαν ἐκ τοῦ ἐφ' ἡμῖν μεταβολὴν ἐνδεχόμενα;

[00028]    Θεὸς γὰρ προλέγων, καὶ τὴν λύσιν ὑποτίθεται τῶν δεινῶν, εἰ μεταγνῶναι βουλοίμεθα.

[00029]    Τοῦτο γάρ ἐστι καὶ τῆς προφητείας τὸ κέρδος.

[00030]    Μὴ μεταβαλλομένων δὲ πάντως γίνεται.

[00031]    Ἐκεῖνοι δὲ κατὰ συμβεβηκὸς ἔν τισιν ἀληθεύσαντες, ἐν τοῖς πλείστοις διήμαρτον.

[00032]    Καὶ οἱ μὲν ὀργάνων δέονται, καὶ τόπων, καὶ καιρῶν, καὶ ἐπὶ χρήμασι λέγουσι·

[00033]    Θεὸς δὲ τούτων ἀπήλλακται.

[00034]    Τοιαύτη μὲν γὰρ ἥ τε θεία καὶ διαβολικὴ προφητεία.

[00035]    Φυσικὴ δὲ ἡ τῶν ἀλόγων·

[00036]    χελιδόνες γὰρ χελιδόνων, καὶ γεράνων γέρανοι, καὶ μύρμηκες ἐπιόντος χειμῶνος αἰσθάνονται, ἐχῖνοί τε καὶ ἀλκύονες, φύσει τοῦτο κτησάμενοι.

[00037]    Ἡ δὲ τεχνικὴ προφητεία παρὰ ἰατροῖς, καὶ συμβούλοις, καὶ κυβερνήταις·

[00038]    οἱ μὲν γὰρ ἀῤῥωστίας, οἱ δὲ λύσεις τούτων προλέγουσιν·

[00039]    οἱ δὲ πνευμάτων μεταβολὰς, οἱ δὲ τοῦ μέλλοντος συνέσει καταστοχάζονται.

[00040]    Ἔστι δὲ καὶ κοινὴ, καὶ δημώδης τοῦ μέλλοντος γνῶσις, οἷον ὅτι μετὰ τρεῖς μῆνας ὁ χειμών·

[00041]    πάντες γὰρ ἔχουσι τὰς ἐκ περιόδων προῤῥήσεις.

[00042]    Οὐδὲν οὖν μέγα καὶ πρόῤῥησιν ἔχειν καὶ γνῶσιν καὶ δαίμονας, ὅπου καὶ μύρμηκες ἔχουσι τὰς ἐκ περιόδων προῤῥήσεις, καὶ δεινοὶ τοῦ μέλλοντος ἄνθρωποι στοχασταί·

[00043]    ἀλλ' οὐχ ὡς πάντως ἢ πάντα εἰδέναι.

[00044]    Ἐπεὶ καὶ ὁ διάβολος προεφήτευσε τοῦ γινώσκειν καλὸν καὶ πονηρὸν, καὶ ἐγένετο.

[00045]    Καὶ πάλιν ὁ Βαλαὰμ προεῖπεν, ὅτι Πόρνας στῆσον, καὶ προδοθήσεται δι' αὐτῶν ὁ Ἰσραήλ·

[00046]    καὶ γέγονεν ^[64.744] οὕτως.

[00047]    Τοῦτο δὲ στοχασμὸς, μᾶλλον δὲ προῤῥήσεις μηδὲν παράδοξον ἔχουσαι·

[00048]    καθάπερ ἐπὶ Χριστοῦ, τὸ κηρυχθῆναι τὸ Εὐαγγέλιον·

[00049]    τὸ, Οὐ μὴ μείνῃ λίθος ἐπὶ λίθον.

[00050]    Καὶ μετ' ὀλίγον·

[00051]    Τὸν μακάριον Ἱερεμίαν ὡς τῶν ἄλλων σαφέστερόν φασι δεῖν πρὸ τῶν ἄλλων ἀναγινώσκεσθαι.

[00052]    Καὶ οὐ θαυμαστὸν, εἰ τῶν προφητῶν οἱ μὲν ἀσαφεῖς, οἱ δὲ καὶ σαφέστεροι·

[00053]    ὅπου καὶ ἑνὸς τῆς θείας Γραφῆς, ἔσθ' ὅτε συγγράμματος, τὰ μὲν ἀσαφῆ, τὰ δὲ σαφῆ, καὶ τῶν ἑνὸς ἀνδρὸς συγγραμμάτων τὰ μὲν οὕτως, τὰ δὲ ἐκείνως, καθάπερ ἐν Ψαλμοῖς ἀποστόλων τε Ἐπιστολαῖς, καὶ ἐπὶ τῶν τοῦ Κυρίου ῥημάτων.

[00054]    Καθόλου γὰρ ἀσάφεια γίνεται ἢ διὰ τὴν φύσιν τῶν ὑποκειμένων, ξένων ὄντων πρὸς ἀκοὴν, ὡς ἐπὶ τῆς σκηνοποιίας, καὶ τῆς παρὰ Ἰεζεκιὴλ κατασκευῆς τοῦ ναοῦ·

[00055]    ἢ παρὰ τοὺς ἀκούοντας, ἢ ἀσυνέτως διακειμένους.

[00056]    ∆ιόπερ ὁ Χριστὸς τὰς παραβολὰς ὡς ἐπίτηδες ἀσαφῶς εἰρημένας.

[00057]    Καὶ μετ' ὀλίγον.

[00058]    Γίνεται δὲ πάλιν ἀσάφεια καὶ παρὰ τὴν τοῦ λέγοντος ἰδιότητα, ἐπιῤῥεπῶς ἔχοντος πρὸς τὴν τοιάνδε ἀπαγγελίαν.

[00059]    Καὶ ἐπὶ τῶν προφητῶν τὸ Πνεῦμα τὰ νοήματα μόνον ἔλεγεν, ἀλλ' οὐχὶ καὶ τὰ ῥήματα·

[00060]    αὐτοὶ δὲ λοιπὸν ἔφραζον ἰδιωτικῶς.

[00061]    Οὐ γὰρ ὡς ἀκινήτοις ἐκέχρητο, καθάπερ ἡ τῶν δαιμόνων ἐπίπνοια·

[00062]    τὰ δὲ λεχθέντα γινώσκειν ἠβούλετο, καὶ μετὰ τῆς οἰκείας γνώμης ἅπαντα λέγειν·

[00063]    Οὐ πρᾶγμα ποιήσει Κύριος, ἐὰν μὴ ἀποκαλύψῃ τοῖς δούλοις αὐτοῦ τοῖς προφήταις.

[00064]    ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΠΡΩΤΟΝ.

[00065]    Ἱερεμίας ὁ τοῦ Χελκίου ἐκ τῶν ἱερέων.

[00066]    Ἐκ τῆς εἰς τὸν προφήτην Ἱερεμίαν ἑρμηνείας.

[00067]    Τὸν μὲν χρόνον, καθ' ὃν προεφήτευσεν ὁ μακάριος προφήτης Ἱερεμίας, καὶ ἀπὸ ποίου βασιλέως ἤρξατο, καὶ εἰς ποῖον προφητεύων ἐτελεύτησε, σαφῶς ἐν τοῖς προοιμίοις τοῦ προφήτου ἔστι μαθεῖν.

[00068]    Πᾶσαν δὲ τὴν προφητείαν κατὰ τῶν δύο ποιεῖται φυλῶν, ἤδη τῶν δέκα αἰχμαλώτων γενομένων ὑπὸ τοῦ Ἀσσυρίου.

[00069]    Ποικίλην δέ τινα τὴν προφητείαν ἔστιν ἰδεῖν·

[00070]    τοῦτο μὲν γὰρ ἀπὸ τῶν παραδειγμάτων αὐτοὺς ἐλέγχει, ὡς ὅταν λέγῃ·

[00071]    Ἴδε τὰς ὁδούς σου ἐν τῷ πολυανδρίῳ·

[00072]    τοῦτο δὲ ἀπό τινων παρ' αὐτοῦ τοῦ προφήτου γενομένων, ὡς ὅταν λαμβάνῃ τὸ περίζωμα, καὶ τὰ ἀκόλουθα ποιῇ, καὶ τὸν βίκον, ὃν ἔκλασε κατὰ πρόσωπον τοῦ λαοῦ, μήνυμα τῆς ἀπωλείας τοῦ πλήθους, καὶ τοὺς κλοιοὺς οὓς περιέθετο.

[00073]    Πολλὴν δέ τινα δυσχέρειαν ἐν τοῖς χρόνοις τοῖς αὐτοῦ ἔσχε, πάντων ἤδη εἰς ἀσέβειαν ἐκκλινάντων, καὶ ἱερέων ἀνθισταμένων, οἷος ἦν ὁ Σοφονίας, καθ' οὗ καὶ φαίνεται λέγων, καί τινων τῶν ἐν τέλει ὄντων·

[00074]    καὶ πάλιν πρὸς τὸν Πασχὼρ ἀποτεινόμενος, καὶ βασιλέων ἥκιστα δεχομένων τὴν παραίνεσιν.

[00075]    Ποιεῖται δὲ τὸν ^[64.745] ἔλεγχον οὐκ ἀπὸ τῶν πραγμάτων μόνον, τὰς ἀσεβείας λέγων σαφῶς·

[00076]    ἀλλὰ καὶ ἀπό τινων εὐπειθῶν ἀνδρῶν υἱῶν Ἰωναδὰβ, υἱοῦ Ῥηχὰβ, ὧν κατὰ σύγκρισιν δείκνυσι παρανόμους τοὺς Ἰουδαίους.

[00077]    ∆ιὰ τοῦτο καὶ τὰ χείριστα φαίνεται πεπονθὼς, τοῦτο μὲν ὕποπτος ἐπὶ τῆς προδοσίας γινόμενος, τοῦτο δὲ ἐν δεσμωτηρίῳ κατακλειόμενος, τοῦτο δὲ ἐν λάκκῳ βορβόρου βαλλόμενος.

[00078]    Ταύτης ἕνεκεν τῆς αἰτίας εὐθὺς ἐν ἀρχῇ ὑπισχνεῖται αὐτῷ ὁ Θεὸς παρέξειν τὴν ἰσχύν·

[00079]    προλέγων μὲν αὐτῷ τὰ δεινὰ, ἐπαμύνειν δὲ ἐπαγγελλόμενος.

[00080]    Λέγει καὶ κατὰ τῶν ἐθνῶν, πρὸς ὠφέλειαν οὐ μόνον Ἑβραίων, ἀλλὰ καὶ αὐτῶν ἐκείνων καθ' ὧν λέγει, ἵνα ὁρῶντες τὴν ἔκβασιν πείθοιντο, ὁ ∆εσπότης ἁπάντων ἐστὶν ὁ Θεός.

[00081]    Προφητεύει δὲ καὶ τὴν ἀνάκλησιν τοῦ λαοῦ, καὶ ἀριθμὸν ἐτῶν τῆς αἰχμαλωσίας τίθησι.

[00082]    Τέλος δὲ καὶ Θρήνους ποιεῖται, καὶ παραίνεσιν δι' ἐπιστολῆς τίθησι πρὸς τοὺς ἐν τῇ ἀποικίᾳ τυγχάνοντας·

[00083]    ἐν ᾗ ἐλέγχει καὶ τῶν εἰδώλων τὸ μάταιον, καὶ ∆εσπότην τῶν ἁπάντων δεικνύει τὸν Θεόν.

[00084]    Τὸ ῥῆμα τοῦ Θεοῦ ὃ ἐγένετο ἐπὶ Ἱερεμίαν.

[00085]    Τὸ μὲν ὄνομα Ἱερεμίας, ὡς καὶ ἡ Βίβλος φησὶ, τὴν δὲ φυλὴν Λευΐτης, τὴν δὲ πατρίδα Ἀναθωθίτης, τὴν δὲ χώραν ἐν Βενιαμεὶμ κατῴκει, ἐκ τοῦ ἱερατικοῦ γένους.

[00086]    Ἐκ τῶν ἱερέων.

[00087]    Τοῦ δικαίου καὶ θαυμαστοῦ.

[00088]    Ἐπεὶ καὶ ἄλλοι τὴν ἀρχὴν ἐκεῖθεν ἔλαβον, ἐπὶ δικαίων τὰς προφητείας ἐποιοῦντο.

[00089]    Ὅρα·

[00090]    καὶ προειδὼς ὁ Θεὸς μηδὲν ὠφελουμένους αὐτοὺς, τοὺς προφήτας ἔπεμπεν·

[00091]    οὐ μικρὸν γὰρ ἐκ τούτου καρπούμεθα.

[00092]    Ἵνα γὰρ μὴ λέγοι τις·

[00093]    Καὶ τί τὸ ὄφελος;

[00094]    ὡσανεὶ καὶ ἰατρῷ προειδότι τὸν θάνατον τοῦ ἀνθρώπου, μέμφοιτό τις παραμένοντι μέχρις ἐσχάτης ἀναπνοῆς·

[00095]    οὐ γὰρ ἐνέλιπε πάντα παραινῶν καὶ συμβουλεύων.

[00096]    Ἀλλὰ τίνος ἕνεκεν ἐπὶ τοῦ δικαίου καὶ εὐσεβοῦς ταῦτα ἔπασχον;

[00097]    ὅτι τῆς ἁμαρτίας ἐτίννυον δίκην τῶν Μανασσῇ πεπραγμένων ἐν τεσσαράκοντα ἔτεσιν.

[00098]    Τὸ ῥῆμα τοῦ Θεοῦ.

[00099]    Τοῦτό ἐστι προγραφὴ τοῦ βιβλίου·

[00100]    μηνύει δὲ, τίνος παῖς, ὅτι Χελκίου·

[00101]    καὶ ποίας ἀξίας, ὅτι ἱερεὺς, καὶ ποῦ κατοικῶν, ὅτι ἐν Ἀναθὼθ, καὶ ποίας φυλῆς, ὅτι ἐκ τῆς Βενιαμίν.

[00102]    Ῥῆσις δὲ, καὶ λόγος, καὶ ὅρασις, καὶ λῆμμα ταυτόν ἐστι.

[00103]    Ῥῆμα δὲ ἐγένετο οὐ διὰ φωνῆς, ἀλλ' ὅτι σαφέστερον λέγουσα ὅρασις, ὡς ὁράματος γεγονότος.

[00104]    Τί βούλεται τὸ ῥῆμα τοῦτο;

[00105]    Τί κατασκευάζει;

[00106]    Ὁ δῆμος φονῶν ἦν.

[00107]    Ἡσαΐας πρισθεὶς ἦν, ἐλαθεὶς Ἀμὼς, Ζαχαρίας καταχωσθείς·

[00108]    ἐγγυμναζόμενοι τοῖς αἵμασι τοῖς προφητικοῖς, καθάπερ κύνες αἱμάτων γευόμενοι, λοιπὸν τῆς τοιαύτης ἐδίψων τροφῆς·

[00109]    εἰς θυμοὺς ἑαυτοὺς μεταβάλλοντες, οὔπω οὐκ ἀπέστησαν.

[00110]    Ἔδει ^[64.748] πολλοῦ τῷ προφήτῃ καὶ μεγάλου φρονήματος εἰς τοιοῦτον ἐμπηδῶντι δῆμον.

[00111]    Ὡς ἐγενήθη λόγος Θεοῦ.

[00112]    Καὶ τοῦτο τῆς προγραφῆς.

[00113]    Μηνύει δὲ καὶ ἐπὶ ποίου βασιλέως ἤρξατο τῆς προφητείας, καὶ κατὰ ποῖον καιρόν.

[00114]    Ἐπειδὴ γὰρ δίκαιος ἦν Ἰωσίας, καὶ ὀρθὴν εἶχε τὴν γνώμην περὶ τὴν εὐσέβειαν, οὐκ ἠδύνατο δὲ ἀφ' ἑαυτοῦ γνῶναι τὸ καλὸν πάντων εἰς ἀσέβειαν ἐκκλινόντων τῶν αὐτοῦ προγόνων, καὶ μάλιστα κομιδῇ νέος παραχθεὶς τὴν βασιλείαν·

[00115]    ἀπὸ τρισκαιδεκάτου ἔτους τῆς βασιλείας αὐτοῦ ᾠκονόμησεν ὁ Θεὸς προφητεύειν τὸν Ἱερεμίαν, ἵνα ἐκ τῶν ἐλέγχων τοῦ προφήτου τὴν περὶ τὸ καλὸν σπουδὴν δείξῃ ἑαυτοῦ ὁ βασιλεύς.

[00116]    Οὐ διεληλυθότων γοῦν πέντε ἐνιαυτῶν περιττὴν τοῦ ναοῦ σπουδὴν ἔσχεν.

[00117]    Καὶ ἐγένετο ἐν ταῖς ἡμέραις Ἰωακὶμ υἱοῦ Ἰωσία.

[00118]    Καὶ τοῦτο τῆς προγραφῆς.

[00119]    Μηνύει δὲ τοὺς βασιλεῖς, ἐν οἷς προεφήτευσε.

[00120]    Τὸ δέ·

[00121]    Καὶ ἐγένετο ἐν ταῖς ἡμέραις Ἰωακεὶμ υἱοῦ Ἰωσίου, μηνύει, ὅτι ἐδείχθη μὲν προφήτης, καὶ πνευματικῆς ἠξιώθη χάριτος ἐπὶ τοῦ Ἰωσίου.

[00122]    Τοὺς δὲ πάντας τούτους λόγους ἀπὸ Ἰωακεὶμ ἀρξάμενος ἐποιήσατο.

[00123]    Τότε γὰρ μάλιστα ἐδέοντο παραινέσεως.

[00124]    Εἰ γὰρ τὸν χρόνον μόνον, καθ' ὃν ἤρξατο προφητεύειν, σημᾶναι ἐβούλετο, ἤρκει τοῦ Ἰωσίου ἡ μνήμη·

[00125]    εἰ δὲ καὶ τοὺς λοιποὺς εἰπεῖν ἠθέλησεν, ἐφ' ὧν προεφήτευσεν, ἔδει καὶ τοὺς ὑπολειφθέντας θεῖναι.

[00126]    Ὥστε δῆλον ὡς τοῦτο μηνύει, ὡς ἤρξατο μὲν ἐπὶ Ἰωσίου, οὐ πολλῶν δὲ λόγων, οὐδὲ σφοδρῶν ἐδεήθη τὸ τηνικαῦτα, τοῦ τε κρατοῦντος ὄντος εὐσεβοῦς, καὶ τοῦ πλήθους ἑπομένου τῷ βασιλεῖ.

[00127]    Καὶ ἐγένετο λόγος Κυρίου πρὸς αὐτὸν λέγων.

[00128]    Αὕτη μὲν ἡ ἀρχὴ τοῦ βιβλίου, οὐχ αὕτη δὲ τῆς προφητείας ἡ ἀρχή.

[00129]    Ἐπειδὴ γὰρ ἅπαντες ἐξώκειλαν εἰς ἀσέβειαν, καὶ προφῆται λοιπὸν οὐκ ἦσαν·

[00130]    ἠβούλετο δὲ τὸν δίκαιον ἀποστεῖλαι ἐπὶ τὸ τοῖς οἰκείοις λόγοις μεταβαλεῖν τοῦ λαοῦ τὴν περὶ τὴν ἀσέβειαν σπουδήν.

[00131]    Πρὸ τοῦ σε ἐξελθεῖν.

[00132]    Οὕτω καὶ Παῦλος·

[00133]    Ὁ ἀφορίσας με ἐκ κοιλίας μητρός μου, ἵνα·

[00134]    εὐαγγελίζωμαι αὐτὸν ἐν τοῖς ἔθνεσι.

[00135]    Καὶ μετ' ὀλίγα·

[00136]    Ἐγὼ ὁ πλάσας σε ἐκ κοιλίας.

[00137]    Οὐ τῆς φύσεως τὸ ἔργον ἐστὶν, οὐ τῶν ὠδίνων·

[00138]    Ἐγὼ πάντων αἴτιος.

[00139]    Ὥστε δικαίως ἂν ὑπακούσῃς ἐμοὶ, καὶ τῷ εἶναι παρασχόντι.

[00140]    Οὐ πρῶτον, ἡγίακά σε, ἀλλὰ πρῶτον, ἐπίσταμαί σε, καὶ τότε ἡγίακά σε.

[00141]    Ἐνταῦθα πρόγνωσιν ἔδειξεν.

[00142]    μετὰ τὴν πρόγνωσιν, τότε τὸν ὅρον.

[00143]    Ἐπειδὴ ἔγνων σε, ἡγίακά σε.

[00144]    ∆ιὰ τοῦτο ὁ Ἀπόστολος λέγει·

[00145]    Οὓς προέγνω, καὶ προώρισεν.

[00146]    Οὐκ εἶπε πρῶτον, προώρισεν·

[00147]    ἀλλὰ, προέγνω, καὶ τότε, προώρισεν.

[00148]    Προφήτην εἰς ἔθνη τέθεικά σε.

[00149]    Εἰ γὰρ καὶ μὴ ἐξῆλθε τὴν Ἱερουσαλὴμ, ἀλλὰ πολλὰ ^[64.749] περὶ τῶν ἐθνῶν προεφήτευσεν.

[00150]    Οὐχ ἁπλῶς αὐτὸν πέμπει·

[00151]    ᾔδει γὰρ ὡς ἡ τοῦ καιροῦ δυσχέρεια ὀκνηρότερον αὐτὸν περὶ τὸ πρᾶγμα ποιήσει.

[00152]    Λέγει τοίνυν ῥήματα, ἀφ' ὧν προτρέπεσθαι αὐτὸν ἠδύνατο·

[00153]    Πρὸ τοίνυν τῆς γενέσεως ᾠκειωσάμην σε·

[00154]    Τοῦτο γὰρ τὸ, ἐπίσταμαι.

[00155]    Καὶ διαπλασθέντα ἀφώρισα.

[00156]    Εἶτα ἐπειδὴ ἔστιν ἀφορισθῆναι, καὶ εἰς ἱερατείας, καὶ εἰς ἄλλας τινὰς ὑπηρεσίας, δεικνὺς τοῦ ἀφορισμοῦ τὸ εἶδος, Εἰς τοῦτό σε, φησὶν, ἀφώρισα, ὥστε προφητεῦσαι τῷ λαῷ.

[00157]    Ἔθνη γὰρ τὰς φυλὰς λέγει.

[00158]    ∆ιὸ ὁ μὲν παραιτεῖται, ὡς οὐκ ἀξιόπιστος ὢν πρὸς τοσούτους διαλέγεσθαι, καὶ μάλιστα πρὸς βασιλέας.

[00159]    Θεὸς δὲ θαῤῥύνει.

[00160]    Νεώτερος ἐγώ εἰμι.

[00161]    Ὅρα τὸ ἄτυφον τῶν δικαίων, πῶς τὰ οἰκεῖα ἐλαττώματα ἀνάγραπτα ἀνατιθέασι.

[00162]    Τίς οὐκ ἂν ἐρυθριάσειεν τοῦτο γραφῇ παραδοῦναι;

[00163]    Ἀλλὰ καθαροὶ δόξης ἦσαν, καὶ φιλοτιμίας·

[00164]    καὶ εἴ τι εἶπον, καὶ εἴ τι ἤκουσαν, τοῦτο μετὰ πάσης ἀληθείας τεθείκασι.

[00165]    Καὶ πάλιν·

[00166]    Ἰδοὺ οὐκ ἐπίσταμαι λαλεῖν, ὁ προφήτης φησίν·

[00167]    ἵνα ὅταν ἴδῃς αὐτὸν ῥητορεύοντα, καὶ πρὸς τούτους ἀποτείνοντα λόγους, μὴ τῆς ἐκείνου δυνάμεως νομίσῃς εἶναι τὰ ῥήματα.

[00168]    Προλαβὼν γὰρ ὡμολόγησεν, ὅτι Οὔτε λαλεῖν ἐπίσταμαι.

[00169]    Ὁ ὤν.

[00170]    Ἐπέγνω τὸν προσδιαλεγόμενον.

[00171]    Οὗ δὴ χάριν αὐτὸν ἀπὸ τῆς προτέρας ὀνομάζει προσηγορίας.

[00172]    Ἐρομένου γάρ ποτε Μωϋσέως, καὶ τὸ θεῖον ὄνομα μαθεῖν ἐθελήσαντος, εἶπεν ὁ ∆εσπότης·

[00173]    Ἐγώ εἰμι ὁ ὤν.

[00174]    Μιμεῖται δὲ καὶ τὴν Μωϋσέως εὐλάβειαν, οὐκ ἀξιόχρεων εἰς τὴν προφητείαν εἶναι τὴν νεότητα λέγων.

[00175]    Ἀλλ' ὁ ∆εσπότης αὐτῷ παρεγγυᾷ, μὴ προβάλλεσθαι εἰς παραίτησιν τὴν νεότητα, ἀλλὰ δράσαι τὸ κελευσθὲν, ἐξελαύνει δὲ αὐτοῦ καὶ τὸ δέος.

[00176]    Μὴ λέγε, ὅτι Νεώτερός εἰμι.

[00177]    Ὅταν γὰρ ὁ Θεὸς ἐπιτάττῃ, ὁ τῆς φύσεως ∆εσπότης, καὶ ἡλικία, καὶ ἀγλωττία, καὶ πάντα ὑπεξίσταται τὰ πάθη.

[00178]    Ἐγὼ κελεύω, καὶ νεότητα προβάλλῃ;

[00179]    Μὴ σκήπτου, μηδὲ προφασίζου, φησίν.

[00180]    Μὴ φοβηθῇς.

[00181]    Ἐγὼ ἐντέλλομαι, καὶ σὺ φοβῇ;

[00182]    Ὅρα τὰ ἐκκλησιαστικὰ προανατυπούμενα.

[00183]    Ἰδοὺ ἐγὼ ὑμᾶς ἀποστέλλω ὡς πρόβατα ἐν μέσῳ λύκων.

[00184]    Καὶ οὐκ εἶπον·

[00185]    Ποῦ πέμπεις;

[00186]    Εἶδες τὸ μέσον τῶν προφητῶν, καὶ τῶν ἀποστόλων;

[00187]    Ὅτι μετὰ σοῦ ἐγώ εἰμι, τοῦ ἐξαιρεῖσθαί σε.

[00188]    Οὐκ ἄρα τοῦτο δείκνυσι τὸ, εἶναι μεθ' ἡμῶν τὸν Θεὸν, τὸ ἐξαιρεῖσθαι ἡμᾶς αὐτόν.

[00189]    Εἰ γὰρ τοῦτο ἦν, οὐκ ἂν προσέθηκεν·

[00190]    τοῦ ἐξαιρεῖσθαί σε.

[00191]    Ὥστε καὶ μὴ ἐξαιρούμενος, μεθ' ἡμῶν ἐστιν.

[00192]    Ἐπεὶ καὶ μετὰ τῶν μαρτύρων ἐστὶν οὐκ ἐξαιρούμενος αὐτούς·

[00193]    καὶ μετὰ δικαίων ἐστὶ, συγχωρῶν αὐτοὺς ἀθλεῖν, καὶ μετὰ τοῦ Ἰὼβ ἦν, ὅτε αὐτὸν ὁ διάβολος ἐπολέμει.

[00194]    Ἀλλ' οὐκ ἀπὸ τοῦ, Ἔσομαι μετὰ σοῦ, ἀλλὰ τοῦ ἐξαιρεῖσθαί σε, ἔχεις ὅπλον ἄμαχον, καὶ ἀκαταγώνιστον συμμαχίαν.

[00195]    Μὴ φοβηθῇς.

[00196]    Τίς γὰρ ἐπὶ τῆς πέτρας ^[64.752] ἑστὼς, ῥανίδα δέδοικεν ὑδάτων;

[00197]    τίς τὸν βασιλέα ἔχων ἑστῶτα μεθ' ἑαυτοῦ, φοβεῖται καὶ τρέμει;

[00198]    Καὶ ἐξέτεινε τὴν χεῖρα αὐτοῦ.

[00199]    Ταύτης τῆς αἰσθητῆς εἰκόνος ἐδέετο ὁ προφήτης, ἐπεὶ καὶ ὁ Χριστὸς τοῦτο ἐποίει·

[00200]    Ἐνεφύσησεν αὐτοῖς, καίτοι οὐκ ἐδεῖτο τοῦ ἐμφυσήματος·

[00201]    ἀλλ' ὑπὲρ πληροφορίας αἱ σωματικαὶ γίνονται εἰκόνες.

[00202]    Ἰδοὺ καθέστηκά σε σήμερον.

[00203]    Καὶ μὴν ἄνω ἔλεγεν, Πρὶν ἤ σε ἐξελθεῖν ἐκ μήτρας ἡγίακά σε.

[00204]    Πῶς οὖν ἐνταῦθα, σήμερον, λέγει;

[00205]    Ἐκεῖνο τῇ προγνώσει, τοῦτο τῇ ἐνεργείᾳ.

[00206]    Ἐκριζοῦν.

[00207]    Τοῦτο γεωργίας εἶδος ἄριστον, ὀρύσσειν τὰς ἀκάνθας.

[00208]    Ἃ μέλει προφητεύειν, συντόμως ἔφη.

[00209]    Ἐκριζοῦν, τὸ τῆς πόλεως ἐξιέναι·

[00210]    κατασκάπτειν, τουτέστι τοῦ ναοῦ τὴν καταστροφήν·

[00211]    καὶ ἀπολύειν, τοῦ πλήθους τὴν σφαγήν·

[00212]    καὶ καταλύειν, τῶν οἰκείων τὴν ἀπώλειαν·

[00213]    καὶ ἀνοικοδομεῖν, τὴν ἀνάκλησιν·

[00214]    καὶ μεταφυτεύειν, τὸ μετὰ τὴν ἐπάνοδον ἀσφαλῶς ἐπὶ τῆς γῆς κατοικεῖν.

[00215]    Καὶ ἐγένετο λόγος Κυρίου.

[00216]    Τοῦ Χρυσοστόμου, ἄλλ.

[00217]    Ὀλυμπιοδώρου.

[00218]    Ταῦτα ἐκ διαλείμματος, ὅταν εἴπῃ·

[00219]    Καὶ ἐγένετο λόγος Κυρίου πρός με λέγων·

[00220]    οὐ γὰρ ἐφεξῆς, ἀλλ' ἐδίδου συνιδεῖν τὰ λεγόμενα.

[00221]    Βακτηρίαν καρυΐνην.

[00222]    Τὸ γὰρ ξύλον τοῦτο στεῤῥὸν, καὶ βαρὺ, καὶ πληκτικόν.

[00223]    Τίνος ἕνεκεν ταῦτα ἔβλεπον;

[00224]    Ὅτι τὰ πράγματα καὶ αἱ ὄψεις ἐναργέστεραι ἦσαν, καὶ μᾶλλον ἔπληττον τὸν ἀκροατήν.

[00225]    Ἡ γὰρ ῥάβδος πληγῆς ἐστι σύμβολον.

[00226]    Προτρεψάμενος αὐτὸν ἐπὶ τὴν προφητείαν, καὶ διὰ τῆς ὀπτασίας μᾶλλον δυσωπεῖ.

[00227]    Τὸ δὲ καρυΐνην, ἀμυγδαλίνην τινὲς ἡρμήνευσαν.

[00228]    Ὁ δὲ Ἑβραῖος οὕτως ἔχει·

[00229]    Βακτηρίαν ἐγρηγορυῖαν ἐγὼ ὁρῶ.

[00230]    Ἡ γὰρ ἐγρήγορσις καὶ τὸ ἀμύγδαλον διὰ τῶν αὐτῶν ἐν τῷ Ἑβραϊκῷ προφέρεται ῥημάτων.

[00231]    Ἐπάγει γοῦν·

[00232]    Καὶ εἶπε Κυρίος πρός με, Καλῶς ἑώρακας·

[00233]    τουτέστιν, Οὐκ ἔτι αὐτοῖς μακροθυμῶ, ἀλλ' ἐπάγω τὴν ψῆφον.

[00234]    Ἔλαβε δὲ ἐκ μεταφορᾶς τῶν παρατηρούντων τοὺς ἁμαρτάνοντας, ἐπ' αὐτοφώρῳ αὐτοὺς εὑρισκόντων.

[00235]    Τινὲς καρυΐνην ἔφασαν, διὰ τὸ ἰσχυρὸν τῆς τιμωρίας, ἑωρᾶσθαι.

[00236]    Ὅτι μὲν οὖν τιμωρεῖται αὐτοὺς, ἐμήνυσε διὰ τούτων·

[00237]    τίνα δὲ τὸν τρόπον, ἐπάγει·

[00238]    ∆ιότι ἰδοὺ ἐγὼ ἐγρήγορα.

[00239]    Ἐπειδὴ καὶ ὁ ὕπνος ἐπὶ Θεοῦ, μακροθυμία τίς ἐστιν·

[00240]    Ἕως πότε ὑπνοῖς, Κύριε;

[00241]    τουτέστιν Ἤδη ὑπεξέρχομαι.

[00242]    Οὐ πείθω ῥήματι, τῇ ὄψει τῆς ῥάβδου πείσθητι.

[00243]    Οὐ λέγω, ἀλλὰ ποιῶ.

[00244]    Καὶ τὸ πρόσωπον αὐτοῦ.

[00245]    Τὸ πρόσωπον, τουτέστιν ἡ ἔκκαυσις γίνεται τοῦ λέβητος.

[00246]    Καλεῖ δὲ λέβητα τὴν Ἱερουσαλὴμ, ἔκκαυσιν δὲ τὴν συμφοράν·

[00247]    ἀπὸ βοῤῥᾶ δὲ, ἵνα μηνύσῃ τὴν τῶν Βαβυλωνίων ἔφοδον.

[00248]    ^[64.753] Τουτέστιν, ἐκεῖ ἑώρα, ἐκεῖ ἔβλεπεν, ἐκεῖ ἐτέτραπτο.

[00249]    Τὸν θόρυβον, τὴν ζέσιν, τὴν ὀδύνην, τὸν τηγανισμὸν διὰ τοῦ λέβητος δηλοῖ.

[00250]    Τοῦτο ἰατρεία μεγίστη, τὸ διαφυλάξαι τὸν κάμνοντα, φοβῆσαι, σωφρονίσαι, ἐπαγαγεῖν διὰ τῆς ὄψεως αὐτῆς, καὶ ἀνασχεῖν, καὶ δοῦναι μετανοίας καιρόν.

[00251]    Οὔτε γὰρ ἂν ἐπήγαγεν εὐθέως, ὥστε μὴ ἀνελεῖν τὸν ἐκ τῆς μετανοίας καρπόν·

[00252]    οὔτε ἀπέστη·

[00253]    ὥστε μὴ ἐκλῦσαι τὸν φόβον.

[00254]    Ὁρᾷς οὖν ἕκαστον μεμετρημένον, καὶ ἐξ ἐναντίων τὸ φάρμακον συγκείμενον, οἷόν ἐστι ἐπὶ τῶν ἰατρῶν.

[00255]    Τί γὰρ ἔδει μὴ ἐπαγαγεῖν;

[00256]    ἀλλὰ ῥᾳθυμότεροι ἐγένοντο ἄν.

[00257]    Ἀλλ' ἐπαγαγεῖν;

[00258]    ἀλλ' οὐδὲν ἂν ἐκέρδανον.

[00259]    ∆ιὸ καὶ ἀφίστησι, καὶ μηχανᾶται πιστὰ εἶναι διὰ τῆς ὄψεως, κατασείων τὴν διάνοιαν αὐτῶν, καὶ τὸ ἔμψυχον τοῦ λόγου δεικνύς.

[00260]    ∆ιότι ἰδοὺ ἐγὼ συγκαλῶ.

[00261]    Τῶν βασιλέων τὸν πόλεμον δηλοῖ ἐνταῦθα, τὸν τῶν Βαβυλωνίων.

[00262]    Οὐχ ἕνα βασιλέα, ἢ δεύτερον, ἀλλὰ πάντας.

[00263]    Ὅρα πῶς ἐφίστησιν αὐτοὺς τοὺς βασιλεῖς, ὡς οὐδὲ πολέμου καὶ μάχης οὔσης, ἀλλ' ὡς ἐπὶ προκειμένην ἡκόντων ἁρπαγὴν, ὡς ἐπὶ δούλους ἑτοίμους, ὡς ἐπὶ ἁλόντας καὶ χειρουμένους.

[00264]    ∆ύο ἐνταῦθα γίνεται·

[00265]    ὥστε μηδὲ τούτους νομίσαι, ἐκείνους εἶναι τοὺς ἰσχυροὺς, καὶ πείθοντας, ἴσ.

[00266]    ἀλλὰ πειθομένους ὅτι ὁ Θεὸς πάντα ἄγει καὶ φέρει·

[00267]    ἵνα uidetur leg.

[00268]    κἀκείνους ἵνα μὴ νομίσαντες, πάλιν αὐτόματον πόλεμον καὶ πολιορκίαν δηλοῦν, θήσωσι τοὺς θρόνους αὐτῶν οὐχ ὡς πολεμοῦντες, ἀλλ' ὡς ἀναπαυόμενοι.

[00269]    Καὶ λαλήσω πρὸς αὐτοὺς μετὰ κρίσεως.

[00270]    Μετὰ κρίσεώς μου διαλεχθήσομαι πρὸς αὐτοὺς, καὶ ἐλέγξας αὐτοὺς ἐπὶ τῇ παρανομίᾳ, οὕτως αὐτοὺς τιμωρήσομαι.

[00271]    Τοῖς ἔργοις τῶν χειρῶν αὐτῶν.

[00272]    Οὐδὲ λέγω ἕτερον, ἀλλ' ὅτι ἀλλότριον·

[00273]    καὶ οὐδὲ τοῦτο μόνον, ἀλλ' ὅτι προσεκύνησαν τοῖς ἔργοις τῶν χειρῶν.

[00274]    Οὐδὲν οὕτως ἀνάξιον Θεοῦ, ὡς τὸ γενέσθαι·

[00275]    μάλιστα μὲν καὶ τὸ γενέσθαι, πολλῷ δὲ πλέον τὸ παρὰ ἀνθρώπων.

[00276]    Καὶ σὺ περίζωσαι.

[00277]    Σύμπραξόν μοι, συνέργησόν μοι.

[00278]    Τί ἐστι τὸ περίζωσαι;

[00279]    καθάπερ γὰρ ἰατρὸς μαθητῇ ἐπιτάττων πρὸς ἔργον μέγα·

[00280]    οὐ γὰρ ψιλὰ ἦν ῥήματα, οὐδὲ ἅπαξ εἰπεῖν ἔδει, οὐδὲ βραχεῖ χρόνῳ, τουτέστιν, Ἀνδρεῖος γενοῦ·

[00281]    παράταξίς σοι, μάχη καὶ πόλεμος οὐχ ὁ τυχών.

[00282]    Καὶ ἀνάστηθι.

[00283]    Οὐχ ὅτι ἐκάθητο·

[00284]    πῶς γὰρ, τοιαῦτα ὁρῶν, καὶ τοιαῦτα ἀκούων;·

[00285]    ἀλλὰ, ∆ιέγειρον σαυτὸν, πρόσεχε τοῖς λεγομένοις, διπλῆς σοι δεῖ τῆς προσοχῆς, πρός τε τὰ παρ' ἐμοῦ λεγόμενα, πρός τε τὸ ἐκείνοις διαπορθμεῦσαι.

[00286]    Ἐνταῦθα μὲν νηπτικῶς, ἐκεῖ δὲ ἀνδρικῶς.

[00287]    Καὶ πολεμήσωσί σε.

[00288]    Ὥστε ἐξ ὧν πάσχεις, βλάπτειν μᾶλλον τοὺς ^[64.756] ποιοῦντας, ἢ αὐτόν σέ τι ὑπομένειν ἄτοπον.

[00289]    ΚΕΦΑΛ.

[00290]    Βʹ.

[00291]    Ἐμνήσθην ἐλέους νεότητός σου.

[00292]    Τὰς εὐεργεσίας αὐτῶν λέγει, οὐχὶ αὐτῶν ἐγκώμια.

[00293]    Ἐπειδὴ γὰρ εἶπε τὴν τιμωρίαν, ἵνα δείξῃ, ὅτι δικαίαν ταύτην ἐπάγει, λέγει ἅπαξ, καὶ δὶς, καὶ πολλάκις, Ἐμνήσθην ἐλέους νεότητός σου, τουτέστι τοῦ ἐλέους·

[00294]    οὗπερ ἀπεδειξάμην πρὸς σὲ νέαν οὖσαν ἐμνήσθην.

[00295]    Καθάπερ γὰρ ἡμεῖς περὶ τὰ παιδία μικρὰ ὄντα πολλὴν ἔχομεν φιλοστοργίαν, ὅτε οὔπω παροξύνουσιν ἡμᾶς·

[00296]    οὕτω καὶ ὁ Θεὸς ἐν ἀρχῇ, καὶ ἐν προοιμίοις ὅτε ἀπὸ τῆς αὐτοῦ χάριτος ἔσωσε μόνης αὐτοὺς, καὶ οὐκ ἀπῄτει τὰ παρ' ἑαυτῶν.

[00297]    Πλὴν ἔλεον ἐπιδείκνυται, ἄλλ' ὅμως εἰς λήθην αὐτὸν ἐποίησας ἐμπεσεῖν μετὰ ταῦτα.

[00298]    Τοῦ ἐξακολουθῆσαί σε τῷ ἁγίῳ Ἰσραήλ.

[00299]    Τουτέστιν, Ἐν τούτῳ ἔλεον ἐπεδειξάμην, ἐν τῷ ποιῆσαι ἐξακολουθῆσαί μοι, ἐν τῷ προηγεῖσθαί σου, ἐν τῷ ἀπιέναι καὶ προετοιμάζειν καταγώγια ἐν γῇ μὴ σπορίμῃ·

[00300]    οὐχ ἁπλῶς ἐν ἐρήμῳ, οὐχ ὑπὸ ἀνθρώπων καταλελειμμένῃ, ἀλλὰ μηδέποτε δεξαμένῃ καρπόν·

[00301]    ἐκεῖ ἠκολούθεις μοι.

[00302]    Ἅγιος Ἰσραὴλ τῷ Κυρίῳ.

[00303]    Τουτέστιν, Ἐκεῖ σου προηγούμην, καὶ οὐ τοῦτο μόνον, ἀλλὰ καὶ ἐν τῷ ἅγιόν σε ποιῆσαι, καὶ ἅγιον ἐμοί.

[00304]    Μέγα μὲν γὰρ καὶ ἅγιον εἶναι, ὅταν δὲ καὶ Θεοῦ ἅγιος εἶ, ἐννόησόν μοι.

[00305]    Ἐντεῦθεν ἡ ἀρχὴ τῶν λόγων τοῦ προφήτου τῶν πρὸς τὸν λαόν·

[00306]    ὡς γὰρ κρινόμενος πρὸς αὐτοὺς ἀπομιμνήσκει τῆς ἰδίας εὐεργεσίας πείθων τὸν προφήτην, ὡς οὐκ ἀδίκως ἐκφέρει κατ' αὐτῶν τὴν ψῆφον.

[00307]    Λέγει τοίνυν, ὅτι Ἄνωθεν πολλῆς τῆς παρ' ἐμοῦ κηδεμονίας ἀπήλαυσας.

[00308]    Νεότητα δὲ λέγει τὴν ἐν Αἰγύπτῳ διατριβὴν τοῦ λαοῦ, ὡς τότε ἐκλεγέντων παρὰ Θεοῦ.

[00309]    Τὸ δὲ, ἀγάπης τελειώσεώς σου, ἀντὶ τοῦ, Τελείως σε ἠγάπησα, πᾶσαν πρόνοιάν σοι νείμας·

[00310]    καὶ ἡ ἀπόδειξις ἀπὸ τοῦ ἐπαγομένου·

[00311]    Ἐν τῷ, φησὶν, ἐξακολουθῆσαί σε τῷ Ἁγίῳ Ἰσραήλ.

[00312]    Ἀντὶτοῦ·

[00313]    Ἡνίκα ἐδεήθης μου πάσχων πάνδεινα ἐν Αἰγύπτῳ, καὶ ἐξήγαγόν σε καὶ ἡγούμην ὑποδεικνὺς τὴν ὁδὸν ἐν τῇ ἐρήμῳ.

[00314]    Καὶ παρεῖχόν σοι ἄφθονον τῶν ἀναγκαίων τὴν χρείαν ἐν ἐρημίᾳ ἀτριβεῖ.

[00315]    Ἅγιος Ἰσραὴλ τῷ Κυρίῳ.

[00316]    Τουτέστιν, ἀφωρισμένος τῷ Θεῷ.

[00317]    Οὕτω γὰρ λέγει καὶ ὁ Μωσῆς·

[00318]    Ὅτε διεμέριζεν ὁ Ὕψιστος ἔθνη, ὡς διέσπειρεν υἱοὺς Ἀδὰμ, ἔστησεν ὅρια ἐθνῶν, κατὰ ἀριθμὸν ἀγγέλων Θεοῦ, καὶ ἐγενήθη μερὶς Κυρίου λαὸς αὐτοῦ Ἰακώβ.

[00319]    Ἀπαρχὴ γεννημάτων αὐτοῦ.

[00320]    Τουτέστι τῶν ἀνθρώπων ἁπάντων, τῆς οἰκουμένης ἁπάσης, καίτοι καὶ οἱ ἄλλοι αὐτοῦ.

[00321]    Ὅπερ οὖν λέγεται πρωτότοκος, οὐ διὰ τὸ πρῶτος γενέσθαι, οὐ διὰ φύσιν·

[00322]    ἐπὶ μὲν γὰρ τῶν ἄλλων ἡ πρωτοτοκία ποιεῖ τὴν ἀγάπην·

[00323]    ἐνταῦθα δὲ ἡ ἀγάπη ἐποίησε πρωτότοκον εἶναι.

[00324]    ^[64.757] Τουτέστιν ἡ ἀπαρχὴ τῷ Θεῷ οἰκεία, καὶ οὐ δύναται ἄλλως γενέσθαι.

[00325]    Οὕτω καὶ ὁ Ἰσραὴλ ἐκ πάντων τῶν ἐθνῶν γενόμενος.

[00326]    Πάντες οἱ ἐσθίοντες αὐτὸν πλημμελήσουσι κακὰ ἐπ' αὐτοῖς.

[00327]    Οὐ μικρὸν καὶ τοῦτο δῶρον τὸ ποιοῦν τοὺς ἐχθροὺς ἀπόλλυσθαι τοὺς αὐτοῦ.

[00328]    Ὡς γὰρ ἁμαρτάνει ὁ τῶν ἀπαρχῶν γευόμενος, οὕτως καὶ ὁ εἰς σὲ πλημμελῶν.

[00329]    ∆ιὰ τοῦτο πάλαι καὶ τὸν Φαραὼ ἐτιμωρησάμην, καὶ πάντας τοὺς ἐπανισταμένους·

[00330]    τὰ γὰρ παλαιὰ διηγεῖται.

[00331]    Τὸ δὲ, ἐσθίοντες, ἀντὶ τοῦ, φαγόντες, καὶ τὸ, πλημμελοῦσι, ἀντὶ τοῦ, ἐπλημμέλησαν.

[00332]    Ἀκούσατε λόγον Κυρίου, οἶκος Ἰακώβ.

[00333]    Ὁ θαῤῥῶν τοῖς ἑαυτοῦ δικαιώμασι, οὐ παραιτεῖται πολλοὺς εἶναι τοὺς ἀκροατάς.

[00334]    Ἀλλὰ καὶ σπουδάζει πανταχοῦ λαμπρὸν ἔχειν τὸ θέατρον, ὅπερ καὶ ὁ Θεὸς ποιεῖ, οὐκ ἀνθρώπους μόνον, ἀλλὰ καὶ τὰ ἄψυχα καλῶν, καὶ αἱρούμενος καὶ ἐπὶ τῶν ἔξω δικαστηρίων δικάζεσθαι.

[00335]    Ὁ βουλόμενος ἀκουέτω, διὰ τὸ περιφανὲς τῶν δικαίων·

[00336]    ὡς ὅγε ὑποπτεύων ἀεὶ παραιτεῖται τοὺς δικαστάς.

[00337]    Τί εὕροσαν οἱ πατέρες ὑμῶν ἐν ἐμοὶ πλημμέλημα;

[00338]    Τί λέγεις;

[00339]    μετὰ τοσαύτην ἀπειλὴν, μετὰ τοσαῦτον φόβον ἀπολογῇ;

[00340]    Ναὶ, φησί.

[00341]    Τοιοῦτος γὰρ ὁ ἐρῶν·

[00342]    οὐκ ἀνέχεται μέχρι πολλοῦ φορτικὰ φθέγγεσθαι πρὸς τὸν ἐρώμενον·

[00343]    ἀλλὰ βαρέα ἄλλ.

[00344]    ἀβαρέα καὶ ἐντρεπτικὰ αὐτοῦ, μᾶλλον ἀλγῶν ἐπὶ τοῖς ἐκείνου κακοῖς.

[00345]    Τί εὕροσαν οἱ πατέρες ὑμῶν ἐν ἐμοὶ πλημμέλημα;

[00346]    Τί τοῦτο;

[00347]    τοὺς πατέρας προσάγεις πρὸς τούτους ἔχων τὸν λόγον;

[00348]    ἵνα δείξῃ, ὅτι τούτους οὐ δι' ἐκείνους εὐεργέτησεν, ἀλλὰ δι' αὐτοὺς, ὃ μᾶλλον αὐτοὺς ὑπευθύνους ποιεῖ τῇ κολάσει.

[00349]    Ὅτι ἀπέστησαν μακρὰν ἀπ' ἐμοῦ, καὶ ἐπορεύθησαν ὀπίσω τῶν ματαίων.

[00350]    Ὁρᾷς τὴν κατηγορίαν;

[00351]    οὐχ ἁπλῶς ἀπέστησαν, ἀλλὰ μακράν·

[00352]    πολὺ γὰρ ὄντως μακρὰν, ἀπὸ τῆς θείας φύσεως ἐκείνης ἐπὶ λίθους ἐλθεῖν.

[00353]    Οὕτω μακρὰν ὁδὸν ἑκάτερα ταῦτα τὰ πράγματά ἄλλ.

[00354]    πέρατά ἐστιν.

[00355]    Καὶ ἐματαιώθησαν.

[00356]    Τουτέστιν·

[00357]    Οὐδὲν εὗρον, καὶ οὐδὲ οὕτως ἀνέστησαν, οὐδὲ μετενόησαν.

[00358]    Πολὺ μῖσος τὸν εὐεργετοῦντα ἀποστρέφεσθαι, καὶ τοὺς βλάπτοντας αἱρεῖσθαι.

[00359]    Καὶ οὐκ εἶπαν·

[00360]    Ποῦ ἐστι Κύριος;

[00361]    Οὐ μόνον οὐχ εὑρόντες εἶπον, καίτοι γε ὑπὸ τῆς τῶν πραγμάτων ἀνάγκης ὠθούμενοι·

[00362]    τὰ γὰρ ἀγαθὰ παρόντα μὲν καταφρονεῖσθαι εἴωθεν·

[00363]    ὅταν δὲ ἀποστῇ, τότε μάλιστα ἐπιζητεῖται.

[00364]    Ἐνταῦθα δὲ οὐχ οὕτως, καίτοι γε ἔχοντες ἱκανὰ μνημόσυνα τῆς εὐεργεσίας αὐτοῦ.

[00365]    Ὁ ἀναγαγὼν ἡμᾶς ἐκ γῆς Αἰγύπτου.

[00366]    Αὕτη δευτέρα εὐεργεσία, τὸ ὁδηγηθῆναι.

[00367]    Καὶ τίνος ἕνεκεν ἐκεῖθεν ἀνέφερεν;

[00368]    Ἵνα μὴ πάλιν τὴν Αἴγυπτον ζητήσωσι, τὸν πόλεμον ἰδόντες.

[00369]    Εἰ γὰρ μακρὰν αὐτοὺς περιέτρεψε, καὶ μνησθῆναι ἐκείνης ἔπεισε, πολλῷ μᾶλλον τότε νεαρῶν ὄντων

[00370]    ^[64.760] τῶν δεινῶν, καὶ τῆς ἀπαλλαγῆς, καὶ τῆς μνήμης αὐτοῖς μενούσης.

[00371]    Ταυτὸν γὰρ ἐποίει Θεὸς, οἷον ἂν εἴ τις καμάτῳ πολλῷ εἰς ὑγείαν τινὰ προαγαγὼν, καὶ μηχανῆς δέοιτο πρὸς τὸ πεῖσαι ἑλέσθαι τὰ συμφέροντα.

[00372]    Εἰρηνικῶς τὰς οἰκείας εὐεργεσίας, αὐτὸν ἐκεῖνον μάρτυρα τῶν λεγομένων παράγει.

[00373]    Ἀκολούθως δὲ πάντα λέγει τῷ ἀνωτέρῳ λεχθέντι.

[00374]    Καὶ εἰσήγαγον ὑμᾶς εἰς τὸν Κάρμηλον.

[00375]    Καὶ ταῦτα εὐεργεσία μεγίστη, τοὺς πτωχοὺς, τοὺς γυμνοὺς εἰς τὰ ἀλλότρια εἰσήγαγον ἀγαθὰ, οὐ ποιήσαντας οὐδὲ ἐνεργήσαντας.

[00376]    Ἀλλ' ἐπὶ τράπεζαν ἤγαγον ἕτοιμον.

[00377]    Οὐχὶ ὡδήγησα μόνον, ἀλλὰ καὶ λιμένα παρέσχον, καὶ τὴν ἀνάπαυσιν.

[00378]    Τί ταύτης τῆς φιλοφροσύνης ἴσον;

[00379]    ἀγαθὰ δὲ Καρμήλου, τὸν πλοῦτον λέγει τὸν πολύν.

[00380]    Ἀπὸ τοῦ τόπου τὴν γῆν τῆς ἐπαγγελίας λέγει.

[00381]    Ὁ δὲ Κάρμηλος ἦν πίονα γῆν ἔχων, καὶ γενναίους φέρων τοὺς καρπούς.

[00382]    Καὶ εἰσήλθετε καὶ ἐμιάνατε τὴν γῆν μου.

[00383]    Τούτοις ἠμείψασθε τὸν εὐεργέτην, ἀφ' ὧν εὖ ποιῆσαι ἔδει, ἀπὸ τούτων ὑβρίσατε·

[00384]    δι' ὧν εὖ ἐπάθετε, διὰ τούτων ἐκακοποιήσατε, καὶ τὴν χάριν αὐτὴν ἀνετρέψατε.

[00385]    Ὅρα πῶς οἰκειοῦται τὸν τόπον, ἵνα δείξῃ μείζω τὰ ἁμαρτήματα.

[00386]    Ἐγὼ μὲν ὑμᾶς ἐνταῦθα ἀνέπαυσα εἰσαγαγὼν, ὑμεῖς δὲ τοὐναντίον ἐποιήσατε.

[00387]    Οἱ ἱερεῖς οὐκ εἶπαν.

[00388]    Οὓς μάλιστα ἔδει καὶ ἑτέρων εἶναι καθηγητάς.

[00389]    Ὅρα ἀπὸ τῆς κεφαλῆς τὰ κακά.

[00390]    Τουτέστιν οἱ Γραμματεῖς, οἱ διδάσκαλοι οὐκ ᾔδεσάν με.

[00391]    Ἐνταῦθα τὸν βίον λέγει τὸν ἀκάθαρτον.

[00392]    Εἰ γὰρ μηδὲν ἐκείνων ἦν, εἰ γὰρ μὴ ἐξήγαγον ἐξ Αἰγύπτου, ἱερεῖς ἦσαν, ἔδει τὸν νόμον φιλοσοφεῖν;

[00393]    τιμηθέντας ἀρχῇ παρ' ἐμοῦ.

[00394]    Καὶ οἱ προφῆται.

[00395]    Τοὺς ψευδοπροφήτας φησὶν ἐνταῦθα.

[00396]    Οἱ ἱερεῖς οὐκ εἶπον περὶ τῶν τὰς λειτουργίας ἐκπληρούντων λέγει.

[00397]    Καὶ οἱ ἀντεχόμενοι·

[00398]    περὶ τοῦ ἀρχιερέως λέγει, ὃς καθηγεῖται τοῦ λαοῦ.

[00399]    ∆ιὰ τοῦτο ἔτι κριθήσομαι πρὸς ὑμᾶς.

[00400]    Καὶ μὴν οὐκ ἔδει κρίσεως, ἀλλ' ἀποφάσεως, ἀλλὰ καταδίκης.

[00401]    Ἢ τοῦτο βούλεται εἰπεῖν, ὅτι Οὐ πάντα εἶπον, ἀλλ' ἔχω καὶ ἕτερά τινα εἰπεῖν·

[00402]    ἔτι ἔχω κριθῆναι·

[00403]    ἢ ὅτι Ὑμεῖς με ἠναγκάσατε δικάσασθαι πρὸς ὑμᾶς.

[00404]    Καὶ πρὸς τοὺς υἱοὺς τῶν υἱῶν ὑμῶν κριθήσομαι.

[00405]    Οὐκοῦν τούτους οὐ κολάζεις;

[00406]    Ναὶ, φησί.

[00407]    Τὴν ὑπερβολὴν λέγει, ὅτι Καὶ ἔτι κρίνομαι, καὶ οὔπω ὄντων τῶν δικαιωμάτων, οὐ παραιτοῦμαι, καὶ πρὸς ὑμᾶς, καὶ πρὸς τοὺς υἱοὺς ὑμῶν κριθῆναι, καὶ λόγον δοῦναι ὑμῖν κἀκείνοις.

[00408]    Μὴ γὰρ δὴ νομίσητε ἀπὸ τῶν προτέρων ἐγκλημάτων ἐκείνους με καταδικάζειν, καὶ πρὸς ἐκείνους κρίνομαι, οὐ παραιτούμενος πρὸς πάντας κρίνεσθαι.

[00409]    Ἐπειδὴ ἔμελλον λέγειν ὡς Οὐδὲν πρὸς ἡμᾶς, εἰ οἱ πατέρες ἥμαρτον, οὐδὲ δίκαιον ὑπὲρ τῶν ἑτέρων πλημμελημάτων δίκην δοῦναι·

[00410]    βουλόμενος δεῖξαι, ὅτι ^[64.761] οὐκ ἐλάττους καὶ οὗτοι τῶν προγόνων, φησίν·

[00411]    Οὐ πρὸς ἐκείνους κριθήσομαι μόνον, ἀλλὰ καὶ πρὸς ὑμᾶς, καὶ οὐ πρὸς ὑμᾶς μόνον, ἀλλὰ καὶ πρὸς τοὺς ἐκγόνους·

[00412]    ἵνα τὸ μέγεθος τῆς αὐτοῦ φιλανθρωπίας παραστήσῃ, ὅτι ἐπὶ τοσοῦτον ἐνέγκας τοὺς ἁμαρτάνον·

[00413]    τὰς οὐκ ἔπεισε μεταβάλλεσθαι τὴν γνώμην.

[00414]    ∆ιέλθετε εἰς νήσους Χεττιείμ.

[00415]    Καὶ αὐτοὶ παραγίνεσθε, καὶ δι' ἄλλων μάθετε, οὐ κωλύω.

[00416]    Οὐδὲν εὐηργέτηκα, οὐδὲν πεποίηκα.

[00417]    Πατρικῶς ὑμῖν εἰμι Θεός.

[00418]    Μιμήσασθε τὰ ἔθνη, οἳ τοὺς αὑτῶν οὐκ ἀφιᾶσι, καὶ ποτὲ μὲν ὄνον, καὶ βοῦν, Εἶτα ὁ πρὸς αὐτοὺς ἔλεγχος ἀπὸ παραδείγματος·

[00419]    ὅτι ∆ιέλθετε εἰς νήσους Χεττιείμ.

[00420]    Ἱστορίαν τοιαύτην φησὶν ἐνταῦθα.

[00421]    Χεττιεὶμ, τινὲς ἔφασαν Κυπρίους, τινὲς δὲ Χίους·

[00422]    Κηδὰρ δὲ ὄνομα πόλεως Σαρακηνῶν.

[00423]    Φασὶ δὲ ἐν μὲν τῇ Χίῳ πολυομβρίας εἶναι·

[00424]    ἐπιλείπειν δὲ ὑετὸν Σαρακηνοῖς.

[00425]    Ὡς οὖν εὐφορούσης τῆς γῆς ἐκ τοῦ ὑετοῦ, νομίζοντες οἱ τὴν Κηδὰρ οἰκοῦντες, ὡς ὅτι περ κατὰ προστασίαν τοῦ αὐτόθι Θεοῦ ὁ ὑετὸς γίνεται, τὸν ἑαυτῶν θεὸν, κατὰ μέν τινας ἐκ χρυσίου κατεσκευασμένον, κατὰ δέ τινας καὶ ἀπὸ μαργαρίτου, ἀνεκόμισαν πρὸς τοὺς Χίους, ξύλινον ἔχοντας θεὸν ἢ ὀστράκινον, ὥς τινές φασιν ἀνταλλάξασθαι βουλόμενοι.

[00426]    Οἱ δὲ οὐ πρὸς τὸ πολύτιμον τῆς ὕλης ἀφορῶντες, ὅλως δὲ τιμῶντες τὸν ἑαυτῶν θεὸν, οὐκ ἠλλάξαντο.

[00427]    Τοῦτο οὖν φησιν, ὅτι Τὰ μὲν λοιπὰ ἔθνη, τοσοῦτον τὸ σέβας ἔχουσι εἰς τὸν οἰκεῖον θεὸν, ὥστε οὐδὲ τιμίας ὕλης ἀλλάξασθαι ἐλάττονα διδόντα·

[00428]    ὁ δὲ λαός μου τοσαύτης τῆς παρ' ἐμοῦ κηδεμονίας ἀπολαύσας καὶ δόξης τετυχηκὼς, ὥστε καὶ παρὰ πᾶσιν ᾄδεσθαι τὰ εἰς αὐτὸν γεγενημένα θαύματα, ἐν οὐδενὸς θέμενος μέρει, τὴν μεγαλουργίαν ἐπὶ τὴν τῶν εἰδώλων ἧκε θεραπείαν, καὶ ταῦτα κέρδος ἔχων οὐδέν.

[00429]    Εἰ ἀλλάξονται ἔθνη θεοὺς αὐτῶν.

[00430]    Ὅτι αὐτοὺς οὐκ ἀφιᾶσιν οὕτως εὐσυνειδήτως ἔχουσι πρὸς τὴν ἁμαρτίαν.

[00431]    Ὁρᾷς τὰ παραδείγματα καὶ ἐξ ἁμαρτημάτων γινόμενα;

[00432]    Τὸ τοῦτο γὰρ δεινὸν, ἀλλ' ὅμως ἐπειδὴ ἔλαχον, καὶ ἔχουσιν.

[00433]    Οὐ τοῦτο προτρέπων λέγει, ἀλλὰ καὶ τούτους ἐντρέψαι βουλόμενος.

[00434]    Οὐκ ἀποδεχόμενος αὐτοὺς οὐδὲ θαυμάζων.

[00435]    Μὴ γένοιτο.

[00436]    Ἐκεῖνοι καὶ ἐπὶ βλάβῃ παραμένουσι τοῖς οἰκείοις·

[00437]    ὑμεῖς δὲ ἐπὶ βλάβῃ μεταπηδᾶτε τοῦ οἰκείου ∆εσπότου.

[00438]    Ἐκεῖνοι κἂν δεινόν τι δεήσῃ, οὐκ ἂν ἕλοιντο ἀφεῖναι τοὺς αὑτῶν·

[00439]    ὑμεῖς δὲ ὠφελούμενοι, οὐκ ἂν ἕλοισθε παραμεῖναι.

[00440]    Ἐξέστη ὁ οὐρανὸς καὶ ἔφριξεν ἡ γῆ.

[00441]    Ἐπὶ γὰρ τῶν ἀτόπων καὶ τὰ ἄψυχα λέγομεν ἐξίστασθαι ὑπερβολικῶς·

[00442]    τοσαύτη ἡ κακία, ὡς μὴ ἀνθρώπους μόνον, ἀλλὰ καὶ αὐτὰ τὰ ἀναίσθητα ἐκπλῆξαι, πάντα ὑπερβαίνει λόγον, πᾶσαν διανοίας δύναμιν τὸ ἁμάρτημα.

[00443]    Λέγει Κύριος.

[00444]    Τοῦτο πανταχοῦ λέγει, ἵνα μὴ νομίζῃ τις, τοῦ προφήτου τὴν κατηγορίαν εἶναι.

[00445]    ^[64.764] Ὅτι δύο καὶ πονηρὰ ἐποίησεν ὁ λαός μου.

[00446]    Πάλιν ἑαυτοῦ καλεῖ λαὸν, ὑπὸ τοῦ πόθου ἔτι καὶ τοῦ φίλτρου·

[00447]    ἐλεοῦντός ἐστιν, οὐχὶ κατηγοροῦντος ταῦτα, ταλανίζοντος, οὐκ ἐπεμβαίνοντος.

[00448]    Ἐμὲ ἐγκατέλιπον πηγὴν ὕδατος ζωῆς.

[00449]    Οὐ λέγω διὰ φιλίαν, διὰ γοῦν τὴν ζωὴν τὴν αὐτῶν·

[00450]    πάντα γὰρ αὐτοῖς παρέσχον τὰ ἀγαθὰ, τὸ διειδὲς τῆς διδασκαλίας, καὶ τὸ καθαρὸν καὶ ἀθόλωτον, τὸ ἀένναον.

[00451]    Ὄντως γὰρ τοῦτό ἐστιν ὁ Θεὸς πηγὴ ζωῆς, πάντα ἀνέβλυζεν ἐνταῦθα τὰ ἀγαθὰ, ταύτην τὴν πηγὴν οὐκ αὐτοὶ ἐποίησαν, ἀλλ' αὐτόματος, ἥντινα ἀφέντες, τίνα εἵλοντο;

[00452]    Καὶ ὤρυξαν ἑαυτοῖς λάκκους συντετριμμένους.

[00453]    Οὐδὲ παρ' ἑτέρων λαβόντες δοῦναι, ἐρήμους, γυμνοὺς, καὶ κενοὺς ἀγαθῶν, ἐν δίψει εἵλοντο εἶναι διηνεκῶς, μάτην ἐπόνησαν·

[00454]    εἰκότως οὐδὲν ἔχουσιν οἴκοθεν ἀγαθὸν, ἀλλ' οὐδὲ παρ' ἑτέρου λαβόντες, οὐδ' ἂν ἐθέλωσι δύνανται, οὐδ' ἂν ἐπιχέῃ τις κατέχουσιν ἀγαθόν τι.

[00455]    Μὴ δοῦλός ἐστιν Ἰσραὴλ, ἢ οἰκογενής ἐστιν;

[00456]    Εἶπεν ὅτι οὐ δύνανται οἱ λάκκοι·

[00457]    λέγει λοιπὸν τὴν ἀπόδειξιν·

[00458]    πόθεν γὰρ ἄλλοθεν δοῦλοι γεγόνασιν, οὐχὶ ἀπὸ τούτων;

[00459]    Οὐκ ἔνι εἰπεῖν, ὅτι ῥήματά ἐστι ταῦτα, μονονουχὶ ἀπολογεῖται ὅτι αὐτοὶ ἑαυτοῖς αἴτιοι.

[00460]    Οὐ γὰρ δὴ ἐξ ἀρχῆς τοιοῦτος ἦν, ἀλλ' ἑαυτῷ τὴν δουλείαν ἐπεσπάσατο.

[00461]    Μὴ ὡς δούλου κατεφρόνουν;

[00462]    Οὐχ ὡς υἱοῦ προενόησα;

[00463]    Ἢ οἰκογενής ἐστιν Ἰακώβ;

[00464]    Ἢ οὐχὶ καὶ τὸνπροπάτορα διὰ τιμῆς ἤγαγον, ὥστε καὶ μετὰ θάνατον αὐτὸν τιμᾷν τῇ μνήμῃ;

[00465]    Τουτέστιν·

[00466]    Ἐγὼ μὲν ἄνωθεν ἐν υἱοῦ τάξει αὐτὸν ἐκτησάμην, αὐτὸς δὲ εὐκαταφρόνητον ἑαυτὸν πεποίηκεν·

[00467]    διὰ τοῦτο καὶ τοῖς ἐχθροῖς ὑποχείριος γέγονεν.

[00468]    Καὶ υἱοὶ Μέμφεως, καὶ Τάφνας ἔγνωσάν σε, καὶ κατέπαιζόν σου.

[00469]    Μονονουχὶ ἀποδυρομένου ἐστί·

[00470]    Πόθεν σοι ταῦτα γέγονεν;

[00471]    Ἀνακαλουμένου αὐτοὺς, Καὶ κατέπαιξάν σου.

[00472]    Ὃ μάλιστα τῶν συμφορῶν τοὺς ἀνθρώπους δάκνειν εἴωθεν, τὸ ἔγνωσάν σε, καθάπερ τινὶ κόρῃ εὐγενίδι ῥιφείσῃ, καὶ ἐμπαροινήσαντες κατέπαιξάν σου.

[00473]    Περὶ Αἰγυπτίων λέγει.

[00474]    Τινὲς δὲ τὸ, ἔγνωσαν, ποιμανοῦσιν, ἔφασαν, μεταφορᾷ χρησάμενοι, καὶ τὸ, κατέπαιξαν ἐπήγαγεν, ἵνα τῶν κακούντων τὴν κακίαν σημάνῃ.

[00475]    Οὐχὶ ταῦτα ἐποίησέ σοι, τὸ καταλιπεῖν ἐμέ;

[00476]    Ὁρᾷς ὅτι οὐκ ἐμοῦ ἕνεκεν ταῦτα λέγω, ἀλλὰ τῶν σῶν.

[00477]    Πόθεν γοῦν γὰρ ταῦτα γεγένηται;

[00478]    πόθεν ἔρημοι αἱ πόλεις;

[00479]    πόθεν οἱ λέοντες ἐπεισέβησαν;

[00480]    πόθεν ἐκεῖνοι κατέπαιξαν;

[00481]    Εἰ μὴ ἐμὲ ἐγκατέλιπες, τὸν διαγαγόντα σε ἐν τῇ ἐρήμῳ, καὶ παρασκευάσαντα ἀσινῆ παρελθεῖν.

[00482]    Καὶ νῦν τί σοι ἐν τῇ ὁδῷ Αἰγύπτου, τοῦ ποιεῖν ὕδωρ Γηρῶν;

[00483]    Τοῦτο πάντες ἐγκαλοῦσι, καὶ κατηγοροῦσι καθ' ὑμῶν, ὅτι παρέντες τὸν Θεὸν ἐγκαλεῖν εἰς συμμαχίαν, τοὺς ἐχθροὺς καὶ ἐπιβουλεύοντας αὐτοῖς ἐπε ^[64.765] σπῶντο, καὶ αὐτοὺς ἔσχον φίλους.

[00484]    Ζηλότυπός ἐστιν ὁ Θεὸς, καὶ ἀγανακτεῖ πλέον μάλιστα, ὅταν μὴ αὐτοῦ χρείαν ἔχωμεν, εἰς ἀνάγκην καθίστησιν, ὥστε χρείαν ἔχειν αὐτοῦ διὰ παντός·

[00485]    οὕτως ἡμῶν ἐρᾷ σφόδρα καὶ ἐπιθυμεῖ παρέχειν.

[00486]    Κἂν ἕτερος δῷ τὴν χάριν, ἀγανακτεῖ, καὶ δοθεῖσαν ἀνατρέπει, καὶ οὐκ ἀφίησιν εἰς ἔργον ἐλθεῖν.

[00487]    Οὐκ ἀνέχῃ τῶν ῥημάτων, ἀνέξῃ τῶν πραγμάτων.

[00488]    Μέμφεται αὐτοὺς, ὅτι ἐν κρείττοσιν ὄντες, τὰ ἐλάττονα ἐπιζητοῦσι·

[00489]    τὸ γὰρ Γηὼν, Σιὼρ ἔχει ὁ Ἑβραῖος, ὅπερ ἑρμηνεύεται διώρυξ.

[00490]    Ἐπειδὴ γὰρ καὶ ἐν τῷ νόμῳ ὁ μακάριος Μωϋσῆς παραθέσει τῆς πρὸς Αἰγυπτίους ἐπῄνεσε τὴν τῆς Παλαιστίνης γῆν, ὡς οὐκ ἀναμένουσαν συναγωγὴν ὕδατος ὥστε πολυχειρίᾳ τὴν γῆν ὡς κῆπον ἀρδεύειν, ἀλλ' ἄνωθεν μὲν ἐκ τοῦ οὐρανοῦ φέρεται τὸ ὕδωρ, οὐ διὰ χειρὸς ἀνθρωπίνης, τοῦ Θεοῦ δεικνύντος τὴν περὶ τὴν γῆν πρόνοιαν, ἐκείνων μέμνηται, ὀνειδίζων αὐτούς.

[00491]    Ταῦτα δέ φησιν, ὡς πολλάκις μὲν Αἰγυπτίων ἐπικαλεσαμένων, καὶ Ἀσσυρίων τὴν βοήθειαν, καὶ νῦν δὲ ὡς τοῦ Ἰωακεὶμ μεγάλα ἐπὶ τῷ Αἰγυπτίῳ φρονοῦντος, καὶ ὡς οὐδὲν πείσεται ὑπὸ τοῦ Βαβυλωνίου τῇ ἐκείνου συμμαχίᾳ, ἡνίκα ὑπὸ Σύρων ἐπολεμοῦντο, τοὺς Ἀσσυρίους εἰς συμμαχίαν ἐκάλεσαν.

[00492]    Ὅτε δὲ Ἀσσύριοι αὐτοῖς ἐπεστράτευσαν, πρὸς Αἰγυπτίους κατέφυγον.

[00493]    Γηὼν γὰρ τὸν Νεῖλον καλεῖ.

[00494]    Παιδεύσει σε ἡ ἀποστασία σου.

[00495]    Ἱκανὸν γὰρ εἰς παιδείαν τὸ ἔξω τοῦ Θεοῦ γενέσθαι.

[00496]    Λέγει Κύριος.

[00497]    Οὐκ ἐμὰ τὰ ῥήματα, οὐκ ἀνθρωπίνη ἡ ἀπόφασις·

[00498]    ἔτι Θεὸν αὐτῆς ἑαυτὸν καλεῖ.

[00499]    Καὶ οὐκ εὐδόκησα ἐπὶ σοί.

[00500]    Οὐδέποτε, τουτέστιν ἀνεπαυσάμην.

[00501]    Ὅτι ἀπ' αἰῶνος συνέτριψας τὸν ζυγόν σου.

[00502]    Οὐδὲ ἔλυσαν, ἀλλὰ συνέτριψαν.

[00503]    Εἶπας·

[00504]    Οὐ δουλεύσω σοι, ἀλλὰ πορεύσομαι ἐπὶ πάντα βουνόν·

[00505]    ἐκεῖ διαχυθήσομαι ἐν τῇ πορνείᾳ μου.

[00506]    Ὅρα ἀφανίζοντα ἄλλ.

[00507]    ἀφηνιάζοντα καὶ σκιρτῶντα.

[00508]    Ὅρα βουνοὺς καὶ ἄλση τοῦ Θεοῦ προτιμώμενα.

[00509]    Ὁρᾷς ὅτι οὐ τὸ φορτικὸν τῆς ἀρχῆς ἔφυγεν, ἀλλ' ἐξύβριζεν·

[00510]    οὐκ ἂν ᾖ ἴσ.

[00511]    εἰ τεταπεινωμένη καὶ κατειργασμένη, πορνεῦσαι ἐζήτησεν, ἀλλ', ἄνεσιν μόνην, καὶ οὐχ ἁπλῶς Πορνεύσω, ἀλλὰ ∆ιαχυθήσομαι.

[00512]    Ὥστε καὶ εἰ ζυγὸς ἦν καὶ δεσμὸς, εἰκότως ἀπέσφιγγε τὰ ἄτακτα κατέχων σκιρτήματα, καὶ οὐδ' εἰς ὡρισμένους τόπους, ἀλλὰ πανταχοῦ εἰς ἕκαστον χωρίον τῆς ἀσεβείας ἡ ὑπόθεσις.

[00513]    Ἐγὼ ἐφύτευσά σε ἄμπελον καρποφόρον, πᾶσαν ἀληθινήν.

[00514]    Μὴ γὰρ δὴ νομίσῃς πάλιν ἀπὸ κακίας αὐτὰ γενέσθαι φυσικῆς.

[00515]    Ἐπειδὴ γὰρ εἰκὸς ἦν ἀπορεῖν τινας καὶ λέγειν, τίνος ἕνεκεν ἐξ ἀρχῆς ἀπεπήδησε;

[00516]    λέγει·

[00517]    Οὐ παρὰ τὸν γεωργὸν, ἀλλὰ παρὰ τὴν ἄμπελον καρποφόρον, ἀληθινὴν, ταύτην τὴν γνησίαν.

[00518]    Ἐνταῦθα φυσικήν τινα δείκνυσιν ἀρετήν.

[00519]    Οὐκ ἔχεις ἐγκαλέσαι τῷ γεωργῷ.

[00520]    Σὺ ἐστράφης, οὐ ^[64.768] δὲ πολλοῦ πόνου ἐδεήθης πρὸς τὸ μεταβληθῆναι.

[00521]    Τοιοῦτον γὰρ κακία ῥᾴστη καὶ εὔκολος.

[00522]    Ἡ ἄμπελος ἡ ἀλλοτρία.

[00523]    Πῶς ἀλλοτρία;

[00524]    Ἔσῃ λοιπὸν ἀλλότριος·

[00525]    ἐμὴ γὰρ καὶ οὐκ ἐμή.

[00526]    Ὁρᾷς οὐκ ἀπὸ τῆς πλάσεως οἰκειουμένη οἰκειουμένους τῷ Θεῷ, ἀλλ' ἀπὸ τῶν ἔργων.

[00527]    Οὕτω καὶ ὅταν λέγῃ, Υἱοὶ ἀλλότριοι ἐψεύσαντό με, καὶ, Οὐκ οἶδα ὑμᾶς·

[00528]    οὐ δημιουργὸν ἕτερον ἐπεισάγει.

[00529]    Εἰ γὰρ αὐτὸς ἐφύτευσε, πῶς ἀλλοτρία;

[00530]    ἀλλὰ μετὰ τὸ στραφῆναι ἀλλοτρία.

[00531]    Ἐγὼ δὲ ἐφύτευσά σε.

[00532]    Τουτέστι, Πλείστην τὴν ἐπὶ σὲ ἐπιμέλειαν ἐποιησάμην.

[00533]    Ἐκβαλὼν ἐξ Αἰγύπτου, καὶ ἀλλοτρίαν σοι δοὺς γῆν, καὶ ἐκβαλὼν ἔθνη κατῴκησά σε, ἐφ' ᾧτε τῆς εὐσεβείας τὸν καρπὸν δοῦναι.

[00534]    Τὸ δὲ, πᾶσαν ἀληθινὴν, ἀντὶ τοῦ, ἐν ἀσφαλείᾳ σε κατῴκησα, ὅπερ λέγει καὶ ὁ Ἡσαΐας·

[00535]    Ἀμπελὼν ἐγενήθη τῷ ἠγαπημένῳ ἐν κέρατι ἐν τόπῳ πίονι.

[00536]    Οὐχ ἁπλῶς δὲ τὸ, πᾶσαν, τέθεικεν·

[00537]    ἀλλ' ἐπειδὴ ἦσαν ἐν αὐτοῖς εὐσεβεῖς ἄνδρες, οἵ τε προφῆται καὶ οἱ τούτοις ἑπόμενοι, ἀντὶ τοῦ, Πάντας ὑμᾶς ἐβουλόμην εἶναι τοιούτους, πάντων ἐπίσης ἐπεμελήθην.

[00538]    Καὶ ἐφύτευσα ἄμπελον Σωρήχ·

[00539]    τουτέστιν ἐκλεκτήν.

[00540]    Ὅπερ γὰρ ἐκεῖ λέγει ἐκλεκτὴν, ἐνταῦθα ἀληθινὴν ἐπὶ τῇ τῶν πατέρων ἐκλογῇ.

[00541]    Πῶς ἐστράφης εἰς πικρίαν, ἡ ἄμπελος ἡ ἀλλοτρία;

[00542]    Ὁ Ἑβραῖος, Ἐστράφης μοιεἰς σπέρμα ἀμπέλου ἀλλοτρίας.

[00543]    ἵνα εἴπῃ, Τὰ μὲν ἐμὰ νόμιμα παρεχάραξας, τοῖς δὲ τῶν ἐθνῶν ἔθεσιν ἐξηκολούθησας.

[00544]    Ὃ λέγει καὶ ὁ Μωυσῆς·

[00545]    Ἐκ γὰρ ἀμπέλου Σοδόμων ἡ ἄμπελος αὐτῶν, καὶ ἡ κληματὶς αὐτῶν ἐκ Γομόῤῥας.

[00546]    Ἡ σταφυλὴ αὐτῶν σταφυλὴ χολῆς, βότρυς πικρίας ὁ βότρυς αὐτῶν.

[00547]    Ὅθεν καὶ χολὴν τῷ ∆εσπότῃ προσήνεγκαν.

[00548]    Ἀλλ' ἐπειδὴ τὴν θείαν ἐξύβρισαν φυτουργίαν, καὶ εἰς πικρίαν ἐστράφησαν, καὶ ἀντὶ σταφυλῆς ἀκάνθας, ὁ ἐξ αὐτῶν κατὰ σάρκα Χριστὸς ἄμπελον ἀληθινὴν ἑαυτὸν ὀνομάζει λέγων·

[00549]    Ἐγώ εἰμι ἡ ἄμπελος ἡ ἀληθινή·

[00550]    τοὺς δὲ εἰς αὐτὸν πεπιστευκότας, κλήματα προσαγορεύει.

[00551]    Καὶ ἐὰν ἀποπλύνῃ ἐν νίτρῳ.

[00552]    Εἶτα ἵνα μὴ φυσικὴν εἶναι νομίσῃς αὐτὴν, Κεκηλίδωσαι ἐν ἀδικίαις σοῦ.

[00553]    Καὶ μὴν, καὶ εἰ ἐπίκτητός ἐστι, καὶ ἐπιγέγονε, καὶ ἐξ ἀδικιῶν ἐστι, δυνατὸν ἀποτρίψασθαι·

[00554]    καὶ γὰρ δυνατόν·

[00555]    εἰ γὰρ μὴ δυνατὸν, οὐκ ἂν εἶπεν·

[00556]    Τί σοὶ καὶ τῇ ὁδῷ Αἰγύπτου;

[00557]    Πῶς οὖν λέγει·

[00558]    Ἐὰν πληθύνῃς σεαυτῇ πόαν, κεκηλίδωσαι;

[00559]    Ὥσπερ λέγει·

[00560]    Εἰ ἀλλάξεται Αἰθίοψ τὸ δέρμα αὐτοῦ, καὶ πάρδαλις τὰ ποικίλματα αὐτῆς.

[00561]    Οὐδὲ γὰρ ἐκεῖ εἰς ἀδύνατον καθίστησι τὸ πρᾶγμα, καὶ τοιαῦτα ὑποδείγματα τοῦτο βούλονται, ἀλλὰ θυμοῦ τὰ ῥήματα.

[00562]    Οὐ τοῦτό φησιν, ὅτι Ἐὰν μετανοήσῃς, οὐ δέχομαί σε, ἀλλ' ὅτι ἡ δι' ὕδατος κάθαρσις οὐδὲν ὠφελεῖ, ἐπειδὴ ἐδόκουν καὶ οὕτω καθαίρεσθαι.

[00563]    Ἐκ μεταφορᾶς ἔλαβε τῶν δυσεκπλύτων ἐρίων, ἢ τῶν ἐπι ^[64.769] κεχρωσμένων σωμάτων, ὑπό τινος διαχυθείσης χολῆς, ἤ τινος τοιούτου.

[00564]    Τὸ μὲν γὰρ νίτρον, καὶ ἣν καλεῖ πόαν, τὸν εἰς τὴν ἐπιφάνειαν τοῦ σώματος ἀποπλύνειν ῥύπον οἶδεν·

[00565]    ἐπικεχρωσμένον μέντοι σῶμα, καὶ οἱονεὶ βεβαμμένον οὐκ ἰᾶται.

[00566]    Βούλεται γοῦν εἰπεῖν, ὅτι Οὐκ ἀπὸ τῶν σμηγμάτων δύνῃ τῶν ἁμαρτημάτων λαβεῖν τὴν ἄφεσιν.

[00567]    Γνησίας γὰρ τῆς περὶ τὸ καλὸν διαθέσεως δεῖ, καὶ τέλεον ἀποστραφῆναι τὸ κακόν.

[00568]    Ἵνα οὖν εἴπῃ·

[00569]    Οὐκ ἀπὸ τοῦ εἶναι ἐν τῇ γῇ, οὐδὲ ἀπὸ τοῦ θυσίας ἐπιτελεῖν, ἢ ἐν τῷ ναῷ εἰσιέναι, ἢ Σάββατον τηρεῖν, ἤ τι τοιοῦτον, λαμβάνεις τὴν ἄφεσιν, ἀλλ' ἀρετὴν μετελθὼν, καὶ ἔργων ἐπιδειξάμενος κατόρθωσιν.

[00570]    Πόαν δὲ λέγει, ὃ κατὰ τὴν Σύρων φωνὴν, ἀλάαν καλοῦσι·

[00571]    κατὰ δὲ τὴν Ἑβραίων, βορήθ·

[00572]    κατὰ δὲ τὴν Ἑλλήνων φωνὴν, δορύκνιον ὀνομάζουσι.

[00573]    Τὸ οὖν, κεκηλίδωσαι, οἱονεὶ, Βεβαμμένη εἶ τῇ κακίᾳ, καὶ τῇ περὶ τὴν ἀσέβειαν ἐπιμελείᾳ.

[00574]    Πῶς ἐρεῖς, Οὐκ ἐμιάνθην;

[00575]    Τί βούλει πάλιν;

[00576]    Οὐκ ὠργίσθης;

[00577]    οὐκ ἀπέῤῥιψας;

[00578]    οὐκ εἶπας ὅτι Κεκηλίδωσαι;

[00579]    Τί πάλιν ἐλέγχεις;

[00580]    Ὁρᾷς ἐραστοῦ ἠδικημένου ῥήματα;

[00581]    Πῶς ἐρεῖς, Οὐκ ἐμιάνθην;

[00582]    τὸ μέγιστον ἁμάρτημα, ἐπὶ τῶν ἔργων παραβαίνοντες, ἐπὶ τῶν λόγων ἀρνεῖσθε.

[00583]    Τὸ Πολυάνδριον τοῦτο ἦν, ὅπου τὰ σώματα τῶν παίδων ἐπὶ τοῦ Μανασσῆ κατωρύγη·

[00584]    τὰς γὰρ ὁδοὺς ἐνταῦθα τὰς πράξεις λέγει·

[00585]    ἕστηκε γὰρ ὁ τόπος βοῶν, οὐδὲ ἀρνῇ τὸν ἔλεγχον φανερὸν ὄντα.

[00586]    Μὴ γὰρ μακρὰν ἀπελθεῖν δεῖ;

[00587]    Καὶ ἵνα δείξῃ ὅτι οὐ τὴν γνώμην μετεβάλλοντο, ἐπάγει·

[00588]    Πῶς ἐρεῖς, Οὐκ ἐμιάνθην, τουτέστιν·

[00589]    Ἁμαρτάνουσα ἀρνῇ ὡς μηδὲν ποιήσασα.

[00590]    Ἴδε τὰς ὁδούς σου ἐν τῷ Πολυανδρίῳ καὶ γνῶθι τί ἐποίησας.

[00591]    Τουτέστιν, Ὅρα τὸν τόπον ὅπου ἡμάρτανες.

[00592]    Πολυάνδριον δὲ ὁ Ἑβραῖος οὐκ ἔχει, ἀλλ' ἴδε τὸν τόπον τοῦ Γαΐ·

[00593]    λέγει δὲ ἐν ᾧ πρὸς τὰς θυγατέρας τῶν Μαδιανιτῶν ἐκτραπέντες εἰς εἰδωλολατρείαν ἐξώκειλαν.

[00594]    Σκόπησον τοίνυν, φησὶ, τὰς ἄνωθέν σου παρανομίας·

[00595]    ἴσως δὲ Πολυάνδριον ἡρμήνευσαν, ἀπὸ τοῦ πλήθους τῶν αὐτόθι ἀναιρεθέντων.

[00596]    Ὀψὲ φωνὴ αὐτῆς ὠλόλυζε.

[00597]    Καθάπερ πρὸς γυναῖκα μεθύουσαν, καὶ οὐκ εἰδυῖαν ἅπερ ἔπραξεν, οὕτω διαλέγεται.

[00598]    Πανταχοῦ σπουδάζει μαθεῖν αὐτῆς τὰ ἁμαρτήματα·

[00599]    ὄντως γὰρ μεγάλης σοφίας δεόμεθα, πρὸς τὸ μαθεῖν ἡμῶν τὰ ἁμαρτήματα, ὄντως μεγάλων ὀφθαλμῶν.

[00600]    Τί τοῦ ∆αυῒδ συνετώτερον;

[00601]    καὶ οὐκ ἠδυνήθη συνιδεῖν τὴν ἁμαρτίαν, οὐκ ἠδυνήθη κατιδεῖν.

[00602]    Ἀλλ' ἐδεήθη προφήτου τοῦ δηλώσοντος αὐτήν.

[00603]    Οὐ γὰρ οὕτω πρὸς τὸ ἁμαρτεῖν σφοδρὸς ὁ διάβολος, ὡς πρὸς τὸ μὴ συνιδεῖν τὸ ἁμάρτημα, ἵνα ἐπιμένωμεν ἁμαρτάνοντες Τὰς ὁδοὺς αὐτῆς ἐπλάτυνεν ἐφ' ὕδατα ἐρήμου.

[00604]    Οὐδὲ ὡς ἁμαρτάνουσα, οὐδὲ ὡς κλέπτουσα, ἀλλὰ μετὰ ἀδείας, μετὰ πολλῆς πλησμονῆς.

[00605]    Ὕδατα ἐρήμου, τί φησι;

[00606]    τὴν ἀσέβειαν, τὴν εἰδωλολατρείαν.

[00607]    ^[64.772] Ἐν ἐπιθυμίαις ψυχῆς αὐτῆς ἐπνευματοφορεῖτο.

[00608]    Κατὰ δὲ τοὺς λοιποὺς, Εἵλκυσαν ἄνεμον·

[00609]    πνεῦμα γὰρ ἐπισπασάμενοι τὸ ἀκάθαρτον, ἐματαιώθησαν.

[00610]    Ἤγουν, ἅπερ ἀκούειν ἠβούλετο.

[00611]    Λέγειν οἱ ψευδοπροφῆται προσεποιοῦντο, ἢ ὅτι μαινομένης δίκην, ἐξ ἄλλης εἰς ἄλλην ἐπιθυμίαν μετέβαινεν.

[00612]    Ὕδατα ἀεὶ τὴν διδασκαλίαν καλεῖ τὴν ἑαυτοῦ πανταχοῦ, ἐκεῖνα δὲ τὰ ὕδατα τὴν διδασκαλίαν τῶν εἰδώλων, ἔνθα ἐκενοφωνεῖτο.

[00613]    Ὅρα οὐδαμοῦ ἐξ ἀνάγκης, πανταχοῦ ἐξ ὕβρεως ἐν ἐπιθυμίαις ψυχῆς αὐτῆς, ὅταν καὶ μετὰ ἐπιθυμίας τὰ κακὰ πράττῃ.

[00614]    Τίς ἐπιστρέψει αὐτήν, Ὁρᾷς καὶ τοῦτο πάλιν ἑτέρως λεγόμενον, καὶ ἑτέρως γινόμενον.

[00615]    Οὐκ ἀπεστράφη οὖν, καὶ μὴν καὶ σὺ ἐπέστρεψας αὐτὴν, καὶ οὐδὲ παρεδέδοτο.

[00616]    Ἀλλὰ τὸ μὴ συμβεβηκὸς εἶπεν, ἵνα οὕτω γοῦν ἐπιστραφῇ.

[00617]    Ἐν τῇ ταπεινώσει αὐτῆς εὑρήσουσιν αὐτόν.

[00618]    Τουτέστι, κατειργασμένην, δεδεμένην, παραδεδομένην.

[00619]    Ὀψὲ φωνὴν αὐτῆς ὠλόλυξεν.

[00620]    *Κατὰ τὸν Ἑβραῖον οὕτως ἔχει·

[00621]    Ὡς πρωτότοκον μοσχάριον σκιρτᾷ.

[00622]    Τὰς ὁδοὺς αὐτῆς ἐπλάτυνεν ἐφ' ὕδατα ἐρήμου.

[00623]    Ἵνα εἴπῃ·

[00624]    Τὰς πράξεις αὐτῆς ἐξέχεεν ὡς ὕδατα ἐπὶ τὰς ἐρήμους εἰδώλοις λατρεύουσα καὶ καταφρονοῦσα τοῦ ναοῦ.

[00625]    Κατὰ τὸν Ἑβραῖον οὕτω κεῖται·

[00626]    Ὡς δάμαλις δεδιδαγμένη ἐν πανερήμῳ ἅλλεσθαι.

[00627]    Ἐν ἐπιθυμίαις ψυχῆς αὐτῆς.

[00628]    Ἀκολούθως ὁ Ἑβραῖος ἔχει·

[00629]    Καὶ ἐν τῷ θελήματι τῆς ψυχῆς αὑτοῦ βαδίζειν πρὸς ἕκαστον κλίμα.

[00630]    Τίς ἐπιστρέψει αὐτόν;

[00631]    Ἀκολούθως κατὰ τὴν τῶν Ἑβραίων κεῖται, τουτέστιν, Ἐμοῦ ἀποφηναμένου κατ' αὐτῆς αἰχμαλωσίαν, τίς δύναται αὐτῇ βοηθῆσαι;

[00632]    Πάντες αὐτήν.

[00633]    Ὁ Ἑβραῖος·

[00634]    Ἐν τῷἀροτριᾷν εὑρήσουσιν αὐτήν·

[00635]    τουτέστιν, ἐν τῇ διαφθορᾷ αὐτῆς.

[00636]    Οὕτω μὲν οὖν κεῖται κατὰ τὴν τῶν Ἑβραίων ἔννοιαν·

[00637]    ὁ δὲ Ἑλληνικὸς τοιαύτην τινὰ ἔχει τῶν ῥημάτων διάνοιαν·

[00638]    Εὐάλωτος ἔσται, τῆς παρ' ἐμοῦ προνοίας οὐκ ἀξιουμένη.

[00639]    Ἀπόστρεψον τὸν πόδα σου ἀπὸ ὁδοῦ τραχείας·

[00640]    Πῶς πάλιν παραινεῖς;

[00641]    πῶς πάλιν συμβουλεύεις, εἰ κεκηλίδωται;

[00642]    Ὁδοὺς τραχείας τὰ εἴδωλα λέγει, καὶ δίψος δεικνὺς, ὅτι οὔτε ἡδονὴν τὸ πρᾶγμα ἔχει.

[00643]    Ποία γὰρ ἡδονὴ τὸ θύειν υἱοὺς καὶ θυγατέρας;

[00644]    Τί δὲ τούτων τραχύτερον τῶν ἐπιταγμάτων;

[00645]    ποία δὲ ἡδονὴ τὸ πορνεύεσθαι τὰς γυναῖκας αὐτῶν, καὶ μοιχᾶσθαι;

[00646]    Ποία δὲ ἡδονὴ τὰ μέλλοντα προακούειν, εἰκῆ, καὶ μάτην οὐδὲν ὠφελουμένους ἀπὸ τῆς προῤῥήσεως;

[00647]    Ποία δὲ ἡδονὴ τὸ κατατέμνεσθαι, καὶ αἱμάττειν τὰς χεῖρας;

[00648]    Ἢ ποία ἡδονὴ τὸ συγγίνεσθαι ἀλόγοις;

[00649]    οὐδὲν τραχύτερον τῆς ὁδοῦ ταύτης.

[00650]    Τίς οὐκ ἂν φύγῃ τραχεῖαν ὁδόν;

[00651]    Τίς οὐκ ἀποσταίη δίψους;

[00652]    Αὕτη δὲ οὔτε μετὰ παραίνεσιν τὴν ἀπὸ τῶν λόγων.

[00653]    Τί ἐστιν, ἀνδριοῦμαι;

[00654]    τῇ φιλονεικίᾳ ἐπιμενῶ.

[00655]    *Ὁρᾷς ὅτι τὸ ἄνω κείμενον, ὅτι Ἐὰν ἀποπλύνῃ ἐν νίτρῳ, καὶ πληθύνῃς σεαυτῇ πόαν, οὐκ ἀποστρεφομένων τὴν μετάνοιαν λέγει, ἀλλὰ γνησίαν τὴν ἐκ τῶν ἁμαρτημάτων ζητῶν ἐπιστροφήν.

[00656]    Ἐπειδὴ ^[64.773] τοίνυν ἔφη ἄνω·

[00657]    Τὰς ὁδοὺς αὐτῆς ἐπλάτυνεν ἐφ' ὕδατα ἐρήμου, παραινεῖ αὐτῇ νῦν, μὴ κάμνειν περὶ τὴν τῶν εἰδώλων θεραπείαν, τὰ ὄρη καταλαμβάνουσαν, μηδὲ ἐπιθυμεῖν ἐκείνων τῶν ματαίων.

[00658]    Τοῦτο γὰρ μηνύει, Τὸν φάρυγγά σου ἀπὸ δίψους.

[00659]    Κατὰ μέντοι τὸν Ἑβραῖον οὕτως ἔχει, Ἀπόστρεψοντὸν πόδα σου τοῦ περιπατεῖν ἀνυπόδετος, καὶ τὴν φωνήν σου ἀπὸ κλαυθμοῦ.

[00660]    Τουτέστι, Μεταβαλοῦ τὴν γνώμην, ὥστε μὴ αἰχμάλωτον γενέσθαι καὶ πενθεῖν ἐπὶ τοῖς καταλαβοῦσι κακοῖς, σώζεται δὲ ἐν ἑκατέρῳ ἡ ἔννοια ἡ αὐτή.

[00661]    Ὁ μὲν γὰρ τὰ ἀποβαίνοντα ἐκ τῆς ἀσεβείας ἔφη·

[00662]    Ὁ δὲ Ἑλληνικὸς τὴν αἰτίαν τῶν κακῶν.

[00663]    Ἡ δὲ εἶπεν·

[00664]    Ἀνδριοῦμαι.

[00665]    Οὐ βούλομαι, τουτέστιν, ἀρκῶ ἐμαυτῇ.

[00666]    Ὡς αἰσχύνη κλέπτου ὅταν ἁλῷ, οὕτως αἰσχυνθήσονται.

[00667]    *Τουτέστιν ὡς ἐπαυτοφώρῳ ληφθεὶς κλέπτης ἀρνήσασθαι οὐ δύναται, οὕτω καὶ οὗτοι τῶν συμφορῶν καταλαβουσῶν οὐκ ἂν ἀρνηθεῖεν τῶν εἰδώλων τὴν ἀσθένειαν, αἰσχυνόμενοι τῇ περὶ αὐτὰ θεραπείᾳ.

[00668]    Οὕτως αἰσχυνθήσονται οἱ υἱοὶ Ἰσραὴλ αὐτοὶ, καὶ οἱ βασιλεῖς αὐτῶν, καὶ οἱ ἄρχοντες, καὶ οἱ ἱερεῖς αὐτῶν, καὶ οἱ προφῆται αὐτῶν.

[00669]    Ἐπειδὴ πολλάκις τῶν τιμωριῶν τοῦτο μᾶλλον ἡμᾶς θορυβεῖ, καὶ τοῦτο τίθησιν, ὃ μετὰ τὸν ἐμπρησμὸν γέγονεν.

[00670]    Τῶν γὰρ ψευδοπροφητῶν ἀπατώντων αὐτοὺς εἰκῆ, καὶ φυσώντων τοὐναντίον ἐξέβη, καὶ ἐγένετο, καὶ γέγονεν αἰσχύνη μεγάλη, καὶ ᾐσχύνθησαν οἱ βασιλεῖς, ὡς οὐ δυνάμενοι προστῆναι, οἱ ἱερεῖς μὴ πειθαρχήσαντες τοῖς παρὰ Θεοῦ, οἱ προφῆται διὰ τοὺς μάντεις.

[00671]    Τῷ ξύλῳ εἶπαν·

[00672]    Ὅτι πατήρ μου εἶ σύ.

[00673]    Τί ταύτης χεῖρον τῆς ἀναισθησίας;

[00674]    Εἰ γὰρ μὴ Θεὸν ἐγκατέλιπον, τί ταύτης τῆς πηρώσεως χαλεπώτερον;

[00675]    Ἀλλὰ τῷ ξύλῳ οὐκ εἶπε, φησὶν, ἀλλὰ τῷ δαίμονι τῷ τὸ ξύλον κινοῦντι.

[00676]    Καὶ ἔστρεψαν ἐπ' ἐμὲ νῶτα.

[00677]    Χείρων ἁμαρτία αὕτη.

[00678]    Τίνα κατέλιπον;

[00679]    Πῶς ἀπεστράφησαν;

[00680]    Συνεχῶς αὐτῶν λέγει τὰ ἁμαρτήματα.

[00681]    Ὁρᾷς ὅσον ἀγαθὸν τὰ κακὰ, ὅταν τὸν Θεὸν ἐπιγινώσκειν ποιεῖ.

[00682]    Ὁρᾷς ὅτι παρὰ ῥᾳθυμίαν ἡ πλάνη;

[00683]    Ὁρᾷς ὅτι παρὰ ἄνοιαν;

[00684]    Ὁρᾷς, ὅτι παρὰ τὰ ἄλλα τὰ ἀνθρώπινα ἁμαρτήματα ἄλλ'.

[00685]    ἐλαττώματα.

[00686]    Ὅτι κατ' ἀριθμὸν τῶν πόλεών σου ἦσαν οἱ θεοί σου Ἰούδα.

[00687]    Πάλιν ὄνειδος, ὅταν ποιηταὶ τῶν θεῶν ὦσι.

[00688]    Οὐδὲ γὰρ ὅτι ἐλάχιστοί εἰσιν ἔχει εἰπεῖν, οὐδὲ γὰρ ὅτι μακράν.

[00689]    Κατὰ ἀριθμὸν γὰρ τῶν πόλεών σου ἦσαν οἱ θεοί σου Ἰούδα.

[00690]    Ἵνα τί λαλεῖτε πρός με·

[00691]    πάντες ὑμεῖς ἠσεβήσατε Οὐκ ἔστιν εἰπεῖν ὅτι οἱ μὲν, ναὶ, οἱ δὲ, οὔ.

[00692]    Ἵν' οἱ διαφεύγοντες τὴν πλάνην τοῖς ἄλλοις γένωνται παραμυθία.

[00693]    Ἄρα οὐδὲ καλεῖν τὸν Θεὸν ἄξιοί ἐσμεν ἀσεβοῦντες·

[00694]    οὐδὲ ἐν συμφοραῖς αὐτῷ εὔχεσθαι, ὅταν ἐν ἀδείᾳ αὐτὸν ἀγνοῶμεν, λέγει Κύριος·

[00695]    Μὴ γὰρ ἐγὼ λέγω;

[00696]    Ὁ ὑβρισθεὶς, ὁ τὰ πάντα εἰδώς.

[00697]    ^[64.776] Μάχαιρα κατέφαγε τοὺς προφήτας ὑμῶν.

[00698]    Τοὺς προφήτας.

[00699]    Ἀλλ' οὐκ ἔδει τὰ παιδία, ἀλλὰ τοὺς ἀπατῶντας, καὶ τοῦτο ἐποίησε, φησὶ, καὶ οὐχ ἁπλῶς, οὐδὲ κοινῷ θανάτῳ·

[00700]    ἵνα μή τις τῇ φύσει τοῦτο λογίσηται, ἀλλ' ἵνα μάθωσιν ὅτι ἀπὸ Θεοῦ γέγονεν ἡ ὀργή.

[00701]    *Οὔτε εὐεργετούμενοι, τὸν εὐεργέτην ἐπέγνωτε, οὔτε παιδευόμενοι τῆς ἀσεβείας ἀπέστητε.

[00702]    Ἐγὼ δὲ καὶ τοὺς αἰτίους τῆς πλάνης σφαγῇ παραδέδωκα.

[00703]    Μάχαιρα, γὰρ, φησὶ, κατέφαγε.

[00704]    Τοὺς μὲν γὰρ, Ἠλίας ὁ προφήτης, τοὺς δὲ Ἰηοῦ ὁ βασιλεὺς, τοὺς δὲ Ἰωσίας ὁ εὐσεβὴς βασιλεὺς σφαγῇ παραδέδωκεν.

[00705]    Μὴ ἔρημος ἐγενήθην τῷ Ἰσραήλ;

[00706]    Μὴ ἔρημος, τουτέστι μὴ ἄκαρπος.

[00707]    Εἰ γὰρ ἄκαρπος, ἀναχωρῆσαι αὐτοὺς ἐχρῆν.

[00708]    Οὐδὲ οὕτω μὲν οὖν, οὐ γὰρ μισθῷ δουλεύειν δεῖ τῷ Θεῷ.

[00709]    Μὴ ἐπιλήσεται νύμφη τὸν κόσμον αὐτῆς;

[00710]    Ὁ δὲ λαός μου.

[00711]    Ὅρα πάλιν ὑφειμένον τὸν λόγον.

[00712]    Ὃ μάλιστα ἐζήτουν ἄνθρωποι, τὴν δόξαν, οὐκ ἔστιν εἰπεῖν, ὅτι Ἀγαθῶν μὲν ἀπελαύομεν, ἐν ἀτιμίᾳ δὲ ἦμεν.

[00713]    Ὥσπερ τῇ νύμφῃ κόσμος, κἀγὼ τῷ λαῷ, ὥστε δύσκολον ἦν τὸ ἐπιλαθέσθαι.

[00714]    *Τουτέστι, τὰ πρὸς εὐκοσμίαν διώκουσιν ἄνθρωποι.

[00715]    Καὶ νύμφη μὲν ἀγαπᾷ τὸν κόσμον, ὡς ὡραϊζομένη ἐξ αὐτοῦ, παρθένος δὲ τῆς στηθοδεσμίδος ἀντέχεται, ὡς εὐπρέπειαν ἐχούσης·

[00716]    ὁ δὲ λαὸς, καὶ κόσμον, καὶ εὐπρέπειαν ἐσχηκὼς παρ' ἐμοῦ, καὶ δόξης οὐ τῆς τυχούσης ἀπολαύσας, κόσμον μὲν καὶ εὐπρέπειαν καλέσας τῶν νομίμων τὴν διάταξιν, καθ' ἣν νομίμως τῶν λοιπῶν ἄλλων φαίνονται ἐν διατάγμασιν ὄντες, πάσης μὲν πλεονεξίας καὶ κακίας ἀλλότριοι τυγχάνοντες, ἡμερότητα καὶ φιλανθρωπίαν παιδευόμενοι, δόξαν δὲ ὡς ἐκ τῆς τοῦ Θεοῦ βοηθείας πάντων ὑποκυπτόντων, καὶ θαυμαζόντων τὴν εἰς αὐτοὺς κηδεμονίαν τοῦ Θεοῦ, τοσούτων τοίνυν ἀπολαύσαντες παρ' ἐμοῦ, λήθην τῶν ἐμῶν εὐεργεσιῶν ἐποιοῦντο.

[00717]    Τί ἔτι καλὸν ἐπιτηδεύσεις ἐν ταῖς ὁδοῖς σου τοῦ ζητῆσαι ἀγάπησιν;

[00718]    *Τουτέστι, πόσα ποιήσασα δυνήσῃ ἐξαλεῖψαι τὰ ἁμαρτήματά σου, καὶ δεῖξαι αὐτὴν καθαρὰν, ὥστε τῆς παρ' ἐμοῦ ἀγάπης ἀξιωθῆναι.

[00719]    Οὐχ οὕτως, τουτέστιν, οὐδὲ πολλὰ ποιήσασα, δύνῃ ἐκπλῦναι τῶν ἁμαρτημάτων τὸ πλῆθος.

[00720]    Ἀλλὰ καὶ σὺ ἐπονηρεύσω τοῦ μιᾶναι τὰς ὁδούς σου.

[00721]    Τουτέστιν, σπουδὴν ἔθου ταύτην, ὥσπερ φιλονεικοῦσα καὶ ἐπιτηδεύουσα ἀκάθαρτος γενέσθαι, οὕτω πάντα πεποίηκας.

[00722]    Αὕτη τοίνυν σπουδὴν ἔσχε τοιαύτην, τί τοιοῦτον σὺ περὶ αὐτῆς;

[00723]    Καίτοι πάντα τὰ ἄλλα παραλιπὼν, ὅρα ποῖον τίθησιν, ἐν χερσί σου εὑρέθη αἵματα ψυχῶν ἀθώων.

[00724]    Οὐκ ἐν διορύγμασιν εὗρον αὐτούς.

[00725]    Τοῦτο καὶ Ἰεζεκιήλ φησι, Τοῦτο ὑπὲρ πᾶσαν τὴν πονηρίαν σου, ὅτι τοὺς υἱοὺς ἔθυον, καὶ τὴν φύ ^[64.777] σιν ἐξεπολέμωσαν πρὸς ἑαυτούς.

[00726]    Οὐδὲν οὐδέπω λέγω, ὅτι δαίμοσιν, ἀλλ' ὅτι μηδὲν ἔχοντες ἐγκαλεῖν, καὶ τὸ δεινὸν οὐδὲ λάθρα, οὐδὲ νόμῳ λῃστείας, ἀλλὰ τρόπῳ εὐσεβείας ἐδρᾶτο τὰ δεινὰ, ἐπὶ προσχήματι ἁγιαστείας μιαιφονίαι ἐτελοῦντο ἄλλ'.

[00727]    ἐτολμῶντο.

[00728]    Καὶ εἶπας ἀθῶός εἰμι.

[00729]    Τὸ ἀναίσχυντον τὸ περὶ τὰ ἁμαρτήματα, ὃ μάλιστα τοῦ Θεοῦ τὴν ὀργὴν ἐκκαίειν δύναται, τὸ μηδὲ ἐπιγινώσκειν τὰ ἑαυτῶν πλημμελήματα.

[00730]    Ἀλλὰ ἀποστραφήτω ὁ θυμὸς αὐτοῦ ἀπ' ἐμοῦ.

[00731]    Τί λέγεις, μάτην ὀργίζομαι ἢ εἰκῆ χαλεπαίνω;

[00732]    Οὐκοῦν ἀπολογοῦμαι ὑπὲρ ἐμαυτοῦ, ὅτι κατεφρόνησας σφόδρα.

[00733]    Ἰδοὺ ἐγὼ κρίνομαι πρὸς σὲ ἐν τῷ λέγειν σε·

[00734]    Οὐχ ἥμαρτον Ὡς εἰ μὴ τοῦτο προσέθηκας, οὐκ ἂν ἐκρίθην·

[00735]    Ὁρᾷς ὅτι τοῦτό ἐστι τὸ ποιοῦν με καταδικάζειν καταψηφιεῖν σε, καὶ καταφρονεῖν σου;

[00736]    σύ με κατέστησας εἰς τὴν ἀνάγκην ταύτην, σὺ τῆς δίκης αἴτιος γέγονας, σὺ τὴν κατηγορίαν ταύτην κρίνεις, ἵνα ἀπολογήσωμαι ὑπὲρ ἐμαυτοῦ τοὺς μακροὺς τούτους ἀποτείνεις ἀποτείνω λόγους, καὶ οὐκ εἶπε, Κατηγορῶ σου·

[00737]    ἀλλὰ, Κρίνομαι πρὸς σὲ, ἐμαυτοῦ προΐσταμαι, ἐμαυτῷ συνδικῶ, ὥστε οὐδ' ἂν ἐκρίθην, οὐ μόνον οὐκ ἂν κατηγόρησα, εἰ μὴ τοῦτο ἔλεγες, ἐπειδή με ὑπεύθυνον ἐγκλήματι βούλει ποιῆσαι.

[00738]    Ὅτι κατεφρόνησας τοῦ δευτερῶσαι τὰς ὁδούς σου.

[00739]    Οὐδὲ ἐπὶ τοῖς πρώτοις ἄλλ.

[00740]    προτέροις σε εὐθύνω νῦν ἁμαρτήμασι, τοῖς αὐτοῖς ἐπέθου πάλιν.

[00741]    Καὶ οὐδὲ τοῦτο ἔγκλημα ἂν ἐθέμην, εἰ μὴ πάλιν τοῖς αὐτοῖς ἐπεχείρεις, οὐκ ἐκ τοῦ νικᾶσθαι πάθεσι, ἀλλ' ἐκ τοῦ ῥᾳθυμεῖν.

[00742]    Ὁρᾷς ὅτι οὐ τοῦτό ἐστι τὸ παροξύνον τὸν Θεὸν τὸ ἁμαρτάνειν, ἀλλὰ τὸ τοῖς αὐτοῖς περιπίπτειν, καὶ καταφρονοῦντας μὴ ἐπιστρέφεσθαι, ἐπεὶ καὶ ἡμᾶς τοῦτο πάλιν παροξύνειν εἴωθε.

[00743]    Καὶ ἀπὸ Αἰγύπτου καταισχυνθήσῃ καθὼς κατῃσχύνθης Ἀσσούρ.

[00744]    Ἤτοι ἀγνωμονησάντων ἐκείνων, ἤτοι ἀσθενῶν ἀποδειχθέντων, καὶ τοῦ Πέρσου κρατήσαντος.

[00745]    Οὐ τῆς τῶν Αἰγυπτίων ἢ Ἀσσυρίων ἀγνωμοσύνης, ἀλλὰ τῆς τοῦ Θεοῦ ἐγκαταλείψεως τὸ πᾶν γέγονε, τουτέστι τὰ ἀγαθά σου τὴν προσδοκίαν σου ἀπώσατο.

[00746]    Ἡ ἐλπὶς αὐτῆς αὐτοῖς Αἰγύπτιοι ἦσαν·

[00747]    ἀπώσατο αὐτὴν ὁ Θεὸς, καὶ οὐκ εὐωδώθη.

[00748]    ∆ιατί;

[00749]    ὅτι οὐκ ἐπ' ἀσφάλειαν ἤλπισαν, Ἐπικατάρατος ἄνθρωπος ὁ ἐλπίζων ἐπ' ἄνθρωπον.

[00750]    Ὁρᾷς πῶς τὰ πάντα ποιεῖ εἰς ἀνάγκην καθιστὰς αὐτοὺς τοῦ ἐλπίσαι ἐπ' αὐτόν·

[00751]    οἱ δὲ οὐ προσεῖχον, οὐδὲ ἐπείσθησαν.

[00752]    Καὶ αἱ χεῖρές σου ἐπὶ τῆς κεφαλῆς σου.

[00753]    Οὗτος γὰρ τῶν πενθούντων ὁ τρόπος ἐστὶν, ὅταν ἀνήνυτα θρηνῶσιν.

[00754]    Ὥσπερ πάλαι φησὶ, τὸν Ἀσσύριον ἐπικαλεσάμενοι, ὡς Ἄχας φαίνεται πεποιηκὼς, τέλος ὑπ' αὐτοῦ τοῦ Ἀσσυρίου τὰ δεινὰ πάντα πεπόνθατε·

[00755]    οὐ γὰρ μόνον εἷλε τὰς δέκα φυλὰς, ἀλλὰ πολλὰς πόλεις τῆς Ἰουδαίας.

[00756]    Τὰ αὐτὰ, φησὶ, πείσῃ καὶ παρ' Αἰγυπ ^[64.780] τίων ἵνα εἴπῃ·

[00757]    Εἰς ἀνόητόν σοι ἔσται ἡ ἐλπὶς τῶν Αἰγυπτίων ἐν τῷ λέγειν σε, κατάλληλος γὰρ ἡ ἀναίδεια τῇ παρανομίᾳ.

[00758]    ΚΕΦΑΛ.

[00759]    Γʹ.

[00760]    Ἐὰν ἐξαποστείλῃ ἀνὴρ τὴν γυναῖκα αὐτοῦ.

[00761]    Τί βούλεται τὸ ὑπόδειγμα;

[00762]    Ἓν πρῶτον, καὶ μέγα, ὅτι Ὅπερ ἀνὴρ οὐκ ἀνέχεται, τοῦτο ἠνεσχόμην ἐγὼ, γιγνομένοις ὑμῖν ἀνδράσιν ἑτέροις, πάλιν ἐκάλουν, πάλιν ἐδεχόμην.

[00763]    Καίτοι ἐκεῖ τοῦ ἀνδρός ἐστιν ἡ ἀποστολὴ, αὐτοῦ μισοῦντος, ἐνταῦθα δὲ οὐχὶ τοῦ ἀνδρὸς, ἀλλὰ τῆς γυναικὸς, ὥστε οὐδὲ ἴσον τὸ ὑπόδειγμα·

[00764]    οὐ γὰρ αὐτὸς αὐτὴν ἐξαπέστειλεν, ἀλλ' αὐτὴ αὐτὸν ἐγκατέλιπεν.

[00765]    Καὶ σὺ ἐξεπόρνευσας ἐν ποιμέσι πολλοῖς ...

[00766]    λέγει Κύριος.

[00767]    Τὸ λέγει, Οὐ πρὸς τὸ ἄνω ἀναγνωστέον ἀλλὰ πρὸς τὸ κάτω, τουτέστι, λέγει Κύριος πρὸς ὑμᾶς.

[00768]    Τέθεικε δὲ τὸν παρὰ Μωσέως τεθέντα λόγον, ἐὰν ἡ μὴ καθ' ἡδονὴν οὖσα γυνὴ ἀπολυθείη τοῦ ἀνδρὸς, εἶτα γενήσεται ἑτέρῳ, καὶ μισηθεῖσα αὖθις κἀκείνου ἀναχωρήσει, μὴ ἐξεῖναι τῷ προτέρῳ λαμβάνειν αὐτήν.

[00769]    Οὗτος μὲν οὖν, φησὶν, ὁ νόμος ἐπὶ τῶν γεγραμμένων κεῖται·

[00770]    σὺ δὲ πολλάκις, φησὶν, ἀποπεμφθεῖσα παρ' ἐμοῦ διὰ τὰς παρανομίας, καὶ τοὺς ἀλλοτρίους ἐπιβοωμένη, τουτέστιν Ἀσσυρίους, καὶ Αἰγυπτίους·

[00771]    ποιμένας γὰρ ἀεὶ τοὺς βασιλεῖς λέγει, ἐν συμφοραῖς ἐξεταζομένη πάλαι πάλιν κατέφυγες ἐπ' ἐμὲ, καὶ παρεῖχον τὴν παρ' ἐμαυτοῦ ῥοπήν.

[00772]    Τινὲς δὲ, ὅτι ἀναισχύντως παρανομοῦντα παρανομοῦσα ἔρχῃ εἰς τὸν οἶκον τὸν ἐμὸν, οὐδὲ τὰς γυναῖκας μιμουμένη, αἳ αἰδοῦνται ὑποστρέψαι πρὸς τοὺς ἤδη τῶν ἀνδρῶν ἐξαποστείλαντας.

[00773]    Πᾶσα μὲν γυνὴ τοῦ ἀνδρὸς ἀφισταμένη, καὶ ἑτέρῳ συναπτομένη πρὸς τὸν ἄνδρα τὸν ἕτερον ἐπανελθεῖν οὐ δύναται, τοῦ νόμου τοῦτο κωλύοντος·

[00774]    ἐμὲ δὲ σὺ τὸν κατὰ νόμον σοι συναφθέντα καταλιποῦσα πολλοῖς συνήφθης δαίμοσιν ἀνοσίοις, εἶτα πάλιν αἴσθησιν δεχομένη τῆς βλάβης πρὸς ἐμὲ ἐπανῄεις, ἐγὼ δὲ οὐκ ἀπωθούμην, εἰ δὲ νομίζεις οὐχ ἁπλῶς με ταῦτα λέγειν, ἆρον τοὺς ὀφθαλμούς σου εἰς εὐθεῖαν, καὶ ἴδε ποῦ οὐχὶ ἐξεφύρης.

[00775]    Ἆρον τοὺς ὀφθαλμούς σου εἰς εὐθεῖαν, καὶ ἴδε.

[00776]    Ὅρα, αὐτὴν μάρτυρα καλεῖται οἰκείων ἁμαρτημάτων, αὐτὴν ποιεῖται κατήγορον·

[00777]    πάλιν ἐβόα, φησὶ, πᾶσα ὁδὸς κατηγορεῖ·

[00778]    ἴδε ποῦ οὐκ ἐξεφύρης, ὁρᾷς πῶς ποιεῖται σαφεστέρας τὰς ἀποδείξεις, καὶ τότε ἐπάγει τὴν δίκην;

[00779]    Ἐπὶ ταῖς ὁδοῖς ἐκάθισας.

[00780]    Ἐνταῦθα βούλεται δεῖξαι τὴν πολλὴν περὶ τὰ ἁμαρτήματα σπουδὴν, ὅτι μετὰ πολλῆς τῆς προθυμίας ταῦτα εἰργάζετο.

[00781]    Καὶ ἐμίανας τὴν γῆν ἐν ταῖς πορνείαις σου.

[00782]    Καὶ μὴν ἀπὸ ἁμαρτημάτων οὐκ ἄν ποτε μιανθείη ἡ γῆ, ἀλλ' ὥστε ἐπᾶραι τὸ πρᾶγμα, λέγει.

[00783]    Καὶ ἴδε ποῦ οὐχὶ ἐξεφύρης, ἐπὶ ταῖς ὁδοῖς ἐκάθισας.

[00784]    Ἀντὶ τοῦ ἐμιάνθης.

[00785]    Ἀλλ' ἠσέβεις μὲν καὶ τότε, ὅμως δὲ καθυπεκρίνου τὴν εἰς ἐμὲ τιμὴν τῇ εἰς τὸν ^[64.781] ναὸν ἀφίξει·

[00786]    νῦν δὲ εἰς ἀπέραντον ἐχώρησας βυθὸν κακῶν, πάντα τόπον ἐμπλήσασα τῆς παρανομίας σου.

[00787]    Ἐπὶ ταῖς ὁδοῖς ἐκάθισας αὐτῆς, ὡσεὶ κορώνη ἐρημουμένη, τουτέστιν ὡς μεμονωμένη κορώνη γέγονας παντὸς καλοῦ στερηθεῖσα·

[00788]    ὑπὸ πολλῶν τε ἐχθρῶν αἰχμάλωτος γενομένη, καὶ διαφόρῳ θανάτῳ ληϊζομένη, καὶ ἔτι ἀντείχου τῆς κακίας.

[00789]    Καὶ ἔσχες ποιμένας πολλοὺς, ὄψις πόρνης ἐγένετό σοι.

[00790]    Οὐκ ἐμὲ ἔβλαψας, ἀλλὰ σὺ ἐβλάβης, σὺ τὰ δεινὰ πέπονθας, ποιμένων γὰρ τὸ ποιμαίνειν ἐστὶν, οὐ τὸ ἐμποδίζειν.

[00791]    Τὸ δεινὸν τοῦτό ἐστιν, ὅτι οὐδὲ ἐπελάβετο τῶν οἰκείων ἁμαρτημάτων, οὔτε μετὰ ἐπιεικείας ἡμάρτανεν.

[00792]    Οὐχ ὡς οἶκόν με ἐκάλεσας καὶ πατέρα, καὶ ἀρχηγόν;

[00793]    Ἀπὸ τῶν σῶν, ἀπὸ τῆς σῆς περὶ ἐμὲ διαθέσεως, ταῦτα λέγω, ἅπερ ἐστὶ διαθέσεως ὀνόματα, πατὴρ, ἀνὴρ, οἶκος, ἀρχηγὸς παρθενίας.

[00794]    *Τουτέστιν, οὐ προσέσχες, ὅπως σε ᾠκειωσάμην ἐν τάξει σοι πατρὸς γενόμενος, καὶ ἀνδρὸς παρθένον ἀγομένου·

[00795]    οὐ ταύτας μοι τὰς τῆς οἰκειώσεως προσηγορίας ἐτίθεις.

[00796]    Μὴ διαμενεῖ εἰς τὸν αἰῶνα, κ.

[00797]    τ.

[00798]    λ.

[00799]    Τουτέστιν, ἡ πορνεία σου, καὶ τὸ ἀτιμωρητὶ ταῦτα ποιεῖν.

[00800]    Τουτέστι μὴ ἐπιμένουσα τοῖς κακοῖς, ἀτιμώρητος ἔσῃ, καὶ περιγενήσῃ τῶν πολεμίων ἐν εὐσεβείᾳ τυγχάνουσα.

[00801]    Ἰδοὺ ἐλάλησας.

[00802]    Ὁρᾷς αὐτὴν ἀπὸ μελέτης ποιοῦσαν, καὶ ἀπὸ σκέψεως.

[00803]    Καὶ εἶπε Κύριος πρός με ἐν ταῖς ἡμέραις Ἰωσίου τοῦ βασιλέως.

[00804]    Οὕτως εὐδόκιμος ἦν, οὕτως εὐσεβής·

[00805]    Οὐχ ἁπλῶς ὁ χρόνος προστίθεται, ἀλλὰ μεῖζον ἔγκλημα τοῖς Ἰουδαίοις·

[00806]    ὅτι οὐδὲ ἄρχοντα ἔχοντες ἐπιμελούμενον αὐτῶν βελτίους ἐγένοντο, ἐντυγχάνει τῷ προφήτῃ ὁ Θεὸς, ἐπεὶ καὶ ἡμεῖς δούλοις ἐντυγχάνομεν, ὅταν παρὰ τῶν ἐρωμένων καταφρονώμεθα.

[00807]    Ἴδες ἃ ἐποίησέ μοι ἡ κατοικία τοῦ Ἰσραήλ.

[00808]    Καὶ μὴν ἀπαθὲς τὸ Θεῖον ἀλλ' ὅμως ὡς ὑβρισμένος καὶ ἠδικημένος διαλέγεται.

[00809]    Ἡ κατοικία τοῦ Ἰσραὴλ οὐχ εἷς, οὐ δεύτερος, ἀλλὰ πᾶν τὸ πλῆθος, καὶ μὴν οὗτος οὐκ εἶδεν, ἐκεῖνα γὰρ πρὸ αὐτοῦ ἦσαν, ἀλλὰ τοῦτό ἐστιν ἀντὶ τοῦ, Ἔμαθες.

[00810]    *∆ίκαιος γέγονεν ὁ Ἰωσίας, καὶ πολλὴν σπουδὴν περὶ τὴν θεραπείαν τοῦ Θεοῦ ἐποιήσατο, ὥστε καὶ τὸν λαὸν αὐτῷ ὑπηρετεῖσθαι·

[00811]    ἀλλ' ἐπειδή τινες ἦσαν, οὐ γνησίως μετιόντες τὴν εὐσέβειαν, ἐλέγχει αὐτοὺς ὁ προφήτης διὰ τούτων τῶν ῥημάτων, καὶ τῇ παραθέσει τῶν δέκα φυλῶν παρανόμους τούτους δείκνυσιν, ἐπειδὴ ἀπῆσαν ἐκεῖνοι·

[00812]    ἐδούλευον γὰρ ἐν Βαβυλῶνι.

[00813]    Καὶ εἶπα, μετὰ τὸ πορνεῦσαι αὐτὴν ταῦτα πάντα·

[00814]    Πρός με ἀνάστρεψον.

[00815]    Καὶ οὐκ ἀνέστρεψε.

[00816]    Τὸν προφήτην διδάσκει τῆς τιμωρίας τὸ δίκαιον, ^[64.784] Ἐπορεύθη ἐπὶ πᾶν ὄρος ὑψηλόν.

[00817]    Εἶτα τὴν οἰκείαν ἀγαθότητα, καὶ φιλανθρωπίαν δείκνυσιν, Καὶ εἶπα μετὰ τὸ πορνεῦσαι.

[00818]    Ἑκοῦσα τοίνυν τὸν ὄλεθρον ἐπεσπάσατο, μήτε ἀρχῆθεν τὴν κατὰ νόμον πολιτείαν ἀσπασαμένη, καὶ μετὰ τὴν ἀσέβειαν ἐπιστρέψαι μὴ βουληθεῖσα, ἐντεῦθεν αὔξει τῆς Ἰούδα φυλῆς τὴν κατηγορίαν.

[00819]    Καὶ εἶδε τὴν ἀσυνθεσίαν.

[00820]    Θεασαμένη, φησὶ, καὶ τὴν πονηρίαν τῆς ἀδελφῆς αὐτῆς, καὶ τὴν διὰ ταύτην ἐπενεχθεῖσαν αὐτῇ τιμωρίαν, οὐκ ἔφυγε τῆς πονηρίας τὴν μίμησιν, ἀλλὰ τοῖς ἐκείνης ἠκολούθησεν ἴχνεσιν.

[00821]    Καὶ ἐγένετο εἰς οὐθὲν ἡ πορνεία αὐτῆς.

[00822]    Οὐδὲν, φησὶ, παράνομον ποιεῖν ὑπελάμβανε, πορνείαν δὲ τὴν εἰδωλολατρείαν καλεῖ·

[00823]    καταλιπόντες γὰρ τὸν Θεὸν, ὃς νυμφίος αὐτῶν ὠνομάζετο, τοῖς εἰδώλοις ἐλάτρευον, καὶ ἐφονοκτόνουν τὴν γῆν θύοντες τὰ τέκνα αὐτῶν τοῖς δαίμοσι.

[00824]    Καὶ ἐμοίχευσε τὸ ξύλον καὶ τὸν λίθον.

[00825]    Σαφῆ τὴν τῆς πορνείας κατηγορίαν εἰργάσατο.

[00826]    Καὶ ἐν πᾶσι τούτοις οὐκ ἀπεστράφη, ἀλλ' ἐπὶ ψεύδει.

[00827]    Ἐπειδὴ γὰρ τότε ἔδοξαν εἶναι βελτίους, διὰ τοῦτο φησὶν, ὅτι ἐπεστράφησαν μὲν ἐπὶ ψεύδει·

[00828]    ψεῦδος γὰρ ἦν τοῦτο.

[00829]    Καὶ εἶπε Κύριος πρός με·

[00830]    Ἐδικαίωσε τὴν ψυχὴν αὐτοῦ Ἰσραὴλ ἀπὸ τῆς ἀσυνθέτου Ἰούδα.

[00831]    Οὐχ ὡς δικαιωθέντας τοὺς υἱοὺς Ἰσραὴλ ἐπαινεῖ, ἀλλ' ὡς ἔλαττον ἁμαρτάνοντας, καὶ πρώτους·

[00832]    τούτους δὲ κακίζει ὅτι οὐ βελτίους ἐγένοντο ἐκ τούτου τοῦ σωφρονισμοῦ.

[00833]    Εἶτα διὰ πλειόνων διδάσκει, ὅτι οὐκ ἐβδελύξατο τῆς ἀδελφῆς τὴν ἀσέβειαν, τὴν πανωλεθρίαν θεασαμένη, καὶ ὅτι μᾶλλον ἔχουσί τινα συγγνώμην αἱ δέκα φυλαὶ, ἤπερ ἡ τοῦ Ἰούδα φυλὴ, ἐπειδὴ τὰς συμφορὰς ἐκείνων ἑωρακυῖα, τὰ ἕτερα αἴτια τῶν συμφορῶν διετέλεσε δρῶσα.

[00834]    Οὗ δὴ χάριν ἐκείνοις προθεσπίσαι ὁ προφήτης παρακελεύεται.

[00835]    Πορεύου, καὶ ἀνάγνωθι τοὺς λόγους τούτους πρὸς βοῤῥᾶν.

[00836]    Τί ποτε τοῦτό ἐστιν;

[00837]    Ἆρα πρὸς τὰ βόρεια μέρη τῆς πόλεως;

[00838]    καὶ τί τοῦτο βούλεται;

[00839]    τί δὲ τοῖς μὴ παροῦσι διαλέγεται Ἰσραηλίταις;

[00840]    ἢ τοῦτο ποιεῖ πρὸς τὰ βόρεια μέρη τῆς πόλεως, ὥσπερ τούτους παροξύνων, καὶ κνίζων·

[00841]    τὸ γὰρ πᾶν διὰ τούτους, ἐπεὶ καὶ ἡμεῖς καὶ τοὺς τελευτῶντας μακαρίζομεν τοὺς ζῶντας ποιοῦντες βελτίους, καὶ ὑμνοῦμεν κνίζοντες, καὶ ἀπόντας ἐπαινοῦμεν.

[00842]    Οὕτω καὶ ὁ Θεὸς, φησὶ, κελεύει πεμφθῆναι τοὺς λόγους, ὥστε καὶ τούτους βελτίους γενέσθαι κἀκείνους, ὥσπερ ὁ Παῦλός φησιν·

[00843]    Εἴ πως παραζηλώσω μου τὴν σάρκα, καὶ σώσω τινὰς ἐξ αὐτῶν.

[00844]    Οὕτω καὶ ὁ Θεὸς τούτους διεγείρει, ἐκείνους ἐπαινῶν.

[00845]    Ἐπειδὴ γὰρ χείρους ὑμῶν οὗτοί εἰσι λοιπὸν, ὑμῖν διαλέγομαι.

[00846]    Οὐ γὰρ δὴ ἱστορεῖται ὁ προφήτης οὗτος ἀπελθὼν εἰς Περσίδα, οὐδὲ πέμψαι κελεύει.

[00847]    Πορεύου γὰρ, φησὶν, καὶ ἀνάγνωθι τοὺς λόγους.

[00848]    Ἀμέτρητος ἡ τοῦ ∆εσπότου φιλανθρωπία, μετὰ γὰρ ^[64.785] τὴν πολλὴν παρανομίαν μόνην ἐπιζητεῖ μεταμέλειαν, διδάσκει δὲ ταύτης τὸν τρόπον.

[00849]    Ἀποστράφηθι πρός με, ἡ κατοικία Ἰσραήλ.

[00850]    Τοῦτο ζητεῖ μόνον ὁ Θεὸς, ἵνα κἂν ἐπιγνῶμεν ὑμῶν τὰ ἁμαρτήματα·

[00851]    τί μέγα ἀπαιτεῖ;

[00852]    ὑπὲρ ἡμῶν αὐτῶν, ἵνα γνῶμεν ὅτι ἀφίεται, ὅτι φιλάνθρωπός ἐστιν.

[00853]    Πλὴν γνῶθι μὲν ἀδικίαν σου, ὅτι εἰς Κύριον, κ.

[00854]    τ.

[00855]    λ.

[00856]    Ὅρα τὸ ἀκάθεκτον, ἐξέχεας, οὐδὲ ἁπλῶς·

[00857]    Ἡ γὰρ κώμη προέτρεπεν εἰς ἀσέβειαν.

[00858]    Οὐκ ἔνι εἰπεῖν οὐδὲ τοῦτο, ἔδει διακρῖναι, τίνι κεχρῆσθαι ἐχρῆν.

[00859]    Πᾶν ξύλον εἰς ἀσέβειαν προὔκειτο.

[00860]    Εἰς δὲ ἀλλοτρίους, τοὺς δαίμονας, φησί.

[00861]    Καὶ οὐκ ἔνι εἰπεῖν, ὅτι οὐ παρῄνουν, οὐδὲ συνεβούλευον, ἀλλ' ἐμοῦ παραινοῦντος ταῦτα ἐποίησας, τῆς δὲ φωνῆς μου οὐκ ἤκουσας, ἀλλὰ τοῖς ἀφωνοτάτοις προσέσχες.

[00862]    Ἀρχὴ γὰρ ὑγείας, αἴσθησις ἀῤῥωστίας, καὶ ἐξέχεας τὰς ὁδούς σου.

[00863]    Τὸν Θεὸν, καὶ Κύριον, καὶ ποιητὴν, καὶ εὐεργέτην καταλιποῦσα ἀλλοτρίοις συνήφθης.

[00864]    Τίνες δὲ οὗτοι;

[00865]    ὑποκάτω παντὸς ξύλου ἀλσώδους, ἔδειξε τῆς πλάνης τὸ ἀκερδὲς, ἄκαρπα γὰρ τὰ θεοποιηθέντα φυτά.

[00866]    Τῆς δὲ φωνῆς μου οὐχ ὑπήκουσας, νομοθετῶν γὰρ εἶπεν·

[00867]    Οὐκ ἔσονταί σοι θεοὶ ἕτεροι πλὴν ἐμοῦ.

[00868]    Ἐπιστράφητε υἱοὶ ἀφεστηκότες, λέγει Κύριος, διότι ἐγὼ κατακυριεύσω ὑμῶν.

[00869]    Ὅρα μετὰ τὴν κατηγορίαν πάλιν παραίνεσιν, καὶ συμβουλὴν, εἰ τοίνυν ἀφεστηκότες εἰσὶ, τί καλεῖς;

[00870]    ∆ιότι ἐγὼ κατακυριεύσω ὑμῶν, ὥσπερ ἀνάγκην τῆς ἐπιστροφῆς, φησίν.

[00871]    Ὥσπερ ἂν εἴ τις πρὸς οἰκέτην λέγει, Ἐμοὶ δουλεῦσαι ἔχεις, τίνος ἕνεκεν ἀπεπήδησας, τὴν κατοίκησιν κυρίαν λέγει.

[00872]    Καὶ λήψομαι ὑμᾶς ἕνα ἐκ πόλεως, καὶ δύο ἐκ πατριᾶς.

[00873]    Ἔλαττον τὸ σωζόμενον, τοῦτο καὶ ἐν τῇ μελλούσῃ γίνεται κρίσει, ἐλάχιστοι οἱ σωζόμενοι.

[00874]    Ἐγὼ κατακυριεύσω ὑμῶν.

[00875]    *Τουτέστι, Κύριος ὢν πάντων, καὶ τοὺς ἤδη ὑπὸ τῶν πολεμίων ληφθέντας δυνήσομαι ἀναγαγεῖν οὐδένα ὑπολιπόμενος.

[00876]    Καὶ δώσω ὑμῖν ποιμένας κατὰ τὴν καρδίαν μου.

[00877]    Αὕτη ὄντως εὐεργεσία τὸ, ποιμένων τυγχάνειν ἀγαθῶν, ὥσπερ οὖν καὶ τοὐναντίον τιμωρία μεγίστη, πολλῆς γὰρ δεῖται ἐπιστήμης ὁ ποιμήν·

[00878]    εἰ γὰρ ὁ σωματικὸς ποιμὴν πάντα ἂν ἐπέσχε, πολλῷ μᾶλλον ὁ πνευματικὸς, ὄντως ἀνδρείας χρείας πολλῷ μᾶλλον, ἢ ἐκείνῳ, ἵνα θῇ τὴν ψυχὴν αὐτοῦ ὑπὲρ τῶν προβάτων.

[00879]    Καὶ ἔσται, ἐὰν πληθυνθῆτε.

[00880]    Ἐπειδὴ γὰρ αὐτοὺς ἐλύπει τὸ, ἕνα ἐκ πόλεως, καὶ δύο ἐκ πατριᾶς, ἐπήγαγεν, Ὅτι πληθύνεσθε.

[00881]    Μείζονα ἔχει τὴν ἡδονὴν, μετὰ τὸ ἐπανελθόντες ἐπανελθεῖν πολλοὺς οἴκοι γενέσθαι, ἢ ἐξ ἀρχῆς μετὰ πλήθους ἐπανελθεῖν.

[00882]    ^[64.788] Ἐν ταῖς ἡμέραις ἐκείναις οὐκ ἐροῦσιν ἔτι.

[00883]    Ἀσαφὲς εἶναί μοι τοῦτο δοκεῖ.

[00884]    Τινὲς μέν φασιν, ὅτι οὐκ ἔσται φοβερὰ, τινὲς δὲ λέγουσιν ὅτι οὐ δεηθήσονται τοῦ νόμου, ὥσπερ ὅταν λέγῃ, Καρδίαν καινὴν, καὶ ἐπαρῶ τὴν καρδίαν τὴν λιθίνην, τουτέστι, τὸ πνεῦμα ὑμῖν ἔσται, ἀντὶ πάντων αὐτὸ διδάξει, καὶ καθοδηγήσει ἡμᾶς, οὐδὲ ὀνομασθήσεται.

[00885]    *Οὐκ ἀναβήσεται, τουτέστιν ἡ κιβωτός.

[00886]    Οὐδὲ ὀνομασθήσεται ἐν αὐτῇ, τουτέστιν ὁ νόμος.

[00887]    Οὐδὲ ἐπισκεφθήσεται ἔτι, τουτέστιν οὐδὲ βασταχθήσεται.

[00888]    Καὶ οὐ ποιηθήσεται ἔτι, τουτέστιν, ὡς ἤδη πρότερον, ὅτε μετῆγον αὐτὴν πανταχοῦ οἱ ἱερεῖς βαστάζοντες.

[00889]    Ἵνα εἴπῃ·

[00890]    Ἐπιδοξωτέραν ὑμῖν μετανοοῦσιν τὴν ἀπὸ Βαβυλῶνος ἄνοδον παρέξω τῆς ἀπ' Αἰγύπτου ἐξόδου.

[00891]    Καὶ συναχθήσονται πάντα τὰ ἔθνη εἰς αὐτὴν, καὶ οὐ πορεύσονται ἔτι.

[00892]    Οὐ νόμῳ πολέμου, ἀλλ' εὐσεβείας καλούσης αὐτοὺς, ἢ τοὺς πολίτας θρηνῆσαι ὡς ἀσεβοῦντας, καὶ ἀλλογενεῖς εὐσεβεῖς διαμεῖναι, Ἢ τοῦτο φησὶν, ἔτι τὸ ὄνομα αὐτοῦ ἰσχυρὸν συναγαγεῖν αὐτοὺς, ἢ ὅτι ἐπ' εὐσεβείᾳ, καὶ οὐχ ἁπλῶς.

[00893]    Καὶ οὐ πορεύσονται ἔτι ὀπίσω τῶν ἐνθυμημάτων τῆς καρδίας αὐτῶν.

[00894]    Βίος ἐνάρετος ἔσται, ζωῆς δὲ οὔσης ἀρίστης, καὶ θαῤῥεῖν χρὴ περὶ τῶν μελλόντων, καὶ οὐκέτι φοβεῖσθαι.

[00895]    Ἡ γὰρ αἰτία ἀναιρεῖται τοῦ νοσήματος.

[00896]    Εἴ τις τῷ ὀνόματι τοῦ Θεοῦ συνάγεται, οὐ πορεύεται ὀπίσω τῶν ἐνθυμημάτων τῆς καρδίας αὐτοῦ τῆς πονηρᾶς.

[00897]    *Τουτέστιν, ἐπὶ τῆς ψυχῆς ἕξουσι τὸ γνήσιον τῆς εὐσεβείας, ὥστε καὶ αὐτὴν μόνην τὴν πόλιν ὁρῶντας, φαντάζεσθαι τὸν Θεόν.

[00898]    ∆υνατὸν δὲ καὶ ἐπὶ τῶν καιρῶν τοῦ Χριστοῦ αὐτὸ ἐκλαβεῖν, ὡς οὐ δεομένων ἡμῶν τῆς νομικῆς λατρείας.

[00899]    Ἐν ταῖς ἡμέραις ἐκείναις συνελεύσονται ὁ οἶκος τοῦ Ἰούδα ἐπὶ τὸν οἶκον Ἰσραὴλ, καὶ ἥξουσιν ἐπὶ τὸ αὐτό.

[00900]    Τὸ κεφάλαιον τῶν ἀγαθῶν ἡ ὁμόνοια, ἡ ἀγάπη, ἐπειδὴ καὶ τὸ κεφάλαιον τῶν κακῶν ἐντεῦθεν ἐγένετο.

[00901]    Καὶ ὅρα πῶς οὐκ ἄλλως αὐτὸ τέθεικεν.

[00902]    Οὐ γὰρ εἶπεν Ὁ οἶκος Ἰούδα ἐπὶ τὸν οἶκον Ἰσραὴλ, ἀλλ' ὃπολλῷ θαυμαστότερον ἦν, ὁ πρῶτος ἀφηνιάσας, ὁ πρῶτος ἄρξας τῆς ἔχθρας, ὁ ἀπειθὴς, ὁ σκληρὸς, αὐτὸς ἄρξει καὶ ὁμονοίας·

[00903]    καὶ οὐ μετὰ τὸν ἐπάνοδον, ἀλλ' ὁμοῦ ἐπανήξουσι πρὸ τῆς ἐπανόδου.

[00904]    Ὁρᾷς, ἀγαπητὲ, ὅσα ἀγαθὰ πεποίηκεν ἡ αἰχμαλωσία·

[00905]    Ἔχθραν ἀθάνατον ἔλυσε, δήμους ἀποσχισθέντας συνήγαγεν, συγγενεῖς, καὶ πολίτας ἐκπεπολεμωμένους κατήλλαξεν, ἡ φύσις καθ' ἑαυτῆς ἐφάνη μανεῖσα, γένος διεσπάσθη, τὰ τῆς πολιτείας διῃρέθη δίκαια, ταῦτα πάντα εἰργάσατο ἡ ἀδικία, ταῦτα πάντα διέλυσε, καὶ ἠφάνισεν ἡ αἰχμαλωσία.

[00906]    Ἀπὸ γῆς βοῤῥᾶ.

[00907]    Ὅρα τὸ ἀξιόπιστον.

[00908]    Ἀπὸ βοῤῥᾷ, πολλῷ μᾶλλον ὅτι ἀπὸ ἢ ἀπὸ τῶν ἄλλων χωρῶν·

[00909]    εἶτα καὶ ἀναμιμνήσκει αὐτοὺς παλαιῶν διηγημάτων.

[00910]    Ἣν κατεκλη ^[64.789] ρονόμησα τοὺς πατέρας αὐτῶν·

[00911]    ἐκεῖνο γὰρ ἀπιστότερον ἦν.

[00912]    Ὅταν μέλλῃ θαῦμα διηγεῖσθαι, ἀναμιμνήσκει τοῦ παλαιοῦ διηγήματος, ἢ θαύματος.

[00913]    Ἀπιστεῖς οὖν πῶς οἱ πατέρες σου συνῆλθον;

[00914]    πῶς κατεκληρονόμησα αὐτούς;

[00915]    Τὸ γὰρ θαυμαστὸν τοῦτο, τὸ πανταχοῦ τῆς γῆς σπαρέντας εἰς ἕνα τόπον συνελθεῖν.

[00916]    Καὶ ἐγὼ εἶπα·

[00917]    Γένοιτο, Κύριε·

[00918]    ὅτι τάξω σε εἰς τέκνα.

[00919]    Ὅρα τοῦ προφήτου τὸ κηδεμονικὸν, καίτοιγε οὐκ ἔμελλεν ἐκείνοις ὑποκεῖσθαι τοῖς καιροῖς, οὐδὲ αὐτόπτης ἔσεσθαι τῶν ἀγαθῶν, ἀλλ' ὡς αὐτὰ μέλλων ἀπολαύειν, οὕτω συνεύχεται.

[00920]    Τοῦτο διὰ μέσου, ὡς ἀπὸ τοῦ προφήτου, καὶ εὐθὺς ὡς ἐκ προσώπου τοῦ Θεοῦ, ὅτι Τάξω σε εἰς τέκνα, συνῆπται γὰρ τῇ προηγουμένων ῥητῶν ἀκολουθίᾳ.

[00921]    Τὸ πρῶτον ἀξίωμα ἡ πατρικὴ κληρονομία, καίτοιγε ἑαυτοὺς ἐξέβαλλον ταύτης τῆς συγγενείας.

[00922]    Πατέρα ἐκάλεσαν τὸν λίθον, ἀλλ' ὅμως Τάξω σε εἰς τέκνα.

[00923]    Ὅρα καὶ ἐπὶ τῆς Παλαιᾶς καθάπερ καὶ ἐπὶ τῆς Καινῆς, καὶ ἐκ τοῦ Θεοῦ, καὶ ἐξ ἡμῶν τὴν συγγένειαν ταύτην ἐνισταμένην, Τάξω σε εἰς τέκνα, τοῦτο τοῦ Θεοῦ·

[00924]    καὶ Παῦλός φησιν·

[00925]    Ὧν ἡ υἱοθεσία.

[00926]    Οὐδὲν γὰρ ἴσον ταύτης τῆς τιμῆς.

[00927]    Καὶ πάλιν·

[00928]    Ἔδωκεν αὐτοῖς ἐξουσίαν τέκνα Θεοῦ γενέσθαι, ὥστε διαφυλάσσειν τὴν τάξιν.

[00929]    Ὅταν γὰρ τάξῃ μὲν αὐτὸς, ἡμεῖς δὲ καταλείπωμεν, ἐξοστρακιζόμεθα, οὐ γὰρ ἀπολλομένου ἀπολελυμένως εἶπε, Ποιήσω σε τέκνον, ἀλλὰ, στήσω σε, εἰς ἐκείνην τὴν τάξιν καθάπερ ἐπὶ ἀξιώματος·

[00930]    τὸ δὲ διατηρῆσαι, ἡμέτερον.

[00931]    Ὁρᾷς ὅσα διῆλθεν ἀγαθά;

[00932]    Ποίαν αὐτοὺς ἀπαιτεῖ τὴν ἀμοιβήν;

[00933]    οὐδεὶς πόνος, οὐδεὶς ἱδρὼς, μέχρι προσηγορίας ἡ ἄσκησις ποῖον ἔχει κάματον;

[00934]    Τοῦτο γὰρ παιδὸς, τὸν Πατέρα διώκειν ἀεὶ, καὶ τύπτοντα·

[00935]    Οὐχ ὁρᾶτε τὰ παιδία τὰ μικρὰ κλαυθμυριζόμενα, ἐπιτιμώμενα, καὶ τοῦ κρασπέδου τῆς μητρὸς ἐχόμενα, καὶ ἐπακολουθοῦντα;

[00936]    Ἓν μόνον ζητοῦσι παρ' ἡμῶν, τὸ φιλεῖσθαι.

[00937]    *Συνῆπται τοῦτο τῷ, Καὶ ἥξουσιν ἐπὶ τὸ αὐτὸ ἀπὸ γῆς Βοῤῥᾶ, καὶ ἀπὸ πασῶν τῶν χωρῶν ἐπὶ τὴν γῆν, ἣν κατεκληρονόμησα τοὺς πατέρας αὐτῶν·

[00938]    Τὸ γὰρ μεταξὺ κείμενον, Καὶ ἐγὼ εἶπον, Γένοιτο, Κύριε, τοῦ προφήτου ἐστὶν ἡδομένου ἐπὶ ταῖς τοῦ Θεοῦ ἐπαγγελίαις.

[00939]    Λέγει δὲ, ὅτι Ἄξω ὑμᾶς εἰς τὴν γῆν τῆς ἐπαγγελίας ἐν τάξει τέκνων ἐσχηκὼς, ὥσπερ καὶ πάλαι, ἡνίκα ἀπ' Αἰγύπτου ὑμᾶς ἐξήγαγον.

[00940]    Καὶ εἶπα·

[00941]    Πατέρα ἐπικαλέσασθέ με·

[00942]    τουτέστι, μόνον ὑμεῖς γνησίως περὶ ἐμὲ διατέθησθε.

[00943]    Πλὴν ὡς ἀθετεῖ γυνὴ εἰς τὸν συνόντα αὐτῇ, οὕτως ἠθέτησεν εἰς ἐμὲ ὁ οἶκος.

[00944]    *Ἐπίγνωτε τὰ οἰκεῖα κακὰ, καὶ παρέξω τὴν ἀμνηστίαν τῶν ἤδη πλημμεληθέντων.

[00945]    Φωνὴ ἐκ χειλέων ἠκούσθη κλαυθμοῦ.

[00946]    Ἐντεῦθεν παιδευόμεθα, μὴ μόνον ὀδύρεσθαι, καὶ θρηνεῖν ἐν ταῖς συμφοραῖς, ἀλλὰ πρὸ τούτου τὸν Θεὸν παρακαλεῖν·

[00947]    κλαυθμοῦ γὰρ καὶ δεήσεώς φησιν·

[00948]    ^[64.792] οὔτε γὰρ ὁ κλαυθμὸς καθ' ἑαυτὸν δύναιτο ἂν ἐργάσασθαί τι, οὔτε εὐχὴ μὴ πυρωθεῖσα τοῖς θρήνοις, τοῦτο τῶν συμφορῶν τὸ κέρδος.

[00949]    Φωνὴ ἐκ χειλέων.

[00950]    Τὰ ἐπὶ τοῦ Ἰωσίου γενόμενα λέγει.

[00951]    Υἱοὶ, ἐπιστράφητε ἐπιστρέφοντες, καὶ ἰάσομαι τὰ συντρίμματα ὑμῶν·

[00952]    Ἰδοὺ δοῦλοι ἡμεῖς ἐσόμεθά σοι.

[00953]    Οὐ γὰρ ἀρκεῖ τὸ κλαῦσαι, οὐδὲ τὸ δεηθῆναι, ἀπὸ γὰρ τῆς φύσεως τοῦτο συνέβαινε τῶν δεινῶν, ἀλλ' ἐγγὺς ἐγγύας αὐτοὺς καὶ εὐθύνας ὑπὲρ τῶν μελλόντων ἀπαιτεῖ, ἵνα μὴ μετὰ τὴν τῶν δεινῶν ἀπαλλαγὴν ἐπὶ τὰ πρότερα πάλιν ἐπανέλθωσιν.

[00954]    Μάθωμεν ἐξομολογεῖσθαι μετὰ ἀκριβείας, οὐ γὰρ ἁπλῶς ταῦτα ἀναγέγραπται, ἀλλ' ὥστε ἕπεσθαι καὶ ἡμᾶς.

[00955]    Τουτέστι γνησίως μεταβάλλεσθε, μὴ διὰ τὸν φόβον τοῦ βασιλέως ὑποκρίνεσθε τὴν εὐσέβειαν.

[00956]    Ὄντως εἰς ψεῦδος ἦσαν οἱ βουνοὶ, καὶ δύναμις τῶν ὀρέων·

[00957]    πλὴν διὰ Κυρίου τοῦ Θεοῦ ἡμῶν.

[00958]    Προσεκύνησαν τῇ ἁμαρτίᾳ, ἐθυσίασαν ταῖς πονηρίαις τῆς ἐπιθυμίας·

[00959]    τάχα καὶ πρὸς ἡμᾶς ὁ λόγος εἴρηται, Ἐπιστράφητε, υἱοὶ, ἐπιστρέφοντες.

[00960]    Καὶ μετ' ὀλίγα.

[00961]    Ὄντως εἰς ψεῦδος ἦσαν οἱ βουνοί.

[00962]    Ὅταν τὸ φῶς ἴδωμεν, τότε τὸ σκότος ἐπιγινώσκομεν.

[00963]    Ἔγνωσαν τὸν Θεὸν, τότε καὶ τοὺς δαίμονας ἐγνώρισαν·

[00964]    οὕτω καὶ ἡμεῖς τότε τὴν ἁμαρτίαν εἰσόμεθα ὄντως, οὐ ῥήμασι λέγοντες, ἀλλὰ διὰ τῶν πραγμάτων πεισθέντες.

[00965]    Καὶ ἀφῆκεν αὐτοὺς ὁ Θεὸς, διὰ τῶν ἔργων μαθεῖν, δεῖ καὶ τῶν προτέρων καταγινώσκειν.

[00966]    Ἰδοὺ πάλιν τὸ, διὰ, ἐπὶ τοῦ Θεοῦ εἴρηται·

[00967]    ἔδει μὲν ὑμᾶς καὶ ἀπὸ τῶν ἄλλων μαθεῖν, ἀπὸ τοῦ οὐρανοῦ, καὶ γῆς, καὶ θαλάττης·

[00968]    νῦν δὲ ἐκ τῶν εἰς αὐτοὺς γενομένων.

[00969]    Οἱ δὲ παλαιοὶ, οὐχὶ λίθινα μόνον ἐποίουν, ἀλλὰ καὶ ὄρη, καὶ βουνοὺς ἐδίωκον.

[00970]    Τὸ δὲ αἴτιον, ἐν τοῖς ὑψηλοῖς ἐνόμιζον κατοικεῖν τοὺς δαίμονας·

[00971]    οὐδὲν γὰρ μέρος ἐστὶ τῆς κτίσεως, ὃ μὴ προσκυνηθῆναι παρεσκεύασεν ὁ διάβολος.

[00972]    Καὶ μετ' ὀλίγα.

[00973]    Πλὴν διὰ Κυρίου Θεοῦ ἡμῶν ἡ σωτηρία τοῦ Ἰσραήλ.

[00974]    Τί γὰρ ἄλλο ζητεῖ ὁ Θεὸς, ἢ ἵνα μάθῃς, ὅτι αὐτός σε εὐεργετεῖ;

[00975]    Τοῦτο, ἢ οὐδὲν πλέον ἀπαιτεῖ παρὰ σοῦ, καὶ τούτου αὐτοῦ ἐρᾷ.

[00976]    Ἡ δὲ αἰσχύνη κατανάλωσε τοὺς μόχθους τῶν πατέρων ἡμῶν ἀπὸ νεότητος αὐτῶν.

[00977]    Εἰ καὶ μηδὲν ἔπαθον δεινὸν, αἰσχύνη μετὰ τὰ πράγματα ἦν, ἐπόνουν εἰκῆ, καὶ ἐταλαιπωροῦντο, καὶ οὐδὲν ἕτερον ἦν, ἢ θύειν ἁπλῶς, Ἡ μὲν θυσία τοῖς δαίμοσιν, ἡ δὲ σωτηρία παρὰ τοῦ Θεοῦ.

[00978]    Πρόβατα.

[00979]    Οὐδὲ τῶν ἐγγόνων ἐφείσαντο, καὶ τὴν φύσιν αὐτῶν ἠγνόησαν, εἰς μανίαν τὴν ἐσχάτην ἐξοκείλαντες.

[00980]    Ὁ γὰρ μαινόμενος οὐκ οἶδεν τί πράττει·

[00981]    ὁ δὲ αἰσχρὰ πράγματα ποιῶν, καὶ αἰσχύνης ἄξια, ἐν αἰσθήσει τέ ἐστι, καὶ πολλοὺς ἔχει τοὺς ἐπιτιμῶντας·

[00982]    οὐκ ἔστιν εἰπεῖν ὅτι λάθρα ἐποίουν, ἀλλὰ πάντων ὁρώντων, πολλῶν τῶν μελλόντων ὄντων καταισχύνειν αὐτούς.

[00983]    ∆ιότι ἔναντι τοῦ Θεοῦ ἡμῶν ἡμάρτομεν ἡμεῖς.

[00984]    ^[64.793] Τὸν ἐξομολογούμενον οὕτως ἐξομολογεῖσθαι δεῖ, ὥστε αὔξειν τὸ ἁμάρτημα πάντοθεν, ἀποστερεῖν αὐτὸν συγγνώμης, ἵνα τύχῃ συγγνώμης.

[00985]    Ἕως τῆς ἡμέρας ταύτης.

[00986]    Οὐχ ἁπλῶς εἶπεν, οὐ δεύτερον, οὐ τρίτον, ἀλλὰ μυριοστὸν, καὶ οὐκ ἔστιν εἰπεῖν ὅτι πανταχοῦ τοιοῦτοι.

[00987]    Καὶ οὐχ ὑπηκούσαμεν τῆς φωνῆς Κυρίου.

[00988]    Ἀλλὰ περὶ μὲν τοὺς δαίμονας οὕτω θερμοὶ, καὶ μανικοὶ, ὡς μηδὲ σπλάγχνων φείσασθαι οἰκείων, ὡς καὶ τὰ ἔκγονα καταθῦσαι, περὶ δὲ τὸν ∆εσπότην οὕτω ῥᾴθυμοι, καὶ αὐθάδεις, καὶ ἀφηνιῶντες, ὡς μηδὲ τῆς φωνῆς ἀκοῦσαι, ἀλλὰ παρακοῦσαι.

[00989]    ΚΕΦΑΛ.

[00990]    ∆ʹ.

[00991]    Καὶ ὀμόσῃ·

[00992]    Ζῇ Κύριος, μετὰ ἀληθείας.

[00993]    Μηδεὶς ἐντεῦθεν λαμβανέτω πρόφασιν ὅρκου, ἀλλ' ἀκουέτω τοῦ Εὐαγγελίου, ὅτι Ἠκούσατε, ὅτι ἐῤῥέθη τοῖς ἀρχαίοις·

[00994]    Οὐκ ἐπιορκήσεις·

[00995]    Ἐγὼ δὲ λέγω ὑμῖν, μὴ ὀμόσαι ὅλως.

[00996]    Πρὸ τούτου ταῦτα ἐλέγετο τοῖς ἀνοήτοις, τοῖς ἐξ εἰδώλων προαγομένοις, οὐχὶ τοῖς φιλοσοφοῦσιν, οὐχὶ τοῖς ἁπτομένοις τῶν οὐρανῶν, οὐχὶ τοῖς εἰς ἄνδρα τελοῦσιν.

[00997]    Τάδε λέγει Κύριος τοῖς ἀνδράσιν Ἰούδα, καὶ τοῖς κατοικοῦσιν Ἱερουσαλήμ.

[00998]    Ἀσφάλεια γὰρ πόλεως, οὐκ οἰκοδομῆς ἁρμονία, οὐδὲ λίθων μέγεθος, ἀλλ' ἡ τῶν ἐνοικούντων ἀρετή.

[00999]    Ὥσπερ οὖν καὶ προδοσία πόλεως οὐκ οἰκοδομημάτων σαθρότης, ἀλλ' ἡ τῶν πολιτῶν φαυλότης.

[01000]    Νεώσατε ἑαυτοῖς νεώματα, καὶ μὴ σπείρητε ἐπ' ἀκάνθαις.

[01001]    Ἐκ τῆς πείρας τῶν γεωργικῶν ὁ προφήτης παραγγέλλει γίνεσθαι ἐπὶ τῶν ψυχῶν, ἃς ὑπὸ πολλῆς ἀργίας ἐν τῷ παρελθόντι χρόνῳ, πολλὴν ἐξενεγκούσας κακίαν, καὶ ἔργα ἄκαρπα, τῷ ἀρότρῳ τοῦ λόγου μετασχεῖν παρακελεύεται.

[01002]    Οὐ γάρ ἐστι θεῖον ἁπλῶς δέξασθαι σπόρον, μὴ πρότερον τὰς ἀκάνθας ἐκβαλόντα·

[01003]    διό φησιν, Ἔκκλινον ἀπὸ κακοῦ, καὶ ποίησον ἀγαθόν.

[01004]    Γεωργήσατε, φησὶ, τὰς ἡμετέρας ψυχὰς, πρόῤῥιζον ἀνασπάσατε τῶν εἰδώλων τὴν μνήμην, ταῦτα γὰρ ἀκάνθας καλεῖ·

[01005]    τουτέστιν, ἐξάρατε τὰ εἴδωλα, καὶ οὕτω τῷ Θεῷ προσέρχεσθε, εἰς τὸν ναὸν ἀφικνούμενοι.

[01006]    Ἔλαβε δὲ καὶ αὐτὸ ἐκ μεταφορᾶς τῶν γεωργῶν.

[01007]    Τὸ οὖν·

[01008]    Μὴ σπείρητε ἐπ' ἀκάνθαις, τουτέστιν, Μὴ εἰδωλολατροῦντες εἰσέρχεσθαι εἰς τὸν ναόν.

[01009]    Περιτμήθητε τῷ Θεῷ ὑμῶν, καὶ περιτέμνεσθε τὴν σκληροκαρδίαν ὑμῶν, ἄνδρες Ἰούδα, καὶ οἱ κατοικοῦντες Ἱερουσαλήμ.

[01010]    Ἆρα περὶ ταύτης λέγει τῆς περιτομῆς;

[01011]    Οὐδαμῶς, ἀλλὰ περὶ τῆς κατὰ ψυχήν.

[01012]    Ἄρα ἐκείνη οὐ τῷ Θεῷ ἐστιν ἡ περιτομή·

[01013]    οὐ γὰρ ἂν εἶπεν, Τῷ Θεῷ περιτμήθητε.

[01014]    Καὶ μὴν εἶπεν ἄν τις ὅτι περιτεμνόμεθα·

[01015]    πῶς γὰρ ἂν αὐτοῦ οὐκ ἂν εἴη;

[01016]    Οὐ βούλομαι ^[64.796] τὴν παρ' ἑτέρου γινομένην περιτομὴν, ἀλλὰ τὴν παρ' ἡμῶν αὐτῶν, ἧς ἕκαστός ἐστι Κύριος.

[01017]    Ἐκείνη παρ' ἑτέρου γίνεται, καὶ ἐν σώματι γίγνεται·

[01018]    αὕτη οὐχί.

[01019]    Ὁρᾷς ὅτι συγκαταβάσεως ἦν ἡ παλαιά;

[01020]    Οὐ γὰρ ἂν εἶπεν τῷ Θεῷ ὑμῶν, εἰ μὴ ἐδήλου, ὅτι ἐκείνη, οὐ τῷ Θεῷ, τί γὰρ ὄφελος εἰς ἀρετὴν ἐκείνη;

[01021]    Τί ἐνταῦθά φησιν ὁ Ἰουδαῖος;

[01022]    Ὁρᾷς ὅτι ὁ νόμος ἄλλο τι αἰνίττεται;

[01023]    καὶ οὐκ ἔστι καθ' ἑαυτὸν ἱκανὸς σῶσαι, εἴγε τοιαύτη ἡ περιτομή;

[01024]    Ἄρα τῆς Καινῆς ἠρέμα παρανοιγομένης τὰς θύρας·

[01025]    ὁρᾷς τὴν παλαιὰν αὐτὴν ὑφ' ἑαυτῆς κατεργουμένην.

[01026]    Οὐκ εἶπε Παῦλος περὶ τούτου, Ἰουδαῖε, οὐκ ἐνομοθέτησε Πέτρος·

[01027]    Ἱερεμίας εἶπεν, ὃν περιέπεις ἔτι καὶ νῦν.

[01028]    Οὐκ ἐκ τῶν ἡμετέρων ταῦτα προφέρω σοι βιβλίων·

[01029]    ἐκ τῶν ἡμετέρων μᾶλλον, ἢ σῶν·

[01030]    καὶ γὰρ καὶ τὰ τῆς Καινῆς οὐχ ἧττον ἡμέτερα μᾶλλον ἢ σὰ, καὶ τὰ τῆς Παλαιᾶς οὐχ ἧττον ἀλλότριά σου·

[01031]    ὥσπερ ἐκείνοις ἀπιστεῖς οὕτω, καὶ τούτοις·

[01032]    Ὥστε ὁ μὲν Ἰουδαῖος ἀμφοτέρων ἐκπέπτωκεν, ἡμεῖς δὲ ἀμφοτέρων ἐχόμεθα·

[01033]    ἐν γὰρ ἀμφοτέραις τὸ πνεῦμα.

[01034]    Εἶτα διδάσκει ὁποία τοῦ Θεοῦ ἡ περιτομή.

[01035]    Καὶ περιτεμεῖσθαι τὴν σκληροκαρδίαν ἡμῶν.

[01036]    Σαφῶς ἐδίδαξεν ὡς ἡ φαινομένη περιτομὴ τύπος τῆς κεκρυμμένης ἐστὶν, καὶ ὅτι τῆς ἔνδον οὔσης περιττὴ ἡ τοῦ σώματος.

[01037]    Ἐντεῦθεν ὁρμώμενος ὁ θεῖος Ἀπόστολος Ῥωμαίοις γέγραφεν·

[01038]    Οὐ γὰρ ὁ ἐν τῷ φανερῷ Ἰουδαῖός ἐστιν, οὐδὲ ἡ ἐν τῷ φανερῷ ἐν σαρκὶ περιτομὴ, ἀλλ' ὁ ἐν τῷ κρυπτῷ Ἰουδαῖος, καὶ περιτομὴ καρδίας ἐν πνεύματι, οὐ γράμματι, οὗ ὁ ἔπαινος οὐκ ἐξ ἀνθρώπων, ἀλλ' ἐκ Θεοῦ.

[01039]    Ἤκουσε γὰρ τοῦ Θεοῦ διὰ τοῦ προφήτου λέγοντος·

[01040]    Περιτμήθητε τῷ Θεῷ ὑμῶν, ἄνδρες Ἰούδα, καὶ οἱ κατοικοῦντες Ἱερουσαλήμ.

[01041]    Μὴ ἐξέλθῃ ὡς πῦρ ὁ θυμός μου, καὶ καυθήσεται, καὶ οὐκ ἔσται ὁ σβεννύων ἀπὸ προσώπου πονηρίας ἐπιτηδευμάτων ἡμῶν.

[01042]    Ἀνθρωπίνως διαλέγεται, βουλόμενος αὐτοὺς παιδεῦσαι·

[01043]    διὸ πολλάκις ἐπικρεμνᾷ τὸν φόβον αὐτοῖς, καὶ οὐκ ἔσται ὁ σβέσων τὸ δεινὸν τοῦτο.

[01044]    Ἐπειδὴ γὰρ πολλάκις εἰς τὴν φιλανθρωπίαν αὐτοῦ τὰς ἐλπίδας εἶχον, ἀναιρεῖ ταύτην τὴν παραμυθίαν.

[01045]    *Τοῖς δὲ μὴ πειθομένοις ἐπάγει τὴν ἀπειλὴν, Μή ποτε ἐξέλθῃ ὡς πῦρ ὁ θυμός μου.

[01046]    Ὑμεῖς γὰρ μόνοι δύνασθε σβέσαι μεταμελόμενοι, ὑμῶν δὲ μεταμέλειαν μὴ κεκτημένων οὐδεὶς ἱκανὸς ἀπαλλάξαι τῆς τιμωρίας.

[01047]    Ἀναγγείλατε ἐν τῷ Ἰούδᾳ.

[01048]    Τί τοῦτο;

[01049]    ἄνω εἶπε, Μή ποτε ἐκκαυθήσεται ὡς πῦρ ὁ θυμός μου·

[01050]    ἤδη αὐτὸν ἐξέκαυσεν, ἐφίστησιν αὐτοῖς τὰ δεινὰ, καὶ ἐπὶ θύραις αὐταῖς ἀγαγὼν, οὐκ ἐπαφίησιν αὐτοῖς τὰ δεινά.

[01051]    Οὐ γὰρ εἰς ἁρπαγὰς εἰσάγει τὰς πόλεις, ἀλλ' ἐφίστησι τοὺς πολεμίους ταῖς πύλαις, καθάπερ διδάσκαλος ἄριστος, κατάγει μὲν τὸν ἱμάντα, οὐ πλήττει δέ.

[01052]    *∆εδιττόμενος δὲ αὐτοὺς παρακελεύεται εἰπεῖν τῇ Ἱερουσαλὴμ, καὶ πάσῃ τῇ Ἰουδαίων φυλῇ, ὥστε ^[64.797] σαλπίσαι, καὶ σημῆναι πᾶσι τῶν πολεμίων τὴν προσβολὴν, ἵνα εἰς τὰς τετειχισμένας καταφύγωσι πόλεις, διαφέρονται δὲ εἰς Σιὼν ὡς ὀχυρωτέραν.

[01053]    Ἀναλαβόντες φεύγετε εἰς Σιών.

[01054]    Ἐναντιολογία τίς ἐστιν·

[01055]    ταῦτα μὲν γὰρ κηδομένου, καὶ προνοοῦντος, καὶ ὅπως μηδὲν γένηται ἄτοπον, πράττοντος.

[01056]    Ἐκεῖνο δὲ βουλομένου παραδοῦναι, καὶ ποιῆσαι ἐκδότους, καὶ ἐσχάτοις περιβαλεῖν κακοῖς.

[01057]    Εἰ σὺ ἐπάγεις τὰ κακὰ ἀπὸ βοῤῥᾶ, τίνος ἕνεκεν καὶ ἐπισπεύδεις;

[01058]    ταῦτα μὲν γὰρ αὐτοῦ στρατηγοῦντος τὰ ῥήματα, ἐκεῖνα δὲ πολεμίων προϊσταμένου.

[01059]    Ὁρᾷς ὅτι διορθοῦντός ἐστι καὶ κηδομένου·

[01060]    καὶ εἰς πίστιν βιαζομένου τὰ ἐσόμενα ἀγαγεῖν;

[01061]    ἐπειδὴ γὰρ τὰ ῥήματα, οὐδὲν αὐτοὺς ὠφελεῖ, σχεδὸν εἰς τὰ πράγματα αὐτῶν ἀνατυποῖ Fort.

[01062]    σχεδὸν τὰ πράγματα αὐτοῖς ἀνατυποῖ.

[01063]    *Τοῦ Βαβυλωνίου τὴν ἔφοδον ἀπειλεῖ καὶ τὴν πρώτην αἰχμαλωσίαν μηνύει, τῶν γὰρ ἔξω τέως τὴν ἀπώλειαν λέγει.

[01064]    Φησὶ γάρ·

[01065]    Φεύγετε εἰς Σιὼν, σπεύσατε, μὴ στῆτε.

[01066]    Ὡς περισωζομένης τῆς πόλεως.

[01067]    Ἀνέβη λέων ἐκ τῆς μάνδρας αὐτοῦ.

[01068]    Ἀνέμνησε καὶ τῶν τοῖς ἀδελφοῖς συμβεβηκότων δεινῶν.

[01069]    Τί λέγω μίαν πόλιν, καὶ φυλὴν ἐλαχίστην;

[01070]    ὁλοκλήρους δήμους, καὶ πόλεις αὐτάνδρους ἀνεῖλεν.

[01071]    *Λέγει ταῦτα παραβολικώτερον.

[01072]    Καὶ καλεῖ λέοντα τὸν Ναβουχοδονόσορ, μάνδραν δὲ τὴν Βαβυλῶνα, ἐκεῖθεν δὲ τοῦτον ὁρμῶντα, καὶ τὰς πόλεις ἐμπρῆσαι, καὶ τὰς χώρας δῃῶσαι·

[01073]    τούτου δὴ χάριν, περιζώσασθαι, καὶ τὰ λοιπά.

[01074]    Ἐπὶ τούτοις περιζώσασθε σάκκους, καὶ κόπτεσθε.

[01075]    ∆ιότι οὐκ ἀπεστράφη.

[01076]    Τουτέστιν, οὐκ ἀπὸ τῶν Ἰωσίου γενομένων ἐπαύσατο τῆς ὀργῆς ὁ Θεὸς, ἀλλ' ἐπειδὴ, καὶ μετὰ τὸν ἐκείνου θάνατον αὖθις εἰς ἀσέβειαν ἐξετράπητε, δεικνύντες ὡς καὶ τὰ ἤδη γενόμενα, ὡς οὐ μετὰ γνησίας τῆς γνώμης γεγένηται παρ' ὑμῶν, τὴν καθ' ὑμῶν ἐξήνεγκε ψῆφον ὁ Θεός.

[01077]    Καὶ ἀλαλάξατε.

[01078]    Οὐ διὰ τὰ δεινὰ, ἀλλ' ὅτι οὐκ ἀπεστράφη ὁ θυμός·

[01079]    ὄντως γὰρ ὄντως, οὐ διὰ τὴν γέενναν δεῖ μόνην χαλεπαίνειν, ἀλλ' ὅτι ὀργίζεται Θεός.

[01080]    Οὐχ ὅτι ὠργίσθη, ἀλλ' ὅτι ἀπεστράφη.

[01081]    Ἀπολεῖ ἡ καρδία τοῦ βασιλέως.

[01082]    Τοιαύτη γὰρ τῶν δεινῶν ἡ φύσις, ἀποστερεῖ τῶν κατὰ φύσιν φρενῶν.

[01083]    Ὅταν γὰρ ἄμετρος ὁ φόβος ᾖ, οὐδὲν ἀφίησι κατὰ χώραν μένειν.

[01084]    Καὶ οἱ προφῆται θαυμάσονται.

[01085]    Τουτέστιν οἱ ψευδοπροφῆται.

[01086]    ∆ιατί;

[01087]    οὐχ ὡς παρ' ἐλπίδας τῶν πραγμάτων ἐξελθόντων, ἀλλ' ὡς παρ' ἐλπίδας δεικνυμένων, καὶ γιγνομένων.

[01088]    Καὶ εἶπα·

[01089]    ὦ ∆έσποτα Κύριε.

[01090]    Ἆρά γε ἀπατῶν.

[01091]    Πολλὰ συναποκρίνονται τῷ Θεῷ οἱ προφῆται, καθάπερ ἔν τινι σκηνῇ, τὴν διόρθωσιν ἐργαζόμενοι τοῦ λαοῦ.

[01092]    Τοῦτο καὶ πατέρες, καὶ φίλοι πατέρων μετ' ἀλλήλων ποιοῦσιν, τοὺς παῖδας διορθοῦντες.

[01093]    Ποῦ

[01094]    ^[64.800] δὲ εἶπε τούτοις, Εἰρήνη ἔσται ὑμῖν;

[01095]    Ἀνωτέρω τὰ χρηστὰ διηγούμενος ἔλεγε·

[01096]    Καὶ ἥξουσιν ὁ οἶκος Ἰσραὴλ, καὶ Ἰούδα ἐπὶ τὸ αὐτὸ, ἐὰν περιέλῃ τὰ βδελύγματα.

[01097]    Τίνος οὖν ἕνεκεν ταῦτά φησιν ὁ προφήτης;

[01098]    οὐ γὰρ δὴ ἀγνοεῖ.

[01099]    Μὴ γένοιτο, ὁ πάντα εἰδὼς ἀκριβῶς, ἀλλ' ὅπερ ἔφην ἀρχόμενος, τοῦτο, ὅτι συναποκρίνεται τῷ Θεῷ, ὅπερ εἰκὸς ἦν ἐκείνους εἰπεῖν, ἵνα δῷ πάλιν ἀρχὴν ἀποκρίσεως τῷ Θεῷ.

[01100]    Πνεῦμα πλανήσεως ἐν τῇ ἐρήμῳ.

[01101]    Τοὺς πολεμίους φησὶ πνεῦμα πλανήσεως, καλῶς.

[01102]    Καθάπερ τὸ πνεῦμα περιφέρει πανταχοῦ τὸν χοῦν ἀναῤῥιπίζον, οὐκ εἰς τεταγμένους ἀποτιθέμενον τόπους, οὕτω καὶ τούτοις ἐγένετο, ὥσπερ ἄνεμος σφοδρὸς ἐμπεσὼν ὁ πόλεμος ἐκεῖνος ὁ βαρβαρικὸς πανταχοῦ τῆς γῆς διέσπειρε, καίτοι καὶ τὸ διασπαρῆναι χαλεπὸν, τὸ δὲ καὶ ἀτάκτως τοῦτο παθεῖν ἄλλ.

[01103]    ποιεῖν ἀμύθητον.

[01104]    Αὕτη ἡ ἀπόκρισις πρὸς τὸ λέγειν·

[01105]    Ἀπατῶν ἠπάτησας τὸν λαόν·

[01106]    οὐκ ἐγὼ ἠπάτησα, ἀλλ' αὐτοὶ γεγόνασιν ἑαυτοῖς αἴτιοι.

[01107]    Ἐπειδὴ εἶπεν ὁ προφήτης, ἆρά γε ἀπατῶν ἠπάτησας τὸν λαὸν τοῦτον, καὶ τὴν Ἱερουσαλὴμ λέγων, Εἰρήνη ἔσται ὑμῖν, καὶ ἰδοὺ ἥψατο ἡ μάχαιρα τῶν ψυχῶν αὐτῶν;

[01108]    Λέγει ὁ Θεὸς, ὅτι τῶν κακῶν ἐπελθόντων εἴσονται τῶν παρὰ σοῦ λεγομένων τὴν ἀλήθειαν, καὶ ὅτι κατὰ δαιμόνων ἐνέργειαν ἐπλάνησαν αὐτοὺς οἱ μάντεις.

[01109]    Παραπλήσιον δέ ἐστι τῷ παρὰ τοῦ Μιχαίου λεχθέντι ἐπὶ τοῦ Ἀχὰβ, ὅτι ἐξῆλθε πνεῦμα ψευδὲς, καὶ γέγονεν ἐν πᾶσι τοῖς ψευδοπροφήταις πρὸς ἀπάτην τοῦ βασιλέως·

[01110]    τὸ δὲ πλανήσεως ἐν τῇ ἐρήμῳ, ἐπειδὴ ἐν τοῖς ὄρεσι τοῖς εἰδώλοις ἐλάτρευον.

[01111]    Ὁδὸς δὲ τῆς θυγατρὸς τοῦ λαοῦ μου, ἀντὶ τοῦ, αἱ πράξεις·

[01112]    οὐκ εἰς καθαρὸν, οὐδὲ εἰς ἅγιον·

[01113]    δι' αὐτῆς, φησὶ, μαθήσονται τῆς πείρας κατὰ τὸν καιρὸν τῶν συμφορῶν, ὡς πνεῦμα πλανήσεως ἦν, τὸ διὰ τῶν ψευδοπροφητῶν φθεγγόμενον.

[01114]    Πνεῦμα πληρώσεως ἥξει μοι.

[01115]    Τουτέστι πέπαυμαι τοῦ ἀποδεδωκέναι αὐτοῖς τὰ δεινά.

[01116]    Τοῦ πληρωθῆναι αὐτῶν τὰς τιμωρίας.

[01117]    Ἀντὶ τοῦ, οὐ συμπληρωτικὸν τῆς τριάδος, ἀφ' ὧν ἦλθέ μοι τὰ παρόντα κακά.

[01118]    Πνεῦμα πληρώσεως ἀπὸ τούτων ἥξει μοι.

[01119]    Τὴν δὲ πλάνην, φησὶ, ταύτην ὑπομένουσιν, ἐπειδὴ ἀκάθαρτοί εἰσιν εἰδωλολατροῦντες, καὶ μολυσμάτων πεπληρωμένοι, καὶ τοῦ ἐμοῦ πνεύματος ἀμέτοχοι·

[01120]    τὸ δὲ, Ἀπὸ τούτων ἥξει μοι, τουτέστιν, Οὐδὲ γὰρ ἐπειδὴ εἰς τὸν ναὸν ἤρχοντο μετὰ τοσαύτης ἀκαθαρσίας, ἤδη τῆς παρ' ἐμοῦ τυγχάνουσι χάριτος.

[01121]    Νῦν δὲ ἐγὼ λαλήσω κρίματά μου πρὸς αὐτούς.

[01122]    Τουτέστι, κολάσω αὐτούς·

[01123]    ἐπειδὴ γὰρ εἶπεν, ἥξει πάλιν, ἵνα μὴ ἡ τοῦ μέλλοντος καιροῦ προθεσμία ῥᾳθυμοτέρους ποιήσῃ, τὴν γινομένην ἄδειαν ἐκ τοῦ χρόνου τοῦ μεταξὺ, συνέστειλεν εἰπών·

[01124]    Καὶ νῦν δὲ ἐγὼ λαλήσω κρίματα.

[01125]    Ἰδοὺ ὡς νεφέλη ἀναβήσονται, καὶ ὡς καταιγίς.

[01126]    ^[64.801] Ὁρᾷς πῶς διαφόρους εἰκόνας ἐπιζητεῖ φοβερωτέρας.

[01127]    Ἵνα καταπλήξῃ αὐτῶν τὴν διάνοιαν, ἵνα αὐτοὺς πτοήσῃ, διαγράφει τὸ στρατόπεδον.

[01128]    Καὶ τί τὸ κέρδος;

[01129]    τὸ ταχὺ λέγει τῆς παρουσίας, ἀλλ' οὐδὲν τούτων καθήψατο, τοιοῦτον ἡ κακία.

[01130]    Ἀλλ' ὅμως προὔλεγεν ὁ Θεὸς, εἰ μὴ ἐνέδωκαν ἐκεῖνοι.

[01131]    Ἀπόπλυνε ἀπὸ κακίας.

[01132]    Ἕως πότε ὑπάρχουσιν ἐν σοὶ διαλογισμοὶ πόνων σου;

[01133]    Ὄντως γὰρ οὐδὲν ταύτης τῆς ταλαιπωρίας ἴσον.

[01134]    Ταύτῃ τῇ λέξει κεχρῆσθαι εἰώθαμεν, ὅταν ἴδωμέν τινα μακρᾷ ἀῤῥωστίᾳ παραδεδομένον, καὶ οὐδέποτε ἀνενεγκεῖν ἐκ τῆς φθορᾶς ἐκείνης δυνάμενον.

[01135]    Καθάπερ γὰρ σῶμα ἀσθενὲς ὑπὸ πυρετῶν δυσέκνιπτον γίνεται, οὕτω καὶ ψυχὴ ταλαίπωρος ὑπὸ ἁμαρτημάτων.

[01136]    Οὐκ ἀρκεῖ τὰ ῥήματα, οὐδὲ τὸ ταλανίσαι μόνον ἑαυτὸν ἐν Ἐκκλησίᾳ Κυρίου·

[01137]    Μὴ κλαίετε δάκρυσιν·

[01138]    ἀλλὰ δεῖ καὶ τῆς τῶν ἔργων προσθήκης.

[01139]    Καὶ μετ' ὀλίγα.

[01140]    Ἀπόπλυνον ἀπὸ κακίας τὴν καρδίαν σου.

[01141]    Τί τοῦτο, εἰ ἀνέβη ὡς λέων;

[01142]    εἰ πάρεστιν ὡς νεφέλη;

[01143]    εἶτα δεινὰ ἐπὶ θύραις;

[01144]    Ποία μεταβολῆς προθεσμία;

[01145]    Ποῖος μεταβολῆς καιρὸς ὑπολέλειπται;

[01146]    Ἀλλ' ὅρα τὴν φιλανθρωπίαν·

[01147]    ∆ιελέχθη περὶ ἐκείνων ὡς παρόντων, ἵνα τὴν ῥᾳθυμίαν ταύτης καλύψῃ Fort.

[01148]    ταύτης εἰς προθυμίαν ἀμείψῃ, διελέχθη δὲ πάλιν ὡς μελλόντων, ἵνα μὴ εἰς ἀπόγνωσιν ἐμβάλῃ.

[01149]    Ἐκεῖνα μὲν τὰ ῥήματα τοῦ τὴν ἀπόφασιν ἐξενεγκόντος ἐστί·

[01150]    ταῦτα δὲ τοῦ διδόντος καιρὸν, διορθώσεως.

[01151]    Οὐδεὶς γὰρ ὁμοῦ τε ἐπάγει τὴν τιμωρίαν, καὶ παραίνεσιν εἰσάγει.

[01152]    Ταῦτα γὰρ ἀμφότερα ἐναντία·

[01153]    εἰ συμβουλεύεις, ἄνες τὴν κόλασιν·

[01154]    εἰ κολάζεις, πῶς παραινεῖς τοῖς τιμωρουμένοις;

[01155]    Ἀλλὰ καὶ ὅμως λέγει μὲν κολάζειν, ἵνα μὴ ῥᾳθυμῶσι·

[01156]    λέγει δὲ, ἀνιέναι, ἵνα διορθώσωνται.

[01157]    Ὁρᾷς;

[01158]    τοῦτο ὅ φησι καὶ ὁ Χριστὸς, ἐνταῦθα κεῖται.

[01159]    Ἐκ γὰρ τῆς καρδίας ἐξέρχονται διαλογισμοὶ πονηροί.

[01160]    Ἕως πότε ὑπάρξουσιν;

[01161]    ὁρᾷς τοῦ Θεοῦ τὴν μακροθυμίαν.

[01162]    Ἕως πότε;

[01163]    Ὅτε καὶ τῇ φύσει φευκτέον ἦν, καὶ τῷ χρόνῳ, ποία συγγνώμη;

[01164]    τίς ἀπολογία;

[01165]    Ἔστω·

[01166]    τὴν κακίαν οὐκ ἀπεστράφης ἀπὸ τῆς φύσεως αὐτῆς, ἀπὸ τοῦ χρόνου οὐκ ἔδει;

[01167]    Ἀναμνήσατε ἔθνη, ἰδοὺ ἥκασι.

[01168]    ∆είκνυσιν ὅτι πολλάκις ἀκούσαντες ἐπελάθοντο.

[01169]    Τὴν ἄδειαν λέγει καὶ τὴν πολλὴν παῤῥησίαν, ὡς οὐ νόμῳ πολεμίων παρέσονται·

[01170]    ἀλλ' ὡς ἐπὶ ἤδη προκατειλημμένα χωρία.

[01171]    Ὡς φυλάσσοντες ἀγρὸν ἐγένοντο ἐπ' αὐτὴν κύκλῳ.

[01172]    Ὥστε μὴ εἶναι διαφυγεῖν βουλομένοις αὐτοῖς.

[01173]    Εἶπε καὶ τὴν αἰτίαν τῶν δεινῶν.

[01174]    Ὅτι ἐμοῦ ἠμέλησας, λέγει Κύριος.

[01175]    Ἐντρεπτικῶς, Τοῦ δεσπότου ἠμέλησας Καὶ τὸ ἀξιόπιστον.

[01176]    Οὐκ ἀρκεῖ τοῦτο εἰς κόλασιν;

[01177]    οὐ πάσης τιμωρίας χαλεπώτερον;

[01178]    εἰ γὰρ μὴ πόλεμος ἦν, εἰ ^[64.804] γὰρ μὴ πόλεως ἅλωσις, αὐτὸ τοῦτο μόνον ἀκοῦσαι τὸ ῥῆμα, πόσην ἔχει τιμωρίαν;

[01179]    Τουτέστιν, ὥσπερ ἐκεῖνοι οἱ ὀπωροφύλακες εὑρόντες τινὰ κλέπτοντα βοῶσι, καὶ εἰς φόβον καθιστῶσι τὸν κλέπτην, καὶ μετὰ πάσης προθυμίας αὐτοὶ ἐπιᾶσιν ἑλεῖν βουλόμενοι τὸν τολμήσαντα.

[01180]    Οὕτω καὶ οὗτοι βοῶσι μόνον, καὶ εἰς φυγὴν ὑμᾶς τρέπουσιν, ὡς ἐπ' ἀλλοτρίοις ὄντας.

[01181]    Ὅτι ἐμοῦ ἠμέλησας, λέγει Κύριος.

[01182]    Ἄξια ὧν ἐτόλμησας ὑπομενεῖς, καὶ θερίσεις ἃ ἔσπαρκας.

[01183]    Αἱ ὁδοί σου, καὶ τὰ ἐπιτηδεύματά σου ἐποίησαν.

[01184]    Τίς λοιπὸν ἐλπὶς θεραπείας ἐστὶ, τοῦ κεφαλαίου, καὶ ἡγεμονικωτάτου διαφθαρέντος;

[01185]    ἔστι γὰρ κακία οὐ πικρὰ, ἔστι κακία ἐξ ἀφελείας γινομένη, ᾗ καὶ συγγνοίη τις ἄν.

[01186]    Αὕτη, φησὶν, ἀφόρητός ἐστι, τῷ καὶ μόνιμος γενέσθαι, καὶ πρὸς αὐτὴν, φησὶν, ἐλθεῖν τὴν καρδίαν.

[01187]    Τὴν κοιλίαν μου ἀλγῶ.

[01188]    *Ταῦτα προειπὼν ὁ προφήτης, ὑπὲρ ἐκείνων ὀδυνᾶται, καὶ ἀποδύρεται, καὶ λέγει·

[01189]    Τὴν κοιλίαν μου, τὴν κοιλίαν μου ἐγὼ ἀλγῶ, καὶ τὰ αἰσθητήρια τῆς καρδίας μου.

[01190]    Ἔλαβε δὲ τοῦτο ἐκ μεταφορᾶς τῆς ὀδυνομένης γυναικός.

[01191]    Μαιμάσσει ἡ ψυχή μου, τουτέστι, θορυβεῖται ἐν ἀγῶνι τυγχάνουσα.

[01192]    Σπαράσσεται ἡ καρδία μου, τουτέστιν, ὑπὸ τοῦ δέους πηδᾷ μόνον οὐχὶ ἐξελθεῖν βουλομένη·

[01193]    μιμεῖται μητέρα τὰ σπλάγχνα σπαραττομένην, ἐπὶ τέκνων ὀλέθρῳ.

[01194]    Ὅτι φωνὴν σάλπιγγος ἤκουσεν ἡ ψυχή μου.

[01195]    Ἔνθους γέγονεν ὁ προφήτης.

[01196]    Οὐ νῦν, ἀλλὰ μικρῷ πρόσθεν εἶπε ταῦτα, ἐπὶ πραγμάτων ὁρᾷ συμβαίνοντα προφητικοῖς ὀφθαλμοῖς, πολέμους, καὶ παρατάξεις, καὶ μάχας, σαλπίγγων ἠχὴν, θόρυβον ἵππων, ἔφοδον πολεμίων ἀνδρῶν, πάσας τὰς Ἰουδαίων συμφοράς.

[01197]    Ὅρα δέ μοι τοῦ Θεοῦ τὴν μακροθυμίαν·

[01198]    ἠπείλησε διὰ ῥημάτων, οὐκ ἔδακεν αὐτοὺς ὁ λόγος·

[01199]    ἀξιοπιστοτέραν ποιεῖ τὴν πρόῤῥησιν, αὐτὸν τὸν ἀξιοῦντα θεατὴν τῶν λεγομένων ποιῶν.

[01200]    Συντριμμὸν ἐπικαλεῖται, ὅτι τεταλαιπώρηκε πᾶσα ἡ γῆ·

[01201]    ἄφνω τεταλαιπώρηκεν ἡ σκηνή.

[01202]    ∆ιεσπάσθησαν αἱ δέῤῥεις μου.

[01203]    Τὸ εὐάλωτον δείκνυσι, σκηνὴν καλῶν·

[01204]    ἄλλως δὲ οὐκ ἄν τις ἁμάρτοι, πόλιν πᾶσαν, καὶ οἰκίαν πᾶσαν τούτῳ τῷ τρόπῳ τῆς προσηγορίας προσονομάζων·

[01205]    σκηνὴ γὰρ ὁ παρὼν βίος ἐστίν.

[01206]    Οὐδὲ πόνου δεήσει τοῖς πολεμίοις, οὐδὲ χρόνου τινὸς, ἀλλ' ὥσπερ σκηνὴν διασπῶντες, οὕτω κρατοῦσι τῶν τειχῶν.

[01207]    Ὅρα δὲ καὶ τὸ τοῦ προφήτου φιλόστοργον, πᾶσαν οἰκειοῦται τὴν πόλιν, οἰκίαν αὐτοῦ φησιν εἶναι τὴν Ἱερουσαλήμ.

[01208]    ∆ιεσπάσθησαν αἱ δέῤῥεις μου.

[01209]    Περὶ τῶν λοιπῶν πόλεών φησιν·

[01210]    ἔλαβε δὲ αὐτὸ ἐκ μεταφορᾶς τῶν ἐν ταῖς στρατοπεδείαις σκηνοποιουμένων βασιλέων, καὶ τῶν λοιπῶν.

[01211]    Τινὲς δὲ σκηνὴν μὲν ἔφασαν τὰ βασίλεια, δέῤῥεις δὲ τὰς λοιπὰς οἰκίας τῆς πόλεως.

[01212]    Ἕως πότε ὄψομαι φεύγοντας, ἀκούων φωνὴν σαλπίγγων;

[01213]    Τί οὖν δὴ τῶν μὲν σαλπίγγων ἠχουσῶν, καὶ πο ^[64.805] λέμου, καὶ μάχην, οὐ πρὸς ἡμᾶς δὲ ἀφικνουμένων;

[01214]    ἀλλ' ἐπήγαγεν, ὅτι Τεταλαιπώρηκε πᾶσα ἡ γῆ.

[01215]    Καλῶς τὸ, τεταλαιπώρηκε·

[01216]    πανταχοῦ γὰρ σπουδάζει θεόθεν τὸν πόλεμον ἀναῤῥιπιζόμενον τοῖς ἰδίοις ἐπιδεῖξαι τοῦτον.

[01217]    Τὸ γὰρ ταλαιπωρῆσαι τοῦτό ἐστιν.

[01218]    Οὐ γὰρ διὰ πολέμου μόνον καὶ μάχης αὐτῶν ἐκράτουν, ἀλλ' ἀθρόον ἐλθόντες καὶ παρ' ἐλπίδας καὶ ἄφνω.

[01219]    Θεατὴν αὐτὸν ποιεῖ, καὶ ἀκροατὴν, ἵνα ἑκατέρωθεν αὐτοὺς καταπλήξῃ.

[01220]    Εἶδεν ὁ προφήτης, ἵνα μὴ ἴδωσιν οἱ Ἰουδαῖοι.

[01221]    Ἐπῄνεσε τὴν καρδίαν ὁ Ἱερεμίας, ἵνααὐτοὺς ἐν ἀσφαλείᾳ φυλάξῃ, πολλαχοῦ τοὺς θεραπεύοντας ἐκδίδωσι.

[01222]    ∆ιότι οἱ ἡγούμενοι τοῦ λαοῦ μου ἐμὲ οὐκ ᾔδεισαν.

[01223]    Ἡ μεγίστη κατηγορία, ὅταν οἱ τοὺς ἄλλους διδάσκειν ὀφείλοντες, αὐτοὶ πρῶτον ἀγνοῶσιν.

[01224]    *Εἶτα τοῦ προφήτου ἀκολούθως τούτοις φήσαντος, Ἕως πότε ὄψομαι φεύγοντας;

[01225]    ἀποκρίνεται ὁ Θεὸς, ∆ιότι οἱ ἡγούμενοι τοῦ λαοῦ μου ἐμὲ οὐκ ᾔδεισαν, τουτέστι, ∆ιὰ τὰς ἀσεβείας αὐτῶν ταῦτα πάσχουσιν, ἐπεὶ καὶ τὸ πρότερον, καὶ εἷς ἐδίωκε χιλίους, καὶ τὰ κατ' Αἴγυπτον ἐμάθετε, ἐξηγεῖται καὶ τῶν φευγόντων τὸ πλῆθος, καὶ ἐκ προσώπου τοῦ Θεοῦ φησι, ∆ιότι οἱ ἡγούμενοι τοῦ λαοῦ μου ἐμὲ οὐκ ᾔδεισαν, υἱοὶ ἄφρονές εἰσι, καὶ οὐ συνετοί·

[01226]    καὶ ἵνα μὴ νομισθῶσιν ἄξιοι εἶναι συγγνώμης ὡς ἄφρονες, εὐθὺς ἐπήγαγεν, σοφοί εἰσι τοῦ κακοποιῆσαι.

[01227]    Τοῦτο γὰρ δὴ τὸ παγχάλεπον, ὅτι εἰς οὐδὲν ἐχρήσαντο, ἀφρόνως, καθάπερ οἱ μέθυσοι τῷ οἴνῳ, καὶ τῷ σιδήρῳ οἱ ἀνδροφόνοι.

[01228]    Ἐπέβλεψα ἐπὶ τὴν γῆν, καὶ ἰδοὺ οὐδὲν, καὶ εἰς τὸν οὐρανόν.

[01229]    Πῶς οὐδέν;

[01230]    Οὐ πρόβατα, φησὶν, οὐ βόες, οὐκ οἰκοδομήματα, καὶ τείχη.

[01231]    Πάντα γὰρ τὰ τοιαῦτα ἀφανίζειν οἶδεν ὁ πόλεμος.

[01232]    Καὶ εἰς τὸν οὐρανὸν, καὶ οὐκ ἦν τὰ φῶτα αὐτοῦ.

[01233]    Τὴν διάνοιαν λέγει τοῦ θεατοῦ, οὐ τὴν φύσιν τοῦ πράγματος.

[01234]    Οὐ γὰρ ἁπλῶς λέγει, ἀλλ', Εἶδον, καὶ οὐκ ἦν τὰ φῶτα αὐτοῦ.

[01235]    Τὸ μὲν γὰρ τῆς νυκτὸς σκότος καλύπτειν εἴωθε τὸ φῶς, δείκνυσι δὲ τὴν σελήνην μετὰ τῶν ἄστρων·

[01236]    ἡ δὲ τῆς ἀθυμίας νὺξ, ἡ πολὺ ταύτης χαλεπωτέρα, πάντα ἀφανίζει τὰ ἄστρα, οὐ κατὰ τὴν οὐσίαν, ἀλλὰ κατὰ τὴν ὄψιν τοῦ θεωμένου.

[01237]    Ὥστε τὰ μὲν φῶτα αὐτοῦ οὐκ ἐφαίνετο, διόπερ οὐδὲ εἶναι ἐδόκει τοῖς θεαταῖς.

[01238]    Ἀλλ' ὥσπερ γυμνὸς, καὶ ἐρημωθεὶς τοῦ φωτὸς, οὕτως ἐγένετο.

[01239]    Τοιοῦτόν τι πάσχει ψυχὴ σκοτωθεῖσα·

[01240]    καὶ γὰρ πολλοὶ τοῦ πελάγους ἀποβάντες ὀρθουμένην ἔδοξαν ὁρᾷν τὴν γῆν, καὶ περιδινουμένην αὐτοῖς.

[01241]    Ταῦτα δὲ πάντα ποιεῖν ἡ φύσις εἴωθε.

[01242]    Καθάπερ γὰρ εἰς ὕδωρ καθαρὸν καὶ ἑστὸς ἐμπεσὼν ὁ φόβος τῶν αἰσθητηρίων, τὴν γῆν τὴν ἐν τῷ βυθῷ ταράσσει, καὶ συγχεῖ τὰ ἄνω κάτω ποιῶν, καὶ τὴν τάξιν ταράσσων ἅπασαν·

[01243]    οὕτω δὴ καὶ ἐνταῦθα γίνεται, ἕτερα ἀκούει, καὶ ἕτερα βλέπει, καὶ οὐδὲν ἐπὶ τῆς οἰκείας ἕστηκεν ἕδρας.

[01244]    ^[64.808] Ὡς ἐν σκότῳ γέγονα ὑπὸ τοῦ φόβου διὰ τὴν τῆς πόλεως ἐρημίαν.

[01245]    Εἶδον τὰ ὄρη, καὶ ἰδοὺ ἦν τρέμοντα.

[01246]    Τουτέστιν, οὐδὲ ἐν τοῖς ὄρεσι γενομένοις ἔστι σώζεσθαι.

[01247]    Ἐπέβλεψα, καὶ ἰδοὺ οὐκ ἦν ἄνθρωπος, καὶ πάντα τὰ πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ ἐπτόηντο.

[01248]    Οὐδὲ γὰρ τοὺς πλησίον ἑστῶτας δοκοῦμεν ὁρᾷν·

[01249]    πῶς οὖν περὶ τῶν πετεινῶν φησι, ὅτι ἐπτόηντο;

[01250]    Τοῦτο καὶ ἀπὸ τῆς διαθέσεως τοῦ προφήτου.

[01251]    Ὑπὸ γὰρ τῆς ἐρημίας, καὶ τὰ πετεινὰ τὸν τόπον κατέλιπον.

[01252]    Τὰ γὰρ πολλὰ τῶν ζώων εἰς ἀπῳκισμένους τόπους εἰπεῖν οἰκεῖν πέφυκεν.

[01253]    Ἔρημος ἔσται πᾶσα ἡ γῆ.

[01254]    Τί λέγεις;

[01255]    Ἐκλύεις τὸν φόβον τὸν Ἰουδαϊκόν;

[01256]    Τί γὰρ οὐκ ἔστης ἐπὶ τῇ προτέρᾳ ἀπειλῇ;

[01257]    ἤρκει εἰπεῖν, Ἔρημος ἔσται πᾶσα ἡ γῆ.

[01258]    Ἀλλ' εὐθέως τὸ σκυθρωπὸν ἔστρεψεν, τὸ χρηστὸν ἐπαγαγών.

[01259]    Τίνος ἕνεκεν;

[01260]    ὥστε καὶ ταύτῃ ποιῆσαι βελτίους.

[01261]    Ὅταν γὰρ ἐπὶ χαλεποῖς χαλεπὰ συνάπτοντες λέγωμεν, εἰς ἀπόγνωσιν ἡ ψυχὴ πολλάκις ἐμπέπτωκεν·

[01262]    ἡ δὲ ἐλπίδας ἔχουσα χρηστὰς, κἂν βραχείας, ταχέως ἀναστῆναι δυνήσεται.

[01263]    Ἐπὶ τούτοις δὲ πενθείτω ἡ γῆ.

[01264]    Καλῶς τὴν γῆν πρὸς αἴσθησιν τῶν μελλόντων γίνεσθαι καλεῖ, τῶν ἀνθρώπων ἀναισθήτως διακειμένων.

[01265]    ∆ιότι ἐλάλησα, καὶ οὐ μετανοήσω.

[01266]    Μὴ νομίσῃ τις εἶναι ἀπειλὴν τὸ πρᾶγμα, πάντως ἕψεται καὶ τὸ ἔργον.

[01267]    Ἐπειδὴ γὰρ πολλάκις εἰπὼν, διὰ φιλανθρωπίαν τὸ τέλος οὐκ ἐπήγαγεν, οὐχ οὕτως καὶ νῦν ἔσται, ἀλλὰ ὡς ἐλάλησα, καὶ ποιήσω.

[01268]    Ἐὰν περιβάλῃ κόκκινον.

[01269]    Τί ποτέ ἐστι τὸ λεγόμενον;

[01270]    Μεταφορικὸς ὁ λόγος ἐστίν·

[01271]    ὡς πρὸς γυναῖκα ἄτιμον, τὴν πόλιν, καὶ ἑταιριζομένην ὁ προφήτης συνεχῶς διαλέγεται.

[01272]    Ἐπειδὴ εἶπεν ἀνωτέρω, Ἴδε τὰς ὁδούς σου ἐν τῷ πολυανδρίῳ, τουτέστι τὸν τόπον, ἔνθα ταῖς γυναιξὶν ἁλοὺς ἠσέβησας, φησὶν, ἐὰν τὸν ὅμοιον τρόπον θελήσῃς ἀπατῆσαι τοὺς πολεμίους, οὐ δυνήσῃ.

[01273]    Τὸ δὲ, Ἐὰν χρίσῃς στίβει, τὸ μέλαν λέγει, ᾧ ἐπιχρωννύειν τοὺς ὀφθαλμοὺς εἰώθασιν αἱ γυναῖκες.

[01274]    Ὡς πρὸς πόρνην προσδοκῶσαν τῷ κάλλει τῆς ὄψεως ἑλεῖν τοὺς ἐραστὰς, καθάπερ ἡ Ἰεζάβελ, καθάπερ τῶν Ἰουδαίων αἱ θυγατέρες.

[01275]    Ἀλλὰ νῦν πρὸς τὴν πόλιν, πᾶσαν ἐννόησον δυσπραγίαν, ὅταν καὶ ἐρασταὶ ὦσι καὶ καλλωπιζομένην τὴν ἐρωμένην διαπτύωσι·

[01276]    καὶ μὴ διαπτύωσι μόνον, ἀλλὰ καὶ ἀνελεῖν ἐπιθυμῶσιν.

[01277]    Ὅτι φωνὴν ὡς ὠδινούσης ἤκουσα.

[01278]    Καὶ παρήσει τὰς χεῖρας αὐτῆς.

[01279]    Οὐδὲν εἰς αὐτὸν τὸν πόλεμον ἐργάζεσθαι δυνήσεται λοιπόν.

[01280]    Πάλιν ὁ προφήτης ἑώρα τὰ μέλλοντα.

[01281]    Οὐ φέρει τῶν ἀποσφαγέντων τὸ πλῆθος·

[01282]    ἐξίσταται, καὶ ἀποψύχει.

[01283]    Εἰ δὲἡ θέα ἀφόρητος, πόσῳ μᾶλλον ἡ πεῖρα;

[01284]    Τὸ μὲν πρῶτον φεύγοντας εἶδε, τὸ δὲ δεύτερον θρη

[01285]    ^[64.809] νοῦντας, ἔπειτα καὶ ἀναιρουμένους.

[01286]    Προϊὼν λέγει, ὅτι Οὐδὲ συγχωρήσει τις ὑμῖν θρηνῆσαι.

[01287]    ΚΕΦΑΛ.

[01288]    Εʹ.

[01289]    Οἴμοι, ὅτι ἐκλείπει ἡ ψυχή μου ἐπὶ τοῖς ἀνηρημένοις.

[01290]    Περιδράμετε ἐν ταῖς ὁδοῖς Ἱερουσαλήμ.

[01291]    Ὁρᾷς ὅτι οὐκ εἰς ἀπόγνωσιν ἐμβάλλει;

[01292]    Καὶ ὅρα τὸν Θεὸν ἀπολογούμενον, καὶ οὐχ ἑτέροις ἐπιτρέποντα τὴν ἐξέτασιν.

[01293]    Ὑμεῖς αὐτοὶ οἱ κακῶς παθόντες, ζητήσατε, φησί.

[01294]    Οὐχ ἑτέρῳ τὸ πρᾶγμα ἐπιτρέπω, οὐκ ἐχθρῷ, καὶ πολεμίῳ, οὐκ ἀμελοῦντι, καὶ ῥᾳθυμοῦντι τῶν ὑμετέρων·

[01295]    ὑμῖν αὐτοῖς τοῖς πονουμένοις καὶ ταλαιπωρουμένοις.

[01296]    Καὶ ἵνα μὴ πάλιν ἐκλύσῃ, Περιδράμετε, φησὶν, ὡς ἐγγὺς ὄντων τῶν δεινῶν, καὶ ἀκριβῆ τὴν ἔρευναν κελεύει ποιήσασθαι.

[01297]    Περὶ τῶν ὑπὸ τὴν ἀπόφασιν κειμένων ὁ λόγος, ἐπεὶ ἦσαν ἐν αὐτοῖς δίκαιοι, ὡς ὁ Ἱερεμίας, καὶ οἱ υἱοὶ Ῥιχὰβ, ἱερεῖς τυγχάνοντες, καὶ ὁ Ἀβιμελέχος Αἰθίοψ.

[01298]    Λέγει τοίνυν περὶ τῶν ἱερέων, καὶ βασιλέων, καὶ ψευδοπροφητῶν, καὶ τοῦ πλήθους.

[01299]    Ζῇ Κύριος, λέγουσι·

[01300]    διὰ τοῦτο οὐκ ἐν ψεύδεσιν ὀμνύουσι.

[01301]    Οὐ γὰρ ἀρκεῖ, φησὶ, τὸ ὀμνύναι, ἀλλὰ τὸ μὴ ἐπιορκεῖν.

[01302]    Ὁρᾷς ὅτι πανταχοῦ, οὐ τὸ ἑαυτοῦ ζητεῖ μόνον ὁ Θεὸς, ἀλλὰ καὶ τὸ τῶν πλησίον.

[01303]    Ἐννόησον ὅσον τὸ ἐπὶ ψεύδεσιν ὀμνύναι, πῶς πόλιν ὁλόκληρον κατήνεγκεν·

[01304]    καὶ γὰρ ὁ μὴ ὀμνὺς τὸν Θεὸν, ἀλλὰ δαίμονας ἴσως, τούτῳ μεῖζον ἡ ὕβρις, κἀνταῦθα, ὅταν εἰς ἑτέρων ἐπήρειαν ὦμεν ἀποκεχρημένοι τῷ ὅρκῳ.

[01305]    Τουτέστιν, ἐπιορκοῦσιν οὐδὲν ἡγούμενοι τὸ κατ' ἐμοῦ ὀμνύειν, καὶ τῇ τοῦ ἐμοῦ ὀνόματος ἀξιοπιστίᾳ ἀποκέχρηνται εἰς τὴν τῶν κακῶν πρᾶξιν.

[01306]    Κύριε, οἱ ὀφθαλμοί σου εἰς πίστιν.

[01307]    Τουτέστιν, Οὐδὲν ἐναντίον ὁρᾷ ὁ σὸς ὀφθαλμός.

[01308]    Καθαρὸν τὸ κρϊμά σού ἐστιν.

[01309]    Μεγάλη κατηγορία, καὶ τῆς ἐσχάτης ἀναισθησίας τεκμήριον·

[01310]    τουτέστι, Πάντα ἀκριβῶς γινώσκεις, καὶ ἀληθῆ τὰ παρὰ σοῦ λεγόμενα.

[01311]    Ἐμαστίγωσας αὐτοὺς, καὶ οὐκ ἐπόνεσαν·

[01312]    ἀπηλγηκότων ἀνθρώπων σημεῖον, οἷα τὰ τοῦ Φαραὼ ἦν·

[01313]    ἵνα δειχθῇ, ὅτι οὐ προφασιζόμενος.

[01314]    Τοῦτο ἦν τὸ λέγειν, περιδράμετε, ἀπὸ τῶν προτέρων δείκνυσιν αὐτοῦ τὴν κηδεμονίαν.

[01315]    Τί ἐστι, συνετέλεσας;

[01316]    ἀπέκτεινας ἅπαντας, τὸ πλέον αὐτῶν καθεῖλες, καὶ οὐδὲ οὕτως ἐπαιδεύθησαν.

[01317]    Οὐδὲν γὰρ, τῶν ἡκόντων εἰς σὲ, παραλέλειπται.

[01318]    Πανταχοῦ τῆς προαιρέσεως, καὶ οὐ τῆς φύσεως, τὸ, Οὐκ ἠθέλησας ἐπιστραφῆναι.

[01319]    Ὅρα κακίαν εἰς φύσιν ἐκτραπεῖσαν.

[01320]    Καὶ ἐγὼ εἶπα, Ἴσως πτωχοί εἰσι, διότι οὐκ ἐδυνήθησαν.

[01321]    Καὶ τί γένοιτο ἂν ἐμπόδιον ἡ πενία;

[01322]    οὐ τοῦτό φησιν, ἀλλὰ τὴν πρόφασιν τῶν πολλῶν ἀναιρεῖ, δεικνὺς, ὅτι οὔτε οὗτοι διὰ τὴν πενίαν ἐνεποδίσθησαν.

[01323]    Πρὸς τὸν μέλλοντα ἀνθυποφέρειν ἡμῖν, οὔτε ἀφ' ἑαυτοῦ Fort.

[01324]    ὡς οὐκ ἀφ' ἑαυτοῦ φυγὼν, προεῖπε τὴν πενίαν.

[01325]    ∆ιὰ πενίαν οἱ πολλοὶ ταῦτα ποιοῦσι, καὶ τρέφεσθαι ^[64.812] βουλόμενοι, ἠπάτηνται εἰς τὴν ἀσέβειαν.

[01326]    Τὸ γὰρ, διότι οὐκ ἠδυνήθησαν, τουτέστιν, οὐκ ἀντήρκεσαν φιλοσοφῆσαι πρὸς τὴν πενίαν, καὶ ἀπατηθέντες, οὐκ ἔγνωσαν τοῦ Θεοῦ τὴν ὁδόν.

[01327]    Πορεύσομαι πρὸς τοὺς ἁδρούς.

[01328]    Ἀλλὰ καὶ οἱ πλούσιοι ἴσως·

[01329]    οὔτε γὰρ πλοῦτος, οὔτε πενία πρὸς τοῦτο ἐμπόδιον.

[01330]    Ὅρα πῶς πανταχόθεν ἀναιρεῖ τὰς προφάσεις.

[01331]    Τουτέστιν, Ἐξέκλινα πρὸς τοὺς μεγιστᾶνας καὶ τοὺς βασιλεῖς, ἐννοήσας, ὡς ἴσως οὗτοι ἀκόλουθα τῷ νόμῳ διαπράττονται.

[01332]    Εὗρον δὲ πάντας ἀθρόον ἐπὶ τὸ χεῖρον ἐκκλίναντας, καὶ τοῦ Θεοῦ τὴν δεσποτείαν ἀπωσαμένους, καὶ τοῦ νόμου τὴν φυλακήν.

[01333]    Ζυγὸν γὰρ τὴν δεσποτείαν ἔφη·

[01334]    δεσμοὺς δὲ τῶν νόμων τὴν διάταξιν, ἐν οἷς ὥσπερ κανόνι τινὶ πορεύεσθαι δεῖ τοὺς ὑπὸ τὸν νόμον ὄντας.

[01335]    Εἰ ἡ πενία τούτοις ἐφόδιον γέγονεν, οὐκοῦν ἐκείνους ὁ πλοῦτος ὤφειλε βελτίους ποιῆσαι.

[01336]    Ἀλλ' οὐδεὶς οὔτε τούτων, οὔτε ἐκείνων ἀμείνων ἐγένετο.

[01337]    ∆ιὰ τοῦτο ἔπαισεν αὐτοὺς λέων ἐκ τοῦ δρυμοῦ.

[01338]    Πάντα τὰ θηρία, οὐκ ἔτι λέοντας λέγει μόνον, ἀλλὰ πάντα παραλαμβάνει τὰ θηρία.

[01339]    Οὕτω πάντα ποιεῖ ὑπὲρ τοῦ τὸν φόβον αὐξῆσαι·

[01340]    καὶ οὐχ ὡς περὶ μελλόντων, ἀλλ' ὡς περὶ παρελθόντων διαλέγεται.

[01341]    Ὁ Βαβυλώνιος.

[01342]    Λύκον δὲ καὶ πάρδαλιν, τοὺς περὶ Θεγλαθφασάρ.

[01343]    Τὸ ἀκόρεστον, τὸ ἔρημον, ὅταν μετὰ ἀδείας ἐξῇ τῷ τοιούτῳ μέχρι τῶν οἴκων ἐπιβαίνειν, οὐ φοβῆσαι βουλόμενος μόνον, ἀλλὰ καὶ τὸ ἔρημον δεῖξαι.

[01344]    Λύκος δὲ ἴσως ὁ Σεναχηρεὶμ, μόνον ἁρπάξας, καὶ μηδέν τι διαπραξάμενος.

[01345]    Ἄλλος δέ τις τὸν Ἀντίοχον εἴρηκε πάρδαλιν.

[01346]    Ποίᾳ τούτων ἵλεως ἔσομαί σοι;

[01347]    οἱ υἱοί σου ἐγκατέλιπόν με.

[01348]    Ἐνταῦθα οὔτε τὸ ἀσεβῆσαι ἐγκαλεῖ, οὔτε τὸ ἀποστραφῆναι, ἀλλὰ τὸ ἀσεβῆσαι μετὰ πλήθους, καὶ τὸ ἀποστραφῆναι ἀνοήτως.

[01349]    ∆εινὸν μὲν γὰρ τὸ ἁμαρτεῖν ἅπαξ, τὸ δὲ ἐπιμεῖναι, καὶ προσθεῖναι χαλεπώτερον.

[01350]    Ἥμαρτες, μὴ προσθῇς ἔτι, καὶ περὶ τῶν προτέρων σου δεήθητι.

[01351]    Ὅρα καθ' ἑκάστην τιμωρίαν πανταχοῦ κειμένας ἀπολογίας, καὶ τὸ συνεχὲς τοῦ λόγου διακοπτόμενον·

[01352]    οὕτω καθάπερ τίς τινα μαστίζων.

[01353]    Εἶτα διαναπαυσάμενος ἀπολογοῖτο πρὸς αὐτὸν, καὶ ὅλως οὕτως δι' ὅλου ὁ προφήτης εὐφραίνεται ἀπειλῇ καὶ ἀπολογίᾳ.

[01354]    Ἐχόρτασα αὐτοὺς, καὶ ἐμοιχῶντο.

[01355]    Ὁρᾷς ἐξ εὐπαθείας τὴν ἀσέλγειαν, τὴν ἀκαθαρσίαν;

[01356]    Τί γὰρ ἂν εἴποις;

[01357]    Τί ἔχοντες ἐγκαλεῖν;

[01358]    σπάνιν ἀναγκαίων;

[01359]    καὶ μὴν τοσαύτη ἦν ἡ φορὰ, ὡς καὶ μοιχᾶσθαι αὐτοὺς, καὶ ἐν οἴκοις πορνῶν καταλύειν.

[01360]    Ἵπποι θηλυμανεῖς.

[01361]    Ὅρα πῶς παρέστησε τὴν ἡδονήν.

[01362]    Ὅρα πῶς εἰς ἀσέλγειαν ἐξέπιπτον, αὐτὴν τὴν φύσιν ἠτίμασαν.

[01363]    Ὅρα τὸ ἀναιδῆ Fort.

[01364]    ἀναιδῶς μίγνυσθαι τῶν ἀλόγων ἐστίν.

[01365]    Παρὰ μὲν τῷ Ἑβραίῳ φασὶ, τὸ, ἑλκόμενοι μὴ ^[64.813] κεῖσθαι·

[01366]    ἔστι δὲ αὐτὸ ἐκλαβεῖν, ὅτι ὑπὸ τῆς ἐπιθυμίας ἤγοντο.

[01367]    Ἀνάβητε.

[01368]    Συντέλειαν δὲ μὴ ποιήσητε.

[01369]    Λείψανα καταλείπετε τῆς πόλεως, ἵνα καὶ τοῖς αἰχμαλωτιζομένοις ὑπόθεσις ᾖ πάλιν ἐπανόδου·

[01370]    διὸ προλέγει, ἵν' ὅταν ἴδωσιν οὐ μέχρι τῶν θεμελίων ἀναιροῦντας, μὴ τῆς ἐκείνων φιλανθρωπίας, ἀλλὰ τῆς τοῦ Θεοῦ κωλύσεως εἶναι νομίζωσιν.

[01371]    Ὅτι ἀθετῶν ἠθέτησεν εἰς ἐμέ.

[01372]    Εἰ τοῦ Κυρίου εἰσὶ, τίνος χάριν ταῦτα πέπονθε;

[01373]    διὰ τοὺς ἐνοικοῦντας, ὅτι ἠθέτησαν.

[01374]    Τουτέστι, παρέβησαν τὰς συνθήκας τὰς πρὸς ἐμὲ, καὶ παντελῶς εἰς ἀσέβειαν ἐξώκειλαν.

[01375]    Ἐψεύσατο τῷ Κυρίῳ.

[01376]    Καὶ εἶπαν, Οὐκ ἔστι ταῦτα.

[01377]    Ἐννόησον ὅσον κακόν·

[01378]    Οὐκ ἐπίστευον ἀπειλοῦντι, οὐκ ἐπίστευον τιμωρουμένῳ, καὶ κολάζοντι, πολλοὶ καὶ νῦν οἱ περὶ τῆς γεέννης εἰσὶ ἴσ.

[01379]    εἰσὶ τὰ αὐτὰ οἱ ταῦτα διαλαλοῦντες, ἀπιστοῦντες τῷ Θεῷ.

[01380]    Ὁ οἶκος Ἰσραὴλ, καὶ ὁ οἶκος Ἰούδα ἐψεύσατο.

[01381]    Οἱ προφῆται ἡμῶν ἦσαν εἰς ἄνεμον.

[01382]    Ἐκεῖνοι γὰρ τὰ πρὸς ἡδονὴν δημηγοροῦντες, οὐκ εἴων γενέσθαι βελτίους ποτέ.

[01383]    Τουτέστιν, οὐδὲν προσδοκῶσι δεινὸν, ἀλλὰ λέγουσιν οἱ πολλοὶ, ὅτι Καὶ οἱ προφῆται μάτην ἐφθέγξαντο, καὶ ἀπέθανον·

[01384]    καὶ οὐδὲν κατὰ τὴν γνώμην τοῦ Θεοῦ εἶπον περὶ ἡμῶν.

[01385]    Τὸ δὲ, Οὕτως ἔσται αὐτοῖς, τουτέστι, Παραπλησίως ἐκείνοις, καὶ ὑμεῖς φθέγγεσθε οἱ δοκοῦντες εἶναι προφῆται.

[01386]    Ὡς γὰρ ἐκείνων εἰπόντων οὐδὲν δεινὸν πέπονθεν ἡ πόλις, οὕτως οὐδὲ νῦν πείσεται.

[01387]    ∆ιὰ τοῦτο.

[01388]    Ἰδοὺ ἐγὼ δέδωκα τοὺς λόγους μου εἰς τὸ στόμα σου πῦρ.

[01389]    Τὸ τάχιον δείκνυσιν ὅτι πάντα εἴκει τῷ πυρί.

[01390]    Καὶ ἰδοὺ ἐγὼ ἐπάγω ἐφ' ὑμᾶς ἔθνος πόῤῥωθεν.

[01391]    Ὥστε μηδὲ ἐξ ἱκετηρίας ἐπισπᾶσθαί τινα ἔλεον.

[01392]    Τὸ δὲ, Καὶ ἀρχαῖον, δηλοῖ, ὅτι καὶ ἀρχαῖον, καὶ φοβερόν ἐστι, καὶ δείκνυσιν ὅτι οὐκ οἴκοθεν ἐπέρχεται·

[01393]    οὐ γὰρ ἂν ἐν τῷ τοσούτῳ χρόνῳ ἡσύχασαν, καὶ ὕστερον ἀπῆλθον.

[01394]    Καὶ κατέδονται τὸν θερισμὸν ὑμῶν.

[01395]    Τὸν καιρὸν τῆς ἐφόδου λέγει, ὅτι ἡνίκα τὸν καρπὸν ἀπολαύειν ἐμέλλετε, τότε ἐπελθόντες ἐκεῖνοι δῃώσουσι τὴν γῆν.

[01396]    Τὸ δὲ, τοὺς ἄρτους ὑμῶν, ἀντὶ τοῦ, καὶ τὰ ἀπόθετα ἀναλώσουσιν.

[01397]    Καὶ ἔσται ὅταν εἴπητε, Τίνος ἕνεκεν.

[01398]    Καὶ γὰρ καὶ τοῦτο ἀναισθησίας πολλῆς, μετὰ τὸ παθεῖν λέγειν·

[01399]    Ἕνεκεν τίνος ἐποίησεν;

[01400]    Ἀλλ' ὅμως τότε καιρὸν ὁ λόγος ἕξει.

[01401]    ∆ιὰ τοῦτό φησιν·

[01402]    Ἵνα δουλεύσητε ἐν γῇ οὐχ ὑμετέρᾳ ἀλλοτρίοις θεοῖς, τοῦτο ἀπειλεῖ πάλιν.

[01403]    Ἀναγγείλατε ταῦτα εἰς οἶκον Ἰακώβ.

[01404]    Πάλιν ἀναμιμνήσκει τῶν προγόνων, ἵνα κἂν οὕτως ἐντραπῶσι.

[01405]    Πάλιν τὸν πατριάρχην ἐκεῖνον, καὶ θαυμαστὸν ἄνδρα, καὶ μέγαν εἰς μέσον παράγει, τὸν οἶκον Ἰακὼβ, καὶ τὸν οἶκον Ἰούδα λέγων, ^[64.816] ἵνα μάθῃς ὅση τοῦ Θεοῦ ἡ δύναμις·

[01406]    πῶς δι' ἑνὸς φυλάρχου ἄλλ.

[01407]    φιλάρχου πόλεις ὁλοκλήρους, καὶ δήμους, καὶ ἔθνη συνεστήσατο.

[01408]    Ἀκούσατε δὴ ταῦτα, λαός.

[01409]    Τίνος ἕνεκεν ὑβριστικῶς προσάγει τὸν λόγον;

[01410]    διαναστῆσαι βούλεται πεπτωκότας διὰ τῆς ὕβρεως·

[01411]    οὐδὲν ταύτης τῆς τιμωρίας χεῖρον, τοῦ, τὸν Θεὸν ἀγνοεῖν.

[01412]    Ὀφθαλμοὶ αὐτοῖς, καὶ οὐ βλέπουσιν·

[01413]    ὦτα αὐτοῖς, καὶ οὐκ ἀκούουσιν.

[01414]    Ταύτας δὲ μόνον λέγει τὰς αἰσθήσεις, αἳ μάλιστα τῶν ἄλλων πρὸς θεογνωσίαν ἄγουσιν, ὧν μάλιστα δεόμεθα.

[01415]    Μὴ ἐμὲ οὐ φοβηθήσεσθε, λέγει Κύριος, τὸν τάξαντα ἄμμον ὅριον τῇ θαλάσσῃ;

[01416]    Οὐκ εἶπεν·

[01417]    Ἐγὼ τὴν θάλασσαν ἐποίησα, ἀλλ', Ἐγὼ, φησὶν, ἐχαλίνωσα.

[01418]    Οὐ γὰρ δὴ μόνον ἀπὸ τῆς δημιουργίας φαίνεσθαι βούλεται, ἀλλὰ καὶ ἀπὸ τῆς διατυπώσεως.

[01419]    Οὐκ ἔστιν εἰπεῖν, φησὶν, ὅτι μηδεμίαν πάσχουσα βίαν, οὕτως ἠρεμεῖ, καὶ ὑποτάσσεται·

[01420]    ἀλλὰ καὶ πολλῆς αὐτὴν ἀνάγκης πρὸς τὰ ἔξω ὠθούσης, καὶ βίαν ὑπομενούσης τὴν ἐσχάτην, ὥστε ἐξαντληθῆναι, ἐμμένει φέρουσα τὴν βίαν, ὥστε μὴ ὑπερβῆναι τὸ πρόσταγμα τοῦ Θεοῦ.

[01421]    Ἀλλ' ἴσως πρὸς τοῦτο εἴποι τις ἂν, ὅτι Ταῦτα φύσει καὶ νόμῳ διατέτακται·

[01422]    ἐγὼ δὲ ἔχω τὴν ἐφ' ἑκάτερα ῥοπὴν, ὡς εἰ θέλω μένω ἐπὶ τοῦ κρείττονος.

[01423]    Τί γὰρ ἐρεῖς;

[01424]    ὅτι πνεῦμα καὶ ἐπιθυμίαι πονηραὶ τὴν ψυχὴν ἐξωθοῦσιν;

[01425]    ἀλλ' ἀντίστησον αὐτοῖς τὸ πρόσταγμα τοῦ Θεοῦ.

[01426]    Ἀσθενὴς ἡ φύσις;

[01427]    καὶ γὰρ ἡ ψάμμος, ἀλλ' ὑπερισχυρὰ αὐτὴ γίνεται νόμῳ θείῳ.

[01428]    Οὕτω καὶ σὺ φόβῳ Θεοῦ.

[01429]    Οὐδὲν οὕτως ἀσθενὲς, οὐδὲν οὕτως ἀδύνατον, ὃ μὴ τὰ ὑπὲρ οἰκείαν ἐπιδείκνυται φύσιν διὰ τὸν φόβον τοῦ Θεοῦ.

[01430]    Καὶ μεθ' ἕτερα·

[01431]    ∆ιατί μὴ ἤγαγεν ἕτερον στοιχεῖον εἰς ὑπόδειγμα, ἀλλ' ἢ τὴν θάλασσαν;

[01432]    ἐπεὶ περὶ πολέμου καὶ μάχης ὁ λόγος ἦν αὐτῷ, καὶ στρατιωτῶν ἐφόδου, νεφέλης δίκην, καὶ πελάγους ἐπέχειν μελλόντων τὴν πόλιν πᾶσαν.

[01433]    ∆εῖξαι τοίνυν βουλόμενος, ὡς οὐκ ἐξ οἰκείας ἰσχύος, οὐδὲ δυνάμεως, ἀλλ' ἐκ τῆς αὐτοῦ συγχωρήσεως ὁ πόλεμος γίνεται, τὴν θάλασσαν εἰς μέσον παράγει·

[01434]    δεικνὺς, ὅτι ὁ τοιοῦτο στοιχεῖον, μέγα, καὶ ὑπέρογκον, καὶ τῇ βίᾳ ἀφόρητον, μαινόμενον, καὶ ἀγριαῖνον, ψάμμῳ λεπτῇ διὰ παντὸς χαλινῶσαι δυνάμενος, πολλῷ μᾶλλον ἰσχύσει ἐπισχεῖν τοὺς πολεμίους τοὺς ὑμετέρους, ὥστε μήτε παραγενέσθαι, μήτε λυμήνασθαί τι τῶν ὑμετέρων.

[01435]    Καὶ οὐκ εἶπον·

[01436]    Τὸν διδόντα ἡμῖν ὑετόν.

[01437]    Ἔστω.

[01438]    Οὐκ ἐβούλεσθε δι' ἐμέ·

[01439]    διὰ τὰ παρ' ἐμοῦ οὐκ ἔδει, οὐ διὰ τὸ δοῦναι μόνον ὑετὸν, ἀλλὰ καὶ τὸ κατὰ καιρόν;

[01440]    Ἐκεῖνο γὰρ ἐπιδείξεως ἦν μόνον, ὅτι δύναμαι ὕειν.

[01441]    Τοῦτο δὲ προνοίας μεγάλης καὶ φιλοστοργίας.

[01442]    Κατὰ τὸν καιρὸν πληρώσεως προστάγματος θερισμοῦ.

[01443]    Ἀσαφῶς τοῦτο εἴρηται·

[01444]    ὃ δὲ λέγει τοιοῦτόν ἐστιν·

[01445]    Ἄρτι, φησὶν, ἐκ τῆς ἅλω συλλέξαντες τὰ γεννήματα τῆς γῆς, καὶ πλήρη τὰ ταμεῖα ἔχοντες, ἀπολαύομεν ^[64.817] ὑετῶν.

[01446]    Οὐ γὰρ μένει, δαπανηθέντων αὐτῶν τότε δοῦναι·

[01447]    ἀλλ' ὁμοῦ τε ὁ θερισμὸς ἐπαύσατο, καὶ οὐδὲ ἀρχὴν εἰς ἀνάλωσιν τῶν ἐναποτεθέντων ἐβάλομεν, καὶ μήπω τῶν προτέρων ἀναλωμένων, κάτεισιν ὑετὸς, κελεύων ἕτερα καταβάλλειν.

[01448]    Ἐπειδὴ γὰρ μικρόψυχος ἡ ἀνθρωπίνη φύσις, καὶ βραχυμέριμνος, καὶ οὐχὶ μόνον ἐν ἐνδείᾳ, ἀλλὰ καὶ ἐν ἀφθονίᾳ τρέμει, καὶ δέδοικε τὸ μέλλον·

[01449]    τοῦτο ἰώμενος τὸ νόσημα ὁ Θεὸς, πλήρη κατάγει ἡμῖν τὸν ὑετὸν, ἵνα τὸν ὑπὲρ τῆς μελλούσης ἀναλώσεως τῶν ἀποτεθέντων φόβον αἱ τῶν νέων ἐλπίδες ἐκβάλωσι.

[01450]    Τοῦτο οὖν ᾐνίξατο, Κατὰ καιρὸν πληρώσεως προστάγματος θερισμοῦ·

[01451]    θερισμοῦ ἐναποτιθεμένων τῶν καρπῶν ἄλλ.

[01452]    ἐναπόθετε μόνον τὸν καρπὸν, καὶ μηδέπω συλλεγέντων αὐτῶν, πάλιν αὐτὴν κελεύει τὰ αὐτὰ ἐκφέρειν.

[01453]    Τί ἐστιν, Ἐφύλαξεν ἡμῖν;

[01454]    καθάπερ πατὴρ φιλόστοργος μέρος παιδίοις ἀεὶ διατηρεῖ, οὕτως καὶ αὐτὸς ἡμῖν τὸν ὑετὸν διατηρεῖ, καὶ οὐκ ἀναλίσκει τοὺς ὄμβρους ὁ πρῶτος χειμὼν, οὐδὲ ὁ δεύτερος, ἀλλ' ἀεὶ μένει καὶ ὑπολέλειπται.

[01455]    Αἱ ἀνομίαι ὑμῶν ἐξέκλιναν ταῦτα.

[01456]    Ἐπειδὴ περὶ πολλῆς εὐπραγίας διελέχθη.

[01457]    Ὅτε δὲ ταῦτα ἔλεγε, λιμοὶ, καὶ λοιμοὶ, ἵνα μὴ ἀνθυπενέγκωσι·

[01458]    καὶ μὴν οὐδὲ τούτων ἴσ.

[01459]    τοῦτον, ἢ τοῦτο ὁρῶμεν.

[01460]    Οὐ γὰρ, φησὶν, οὐ διὰ τὸ τὸν Θεὸν μεταβεβλῆσθαι, ἀλλὰ καὶ διὰ τὸ ταῖς ἁμαρτίαις ὑμῶν ἀποκρούσασθαι τὴν εὐεργεσίαν·

[01461]    ταῦτα ἃ λέγω, καὶ διὰ τὰς ἁμαρτίας ὑμῶν ἀπέστησαν τὰ ἀγαθὰ ἀφ' ὑμῶν.

[01462]    Μείζων γὰρ κηδεμονία μηδὲν δοῦναι λοιπὸν, ἢ δοῦναι·

[01463]    καθάπερ τῷ πυρέττοντι ὁ μὲν παρέχων πολεμεῖ, ὁ δὲ ἀποστερῶν φείδεται μόνον ἄλλ.

[01464]    μόνος.

[01465]    Ὅτι εὑρέθησαν ἐν τῷ λαῷ μου.

[01466]    Ὡς ἀλόγοις ἐχρῶντο τοῖς ὁμοφύλοις.

[01467]    Ὁρᾷς ὡς οὐχὶ τὰ εἰς αὐτὸν ἁμαρτήματα ἐκδικεῖ μόνον, ἀλλὰ καὶ τὰ τοῦ πλησίον;

[01468]    κατ' ἀλλήλων ἐξεπολεμώθησαν, κατ' ἀλλήλων ἔστησαν ἀπὸ τῆς εὐπραγίας.

[01469]    Ὁρᾷς πῶς αὐτοῖς ἀπολογεῖται;

[01470]    Τοὺς εἰδωλολατροῦντας λέγει.

[01471]    Καὶ παῖδες ὡς δίκτυον ἰξευτοῦ.

[01472]    Τοὺς ἐπὶ προφάσει τὰ ἀλλότρια λαμβάνοντας διαβάλλει.

[01473]    Ἐπάγει γοῦν·

[01474]    Ἔστησαν διαφθεῖραι ἄνδρα, καὶ συνελάμβανον·

[01475]    ὡς παγὶς ἐφισταμένη πλήρης πετεινῶν, οὕτως οἱ οἶκοι αὐτῶν πλήρεις δόλου.

[01476]    Τουτέστιν, οὕτω μετὰ πονηρίας τὰ ἀλλότρια ἐλάμβανον·

[01477]    ἐπάγει γοῦν·

[01478]    Κρίσιν οὐκ ἔκριναν.

[01479]    Κρίσιν ὀρφανοῦ καὶ κρίσιν χήρας οὐκ ἔκριναν τὴν ὡραίαν καὶ τρυφεράν.

[01480]    Οὐκ ἔκριναν κρίσιν ὀρφανοῦ.

[01481]    Μάλιστα μὲν γὰρ πολλαχοῦ τὸ δίκαιον διώκειν δεῖ·

[01482]    ὅταν δὲ ἔχῃ τι καὶ ἐπαγωγὸν, ὁ ἀδικούμενος πρὸς ἔλεον, τὴν ὀρφανείαν, τὴν χηρείαν λέγω, τίς οὕτως ὠμὸς καὶ ἠλίθιος, ὡς μὴ ἂν βραβεῦσαι τῷ τοιούτῳ τὸ δίκαιον;

[01483]    ὅταν γὰρ ὃν ἐλεεῖν ἐχρῆν, τοῦτον μήτε τῶν δικαίων συγχωροίη μετέχειν, ποῦ ταῦτα ἀνεκτά;

[01484]    Ἔκστασις καὶ φρικτὰ ἐγενήθη.

[01485]    Ὅρα διὰ πάντων τὴν ἁμαρτίαν χωροῦσαν, οἱ μὲν

[01486]    ^[64.820] εἰργάσαντο τὰ πονηρὰ, οἱ δὲ ἐπῄνεσαν τὰ γεγενημένα.

[01487]    ∆ιὸ καὶ ὁ Παῦλος, οὐχὶ τοὺς τολμῶντας, οὐδὲ τοὺς ἐργαζομένους μόνον τὰ πονηρὰ, ἀλλὰ καὶ τοὺς εὐδοκοῦντας αὐτοῖς κολάζει.

[01488]    Καὶ ὁ λαός μου ἠγάπησεν οὕτως.

[01489]    Ὅρα διὰ πάντων κεχυμένην τὴν κακίαν.

[01490]    Καὶ τί ποιῆσαι ἔδει τοὺς ἀρχομένους;

[01491]    οὐχὶ τοῖς ἄρχουσιν ἀκολουθῆσαι;

[01492]    οὐχὶ τοῖς διδασκάλοις πεισθῆναι;

[01493]    οὐδαμῶς, ἀλλ' ἐναντιωθῆναι.

[01494]    Νῦν δὲ οὐδὲ κατ' ἀνάγκην αὐτοῖς ταῦτα γέγονεν, ἀλλ' ἠγάπησαν οὕτως, οὐχὶ παρελογίσθησαν.

[01495]    Οὐχὶ τοὺς ἄρχοντας φοβούμενοι τούτοις ἐπείθοντο.

[01496]    Ἀλλὰ καὶ αὐτοὶ ταῦτα ἐφίλουν.

[01497]    Καὶ τί ποιήσετε εἰς τὰ μετὰ ταῦτα;

[01498]    Ὅταν καιρὸς μετανοίας μηκέτι γένηται, ὅταν διόρθωσις πᾶσα ἀνῃρημένη ᾖ, ὅταν ἡ πρὸς τὰ βελτίω μεταβολὴ πᾶσα ἠφανισμένη.

[01499]    ΚΕΦΑΛ.

[01500]    ὰʹ.

[01501]    Σημήνατε σάλπιγγι, ὅτι κακὰ ἐκκέκυφεν.

[01502]    Ὅρα πῶς αὐτοῖς δίδωσι προθεσμίαν μετανοίας, τὸ, διέκυψέ ποθεν, ἐκ μέρους φαίνεται μόνον, καὶ οὔτε πάρεστιν, ὡς εἰς ἀπόγνωσιν ἐμβαλεῖν·

[01503]    οὔτε μὴν ἄπεστιν ἄλλ.

[01504]    ἀπέστη, ὡς ῥᾳθυμοτέρους ποιῆσαι.

[01505]    Ἀλλ' ἐν μέσῳ παρουσίας καὶ ἀπουσίας ἕστηκεν.

[01506]    Ἐξέκυψε τοῦ πλήρη φανῆναι τὰ κακά.

[01507]    Κύριοι λοιπὸν ὑμεῖς τοῦ πάντα πάλιν εἰς τὰ ὀπίσω ἀπελθεῖν, ὑμεῖς ἂν ἔχοιτε τὴν ἐξουσίαν.

[01508]    Καὶ ἀφαιρεθήσεται τὸ ὕψος σου.

[01509]    ∆ιατί;

[01510]    Ὅτι τούτοις πρὸς κακίαν ἐχρήσατο, τῷ κάλλει πρὸς πορνείαν, τῷ ὕψει πρὸς ἀλαζονείαν.

[01511]    Τουτέστιν, ὡραία καὶ τρυφερά.

[01512]    Ὡραίαν δὲ λέγει διὰ τὸν νόμον, καὶ τὴν ἱερατείαν, καὶ τὰ λοιπά.

[01513]    Τρυφερὰν δὲ, διὰ τὸ κρείττονα τῶν πολεμίων ἀεὶ δείκνυσθαι τῇ τοῦ Θεοῦ συμμαχίᾳ.

[01514]    Εἰς αὐτὴν ἥξουσι ποιμένες.

[01515]    Τοῦτο ἐρημίας μέν ἐστι σύμβολον·

[01516]    ἐξέβη δὲ καὶ ἐπὶ τῶν ἀποστόλων.

[01517]    Κύκλῳ, τὰς Ἐκκλησίας εἰκότως ἄν τις εἴποι, καθάπερ σκηναὶ πανταχοῦ τῆς οἰκουμένης εἰ πεπηγυῖαι μάνδραι προβάτων.

[01518]    Παρατάξασθε ἐπ' αὐτὴν εἰς πόλεμον·

[01519]    ἀνάστητε, καὶ ἀναβῶμεν ἐπ' αὐτὴν μεσημβρίας.

[01520]    Ὅρα πόσα ὁ Θεὸς κατασκευάζει, ὥστε αὐτοῖς ἐνθεῖναι τὸν φόβον, ὅπουγε καὶ ῥήματα ἀναπλάττει παρὰ τῶν πολεμίων ὥσπερ παρόντων, καὶ παρακελευομένων ἀλλήλοις.

[01521]    Καίτοιγε ἐν μεσημβρίᾳ οὐκ ἂν γένοιτο πόλεμος, ἀλλὰ τοῦτο δηλοῖ, ὅτι οὐ λάθρα, οὐδὲ λανθανόντως, ἀλλὰ μετὰ παῤῥησίας ἐπιθήσονται, ὃ τεκμήριον τοῦ σφόδρα θαῤῥεῖν ἐστιν ἑαυτοῖς.

[01522]    Οὐαὶ ἡμῖν, ὅτι κέκλικεν ἡ ἡμέρα.

[01523]    Τοῖς γὰρ πολιορκουμένοις μάλιστα μὲν πᾶς καιρὸς φοβερὸς καὶ ὑπόπτης, πολλῷ δὲ πλέον ὁ τῆς νυκτός·

[01524]    ἐν ἡμέρᾳ μὲν γὰρ καὶ στῆναι, καὶ βουλεύσασθαι, καὶ περιελθεῖν, καὶ ἰδεῖν τὰ γιγνόμενα·

[01525]    νυκτὸς δὲ ἐπελθούσης διπλοῦς ὁ πόλεμος γίγνεται.

[01526]    ∆έον τοὐναντίον λέγειν, Οὐαὶ ἡμῖν, ὅτι παρωξύναμεν τὸν Θεόν·

[01527]    τὸν καιρὸν τῆς τιμωρίας θρηνοῦσιν.

[01528]    Ἀνάστητε, καὶ ἀναβῶμεν ἐπ' αὐτὴν νυκτί.

[01529]    Τοῦ Χρυσοστόμου, ἄλλ.

[01530]    Ὀλυμπιοδώρου.

[01531]    ^[64.821] Νύκτα καὶ μεσημβρίαν φησὶ τὸν ἀδιάφορον τῆς ἐφόδου τῶν πολεμίων καιρόν.

[01532]    Ἀνάστητε καὶ ἀναβῶμεν ἐπ' αὐτὴν μεσημβρίας.

[01533]    Θαῤῥούντων ἡ φωνή.

[01534]    Οὐαὶ ἡμῖν, ὅτι βεβλημένη ἡμέρα.

[01535]    Ὡς γὰρ διὰ πάσης τῆς ἡμέρας αἱρούμενοι ὑπὸ τῶν πολεμίων, καὶ τῆς νυκτὸς καταλαβούσης οὐκέτι φεύγειν δυνάμενοι ταῦτά φασιν.

[01536]    Ἀνάστητε, καὶ ἀναβῶμεν ἐν νυκτὶ, καὶ διαφθείρωμεν τὰ θεμέλια αὐτῆς.

[01537]    Ὥστε τῶν πολεμίων λεγόντων ταῦτά φησιν.

[01538]    Ὅθεν καὶ οἱ ἐνοικοῦντες τὴν παρουσίαν τῆς νυκτὸς πεφόβηνται.

[01539]    Ἐκκόψατε τὰ ξύλα αὐτῆς.

[01540]    Καθάπερ ἐπὶ ὕλης τινὸς, ἔρημον αὐτὴν καταστήσατε, φησί·

[01541]    καθάπερ ἐπὶ δρυμοῦ τινος, πρόῤῥιζον αὐτὴν ἀνέλετε ξύλον, τοὺς ἄνδρας ἀκάρπους ὄντας, σκληροὺς ἅμα, καὶ τὸ σφοδρὸν τῶν πολεμίων δείκνυσιν.

[01542]    Ὢ πόλις ψευδὴς, ὅλη καταδυναστεία ἐν αὐτῇ.

[01543]    Τὸ δὲ αἴτιον ὁρᾷς, πόθεν ψευδής;

[01544]    ἐπειδὴ καταδυναστεία ἐν αὐτῇ, καὶ ὅλη ψευδής.

[01545]    Οὐ τὸ μὲν αὐτῆς ὑγιὲς, τὸ δὲ διεφθαρμένον, ὅλη ψευδής.

[01546]    Εἰ θρησκείαν βουληθῇς ἰδεῖν, ἀντὶ τοῦ ὄντως Θεοῦ λίθινα εἴδωλα ἀντικατέστησαν.

[01547]    Εἰ τὰ κατὰ βίον ἐξετάζεσθαι ἅπαντα δέον, καὶ ἐνταῦθα πολὺ τὸ ψεῦδος ὄψει·

[01548]    καὶ πονηρίαι ἐν τοῖς πρὸς ἀλλήλους, ἐν τοῖς πρὸς τὴν ἀλήθειαν·

[01549]    διέφθειρεν ἴσ.

[01550]    διεφθάρη, ὅλη ψευδής.

[01551]    Οὐκ ἔστιν εἰπεῖν ὅτι τὸν μὲν δεσπότην ἠθέτησαν·

[01552]    ἐν δὲ τοῖς πρὸς ἀλλήλους δίκαιοί τινες ἦσαν, καὶ φιλάνθρωποι, ἀλλ' ὅλη ψευδής.

[01553]    Τουτέστι, Χῶμα κατ' αὐτῆς ποίησον, καὶ τὴν στρατιὰν περίστησον.

[01554]    Ἀσέβεια καὶ ταλαιπωρία ἀκουσθήσεται ἐν αὐτῇ.

[01555]    Ἐπιτεταμένην λέγει πονηρίαν.

[01556]    Μετὰ πολλῆς τῆς ἀκριβείας τὰ κακὰ κατεῖχον, ὥσπερ ἀγαθόν τι καὶ μέγα·

[01557]    οὕτως ἐφύλαττον, καθάπερ φοβούμενοι, μήποτε καὶ ἀπόλωνται, ἂν αὐτοὺς ἐπιλίπῃ τὸ τῆς κακίας εἶδος.

[01558]    Ἐπὶ πρόσωπον αὐτῆς διὰ παντός.

[01559]    Ὅρα τὸ ἀναίσχυντον πῶς παρίστησιν.

[01560]    Ἐπὶ πρόσωπόν μου, τὴν παῤῥησίαν, τὴν ἀναίδειαν, καὶ τὸ διὰ παντὸς, οὐ χρόνος, οὐ καιρὸς οὐδείς.

[01561]    Ὅρα πῶς ποιεῖ χαλεπὴν τὴν κατηγορίαν, μόνον οὐκ ἀπολογούμενος ὑπὲρ τῆς τιμωρίας.

[01562]    Ἀντὶ τοῦ, ὡς ὁ λάκκος συνέχει τὸ ὕδωρ, οὕτως ἡ πόλις τὴν κακίαν, καὶ οὐδεμίαν δέχεται μεταβολήν.

[01563]    Πόνῳ καὶ μάστιγι παιδευθήσῃ.

[01564]    Ἀνίατον τὸ τραῦμα, λύσιν οὐκ ἔχον, οὐδὲ μεταβολὴν, οἵαν ἄλλ.

[01565]    οἷα τὰ πάθη τῶν Σοδόμων, οἵαν τὰ κατὰ Γομόῤῥων.

[01566]    Ἄρα οὐχ ὑπὲρ τῶν παρελθόντων, ἀλλ' ὑπὲρ τῶν μελλόντων ἡ κόλασις, καὶ δοκεῖ μὲν ὑπὲρ τῶν παρελθόντων ἡ κόλασις ἄλλ.

[01567]    κολάζειν.

[01568]    ∆οκεῖ δὲ ἵνα μὴ τοῖς αὐτοῖς ἐπιμείνωσιν.

[01569]    Καλαμᾶσθε, καλαμᾶσθε.

[01570]    Πάλιν ἐπιτείνει τὴν τιμωρίαν, πάλιν τὸν φόβον.

[01571]    Οὐδὲ τῶν λειψάνων φείδομαι, φησί·

[01572]    Καὶ μὴν ἔλεγεν ἀνωτέρω·

[01573]    Ὑπολείπεσθε τὰ στηρίγματα ἄλλ.

[01574]    ὑπο ^[64.824] στηρίγματα.

[01575]    τοῦ Ἰσραὴλ, ὅτι τοῦ Κυρίου εἰσί.

[01576]    Καὶ πάλιν ἐνταῦθα·

[01577]    Καλαμᾶσθε, καλαμᾶσθε.

[01578]    Ἐναντιολογεῖ πολλάκις, πρὸς τὸ συμφέρον ἐκείνης, τήν τε ῥᾳθυμίαν αὐτῶν διεγείρων, καὶ τὴν ἀπόγνωσιν ἐκκόπτων.

[01579]    Ἐπιστρέψατε ὡς ὁ τρυγὼν ἐπὶ τὸν κάρταλλον αὐτοῦ.

[01580]    Τουτέστιν, Ἀπόθεσθε οἴκοι τὰ λείψανα.

[01581]    Πρὸς τίνα λαλήσω, καὶ διαμαρτύρωμαι;

[01582]    Ἀπορεῖ ὁ προφήτης τίνι λαλήσει.

[01583]    Οἱ μὲν γὰρ πτωχοὶ, οἱ δὲ συνέτριψαν ζυγόν.

[01584]    Ἰδοὺ τὸ ῥῆμα Κυρίου ἐγένετο αὐτοῖς εἰς ὀνειδισμόν.

[01585]    Τουτέστιν, Ἐπειδὴ μὴ ταχέως ἐπάγω τὰ κακὰ, ὡς ψευδόμενον διαβάλλουσιν.

[01586]    Ἰδοὺ ἀπερίτμητα τὰ ὦτα αὐτῶν.

[01587]    Καὶ ποία γένοιτο ὤτων περιτομή;

[01588]    ἡμεῖς μὲν ἀκροβυστίαν ἴσμεν.

[01589]    Παραγενέσθω νῦν ἐνταῦθα Ἰουδαῖος εἰς μέσον, ὁ μηδὲν πλέον βουλόμενος ἀκούειν τοῦ ῥητοῦ, ὁ μέχρι τῆς κακίας ἑστὼς, ὁ πρὸς τὴν ἀλήθειαν ἰδεῖν μὴ βουλόμενος.

[01590]    Ἀκουέτω μετὰ τοῦ πρώτου καὶ τοῦτο·

[01591]    Περιτμήθητε τὴν ἀκροβυστίαν ὑμῶν τῆς καρδίας.

[01592]    Ἀκούεις ἐνταῦθα ἐγκαλουμένους αὐτοὺς, ὅτι ἀπερίτμητα τὰ ὦτά φησι.

[01593]    Ὅταν ἀκούῃ ἄλλ.

[01594]    ἀκούσῃς ἐγκαλοῦντος τοῦ Στεφάνου.

[01595]    Ἀπερίτμητοι τῇ καρδίᾳ, καὶ τοῖς ὠσὶν, ὑμεῖς ἀεὶ τῷ Πνεύματι τῷ ἁγίῳ ἀντιπίπτετε·

[01596]    μάθε, ὅτι προλαβὼν ὁ Ἱερεμίας ταῦτα λέγει.

[01597]    Καὶ μετ' ὀλίγα·

[01598]    Τίς οὖν ἐστιν αὕτη ἡ περιτομή;

[01599]    τὸ προσέχειν τοῖς λεγομένοις.

[01600]    Ἐπειδὴ γὰρ ἡμῶν προΐσταται ἴσ.

[01601]    ἀνθίσταται τῇ ἀκοῇ·

[01602]    Περίελε, φησὶ, τὸν ῥύπον, ἀπόκλυσον, καὶ οὐ χρεία ὑφαιρεῖν.

[01603]    Ὁρᾷς ὅπως ἄλλ.

[01604]    πῶς χρήσιμος ἡ περιτομή;

[01605]    οὐκ ἐᾷ ἐν τῇ σαρκὶ μένειν·

[01606]    οὕτω καὶ αἱ θυσίαι, οὕτω καὶ ὁ ναὸς, οὕτω καὶ ἑορταὶ, οὕτω καὶ ἡ ἀργία·

[01607]    ταῦτα τύποι ἑτέρων τινῶν, καὶ σύμβολα.

[01608]    Τὸ ῥῆμα Κυρίου ἐγένετο αὐτοῖς εἰς ὀνειδισμόν.

[01609]    ∆ίκην χοίρων καταπατούντων τοὺς μαργαρίτας·

[01610]    βδέλυγμα γὰρ ἁμαρτωλῶν, θεοσέβεια.

[01611]    Καὶ τὸν θυμόν μου ἔπλησα, καὶ ἐπέσχον.

[01612]    Ἵνα μάθωσιν ὅτι οὐδέπω παρὰ τὸ μὴ ἡμαρτηκέναι οὐ τιμωροῦνται, ἀλλὰ παρὰ τὸ τὸν Θεὸν εἶναι μακρόθυμον, ἄκουσον τί φησιν·

[01613]    Ἔπλησα τὸν θυμόν μου, καὶ ἐπέσχον.

[01614]    Ἀνθρωπίνοις χρᾶται ῥήμασιν, ἵνα φοβήσῃ.

[01615]    Ἐκχεῶ ἐπὶ νήπια ἔξωθεν, καὶ ἐπὶ συναγωγήν.

[01616]    Τὸ σφοδρὸν ὅρα πῶς παρίστησιν·

[01617]    λέγει, Ἐκχεῶ, ἵνα μὴ ἐκχέῃ, καὶ ἡλικίας ἅπτεται τῆς πρώτης, τῆς καὶ τὰ θηρία δυναμένης ἐπικάμψαι·

[01618]    Οὐκ ἀλγεῖς ἐκ τῶν οἰκείων κακῶν;

[01619]    λάβε αἴσθησιν ἐκ τῶν ἀλλοτρίων.

[01620]    Ἐπεὶ καὶ ἐν τῇ τοῦ σώματος τομῇ τὴν ἀναισθητότητα ἄλλ.

[01621]    τὰ ἀναισθητότερα τῶν μελῶν, πλείονα ἡμῖν παρέχει τὴν αἴσθησιν.

[01622]    Ὅτι ἀνὴρ καὶ γυνὴ συλληφθήσονται·

[01623]    πρεσβύτερος μετὰ πλήρους.

[01624]    Οὐ πολιὰ, οὐ συζυγία, οὐκ ἄλλο οὐδὲν προστήσεται τῶν τότε.

[01625]    ^[64.825] Καὶ μεταστραφήσονται αἱ οἰκίαι αὐτῶν εἰς ἑτέρους.

[01626]    Ἐπειδὴ ὁρᾷ πλεονάζουσαν πρὸς τὰ ἡμέτερα τὴν διάθεσιν, ὡς καὶ ἀπελθόντες στενάζομεν, ὅταν καὶ οἰκίας καὶ ἀγροὺς ἴδωμεν, καὶ γυναῖκας ἑτέρων γιγνομένας.

[01627]    Ὅτι ἐκτενῶ τὴν χεῖρά μου.

[01628]    Ὁρᾷς ἄνωθεν τὸν πόλεμον ἀρχόμενον;

[01629]    ἐκεῖθεν τὴν μάχην ἀναῤῥιπιζομένην;

[01630]    τὸν οὐρανὸν αὐτοῖς πολεμοῦντα;

[01631]    Ἤκουσας ἀπὸ βοῤῥᾶ, κατεφρόνησας ὡς ἀνθρώπων ὁμοδούλων;

[01632]    Ἄκουσον νῦν, ὅτι ἐκτείνειν μέλλει τὴν χεῖρα.

[01633]    Ὅτι ἀπὸ μικροῦ αὐτῶν ἕως μεγάλου πάντες συνετέλεσαν τὰ ἄνομα.

[01634]    Πολλὴν ἔλεγε τὴν κακίαν·

[01635]    οἱ δὲ πατέρες, κἂν αὐτοὶ ἐν κακίᾳ τυγχάνωσιν, ἀλλ' ὅμως βούλοιντο ἂν τοὺς παῖδας εἶναι ἐναρέτους.

[01636]    Ἐνταῦθα δὲ ἅπαν τοὐναντίον·

[01637]    καὶ τὴν φύσιν αὐτὴν ἠγνόησαν, οὐδὲ πατέρων ἐπεδείξαντο φιλοστοργίαν.

[01638]    Ἔστω·

[01639]    αὐτὸς ἐπιθυμίαν ἔχεις εἰπεῖν ἴσ.

[01640]    ποιεῖν., καὶ ἡδονὴν, καὶ θυμὸν, καὶ πονηρίαν.

[01641]    Τίνος ἕνεκεν ἅπαξ τὸ παιδίον ἐπὶ τὸν αὐτὸν ὠθεῖς κρημνόν;

[01642]    Καὶ ἰῶντο τὸ σύντριμμα.

[01643]    Πάλιν αὐτοὶ οἱ ἄρχοντες αἴτιοι τῶν κακῶν.

[01644]    Τοῦτον γὰρ τὸν λόγον οὐχ ἡγοῦμαι πρὸς τοὺς ἀρχομένους εἶναι, ἀλλ' ἡμῖν διαφέρειν τοῖς ἄρχουσι.

[01645]    Πρὸς γὰρ τοὺς τοιούτους ἀποτείνεται, πρὸς τοὺς χαριζομένους, καὶ τὰ πρὸς ἡδονὴν ὁμιλοῦντας, καὶ δοκοῦντας ἰατρεύειν τὸ τραῦμα, ἐπέτεινον δὲ τὸ ἕλκος.

[01646]    Καὶ ποῦ ἐστιν εἰρήνη;

[01647]    Οὐκ εἶπεν, Οὐκ ἔστιν εἰρήνη, ἀλλὰ, Ποῦ ἐστιν, Ὅρα τὴν ἐπιείκειαν·

[01648]    Ἐλέγχων οὐδὲ νῦν ἀφαιροῦμαι.

[01649]    ∆είξατε ἐπὶ τῶν ἔργων ἅπερ ἐπηγγέλλεσθε.

[01650]    ∆έδοικα μὴ καὶ νῦν χώραν ἔχῃ λέγεσθαι·

[01651]    Καὶ ποῦ ἐστιν εἰρήνη;

[01652]    Μὴ γὰρ ἐπειδὴ τῇ τοῦ Θεοῦ χάριτι τὰ παρὰ τῶν ἀπίστων ἅπαντα κατήργηται, καὶ ἀρχόντων εὐσεβῶν ἐπετύχομεν, καὶ οἴκους εὐκτηρίους ἔχομεν, καὶ in al.

[01653]    καὶ ἀπολαύειν εἰρήνης νομίζομεν;

[01654]    Οὐκ ἔστι τοῦτο εἰρήνη πρέπουσα Ἐκκλησίᾳ·

[01655]    ἐπειδὴ καὶ οἱ ἀπόστολοι τούτων οὐδὲν ἔχοντες, τὴν εἰρήνην εἶχον ὄντως, ἣν ἀφῆκεν αὐτοῖς ὁ Θεός.

[01656]    Εἰρήνην, φησὶ, τὴν ἐμὴν ἀφίημι ὑμῖν, εἰρήνην τὴν ἐμὴν δίδωμι ὑμῖν.

[01657]    Κατῃσχύνθησαν, ὅτι.

[01658]    Πῶς κατῃσχύνθησαν;

[01659]    τουτέστιν οὐ παρεγένοντο ἄλλ.

[01660]    παρεγένετο τοῖς λόγοις ἡ διὰ τῶν πραγμάτων μαρτυρία.

[01661]    Ἠλέγχοντο διὰ τῶν ἔργων αὐτῶν.

[01662]    Εἰ γὰρ καὶ ὁ πόλεμος μὴ παρῆν, ἀλλὰ τὰ τοῦ πολέμου προοίμια·

[01663]    καὶ οὐδὲ οὕτως ἐνέδωκάν πως.

[01664]    Ὁρᾷς ὅτι τῶν σημείων οὐ χρεία πρὸς τὴν κακῶς διακειμένην ψυχήν;

[01665]    διὰ τοῦτό φησι, Πεσοῦνται ἐν πτώσει αὐτῶν.

[01666]    Στῆτε ἐπὶ ταῖς ὁδοῖς.

[01667]    Ὅρα τὸ ἐλεύθερον, καὶ ἀκατανάγκαστον·

[01668]    καὶ πῶς οὐχ αὑτοῦ ἕνεκεν, ἀλλ' ἡμῶν, βούλεται δουλεύειν ἡμᾶς αὐτούς.

[01669]    Ἐπιτρέπει τῆς ὁδοῦ τὴν αἵρεσιν.

[01670]    Ἴδετε ποία ἐστὶν ὁδὸς ἀγαθή·

[01671]    πάσας καταμάθετε, ^[64.828] φησὶ, μετὰ ἀκριβείας, καὶ τὴν ἐμὴν, καὶ τὴν μὴ ἐμὴν, καὶ μάθετε, καὶ μὴ λάβετε τὴν ἐμὴν, ἀλλὰ τὴν ἀγαθήν.

[01672]    Καὶ πάντως τὴν ἐμὴν εὑρήσετε ταύτην οὖσαν·

[01673]    εἰ μὲν γὰρ τὸ ἐμαυτοῦ ἐσκόπουν, ἔλεγον, ὅτι Πάντως τὴν ἐμήν·

[01674]    νῦν δὲ οὐχ ἁπλῶς τὴν ἐμὴν, ἀλλὰ τὴν ὑμῖν συμφέρουσαν.

[01675]    Καὶ ἴδετε καὶ ἐρωτήσατε τρίβους Κυρίου αἰωνίας, καὶ ἴδετε ποία ἐστὶν ἡ ὁδὸς ἡ ἀγαθὴ, καὶ βαδίσατε ἐν αὐτῇ.

[01676]    Ὃ λέγει τοῦτό ἐστι·

[01677]    Κρείττους γίνεσθε, καὶ ἐξ αἰῶνος δοκιμάσατε τίς ἐστιν ἀληθῶς Κύριος·

[01678]    ἡ δὲ δοκιμασία γενέσθω ἀπὸ τῶν ἔργων.

[01679]    Τὸ γὰρ, Τρίβους Κυρίου αἰωνίας, τουτέστι, τὰ ἔργα τοῦ Θεοῦ τὰ ἐξ αἰῶνος γενόμενα, νόμον τὸν ἐν τῇ κτίσει τεθέντα.

[01680]    Καὶ τοῦτο δοκιμάσαντες, ἐκτράπητε τῶν εἰδώλων, καὶ δουλεύσατε τῷ Θεῷ·

[01681]    ἀλλ' ὅμως οὐκ ἐδέξαντο τὴν παραίνεσιν.

[01682]    Οὐ λέγω, ὅτι τοσοῦτον χρόνον ἐλάβετε πεῖραν.

[01683]    Ἀλλὰ τί νῦν ἐπιτρέπω τὴν ἐξέτασιν, καὶ τὴν αἵρεσιν μετὰ τοσοῦτον χρόνον;

[01684]    Καὶ εὑρήσετε ἁγνισμὸν ταῖς ψυχαῖς ὑμῶν.

[01685]    ∆ύο τὰ μεγάλα ἀγαθὰ, ὧν ἴσον οὐδὲν ἄν ποτε γένοιτο, ἀνάπαυσις, ἄλλ.

[01686]    ἀνάπαυσιν οὐχ ἁπλῶς τοῖς σώμασιν, ἀλλὰ ταῖς ψυχαῖς·

[01687]    ταύτης γὰρ ἀναπαυομένης, οὐδέν ἐστιν ὃ τὸ σῶμα διαλυμαίνεται ἄλλ.

[01688]    λυμαίνεται, ὥσπερ οὖν θλιβομένης, οὐκ ἔστιν οὐδὲν ὃ τὸ σῶμα ἀναπαῦσαι δύναται.

[01689]    Κατέστησα ἐφ' ὑμᾶς σκοπούς, τουτέστι προφήτας.

[01690]    Ἀκούσατε τῆς φωνῆς τῆς σάλπιγγος·

[01691]    καὶ εἶπον, Οὐκ ἀκουσόμεθα.

[01692]    Τουτέστι, προέλεγον οἱ προφῆται τὰ δεινὰ, καὶ πείθεσθαι οὐκ ἐβούλοντο.

[01693]    Ἵνα εἴπῃ, ∆ι' ὅλου ὅτι οὔτε παραίνεσιν ἐκ τῶν συμφορῶν δέχονται, οὔτε ἐκ τῆς ἐφόδου τῶν πολεμίων σωφρονέστεροι γεγόνασιν.

[01694]    Σκοποὺς καὶ σάλπιγγας, τοὺς προφήτας φησί·

[01695]    τί ἢ πότε;

[01696]    ὅτι προορῶσι τὸ μέλλον, ὅτι μεγάλῃ τῇ φωνῇ προλέγουσι τὰ ἐσόμενα.

[01697]    ∆ιὰ τοῦτο ἤκουσαν τὰ ἔθνη.

[01698]    Τοῦτο προφητεία τίς ἐστιν·

[01699]    ζώντων αὐτῶν οὐκ ἤκουσαν Ἰουδαῖοι, καὶ ἀποθανόντων ἀκούομεν ἡμεῖς, οὐ τόπῳ διῳκισμένοι μόνον, ἀλλὰ καὶ τῷ πολλῷ χρόνῳ διειργόμενοι.

[01700]    Ἑτέροις ἀπεστάλησαν οἱ προφῆται, καὶ ἑτέρους ἐπεσπάσαντο πρὸς οὓς οὐκ ἀπεστάλησαν.

[01701]    Οὕτως ἦσαν χρήσιμοι, οὕτω συμφέροντες, ὡς τοὺς μηδὲν προσήκοντας ἀκοῦσαι αὐτῶν.

[01702]    Ὑμῖν ἐδόθησαν, ὑμεῖς οὐ παρέβητε, καὶ ἕτεροι ἤκουσαν αὐτῶν.

[01703]    Ἄκουε, γῆ.

[01704]    Ὁρᾷς ὅταν αὐτοὶ μὴ ἀκούσωσι, πῶς πρὸς τὰ στοιχεῖα διαλέγεται;

[01705]    Ἐπειδὴ γὰρ εἶπον, Οὐκ ἀκουσόμεθα, φησίν·

[01706]    Ἄκουε, γῆ.

[01707]    Οὐ πρότερον αὐτοῖς ἐπάγει, ἀλλ' αὐτοὶ τὴν κακίαν ἐφέλκονται.

[01708]    Ἰδοὺ ἐγώ.

[01709]    Ὅτι τῷ λόγῳ μου οὐ προσέσχον.

[01710]    Ὅρα πανταχοῦ, οὐ τὸ μὴ πράττεσθαι τὰ νόμιμα μόνον, ἀλλὰ καὶ τὸ μὴ ἀκούεσθαι, τιμωρίαν ἔχει.

[01711]    Ποία γὰρ χρημάτων δαπάνη, ποῖος σωμάτων πόνος πρὸς τὸ ἀκοῦσαι;

[01712]    ^[64.829] Ἵνα τί μοι λίβανον ἐκ Σαβὰν φέρεις, καὶ κινάμωμον ἐκ γῆς μακρόθεν;

[01713]    Βούλεται εἰπεῖν, ὅτι Οὐ δέομαι τῶν προσκομιδῶν, οὐδὲ χρεία πόνων, μόνον δὲ τῆς περὶ τὸ καλὸν διαθέσεως.

[01714]    Σαβὰ δὲ χώρα ἐστὶν Ἰνδῶν.

[01715]    Ἐπειδὴ εἶπεν, ὅτι Τὸν νόμον μου ἀπώσαντο, ἵνα μὴ ἀνθυπενέγκωσι, Καὶ πῶς ἀπωσάμεθα τὸν νόμον καθημέραν θυσιάζοντες, καὶ τὸν λιβανωτὸν θυμιῶντες;

[01716]    πρὸς ταῦτά φησιν·

[01717]    Ἀλλ' ἐρεῖς ἴσως, ὅτι λίβανον φέρεις·

[01718]    οὐχὶ δῶρα ζητῶ, ἀλλὰ ψυχῆς εὐωδίαν·

[01719]    ἐκεῖνό μοι τὸ ἄρωμα ἡδύ.

[01720]    Οὐ γὰρ σωμάτων ὁ Θεὸς ὀσφραίνεται, οὐδὲ τῆς αἰσθητῆς εὐωδίας, ἀλλὰ τῆς νοερᾶς τῆς κατὰ ψυχὴν, τῆς παντὸς θυμιάματος εὐωδεστέρας, ἥτις ἐστὶν ἡ τοῦ προσφέροντος ψυχή.

[01721]    Ἰδοὺ ἐγὼ δίδωμι ἐπὶ τὸν λαὸν τοῦτον ἀσθένειαν.

[01722]    Μὴ τῆς φυσικῆς ἀκολουθίας τὰ ἀῤῥωστήματα παρ' αὐτοῖς εἶναι δόξῃ, τὸ παράδοξον δείκνυσι θεήλατον οὖσαν τὴν νόσον, ὅπερ ἐστὶ λοιμικῆς καταστάσεως·

[01723]    καὶ τῆς ἄνωθεν ἀπειλῆς ἐφόβησε ῥήμασιν.

[01724]    Οὐκ εἶξαν.

[01725]    Ἀπέστειλε τὸν προφήτην ἀλγοῦντα, καὶ οὐκ ᾔσθοντο·

[01726]    φοβεῖ λοιπὸν ἑτέρως, καὶ ἐπάγει νόσον, ἵνα τὸ μεῖζον ἀνέλῃ κακὸν, τὸν πόλεμον.

[01727]    Ἰδοὺ λαὸς ἔρχεται ἀπὸ βοῤῥᾶ.

[01728]    Εἶτα καὶ τὸν ἀπὸ βοῤῥᾶ ἴσ.

[01729]    περὶ τῶν ἀπὸ βοῤῥᾶ διαλέγεται, ὅτι οὐκ ἐλεεῖ ἴσ.

[01730]    ἐλεήσουσιν, οὐδὲ ἄλλῳ τινὶ εἴξουσιν.

[01731]    Ὅταν γὰρ ὁ Θεὸς πολεμῇ, οὐδὲ τὰ ἀνθρώπινα πάθη ἴσασιν οἱ ἄνθρωποι.

[01732]    Ὥσπερ γὰρ τὰ θηρία ἀδύνατον ἡμερῶσαι, φησὶν, οὕτω καὶ τοὺς δυναμένους οἴκοθεν ἐπικαμφθῆναι, ἐκπολεμοῖ.

[01733]    Ἀλλ' ἴσως εἴποι τις ἂν, Καὶ τί δήποτε οὐχὶ αὐτὸς αὐτοὺς ἀνεῖλεν, ἀλλ' ἑτέρους ἐπανήγαγεν;

[01734]    Ὅτι καὶ ἡμεῖς τοῦτο ποιοῦμεν ἐφ' ὧν βουλόμεθα πλήττειν, ἵν' ἔχωσιν ὄνειδος ἐπὶ τῶν δεινῶν·

[01735]    οὐχ ἧττον ἴσ.

[01736]    οὐ γὰρ ἴσον λυπεῖ, τὸ παρ' ἑτέρων ταῦτα παθεῖν, ὥσπερ ὅταν οἰκέτην ἐπαφίωμεν ἐλευθέρῳ παιδί.

[01737]    Ἰταμός ἐστι, καὶ οὐκ ἐλεήσει.

[01738]    Ὁρᾷς πῶς δείκνυσιν ὡπλισμένους, ἀνηλεεῖς;

[01739]    Ἠκούσαμεν τὴν ἀκοὴν αὐτῶν, παρελύθησαν.

[01740]    Ταῦτα ὡς παρὰ τοῦ προφήτου, καὶ τῶν κατ' αὐτῶν·

[01741]    καὶ γὰρ καὶ φωνὰς ἐποίει φέρεσθαι προφητικῶς.

[01742]    Μὴ ἐκπορεύεσθε εἰς ἀγρόν.

[01743]    Τὴν πολιορκίαν ἐνταῦθά φησιν.

[01744]    Ὅρα πῶς κατὰ μικρὸν ἐπάγει τὰ δεινὰ, καὶ ἠρέμα.

[01745]    Θύγατερ λαοῦ μου, περίζωσαι σάκκον.

[01746]    Τίνος ἕνεκεν;

[01747]    διὰ τὰ ἐπερχόμενα κακά.

[01748]    Εἶτα καὶ τὰς αἰτίας ἐπάγει πάλιν τῆς πονηρίας·

[01749]    ὅπερ ἀεὶ ποιεῖ, ἅμα μὲν ἀπολογούμενος, ἅμα δὲ ἀξιόπιστον ποιῶν τὸν λόγον.

[01750]    ∆οκιμαστὴν δέδωκά σε ἐν λαοῖς δεδοκιμασμένοις.

[01751]    Τὴν ὑπερβολὴν λέγει τῆς πονηρίας, ὅτι μηδὲ ἡ πολιορκία ἐποίει βελτίους αὐτούς.

[01752]    Ἰδοὺ, φησὶν, ἐπιτρέπω σοι δοκιμάσαι αὐτοὺς ἐν καιρῷ, ἐν ᾧ καὶ εἰ σφόδρα ἦσαν ἀναίσθητοι, σφόδρα ἂν ἐγένοντο βελ ^[64.832] τίους.

[01753]    Οὐδεὶς γὰρ, οὐδείς ἐστιν, ὅστις ὑπὸ τοῦ φόβου, κἂν σφόδρα ᾖ τραχὺς, οὐ μαλάσσεται.

[01754]    Τῷ προφήτῃ λέγει ὁ Θεὸς ἐλέγχων αὐτῶν τὴν κακίαν, ὡς ἂν μὴ δοκοίη ἀδίκως αὐτῶν καταποφαίνεσθαι.

[01755]    Πάντες ἀνήκοοι πορευόμενοι σκολιῶς, χαλκὸς καὶ σίδηρος.

[01756]    Χαλκῷ καὶ σιδήρῳ τούτους ἀπείκασε, τὸ ἰσχυρὸν αὐτῶν, καὶ ἐπίμονον πρὸς ἁμαρτίαν δηλῶν·

[01757]    σκολιαὶ δὲ αὐτῶν αἱ πορεῖαι, τὸν τῆς εὐθύτητος ἀπολείπουσαι κανόνα.

[01758]    Εὐθὺς γὰρ ὁ Κύριος, καὶ εὐθεῖαι αἱ ὁδοὶ αὐτοῦ.

[01759]    Τί ἐστιν, ὡς χαλκὸς καὶ σίδηρος;

[01760]    τὸ στάσιμον αὐτῶν δηλοῖ, τὸ ἀμετάβλητον τῆς κακίας·

[01761]    καὶ γὰρ καὶ ἀλλαχοῦ ὥσπερ ὅταν λέγῃ·

[01762]    Τὸ μέτωπόν σου χαλκοῦν·

[01763]    μὴ τὴν ἴσ.

[01764]    τὴν ἐν τῇ ῥύσει τοῦ χαλκοῦ πονηρίαν, ὅτι διεστραμμένας ἔχει τὰς ὁδοὺς, τηκόμενος καθάπερ ἐκεῖνος, καὶ ἐν πυρὶ καὶ χωνευτηρίῳ σκολιῶς βαδίζει.

[01765]    Οὕτω καὶ οὗτοι ἐν ταῖς τιμωρίαις, οὐκ ἐπιλανθάνονται τῆς οἰκείας διατροπῆς.

[01766]    Ὡς χαλκὸς καὶ σίδηρος πάντες διεφθαρμένοι εἰσίν.

[01767]    Ὡς γὰρ ἐκεῖνα, φησὶ, τῷ χρόνῳ ὑπὸ τοῦ ἰοῦ ἀναλίσκεται, οὕτως οὗτοι παντελῶς τὴν γνώμην τῆς εὐσεβείας διεφθάρησαν τῷ χρόνῳ.

[01768]    Ἐξέλιπε φυσητὴρ ἀπὸ πυρός.

[01769]    Ἐξέλιπεν ὁ μόλιβδος, εἰς κενὸν ἀργυροκόπος ἀργυροκοπεῖ.

[01770]    Ὁ Ἑβραῖος, καθαίρει, ἔχει, ἀντὶ τοῦ, ἀργυροκοπεῖ.

[01771]    Παραδείγματι δὲ τὴν πονηρίαν αὐτῶν ἐσήμανε.

[01772]    Φησὶ γὰρ τὸν μόλιβδον καθαρτικὸν εἶναι τοῦ ἀργύρου, καὶ ἐπιβαλλόμενον αὐτὸν τὸν στερὸν παρασκιάζειν ἴσ.

[01773]    εἰς τὸν ἄργυρον παρασκευάζειν·

[01774]    τὸ μεμιγμένον τῆς ἀλλοτρίας ὕλης ἀποπέμπεσθαι τοῦτο τοίνυν·

[01775]    ὅτι πᾶσα ἐπίνοια κατ' αὐτῶν ἀνηλώθη, καὶ οὔτε προφητῶν ἤκουσαν, οὔτε ὑπὸ πληγῶν ἐσωφρονίσθησαν, οὔτε ὑπὸ ἄλλου τινὸς ἀμείνους γεγόνασιν.

[01776]    Πονηρίας αὐτῶν οὐκ ἐτάκησαν.

[01777]    Ἐπέμεινε τῇ μεταφορᾷ.

[01778]    Ὡς γὰρ ὁ ἄργυρος, φησὶ, πολὺν ἔχων χαλκὸν, κἂν μυριάκις σχοίη ἐπιμεμιγμένον τὸν μόλιβδον, μένει ἀκάθαρτος οὐκ ἀμιγὴς ὢν χαλκοῦ, οὕτω καὶ οὗτοι τῆς πονηρίας οὐκ ἐξέστησαν.

[01779]    Ἀργύριον ἀποδεδοκιμασμένον.

[01780]    Τουτέστι μὴ δεχόμενον διόρθωσιν.

[01781]    Παράσημον οὐ νομίμως χαραγὲν, οὐκ ἐν τοῖς ταμείοις τοῖς βασιλικοῖς εἰσηνέχθη·

[01782]    καὶ διὰ τοῦτο πρὸς οὐδὲν χρήσιμον, καίτοι καὶ τύπον ἔχον βασιλικὸν, καὶ γράμματα, τῆς ὕλης αὐτῷ διεφθαρμένης.

[01783]    Οὕτω καὶ οὗτοι μόρφωσιν ἔχουσιν εὐσεβείας, τὴν δὲ ἀλήθειαν ἤρνηνται.

[01784]    ΚΕΦΑΛ.

[01785]    Ζʹ.

[01786]    Ἀκούσατε λόγον Κυρίου, πᾶσα Ἰουδαία.

[01787]    Καὶ μὴν εἰ ἀδιόρθωτα πταίουσι, καὶ ἀνίατα νοσοῦσι, καὶ οὐδεμία ἔσται παραμυθία τῶν δεινῶν, τίνος ἕνεκεν πάλιν πέμπει τὸν ἰατρὸν, οὐδὲν ἕτερον ἢ τὴν τιμωρίαν αὐτοῖς αὔξοντα, καὶ πᾶσαν ἀναιροῦντα συγγνώμην;

[01788]    Ὁ γὰρ πολλάκις ἀκούσας, καὶ ἀδιόρ ^[64.833] θωτος μείνας, τὸ συνεχὲς τῆς συμβουλῆς καὶ τῆς παραινέσεως κατήγορον ἔχει μέγιστον.

[01789]    ∆ιορθώσατε τὰς ὁδοὺς ὑμῶν, καὶ τὰ ἐπιτηδεύματα ὑμῶν.

[01790]    Τουτέστι τὰς πράξεις ὑμῶν, καὶ ἃ ἐποιήσατε τῆς εἰδωλολατρίας ἕνεκεν.

[01791]    Τοῦτο γὰρ μηνύει τὰ ἐπιτηδεύματα.

[01792]    Ταῦτα δέ φησι ἐπὶ τῶν προφητῶν μηνυόντων τὴν αἰχμαλωσίαν.

[01793]    Τινὲς δὲ τῶν ψευδοπροφητῶν θαῤῥεῖν αὐτοῖς ἐκέλευον φάσκοντες, ὡς Οὐδὲν πείσεσθε δεινόν.

[01794]    Εἰ γὰρ καὶ ὀργίζεται Θεὸς δι' ὑμᾶς, ἀλλ' οὐκ ἂν ἕλοιτο τὸν ναὸν προδοῦναι τοῖς ἐχθροῖς ταύτης ἕνεκα τῆς αἰτίας, καὶ εἰς τὴν πύλην στῆναι τῷ προφήτῃ προσέταξε, καὶ λέγειν ταῦτα.

[01795]    Προϊὼν γοῦν φησι·

[01796]    Μὴ πεποίθατε ἐφ' ἑαυτοῖς ἐπὶ λόγοις ψευδέσιν, ὅτι τὸ παράπαν οὐκ ὠφελήσουσιν ὑμᾶς λέγοντες·

[01797]    Ναὸς Κυρίου, Ναὸς Κυρίου ἐστίν.

[01798]    Φοβερῶς αὐτὸ εἶπεν·

[01799]    εἰπὼν γὰρ, ὅτι Μοιχεύετε εἰδωλολατροῦντες, καὶ ὅλως καταλέξας τὰ κακὰ, καὶ ὅτι μετὰ ταῦτα εἰς τὸν ναὸν εἰσῄεσαν, φησί·

[01800]    Μὴ σπήλαιον.

[01801]    Τοῦτο γὰρ αὐτοῖς μέγιστον ἐδόκει εἶναι.

[01802]    Εἰ γὰρ καὶ ᾤκουν αὐτὴν, ἀλλ' ὅμως τῇ ἀποφάσει τοῦ Θεοῦ ἐκβεβλημένοι λοιπὸν ἐτύγχανον.

[01803]    Μεγάλως αὐτοὺς ἔβλαπτεν αὕτη ἡ ὑπόληψις·

[01804]    καθάπερ γὰρ ὁ Χριστὸς λέγει αὐτοῖς, μᾶλλον δὲ ὁ Ἰωάννης·

[01805]    Μὴ δόξητε λέγειν, Πατέρα ἔχομεν τὸν Ἀβραάμ·

[01806]    οὕτω δὴ καὶ ἐνταῦθα, Μὴ εἴπῃς·

[01807]    Ναὸς Κυρίου ἐστίν.

[01808]    Εἰ μὲν γὰρ οἴκου χρείαν εἶχεν αὐτὸς, εἰκότως ταῦτα νομίζετε, ὅτι οὐκ ἂν κατέστρεψα τὸν οἶκον.

[01809]    Εἰ δὲ οὐδεὶς ἐμοὶ τόπος, ἀλλ' ἀχώρητός εἰμι πᾶσιν·

[01810]    εἰ δὲ Ὁ οὐρανός μοι θρόνος, ἡ δὲ γῆ ὑποπόδιον τῶν ποδῶν μου·

[01811]    μᾶλλον δὲ οὐδὲ ταῦτα οὕτως ἔχει·

[01812]    τῇ γὰρ χειρί μου ἐστερέωσα τὸν οὐρανόν·

[01813]    ποῖον οἶκον οἰκοδομήσετέ μοι;

[01814]    Μὴ πεποίθατε ἐπὶ λόγοις ψευδέσιν.

[01815]    Ὅτι ἐὰν μὴ διορθοῦντες διορθώσητε.

[01816]    Οἷς μάτην ἀργυροκόπος ἀργυροκοπεῖ, λέγεις καὶ πάλιν, Ἐὰν διορθώσητε;

[01817]    ἀλλ' ἔθος τοῖς ὀργιζομένοις τοῦτο λέγειν, Οὗτος ὁ παῖς ἐλπίδας οὐκ ἔχει·

[01818]    ἀδύνατον τοῦτον εὐχρηστῆσαι·

[01819]    ὅμως πείθομεν αὐτὸν τοῦτον εὐχρηστῆσαι, καὶ πάντα ποιοῦμεν, καὶ παραινοῦμεν αὐτῷ.

[01820]    Τὸ μὲν γάρ ἐστι τοῦ θυμοῦ, καὶ τῆς ὀργῆς, τὸ δὲ τῆς κηδεμονίας, καὶ τῆς παραινέσεως.

[01821]    Ὥστε μηδὲν ἀπ' ἐκείνων βλαβεὶς, μὴ νομίσῃς φυσικὴν εἶναι τὴν κακίαν.

[01822]    Ἵνα γὰρ μὴ τοῦτο λέγῃς ἐπάγει, Ἐὰν διορθώσητε τὰς ὁδούς.

[01823]    Καὶ ποιοῦντες ποιήσητε κρίσιν ἀναμέσον ἀνδρὸς, καὶ ἀναμέσον τοῦ πλησίου αὐτοῦ.

[01824]    Τουτέστι, μὴ ἀδικίᾳ κρίνειν.

[01825]    Τί λέγει;

[01826]    μὴ γὰρ ἀλλογενεῖς εἰσιν οἱ πρὸς ἀλλήλους διαλεγόμενοι;

[01827]    μὴ γὰρ ἑτέρου γένους;

[01828]    πλησίον ἐστίν;

[01829]    ἀδικεῖς σαυτόν·

[01830]    τούτου προΐστασαι, ἵνα τὸν ἀδελφὸν ἀδικήσῃς, ἵνα τὸ μέλος διαφθείρῃς;

[01831]    εἰ καὶ μηδὲν ἕτερον, σὲ παρακαλείτω, ὅτι ἀδελφὸς μετὰ ἀδελφοῦ δικάζεται.

[01832]    Καὶ προσήλυτον, καὶ ὀρφανὸν, καὶ χήραν μὴ καταδυναστεύσητε.

[01833]    ^[64.836] Ἆρα γὰρ ἐπιταγμάτων εἰς ταῦτα χρεία ἦν;

[01834]    ἆρα γὰρ ἡ φύσις οὐκ ἀρκεῖ παιδεῦσαι τοῦτο;

[01835]    Οὐχ ὁρᾶτε τὰ ὀνόματα ἐλεεινά;

[01836]    Τίς οὕτω προπετεύεται ὡς πρὸς ξένον ὠμὸς εἶναι;

[01837]    τίς οὕτω λίθινος ὡς τὴν γυναῖκα τὴν ἔρημον ἀνδρὸς μὴ ἐλεεῖν;

[01838]    τίς οὕτως ἀπάνθρωπος ὡς τὸν ἀπεστερημένον πατρὸς μὴ οἰκτείρειν;

[01839]    Οὐ γὰρ λέγω, Ἐλέησον, φησί·

[01840]    ἀλλὰ μὴ καταδυναστεύσῃς.

[01841]    Μὴ γὰρ οὐκ ἠδυνάμην κωλῦσαι·

[01842]    ἀλλὰ προέθηκα αὐτὴν γυμνάσιον ἐσομένην σοι ἄλλ.

[01843]    ἐσόμενόν σοι φιλανθρωπίας.

[01844]    Καὶ ὀπίσω θεῶν ἑτέρων μὴ πορεύησθε εἰς κακόν.

[01845]    Καίτοι γε ἀεὶ τὸ σύνηθες φίλον·

[01846]    ὥστε καὶ ἂν μὴ ὡς Θεὸν θεραπεύσῃς, ὡς συνήθη τίμησον.

[01847]    Ὁρᾷς καὶ ἐνταῦθα πολλὴν τὴν εὐκολίαν οὖσαν;

[01848]    Καὶ οὐ τοῦτο μόνον ἱκανὸν αὐτοὺς ἀποτρέψαι, τό τε ἕνα ἀφεῖναι, καὶ συνήθη, τοῖς δὲ ξένοις καὶ ἀλλοτρίοις ἑαυτὸν ἐκδοῦναι·

[01849]    ἀλλὰ καὶ τὸ παρὰ πόδας ἀκολουθεῖν τὴν τιμωρίαν.

[01850]    ∆ιατί γὰρ ἐνταῦθα τέθεικε τὸ, Κακῶς εἶναι ὑμῖν;

[01851]    Ἵνα μή τις νομίσῃ τὸ ἑαυτοῦ σκοποῦντα ἀπάγειν αὐτοὺς τῆς πλάνης δι' ὑμᾶς οὐ βούλομαι ταῦτα ποιεῖν ὑμᾶς.

[01852]    Καὶ κατοικιῶ ὑμᾶς ἐν τῷ τόπῳ.

[01853]    Ἄρα οὐ τείχους ἐστὶν, οὐδὲ στρατιωτῶν, οὐδὲ ὅπλων τὸ κατοικίζειν ἀνθρώπους, ἀλλὰ τῆς τοῦ Θεοῦ βοηθείας.

[01854]    Ἐν τῇ γῇ ἣν ἔδωκα τοῖς πατράσιν ὑμῶν.

[01855]    Τίνος ἕνεκεν τοὺς πατέρας εἰς μέσον ἤγαγεν;

[01856]    εἰώθασι πάντες ἄνθρωποι τῶν πατρῴων ἀντέχεσθαι μάλιστα, ὥστε καὶ τοῦτο πολυφίλητον ἐποίει τὴν γῆν·

[01857]    τοῦτο δὲ μεγίστη κατηγορία τῶν Ἰουδαίων, εἰ τὴν μὲν γῆν ὡς πατρίδα οὖσαν ἐφίλουν, τὸν δὲ Θεὸν ὄντα πατρῷον ἀπέφευγον.

[01858]    Εἰ δὲ ὑμεῖς πεποίθατε ἐπὶ λόγοις ψευδέσιν, ὅθεν οὐκ ὠφεληθήσεσθε.

[01859]    Ὅρα πάντων τῶν κακῶν αἴτιον, τὸ θαῤῥεῖν ἑαυτῷ.

[01860]    Ἐπικατάρατος γὰρ ἄνθρωπος, ὃς πέποιθεν ἄνθρωπον.

[01861]    Οὐδὲν γὰρ οὕτως ἀπάγει τοῦ Θεοῦ, ὡς τὸ μὴ πάντα ἀνατιθέναι αὐτῷ.

[01862]    ∆ιὰ τοῦτο τὸν ἄνθρωπον δυνάμενον ἐν πολλοῖς καταστῆσαι ἀνενδεᾶ, συνεχῶς αὐτὸν ἀναρτᾷ πρὸς τὸν οὐρανὸν, καθάπερ τινὰ ἀνάγκην, τὴν συνεχῆ χρείαν ἐπιτιθεὶς τοῦ ἀναμιμνήσκεσθαι τοῦ ∆εσπότου.

[01863]    Ὁ γεωργὸς, ὁ πλωτὴρ ὑπομνήματα ἔχουσι συνεχῆ διὰ τὴν τέχνην·

[01864]    ἕκαστος καὶ μὴ βουλόμενος εἰς οὐρανὸν παιδευόμενος ἀναβλέπει.

[01865]    Καὶ ἤλθετε, καὶ ἔστητε ἐνώπιον ἐμοῦ.

[01866]    Πολλὴ ἡ ἀναισχυντία, μετὰ τὸ πρᾶξαι παραστῆναι τῷ δικαστῇ τῷ ταῦτα πάντα εἰδότι·

[01867]    ἐπιβῆναι τοῦ ναοῦ αὐτοῦ παρὰ τὸν τόπον τὸν ἱερόν.

[01868]    Τουτέστι συνθήκας ἔθεσθε πρὸς ἐμέ.

[01869]    Πανταχοῦ γὰρ αὐτοὺς ἀπὸ τῶν οἰκείων ὑποσχέσεων κρίνειν εἴωθε.

[01870]    Μὴ σπήλαιον λῃστῶν;

[01871]    Τίνος ἕνεκεν ταῦτά φησιν;

[01872]    Οὐκ εἰς προσευχὴν παρεσκεύασται, μὴ πρὸς ἁρπαγὰς, μὴ πρὸς μοιχείας, μὴ πρὸς ἀκαθαρσίας;

[01873]    ὥσπερ γὰρ ὁ Χριστός ^[64.837] φησιν, Ὁ οἶκός μου, οἶκος προσευχῆς κληθήσεται, ὑμεῖς δὲ αὐτὸν ἐποιήσατε σπήλαιον λῃστῶν·

[01874]    οὕτω καὶ ἐνταῦθα, ὅτι ἐπιόρκουν, καὶ ἐπὶ ἁρπαγμῷ συνθήκας ἐποιοῦντο.

[01875]    *Μὴ οἴεσθέ με κοινωνεῖν ὑμῖν τῶν κακῶν, καὶ συμπράττειν ὑμῖν ταῖς ἀδικίαις, οὐκ ἐλέγχοντα τὰ κακά·

[01876]    τουτέστι, Μὴ ὡς λῄσταρχόν με νομίζετε;

[01877]    *Καὶ ἰδοὺ ἐγὼ καὶ ἑώρακα, λέγει Κύριος.

[01878]    Τουτέστιν, Οὐ λανθάνει με ἡ περὶ τὰ εἴδωλα ὑμῶν θεραπεία.

[01879]    Λῃστὰς δὲ αὐτοὺς ἐκάλεσε, διὰ τὸ πλεονεκτικόν.

[01880]    *Ὅτι πορεύθητε εἰς τὸν τόπον Σιλὼμ, οὗ κατεσκήνωσα τὸ ὄνομά μου ἐκεῖ ἔμπροσθεν.

[01881]    Ὡς γὰρ ἐκείνου οὐκ ἐφεισάμην, οὕτως οὐδὲ τοῦ ναοῦ.

[01882]    Καίτοιγε ἀρχαιότερος ἐκεῖνός ἐστιν, ἀλλ' οὐδὲν ἀπώναντο τοῦ τόπου, ἀνάξιοι τοῦ Θεοῦ φανέντες.

[01883]    Καὶ νῦν ἀνθ' ὧν ἐποιήσατε πάντα τὰ ἔργα ταῦτα.

[01884]    Πολλὴν λέγει τὴν κακίαν.

[01885]    Οὔτε κατ' αὐτὸν τὸν ἐν Σιλὼμ ἴσ.

[01886]    οὔτε γὰρ τὰ κατὰ τὸν ἐν Σιλ.

[01887]    τόπον, οὔτε τὸ διδάσκειν αὐτοὺς ὠφελήσει τι, φησίν.

[01888]    Ὅρα γὰρ αὐτοὺς μετὰ πόσης σπουδῆς ἀπήγαγε τῆς κακίας.

[01889]    Καὶ σὺ μὴ προσεύχου περὶ τοῦ λαοῦ τούτου.

[01890]    Τοῦτο λέγει, οὐχ ἵνα ἀποστῇ προσευχόμενος, ἀλλ' ἵνα ἐκείνους φοβήσῃ.

[01891]    Ὥσπερ γὰρ ὅταν λέγῃ πρὸς Μωυσῆν, Ἄφες με, ἵνα αὐτὸν μὴ ἀφῇ·

[01892]    οὕτω καὶ πρὸς τοῦτον·

[01893]    Μὴ προσεύχου·

[01894]    ἵνα ἀκούσαντες ἐκεῖνοι καταπλαγῶσι, καὶ μὴ ἐν ἑτέρῳ τὰς ἐλπίδας ἔχωσιν.

[01895]    Εἰ γὰρ μὴ τοῦτο ἐβούλετο, οὐκ ἂν καὶ τὰς αἰτίας ἐτίθει, μόνον οὐχὶ ἀπολογούμενος αὐτοῖς.

[01896]    *Καὶ μὴ ἀξιοῦ τοῦ ἐλεηθῆναι αὐτούς.

[01897]    Ἔπαθέ τι ὁ προφήτης ἀκούσας τοῦ ναοῦ τὴν ἅλωσιν.

[01898]    Εἶτα πείθων αὐτοὺς ὁ Θεὸς ἐπάγει·

[01899]    Ἢ οὐχὶ ὁρᾷς τί αὐτοὶ ποιοῦσι ἐν ταῖς πόλεσιν Ἰούδα;

[01900]    Τίνος ἕνεκεν οὐκ ἀκούεις, εἰπέ;

[01901]    Ὀργιζομένου ἦν, μηδὲ τὰς αἰτίας εἰπεῖν, βουλομένου δὲ ἰάσασθαι καὶ θεραπεῦσαι, θεῖναι τὴν πρόφασιν, ἵνα αὐτὴν ἀνελεῖν σπουδάσωσιν.

[01902]    Ἢ οὐχ ὁρᾷς, τί αὐτοὶ ποιοῦσιν;

[01903]    ἐπειδὴ ἐγγὺς, καὶ οὐκ εἰς μακρὰν τὴν ἀσέβειαν εἰργάζοντο.

[01904]    Οἱ υἱοὶ αὐτῶν συλλέγουσι ξύλα, τοῦ ποιῆσαι χαυῶνας.

[01905]    Ὁρᾷς σπουδήν·

[01906]    ὁρᾷς μετὰ προθυμίας τὴν ἀσέβειαν γιγνομένην;

[01907]    Τί ἐστι, χαυῶνας;

[01908]    Πόπανα ἄλλ.

[01909]    πέμματα, φησὶν, ἄρτους.

[01910]    Ἔδειξε πάντας περὶ τὸ κακὸν ῥέποντας.

[01911]    Τὸ δὲ, Τρίβουσι στέαρ, φύρουσιν, ἔχει ὁ Ἑβραῖος τόδε·

[01912]    Τοῦ ποιῆσαι χαβῶνας, τουτέστιν, ἄρτους μεγάλους.

[01913]    Τὸ γὰρ χαβῶνας ἐστὶ λέξις Ἑβραϊκή·

[01914]    σημαίνει δὲ τὸ ἀπὸ μέτρον ἑνὸς τοῦ λεγομένου μοδίου γιγνόμενον ^[64.840] ἄρτον.

[01915]    Στρατιὰν δὲ οὐρανοῦ λέγει, τὸν ζωδιακὸν κύκλον.

[01916]    Καὶ ἔσπεισαν σπονδὰς θεοῖς ἀλλοτρίοις.

[01917]    Οὐδὲ ἡ πενία κωλύει τὴν θυσίαν.

[01918]    Καὶ αἱ γυναῖκες αὐτῶν τρίβουσι σταῖς.

[01919]    Οὐκ ἔχουσι πρόβατα·

[01920]    καὶ ὅμως ἀπὸ τῶν ἐνόντων ἀσεβοῦσι.

[01921]    Τῇ στρατιᾷ τοῦ οὐρανοῦ.

[01922]    Τοὺς ἀστέρας ἐνταῦθά φησι·

[01923]    στρατιὰν δὲ οὐρανοῦ τίνος ἕνεκέν φησι;

[01924]    ∆εικνὺς ὅτι οὐκ ἐν αὐτοῖς τὸ τῆς δεσποτείας ἀξίωμα, ἀλλ' ἕτερός ἐστιν ὁ βασιλεύς.

[01925]    Τί οὖν ὅταν λέγῃ τῇ βασιλίσσῃ τοῦ οὐρανοῦ;

[01926]    Αὐτόθι κατὰ τὴν ὑπόνοιαν λέγει τὴν ἐκείνων·

[01927]    ἐκείνων γάρ ἐστιν ἡ λαλιά.

[01928]    Μὴ ἐμὲ αὐτοὶ παροργίζουσι;

[01929]    λέγει Κύριος.

[01930]    Οὐχὶ ἑαυτούς;

[01931]    Μὴ γὰρ ἐγὼ πάσχω δεινόν τι;

[01932]    ναὶ τοῦτο, φησὶν ἴσ.

[01933]    ἀλλ' αὐτοὶ, φησὶν, ἵνα ἑαυτοὺς καταισχύνω ἴσ.

[01934]    καταισχύνωσι·

[01935]    ὁ γὰρ ὑβρίζων ἐστὶν ὁ παθὼν, καὶ ὅταν μηδὲν ὁ ὑβριζόμενος πάσχῃ δεινὸν, ἀποστήσεται τῆς ὕβρεως, ὡς οὐδὲν πλέον παραινῶν ἴσ.

[01936]    περαίνων.

[01937]    ∆ιὰ τοῦτο τάδε λέγει Κύριος.

[01938]    Πανταχοῦ τὸ, Λέγει Κύριος, ἵνα ἀξιόπιστον ποιήσῃ τὸν λόγον·

[01939]    ἵνα μὴ πάλιν τὸ ἀόργητον εἰς ῥᾳθυμίαν αὐτοὺς ἐμβάλῃ.

[01940]    Ἰδοὺ ὀργὴ καὶ θυμός μου χεῖται.

[01941]    Τίνος οὖν ἕνεκεν ἐπὶ ταῦτα;

[01942]    εἰπέ μοι.

[01943]    Πρῶτον μὲν ἐπειδὴ ταῦτα ἄχρηστα ἤμελλε γίνεσθαι·

[01944]    δεύτερον ἵνα τὴν ἐπιτεταμένην δείξῃ τῆς ὀργῆς ὁρμήν.

[01945]    Εἰ γὰρ καὶ ἄνθρωπος ἀναιρεῖται καὶ ναὸς καθαιρεῖται, σχολῇ γ' ἂν ἤμελλε φείδεσθαι τῶν ἀλόγων.

[01946]    Ὅτι οὐκ ἐλάλησα, καὶ οὐκ ἐνετειλάμην αὐτοῖς.

[01947]    Ὅσα μὴ κατὰ τὸν προηγούμενον λόγον ἐπιτάττει, οὐδὲ αὐτοῦ φησιν εἶναι συμβουλήν·

[01948]    καὶ ὥσπερ ὅταν λέγῃ·

[01949]    Μὴ θελήσω τὸν θάνατον τοῦ ἁμαρτωλοῦ, ὡς τὸ ἐπιστρέψαι καὶ ζῇν αὐτόν;

[01950]    Καίτοιγε ἑκόντος αὐτοῦ κολάζεται.

[01951]    Καὶ οὐκ ἤκουσάν μου.

[01952]    Μέγας οὗτος ὁ μισθὸς, Καὶ οὐκ ἤκουσάν μου.

[01953]    Καὶ ἐρεῖς αὐτοῖς τὸν λόγον τοῦτον, καὶ οὐ μὴ ἀκούσωσιν.

[01954]    Τουτέστιν, οὐκ ἐπιστραφήσονται.

[01955]    Κεῖρε τὴν κεφαλήν σου, καὶ ἀνάλαβε.

[01956]    Πρὸς τὸν προφήτην τοῦτο λέγεται, ὃ πένθους σύμβολον ἦν.

[01957]    Ἐπειδὴ γὰρ ἀναισθήτως πρὸς τὰ οἰκεῖα διέκειντο κακὰ, κελεύει θρηνεῖν αὐτὸν, καὶ πενθεῖν·

[01958]    ταῦτα καὶ ἐπὶ τῶν μαινομένων ποιοῦμεν συμπάσχοντες ἐκείνοις μόνον.

[01959]    Καὶ ἀνάλαβε ἐπὶ χειλέων θρῆνον.

[01960]    Καλῶς φησι, μὴ κατὰ διάνοιαν·

[01961]    τοῦτο γὰρ εἶχε, καὶ ἔστενεν.

[01962]    Ἀλλὰ δημοσίευσον, φησίν.

[01963]    Καὶ ἀπώσατο τὴν γενεὰν τὴν ποιοῦσαν ταῦτα, ὅτι.

[01964]    Οὐχὶ πάντας ἁπλῶς, ἀλλὰ τὴν ποιοῦσαν ταύτην.

[01965]    Ὄντως γὰρ, ὄντως θρήνων ἀξία αὕτη καὶ ὀδυρμῶν,

[01966]    ^[64.841] ὅταν τις ἀδόκιμος παρὰ τῷ Θεῷ φαίνηται.

[01967]    Ποῦ γὰρ ἔσται δόκιμος λοιπόν;

[01968]    Ὅτι ἐποίησαν ἐναντίον ἐμοῦ.

[01969]    Οὐχὶ κρυπτόμενοι, οὐδὲ λανθάνοντες·

[01970]    καὶ πῶς τὸν ἀκοίμητον ὀφθαλμὸν κρύψαι δύναιντο;

[01971]    Τί οὖν αἰνίττεται τὸ, Ἐνώπιόν μου;

[01972]    Ἐν τῷ ναῷ μου.

[01973]    Ἔταξαν τὰ βδελύγματα αὐτῶν ἐν τῷ οἴκῳ οὗ ἐπεκλήθη τὸ ὄνομά μου, τοῦ μιᾶναι αὐτόν.

[01974]    Εἶδες μανίαν;

[01975]    Εἶδες παραπληξίαν;

[01976]    οὐδὲ λανθανόντως, ἀλλὰ πεπαῤῥησιασμένως ἅπαντα ἐποίουν ἐμπαροινοῦντες εἰς τὴν τοῦ Θεοῦ δόξαν, ὥσπερ ἂν εἴ τις τύραννον εἰς τὰ βασίλεια εἰσαγάγοι, τὸν βασιλέα ἀπελάσας.

[01977]    Πῶς οὖν φατε, Ναὸς Κυρίου, ναὸς Κυρίου ἐστί;

[01978]    Πῶς ὑμῶν προστήσεται ὁ ἠδικημένος;

[01979]    Πῶς ὑμᾶς ὁ ὑβρισμένος σώσει;

[01980]    Κατήγορος ὑμῶν ἔσται πικρός.

[01981]    Καὶ καλέσεις αὐτοὺς, καὶ οὐ μὴ ἀποκριθῶσί σοι.

[01982]    Καλέσεις, τουτέστι, προτρέψεις αὐτοὺς εἰς μεταμέλειαν, καὶ οὐδὲν ὄφελος ἐκ τῶν λόγων ἔξουσιν.

[01983]    Καὶ ᾠκοδόμησαν τὸν βωμὸν τοῦ Ταφέθ.

[01984]    Τουτέστι τὸν βωμὸν τοῦ Πλούτωνος·

[01985]    ὡς ἀεὶ τῷ θανάτῳ ἐπενδόντες, ὥστε ἐπὶ πολὺ ζῇν.

[01986]    Βωμὸν Ταφὲθ ἐπ' εἰδωλείῳ τινὶ, ἐν φάραγγι υἱοῦ Ἐννὸμ, τὸν ἐλαιῶνά φησι.

[01987]    Ὅρα καὶ τοὺς τόπους, οὐ τὰς ἐρήμους ἄλλ.

[01988]    ἐρημίας περιήρχοντο, ἀλλ' ἐν αὐτῇ τῇ χώρᾳ τῇ ἡδίστῃ, τῇ πλησίον τῆς πόλεως.

[01989]    Τοῦ κατακαίειν τοὺς υἱοὺς αὐτῶν·

[01990]    ὃ οὐκ ἐνετειλάμην αὐτοῖς, καὶ οὐ, κ.

[01991]    τ.

[01992]    λ.

[01993]    Ἵνα γὰρ μήτις λέγῃ, ὅτι Σοὶ ταῦτα ...

[01994]    ἔδωκα τὰς θυσίας, ὥσπερ τὴν ἄλλην.

[01995]    Καὶ ὅτι Αἷμα ἀθῶον οὐκ ἐνετειλάμην αὐτοῖς, οὐδὲ αἴνιγμα ἔδωκα·

[01996]    οὐδὲ ἐβουλόμην, οὐδὲ θύειν ἁπλῶς·

[01997]    ἀλλ' αὐτοὶ κατέκαυσαν.

[01998]    Ἔστω ὁ φόβος οὐ κατέσχεν ὑμᾶς τοῦ Θεοῦ, ὁ τῆς φύσεως οὐκ ἐκώλυσε νόμος, οὕτως ἐξεβακχεύθησαν.

[01999]    Ἔνθα μὲν τοὺς δαίμονας τιμηθῆναι ἔδει, καὶ τὴν φύσιν ἠγνόουν αὐτήν·

[02000]    ἔνθα δὲ τὸν Θεὸν θεραπευθῆναι, καὶ προβάτων ἐφείδοντο.

[02001]    Τίνα οὐκ ἂν ἀνιάσῃ τοῦτο τὸ θέαμα;

[02002]    Ἰδοὺ ἡμῖν καὶ ἀκούουσι φρικτὸν εἶναι δοκεῖ·

[02003]    ἔτι οὖν θαυμάζομεν, εἰπέ μοι, τίνος ἕνεκεν ἡ πόρθησις;

[02004]    τίνος ἕνεκεν ἡ αἰχμαλωσία;

[02005]    Τοὺς οὕτω ζῶντας ζῇν ἔτι καλὸν ἦν;

[02006]    ∆ιὰ τοῦτο ἡμέραι ἔρχονται, λέγει Κύριος, καὶ οὐκ ἐροῦσιν ἔτι·

[02007]    Βωμὸς τοῦ Ταφέθ.

[02008]    Βούλεσθε, φησὶ, σφάζειν;

[02009]    ἐγὼ ποιήσω νόμῳ πολέμου τοῦτο.

[02010]    Βέλτιον οὕτως ἀναιρεῖσθαι τοὺς υἱοὺς, ἢ χερσὶ πατρικαῖς.

[02011]    Καὶ θάψουσιν ἐν τῷ Ταφὲθ, διὰ τὸ μὴ ὑπάρχειν τόπον.

[02012]    Ὅπου γὰρ πρότερον, φησὶν, οὔτε νεκρὸν πλησιάζειν παρεσκεύαζον, ὡς ἱερὸν ἔχοντες τόπον, ἐνταῦθα τῶν νεκρῶν σωρευθήσεται τὸ πλῆθος.

[02013]    Ταῦτα δέ φησιν, ὡς αὐτόθι τοῦ βαρβάρου πολλὴν σφαγὴν ἐργασαμένου.

[02014]    Ἐπάγει γοῦν·

[02015]    Καὶ ἔσονται οἱ νεκροὶ τοῦ λαοῦ τούτου εἰς βρῶσιν τοῖς πετεινοῖς τοῦ οὐρανοῦ.

[02016]    ^[64.844] Ὡς οὐδὲ ταφῆς ἀξιωθησομένων·

[02017]    ὃ χείρονα τὴν συμφορὰν ἐδείκνυεν.

[02018]    ΚΕΦΑΛ.

[02019]    Ηʹ.

[02020]    Καὶ ψύξουσι αὐτὰ πρὸς τὸν ἥλιον, καὶ πρὸς τὴν σελήνην, καὶ πρὸς πάντας τοὺς ἀστέρας.

[02021]    Τουτέστιν ὑπ' ὄψεσι τούτων.

[02022]    Οὐ γὰρ μόνον οὐδεμίαν τοῖς ἀποθανοῦσι παρέξουσι τιμὴν οἱ πολέμιοι, ἀλλὰ καὶ τῶν ἤδη τεθνηκότων, καὶ τιμῆς ἀξιωθέντων, καὶ τούτων ἀνορύξουσι τὰ ὀστᾶ·

[02023]    ὡς ἂν γνοῖεν, ὡς οὐδὲν ὄφελός ἐστιν ἡ τῶν ξοάνων τούτων θεραπεία.

[02024]    Ψύξουσιν αὐτὰ πρὸς τὸν ἥλιον, καὶ τὴν σελήνην, καὶ τοὺς ἀστέρας, ἃ ἠγαπήκατε, φησίν.

[02025]    Ὥσπερ ἐπεμβαίνων αὐτοῖς, οὕτω διαλέγεται.

[02026]    Ὅτι οὐ φείσονται, οὐκ ἐλεήσουσι τὰ πολλῆς ἀπολαύσαντα θεραπείας, οὔτε τὸν ἄλλ.

[02027]    τὴν τῶν ἀγαπησάντων δυνήσονται ἴσ.

[02028]    θεραπείας παρὰ τῶν ἀγαπ.

[02029]    οὔτε δυνήσονται κωλῦσαι·

[02030]    ἀλλὰ τῶν οὕτω θεραπευσάντων παρορῶσι τὰ ὀστᾶ καθυβριζόμενα, καὶ οὐκ ἀμυνοῦσιν ἄλλ.

[02031]    ἀμύνουσιν αὐτοῖς.

[02032]    Καὶ οὐ ταφήσονται.

[02033]    Οὐ γὰρ ὁ τυχὼν λόγος ἦν τοῖς παλαιοῖς τῆς ταφῆς.

[02034]    Ὅτι τάδε λέγει Κύριος·

[02035]    Μὴ ὁ πίπτων οὐκ ἀνίσταται;

[02036]    Ὅρα ἐραστήν τινα τῆς ἐρωμένης ἀποπηδῶντα, καὶ οἰόμενον, μὴ διαλέγεσθαι, μὴ λόγου μεταδιδόναι, καὶ μετὰ ταῦτα πάλιν καμπτόμενον.

[02037]    Τοιοῦτόν τί ἐστι, παραίνεσιν εἰσάγει καὶ συμβουλήν.

[02038]    Καίτοιγε πολλοὶ τῶν ὑβριζομένων λέγουσιν·

[02039]    Ἄπελθε, εἰπὲ τόδε, ἀλλ' ὡς ἀφ' ἑαυτοῦ·

[02040]    μὴ εἴπῃς, ὅτι παρ' ἐμοῦ, ἵνα μὴ δόξωσιν ὑβρίζεσθαι·

[02041]    ὁ δὲ Θεὸς οὐδὲ τοῦτο, ἀλλ' εἶπεν, ὅτι Ἐγὼ εἶπον.

[02042]    Ὅρα τὸν πόθον·

[02043]    Μὴ ὁ πίπτων οὐκ ἀνίσταται;

[02044]    Ὁρᾷς οὐδαμοῦ φυσικὰ τὰ κακὰ οὐδὲ τὰ καλά·

[02045]    τὰ γὰρ τῆς φύσεως ἀμετάβλητα.

[02046]    Μὴ γὰρ οὐκ ἀπὸ στάσεως πέπτωκας;

[02047]    μὴ γὰρ οὐκ ἐβάδιζες;

[02048]    Οὐκ ἐγκαλῶ, φησὶν, ὅτι ἔπεσας.

[02049]    Ἀλλ' ὅτι μένεις ἐπὶ τῷ πτώματι, τοῦτό με παροξύνει.

[02050]    Ἢ ὁ ἀποστρέφων οὐκ ἐπιστρέφει;

[02051]    Μέμφεται αὐτοὺς, ὡς ἀμεταμέλητα πταίουσιν.

[02052]    ∆ιατί ἀπέστρεψεν;

[02053]    ἀποστροφὴν ἀναιδῆ ...

[02054]    Ὅτι ἀπὸ Θεοῦ, ὅτι ἐπὶ τοιούτοις, ὅτι διὰ παντὸς, ὅτι οὐδὲν ἔχουσα ἐγκαλεῖν.

[02055]    Ὄντως γὰρ ἀναιδὴς ἡ ἀπὸ τοῦ Θεοῦ ἀποστροφή.

[02056]    Καὶ κατεκρατήθησαν ἐν τῇ προαιρέσει αὐτῶν.

[02057]    Ὅρα πάλιν τὴν βούλησιν παραλαμβανομένην·

[02058]    οὐδαμοῦ τὰ τῆς ἀνάγκης, οὐδὲ τὸ τῆς εἱμαρμένης.

[02059]    Μὴ γὰρ ἐξ ἀρχῆς ἐτύγχανον τοιοῦτοι ὄντες;

[02060]    *Ἐνωτίσασθε δὴ, καὶ ἀκούσατε.

[02061]    Οὐχ οὕτως λαλοῦσι;

[02062]    Καθ' ὑπόκρισιν ἀναγνωστέον.

[02063]    Ἔστι δὲ ἡ ἔννοια αὕτη, τουτέστι περὶ τούτων καὶ διαλέγονται τῶν κακῶν.

[02064]    Ἐπάγει γοῦν·

[02065]    Οὐκ ἔστιν ἄνθρωπος ὁ μετανοῶν ἀπὸ τῆς κακίας αὐτοῦ.

[02066]    Οὐ λέγει·

[02067]    Οὐ μετενόησαν, ἀλλ' ὅτι Οὐκ ἔστιν ἄν ^[64.845] θρωπος.

[02068]    Ἑτέρα πάλιν ὑπερβολή.

[02069]    Τὸ μὲν μὴ ἀναστῆναι, χαλεπὸν, ἀλλ' οὐχ οὕτως.

[02070]    Τὸ δὲ πάντας κεῖσθαι, τοῦτο πολλῷ χαλεπώτερον.

[02071]    Οὐ μόνον οὐ μεταβάλλεται, ἀλλ' οὐδὲ κατηγορεῖ τῶν ἡμαρτημένων αὐτῷ.

[02072]    Λέγων·

[02073]    Τί ἐποίησα;

[02074]    Ἢ οὕτω νοητέον·

[02075]    Οὐχ οὕτως λαλήσουσι·

[02076]    τουτέστιν ὥστε ἐπιστρέψαι·

[02077]    ἐν ἑκατέρῳ δὲ εὖ στήκει ἡ αὐτὴ ἔννοια.

[02078]    ∆ιέλιπεν ὁ τρέχων ὑπὸ τοῦ δρόμου αὐτοῦ, ὡς ἵππος κάθιδρος ἐν χρεμετισμῷ αὐτοῦ.

[02079]    Παρείκασεν αὐτοὺς ἵππῳ εἰς ὀχείαν ἀποτεταγμένῳ.

[02080]    Ὁ μὲν γὰρ, φησὶ, κάμνει ἐπιβαίνων, καὶ ἵσταται τοῦ ἔργου·

[02081]    οἱ δὲ οὐ διέλιπον τῆς παρανομίας.

[02082]    Ἢ οὕτω νοητέον·

[02083]    ὅτι ὥσπερ ὁ ἵππος ἄρτι εἰς ὀχείαν ἀφεθεὶς μαινόμενος ἐπιβαίνει ταῖς θηλείαις, οὐ δωρεὰν ἑαυτὸν ἀνιεὶς τοῦ πράγματος·

[02084]    οὕτω καὶ οὗτοι τοσαύτην σπουδὴν ἐνεδείξαντο περὶ τὸ κακόν·

[02085]    καὶ ὡς ἐκεῖνος οὐ διαλιμπάνει ἐν ἐκείνῳ τῷ καιρῷ τρέχων, οὕτω καὶ οὗτοι·

[02086]    ἵνα εἴπῃ, Οὐ διέκοψαν τὴν περὶ τὸ κακὸν προθυμίαν.

[02087]    Ἀλλὰ πάντων μὲν ἔστι πέρας, φησὶν, οὗτοι δὲ ἁμαρτάνουσι μόνοι ἀθάνατα, καὶ κόρον οὐκ ἔχουσι τῶν κακῶν·

[02088]    καίτοιγε τῶν κατὰ φύσιν.

[02089]    Οὐ καιρός ἐστι τῶν ἐν ἐπιθυμίᾳ ἴσ.

[02090]    κόρος οὐκ ἔστι καὶ τῶν ἐν ἐπιθ., καμνούσης τῆς φύσεως, καὶ οὐκ ἐθελούσης λοιπὸν ἐργάζεσθαι, ἀλλ' ἀναπαύσασθαι βούλονται ἄλλ.

[02091]    βουλομένης.

[02092]    Ὑμεῖς δὲ οὐχί.

[02093]    Οὐκέτι ἵππων φίλον τὸ τρέχειν, ἀλλὰ ζητοῦσί ποτε καὶ ἀνάπαυσιν, Πάντα μεταβολὴν οἶδεν, ὑμεῖς δὲ οὐχὶ, τὰ κακὰ πράττοντες.

[02094]    *Καὶ ἡ ἀσίδα ἐν τῷ οὐρανῷ ἔγνω τὸν καιρὸν αὐτῆς·

[02095]    τρυγὼν, καὶ τέτιξ, καὶ χελιδὼν ἀγροῦ, στρουθία ἐφύλαξαν καιροὺς εἰς ὁδὸν αὐτῶν.

[02096]    Τῇ πρὸς τὰ ἄλογα παραθέσει καθάπτεται αὐτῶν.

[02097]    Ἀσίδαν μὲν λέγει τὸν πελαργόν.

[02098]    Τὸ δὲ Ἑβραϊκὸν τέττιγα οὐκ ἔχει.

[02099]    Ἀντὶ δὲ τοῦ τέττιγα, γέρανον ἔχει.

[02100]    Ἔλαβεν οὖν τὰ μὲν ἐν θέρει, τὰ δὲ ἐν χειμῶνι φαινόμενα.

[02101]    Χελιδὼν δὲ καὶ πελαργὸς ἐν θέρει εἰώθασι δείκνυσθαι, τρυγὼν δὲ καὶ γέρανος ἐν χειμῶνι.

[02102]    Ὃ τοίνυν βούλεται εἰπεῖν τοῦτό ἐστιν ὅτι τὰ μὲν ἄλογα τὴν ἑαυτῶν ὠφέλειαν μεταδιώκει, καὶ τοὺς ἐπιτηδείους τόπους ἄλλοτε ἀλλαχοῦ ἀμείβει.

[02103]    Τινὲς ὄρνιθά φασιν, τινὲς δὲ ἄστρον.

[02104]    Ὁ δὲ λαός μου οὐκ ἔγνω τὰ κρίμα τὰ Κυρίου.

[02105]    Τὸ δὲ ἐπωφελὲς ἑαυτῷ ὁ λαὸς οὐ μετεδίωξε.

[02106]    Τουτέστι τὴν ἐμὴν λατρείαν.

[02107]    Εἶτα μετ' ὀλίγον·

[02108]    *Πῶς ἐρεῖτε, ὅτι Σοφοί ἐσμεν ἡμεῖς, καὶ νόμος Κυρίου ἐστὶ μεθ' ἡμῶν;

[02109]    Τουτέστιν, Οὐ μόνον τῶν ἀλόγων ἑαυτοὺς ὑπερτίθετε, ἀλλὰ καὶ πάντων τῶν ἐθνῶν, διὰ τὴν τοῦ νόμου παιδαγωγίαν.

[02110]    Οἵγε οὐδὲ πρὸς τὰ ἄλογα συγκρίνεσθαι δύνασθε.

[02111]    Ἔνθα γὰρ κενοδοξῆσαι ἔδει, καὶ σοφοὺς ὡμολόγουν εἶναι ἑαυτοὺς, καὶ τοῦ Θεοῦ τὸν νόμον ἔχειν.

[02112]    Ὁρᾷς ὅτι οὐκ ἀρκεῖ ὁμολογία, ἀλλὰ τῆς δι' ἔργων ἐπιδείξεως χρεία·

[02113]    καὶ σοφοὶ οἴκοθεν, καὶ σοφίαν τὴν ἀπὸ τοῦ νόμου ἔχοντες.

[02114]    Εἰς μάτην ἐγενήθη σχοῖνος, ψευδὴς γραμματεῦσιν.

[02115]    ^[64.848] Εἰκῆ, φησὶ, κληρονομίαν ἔλαβον, καὶ προεδρίᾳ ἁπλῶς ἐτιμήθησαν·

[02116]    οὔτε ἑαυτοὺς, οὔτε τοὺς ἄλλους ἐσόφισαν·

[02117]    ὄνομα μόνον ἐστὶν ἡ διδασκαλία παρ' αὐτοῖς.

[02118]    ∆ιὰ τοῦτο εἰς μάτην ἐγενήθη σχοῖνος ψευδὴς Γραμματεῦσιν.

[02119]    Σχοῖνον μὲν πολλαχοῦ καλεῖ τῆς γῆς τὴν διαμέτρησιν, ἵνα τὴν γῆν, ἣν κατεκληρονόμησαν μηνύσῃ, ὡς ὅταν λέγῃ·

[02120]    Σχοινία ἐπέπεσόν μοι ἐν τοῖς κρατίστοις μου.

[02121]    Βούλεται δὲ εἰπεῖν, ὅτι Εἰς μάταιον ὑμῖν ἐγένετο, καὶ ἡμῖν τοῖς διδάσκουσιν ἡ κληρονομία τῆς γῆς·

[02122]    τουτέστιν, Οὐδὲ ἀπὸ τοῦ ἀπολαύειν τῶν παρ' ἐμοῦ καλῶν ἀμείνους γεγόνατε.

[02123]    Ὁ δὲ Ἑβραῖος οὕτω φησίν·

[02124]    Εἰς μάτην ὑμῖν ἐγένετο ἡ διδασκαλία τοῖς Γραμματεῦσι.

[02125]    Τουτέστιν, Οὐδὲν ὠφελήθητε ἑτέρους διδάσκοντες.

[02126]    ∆ιὰ τοῦτο δώσω τὰς γυναῖκας αὐτῶν ἑτέροις.

[02127]    Ὃ πάντων κτῆμά ἐστι τιμιώτερον.

[02128]    Καὶ τοὺς ἀγροὺς αὐτῶν τοῖς κληρονόμοις.

[02129]    Κληρονόμους τοὺς πολεμίους καλεῖ.

[02130]    Καθάπερ οἱ κληρονομήσαντες ἀσφαλῶς κατέχουσι καὶ βεβαίως, οὕτως καὶ οὗτοι.

[02131]    Τί οὖν ἐκείνοις δίδως;

[02132]    δι' εὐσέβειαν;

[02133]    Οὐδαμῶς, ἀλλὰ πρὸς τούτοις ἴσ.

[02134]    τὴν τούτων κόλασιν καὶ τιμωρίαν·

[02135]    ἐπεὶ καὶ ἐπὶ τῶν παίδων τοῦτο ποιοῦμεν πολλάκις, ἐκείνους ἀτιμάσαντες, ἑτέρους ἐν τοῖς ἐκείνων τόποις δείκνυμεν·

[02136]    ἵνα μὴ τῇ στερήσει μόνον τῶν οἰκείων καλῶν, ἀλλὰ καὶ τῇ τῶν ἄλλων ἐπιμελείᾳ δάκνωνται καὶ λυπῶνται.

[02137]    *Καὶ ἰάσαντο τὸ σύντριμμα τῆς θυγατρὸς τοῦ λαοῦ μου ἐπ' ἀτιμίᾳ, λέγοντες·

[02138]    Εἰρήνη, εἰρήνη, ποῦ δὲ εἴη;

[02139]    Τὸ, Ἐπ' ἀτιμίᾳ, τοῦτό ἐστιν, Ἐπὶ ματαιότητι.

[02140]    Ἵναεἴπῃ, ἐπ' οὐδεμιᾷ ὠφελείᾳ, ἐπὶ βλάβῃ μὲν οὖν, καὶ ἱκανὴ ἀτιμία ἀπάγειν τοὺς πειθομένους.

[02141]    *Οὐκ ἔστι σταφυλὴ ἐν ταῖς ἀμπέλοις, καὶ οὐκ ἔστι σῦκα ἐν ταῖς συκαῖς, καὶ τὰ φύλλα κατεῤῥύηκε, καὶ ἔδωκεν αὐτοῖς, καὶ παρῆλθεν αὐτούς.

[02142]    Τὸ παρατεταγμένον τοῦ πολέμου ἔδειξεν.

[02143]    Ἀνωτέρω γὰρ ἔφη·

[02144]    Ἡ φαρέτρα αὐτοῦ, ὡς τάφος ἀνεῳγμένος.

[02145]    Πάντες ἰσχυροὶ, καὶ κατέδονται τὸν θερισμὸν ὑμῶν, καὶ τοὺς ἄρτους ὑμῶν, τὸν καιρὸν τῆς ἐπιστασίας μηνύων.

[02146]    Τοῦτο τοίνυν βούλεται εἰπεῖν, ὅτι Τοσοῦτος χρόνος παρῆλθεν, ὥστε καὶ τὴν τοῦ χειμῶνος ἐπιστῆναι ὥραν, καὶ οὐδὲν βέλτιον διετέθημεν.

[02147]    Τὸ γὰρ, Καὶ ἔδωκεν αὐτοῖς, τουτέστι, Τοῖς ἐχθροῖς ὁ Θεὸς παρέσχε τὰ ἡμέτερα ἀγαθά·

[02148]    τὸ δὲ, Καὶ παρῆλθεν αὐτοὺς, τουτέστι, τῶν μὲν ἀπήλαυσαν, τὰ δὲ διέφθειραν.

[02149]    Τί ἐστι τοῦτο;

[02150]    ἤτοι τῶν πολεμίων λαβόντων·

[02151]    ἢ καὶ ἀφορίας γενομένης τάχα δὲ τῆς ἴσ.

[02152]    διὰ τῆς τοῦ Θεοῦ πληγῆς.

[02153]    Ἐπειδὴ γὰρ συνεχῶς πολεμοῦντες ἐγύμνουν τὴν γῆν, ταῦτα συνέβαινεν·

[02154]    ἐγένετο δὲ ἵνα παιδεύωνται ἐν τοῖς καρποῖς.

[02155]    Καὶ ἐπότισεν ἡμᾶς ὕδωρ χολῆς.

[02156]    Ὁρᾷς ὅσον ἀγαθὸν ἡ θλῖψις;

[02157]    ὕδωρ δὲ χολῆς ποῖον ἂν γένοιτο;

[02158]    τὴν ἔκβασιν videtur deesse verbumὰ λέγει, ηὰ σημαίνειὰaut simile μαρτυρουμένην·

[02159]    ἃ ἔμελλον ἐρεῖν προλαβὼν ὁ προφήτης λέγει.

[02160]    *Ἐπὶ τί ἡμεῖς καθήμεθα;

[02161]    ^[64.849] Τουτέστιν, Οὐδὲν προσδοκῶμεν τῶν τῆς γῆς καρπῶν.

[02162]    Συνάχθητε, καὶ εἰσέλθωμεν εἰς τὰς πόλεις τὰς ὀχυρὰς, καὶ ἀποῤῥιφθῶμεν ἐκεῖ.

[02163]    Τουτέστιν, Λείπεται εἰς πόλιν γενομένους σώζεσθαι, πάντων τῶν ἔξωθεν ὑπὸ τῶν πολεμίων ληφθέντων.

[02164]    *Συνήχθημεν εἰς εἰρήνην, καὶ οὐκ ἦν ἀγαθά.

[02165]    Τουτέστι·

[02166]    Κατεφύγομεν εἰς πόλιν, ὡς ἐκεῖ μέλλοντες ἐν εἰρήνῃ διάγειν, κἀκεῖ ἔνδεια κατέλαβεν.

[02167]    Εἰς καιρὸν ἰάσεως.

[02168]    Τουτέστιν, Ὥστε ἀπαλλαγῆναι τῶν πολεμίων.

[02169]    Καὶ ἰδοὺ σπουδή.

[02170]    Ἀντὶ τοῦ, Χείρων ἡ ἐντεῦθεν ταραχὴ, τῶν ἔξωθεν·

[02171]    τούτοις μὲν γὰρ καὶ ἐνῆν·

[02172]    οἱ δὲ εἰς ἀμήχανον πολιορκίαν ἔπιπτον.

[02173]    Ἐκ ∆ὰν ἀκουσόμεθα φωνὴν ὀξύτητος ἵππων.

[02174]    Ἐν ταῖς τιμωρίαις ὁ Θεὸς ἀεὶ μείζονα τῆς κολάσεως τὴν ὄψιν δείκνυσιν.

[02175]    Ἐκ προοιμίων αὐτὴν φοβερὰν εἶναι ποιεῖ, ἵνα τοῦτο γένηται διόρθωσις.

[02176]    Ἐπαίρει τοῖς λόγοις, ἐπαίρει τοῖς ἔργοις, καὶ τὰ προοίμια δείκνυσι χαλεπὰ, ἵνα φοβηθέντες, καὶ σωφρονισθέντες, μηκέτι εἰς πεῖραν ἔλθωσι τῶν δεινῶν.

[02177]    *Ἀπὸ φωνῆς χρεμετισμοῦ ἱππασίας ἵππων αὐτοῦ, ἐσείσθη πᾶσα ἡ γῆ.

[02178]    Τουτέστι, ἐς φυγὴν ἐτράπη.

[02179]    ∆ιότι ἰδοὺ ἐγὼ ἐξαποστέλλω εἰς ὑμᾶς ὄφεις.

[02180]    Ἀναμιμνήσκει τῶν ἐπὶ τῆς ἐρήμου συμβάντων αὐτοῖς·

[02181]    οὐ γὰρ δὴ, ὄφεις ἔμελλεν ἐπιπέμπειν, ἀλλὰ τοὺς Πέρσας οὕτω καλεῖ καὶ τοὺς Βαρβάρους.

[02182]    Καίτοι θηρίων ἔφοδον μηνύει, ὡς ἐν τῇ ἐρήμῳ, ἢ τῶν πολεμίων τὸ πικρὸν παρέστησε διὰ τοῦ παραδείγματος·

[02183]    ὅτι δὲ τὸ παρατεταγμένον τῶν συμφορῶν διὰ τῶν ἄρτι λεχθέντων ἐμήνυσε, σαφῶς δηλοῖ·

[02184]    προϊὼν γάρ φησι·

[02185]    Οἷς οὐκ ἔστιν ἐπᾷσαι, καὶ δήξονται.

[02186]    Ὅθεν οὐκ ἔστιν εὑρεῖν τινα παραμυθίαν τῆς ἀῤῥωστίας·

[02187]    ῥᾴδιον γὰρ ἡμεροῦται θηρίον, ἢ θυμὸς βαρβαρικός.

[02188]    Ἰδοὺ κραυγὴ φωνῆς θυγατρὸς λαοῦ μου.

[02189]    Ὁ προφήτης ἀκούει πάλιν ὀδυρομένων αὐτῶν ἀπὸ τῆς αἰχμαλωσίας.

[02190]    Ἢ βασιλεὺς οὐκ ἔστιν ἐκεῖ;

[02191]    Μὴ ἀναρχία τίς ἐστι παρ' αὐτοῖς;

[02192]    Πόθεν προεδόθησαν;

[02193]    καὶ τὸν Θεὸν εἶχον, καὶ τὸν βασιλέα τὸν στρατηγοῦντα τῆς πόλεως.

[02194]    Τί ἐστι, Βασιλεὺς οὐκ ἔστιν ἐκεῖ;

[02195]    Συνεχῶς τοῦτο δείκνυσι, τὸν Θεὸν ὑπὲρ βασιλέας εἶναι.

[02196]    Ἰδοὺ, φησὶ, πᾶσα ἀφῄρηται πρόφασις ὑμῖν·

[02197]    ἔδωκα καὶ βασιλέα.

[02198]    Τί γέγονεν, ὅτι τὰ ἔθνη ἐμιμήσασθε, καὶ ἐλέγετε·

[02199]    Καὶ ἐσόμεθα ὡς τὰ λοιπὰ ἔθνη ἔχοντες βασιλέα;

[02200]    Βασιλέα ἐλάβετε·

[02201]    τίνος ἕνεκεν οὐκ ἐμείνατε ἐπὶ τῶν οἰκείων νομίμων, ἀλλ' ἠσεβήσατε;

[02202]    ^[64.852] Ἐπὶ συντρίμματι θυγατρὸς λαοῦ μου ἐσκοτίσθην.

[02203]    Οὐ διὰ τὰς τιμωρίας μόνον ἐθρήνει ὁ προφήτης, ἀλλὰ διὰ τὸ ἀδιόρθωτον.

[02204]    Καὶ καλῶς ἀπορίαν εἶπεν.

[02205]    Ὅταν γὰρ ὁ κάμνων οὐ προσίεται τὰ φάρμακα, τί πλέον ἔσται λοιπόν;

[02206]    Οὐκ ἐπαύσατο ἰατρεύων ὁ ἰατρὸς, ἀλλ' οὐδὲν ἐγένετο πλέον.

[02207]    *Μὴ ῥητίνη οὐκ ἔστιν ἐν Γαλαὰδ, ἢ ἰατρὸς οὐκ ἔστιν ἐκεῖ;

[02208]    Καὶ Γαλαὰδ πόλις ἦν τῶν ἱερέων, καὶ ἔστι.

[02209]    Τοῦτο σαφῶς ἔστιν ἰδεῖν ἐκ τῶν Παραλειπομένων·

[02210]    φησὶ γὰρ οὕτως·

[02211]    Τοῖς υἱοῖς Μεραρὴ τοῖς καταλελειμμένοις ἀπὸ φυλῆς Ζαβουλῶν ἀφώρισαν τὴν Ῥεμὸν καὶ τὰ περιπόλεα αὐτῆς.

[02212]    Εἶτά φησι·

[02213]    Καὶ ἐκ τοῦ πέραν τοῦ ποταμοῦ Ἱεριχώ.

[02214]    Καὶ φήσας ἀπὸ τῆς φυλῆς Ῥουβὴ φανερὰς πόλεις, ἐπάγει·

[02215]    Καὶ ἀπὸ φυλῆς Γὰδ τὴν Ῥαμὼθ Γαλαάδ.

[02216]    Τοῦτο τοίνυν βούλεται εἰπεῖν, Μὴ οὐκ ἦσαν ἀρχιερεῖς οἱ παιδεύειν δυνάμενοι;

[02217]    ἢ λόγους ἐπωφελεῖς προσάγειν τῷ λαῷ δυνάμενοι;

[02218]    Ῥητίνη γὰρ οἱονεὶ τὸ φάρμακον τὸ ἐπὶ θεραπείᾳ διδόμενον λέγει.

[02219]    Ἰατρὸν δὲ τὸν ἱερέα αὐτὸν, καὶ διὰ τῆς νουθεσίας, καὶ τῆς πρὸς Θεὸν πρεσβείας ἰᾶσθαι τὰ ἁμαρτήματα δυνάμενον, ἵνα εἴπῃ, ὅτι Τῶν μὲν παρὰ σοῦ ὀφειλόντων γενέσθαι ἔλειψεν οὐδέν·

[02220]    οἱ δὲ οὐδὲ ὑπὸ τῆς παραινέσεως ἀμείνους ἐγένοντο.

[02221]    ΚΕΦΑΛ.

[02222]    Θʹ.

[02223]    Τίς δώσει τῇ κεφαλῇ μου ὕδωρ;

[02224]    Οὐκ ἔχω, φησὶν, ἐν τῇ φύσει δακρύων πλῆθος ἀρκοῦν τῷ μεγέθει τῆς συμφορᾶς.

[02225]    Ἐπειδὴ γὰρ ἔθος ἦν τοῖς προαιρουμένοις πενθεῖν, καὶ κατακοιμίζειν τὸ πλέον τῆς ἀθυμίας ἄλλ.

[02226]    συμφορᾶς διὰ τῶν θρήνων, ἐβουλόμην καὶ αὐτὸς, φησὶ, πλέον τι τῆς φύσεως ἀναλαβεῖν, ὥστε ἀποκεῖσθαί μοι τὸ ὕδωρ, καὶ φέρεσθαι ἀνεμποδίστως·

[02227]    οὐδὲν γὰρ λοιπὸν ὄφελος ἦν τοῦ κλαίειν, φησίν.

[02228]    Τοὺς τετραυματισμένους θυγατρὸς λαοῦ μου.

[02229]    Τί λέγεις;

[02230]    τούτους κλαίειν δέον τοὺς τῇ κακίᾳ ἐνεχομένους;

[02231]    Ναὶ, φησὶν, τούτους ὀδύρομαι.

[02232]    Τίνος ἕνεκεν;

[02233]    ὅτι ἐπὶ τοιαύτῃ προφάσει.

[02234]    Οὐχ ὅτι τιμωροῦνται, ἀλλ' ὅτι πᾶσα λοιπὸν ἀνῄρηται διόρθωσις.

[02235]    Ἢ ὑπὸ τῶν πολεμίων, ἢ καὶ τῆς ἁμαρτίας.

[02236]    Τίς δώσει μοι ἐν τῇ ἐρήμῳ σταθμὸν ἔσχατον, καὶ καταλείψω τὸν λαόν μου, καὶ ἀπελεύσομαι ἀπ' αὐτῶν;

[02237]    Ὁ προφήτης, Εἴθε, φησὶν, εἶεν ἐν τῇ ἐρήμῳ οἰκῆσαι.

[02238]    Ὅτι πάντες μοιχῶνται.

[02239]    Σύνοδος ἀθετούντων.

[02240]    Τουτέστι, συμφωνίαν ἔσχον περὶ τὸ κακὸν, ὥστε μηδὲ δύνασθαι ἱκετεῦσαι τὸν Θεὸν ὑπὲρ τῶν ἡμαρτηκότων.

[02241]    Τούτους καταλιμπάνεις καὶ ἀπέρχῃ;

[02242]    Ναὶ, φησίν.

[02243]    Εἰ μὲν ἦν τις ὁ προσέχων τοῖς λεγομένοις, εἰ καὶ ἦν εἷς, οὐκ ἂν ἀπεπήδησα·

[02244]    νῦν δὲ σύνοδος ἀθετούντων.

[02245]    Καὶ καταλείψω τὸν λαόν μου.

[02246]    ^[64.853] Ὡς γὰρ εἷς ὑπάρχων τοῦ λαοῦ, λαὸν ἑαυτοῦ φησι τοὺς καθ' αἷμά τε καὶ γένος οἰκείους.

[02247]    Πάντες μοιχῶνται.

[02248]    Μοιχείαν ἐνταῦθα, ποίαν φησίν;

[02249]    ἢ δηλονότι τὴν ἀπὸ τοῦ Θεοῦ;

[02250]    Μοιχεία γὰρ αὕτη χαλεπὴ καὶ παράνομος, καὶ χαλεπωτέρα ἐκείνης, ὅσῳ καὶ ὁ ὑβριζόμενος μείζων, καὶ αἱ συνθῆκαι ἐπιπλείοσι καὶ πίστεις γεγένηνται.

[02251]    Σύνοδος ἀθετούντων Ἀεὶ συμφωνούντων εἰς τὸ κακὸν, ὡς καὶ κατὰ Χριστοῦ Καὶ ἐνέτειναν τὴν γλῶσσαν αὐτῶν ὡς τόξον.

[02252]    Τὸ πολεμικὸν αὐτῶν φησι καὶ τὸ ἀμετάθετον.

[02253]    *Ψεῦδος, καὶ οὐ πίστις ἐνίσχυσεν ἐπὶ τῆς γῆς.

[02254]    Τουτέστιν, ὑποκρίσεώς εἰσι πεπληρωμένοι.

[02255]    Ἕκαστος ἀπὸ τοῦ πλησίον αὐτοῦ φυλάξασθε.

[02256]    Ὁρᾷς συντετελεσμένην κακίαν, ὅταν μηδὲ τοῖς πλησίον θαῤῥῶσιν, ὅταν διῳκισμένοι τύχωσιν;

[02257]    Τοῦτο τέλος τῆς τοῦ διαβόλου πονηρίας, διαστῆσαι τὰ μέλη, ὅταν μήτε ἀδελφὸς, μήτε φίλος, μήτε ἄλλος τις πιστεύηται.

[02258]    Καὶ ἐπ' ἀδελφοῖς αὐτῶν μὴ πεποίθατε.

[02259]    Τουτέστιν·

[02260]    Ἐπὶ μηδενὶ πεποίθατε, ὅπερ ὁ Χριστός φησιν·

[02261]    Ὅταν πληθυνθῇ ἡ ἀνομία, ψυγήσεται ἡ ἀγάπη.

[02262]    Ἐνταῦθα οὐ φιλίας ἀναίρεσις, ἀλλὰ φιλίας ὑπόκρισις.

[02263]    Πᾶς ἀδελφὸς πτέρνῃ πτερνιεῖ ἕκαστος κατὰ τοῦ φίλου αὐτοῦ, ἀλήθειαν οὐ μὴ λαλήσωσι.

[02264]    Ὅταν πανταχοῦ ᾖ κακία, ὅταν μηδὲ μικρὸν τὸ ὑγιαῖνον μέρος ἀληθείας ἄλλ.

[02265]    ἀλήθειαν ἔχῃ.

[02266]    Ἠδίκησαν, καὶ οὐ διέλιπον.

[02267]    Ὁρᾷς;

[02268]    οὐχὶ φυσικὰ τὰ κακά.

[02269]    Ὅρα πῶς διαφόρως, ποτὲ μὲν τὰ εἰς τὸν πλησίον ἐγκαλεῖ·

[02270]    Ἠδίκησαν, καὶ οὐχὶ διέλιπον τοῦ ἐπιστρέψαι.

[02271]    Ποτὲ δὲ πανταχοῦ τοῦτο ἐγκαλεῖ, ὅτι ἀμετάβλητα αὐτῶν τὰ κακά.

[02272]    Μεμάθηκεν ἡ γλῶσσα αὐτῶν λαλεῖν ψευδῆ.

[02273]    Οὐδὲν γὰρ οὕτως κακίας εἶδος μισητὸν ὡς τοῦτο, ὅταν ἑτέρα μὲν ἡ ὄψις, ἑτέρα δὲ ἡ γλῶσσα ᾖ.

[02274]    ∆ιὰ τοῦτο ...

[02275]    Ἰδοὺ ἐγὼ πυρώσω αὐτοὺς, καὶ δοκιμῶ αὐτούς.

[02276]    Ἡ δοκιμὴ οὐκ ἀπειρίας ἐστίν·

[02277]    οἶδε γὰρ αὐτοὺς πονηροὺς ὄντας·

[02278]    ἀλλὰ ∆οκιμῶ, Ποιῆσαι δοκίμους βούλομαι.

[02279]    Μὴ τοίνυν φεύγωμεν κόλασιν, ἀλλὰ φεύγωμεν ἁμαρτίαν·

[02280]    ἡ μὲν γὰρ ἀδοκίμους, ἡ δὲ δοκίμους ποιεῖ.

[02281]    Βολὶς τιτρώσκουσα ἡ γλῶσσα αὐτῶν.

[02282]    Ὁ Ἑβραῖος, ἀναιροῦσα, ἔχει.

[02283]    Πῶς δύναται γλῶσσα τρῶσαί ποτε;

[02284]    Βέλους παντὸς χαλεπώτερον τιτρώσκει ἡ γλῶσσα·

[02285]    οὐ σώματι δίδωσι πληγὴν ἀλλ' αὐτῆς καθικνεῖται τῆς ψυχῆς.

[02286]    ∆όλια τὰ ῥήματα.

[02287]    Τοῦτο πάντες ἐγκαλοῦσι, τὸν δόλον, τὴν ὑπόκρισιν.

[02288]    Μὴ ἐπὶ τούτοις οὐκ ἐπισκέψομαι;

[02289]    ^[64.856] Κατ' ἐρώτησιν προάγει τὸν λόγον, μονονουχὶ δικαστὰς καθίζων αὐτοὺς τῶν γεγονότων.

[02290]    Ταῦτα περιιδεῖν, φησὶ, δίκαιον;

[02291]    τοιούτοις φανεροῖς πράγμασι δεῖ μὴ ἀμύνασθαι;

[02292]    καὶ τίς ἂν εἴποι τοῦτο;

[02293]    Ἐπὶ τὰ ὄρη λάβετε κοπετόν.

[02294]    Ὅτι ἐξέλιπον.

[02295]    Οὐκέτι ἐπὶ τοὺς ἄνδρας, ἀλλ' ἐπὶ τὰ ὄρη, ἃ τῆς εὐσεβείας ἴσ.

[02296]    ἀσεβείας ὑπόθεσις ἦν, καὶ ἐπὶ τὰς τρίβους θρηνεῖτε, φησίν.

[02297]    Ὅρα πῶς πανταχόθεν ἐλεεινὸν τὸν λόγον ποιεῖ, ὅταν μὴ μόνον ἄνθρωποι ἀπολοῦνται, ἀλλὰ καὶ γῆ δι' αὐτοὺς, καὶ ἔρημος, καὶ οἰκουμένη, καὶ οἱ λοιποὶ πάντες.

[02298]    Ὡς ἐκεῖ ἁλωσομένων τῶν φευγόντων, διὰ τὸ κατὰ τὸν φόβον τῶν πολεμίων ἐξελθεῖν τὴν πόλιν.

[02299]    Καὶ εἶπε Κύριος·

[02300]    ∆ιὰ τὸ ἐγκαταλιπεῖν αὐτοὺς τὸν νόμον μου, ὃν ἔδωκα πρὸ προσώπου αὐτῶν.

[02301]    Οὐχ ἁπλῶς φησι, τοῦ προσώπου αὐτῶν, ἀλλ' αὐτῶν παρόντων, μαρτυρούντων, ἐπαινούντων τὰ λεγόμενα.

[02302]    Ἐπαναμιμνήσκει αὐτοὺς τῶν ἐν τῷ Σινᾷ ἄλλ.

[02303]    Σιναίῳ ὄρει θαυμάτων.

[02304]    ∆ιὰ τοῦτο τάδε λέγει Κύριος.

[02305]    Τάδε λέγει Κύριος.

[02306]    Οὐκ εἶπεν·

[02307]    Τάδε ποιεῖ·

[02308]    τάδε λέγει.

[02309]    Τέως ῥήματά ἐστι, καὶ ἐὰν ὑμεῖς βούλησθε, διὰ παντὸς ἔσται ῥήματα.

[02310]    Εἰ γὰρ δι' αἰτίαν τινὰ λέγει, ἄνελε τὴν αἰτίαν.

[02311]    Εἰ μὲν γὰρ πάθος ἦν ὁ θυμὸς, εἰκότως ἐφοβοῦ·

[02312]    εἰ δὲ διὰ τοῦτο λέγει, ἄνελε τοῦτο, καὶ οὐκέτι ἐρεῖ.

[02313]    Ὁ Θεὸς τοῦ Ἰσραὴλ οὐκ ἔστιν ἀλλότριος, οὐκ ἔστιν ὠμὸς, οὐκ ἔστιν ἀπάνθρωπος.

[02314]    Ἀναμνήσθητι τοῦ χρόνου, πόθεν ἐκλήθη Ἰσραήλ.

[02315]    Ἰδοὺ ψωμίζω αὐτοὺς ἀνάγκας, καὶ ποτιῶ αὐτοὺς ὕδωρ χολῆς.

[02316]    Κατάπικρον αὐτῶν τὸν βίον ἐργάσομαι·

[02317]    τὰ γὰρ σιτία τῆς ψυχῆς ἀθυμούσης μεταβάλλει τὴν φύσιν.

[02318]    Καθάπερ ὀφθαλμοὶ τὸ φῶς σκότος ὁρῶσιν, οὕτω καὶ ἡ γλῶσσα τῶν ἡδίστων ὡς πικροτάτων ἀπογεύεται, ὅταν τὸ κεφάλαιον ᾖ διεφθαρμένον.

[02319]    Οὐ τοῦτο οὖν φησιν, ὅτι τὴν φύσιν τοῦ ὕδατος μεταβάλλει, ἀλλὰ, Τοσαύτην, φησὶ, κατασκεδάσω τὴν ἀθυμίαν, ὡς καὶ τὰ στοιχεῖα μένοντα ἐπὶ τῆς οἰκείας φύσεως, ἕτερα αὐτοῖς εἶναι δόξειν.

[02320]    Καθάπερ γὰρ τοῖς νοσοῦσι, καὶ τὰ γλυκέα πικρὰ φαίνονται, οὕτω καὶ τοῖς ἀθυμοῦσι, καὶ τούτοις πολλῷ μᾶλλον, ἢ ἐκείνοις.

[02321]    Καὶ διασκορπιῶ αὐτοὺς ἐν τοῖς ἔθνεσιν εἰς οὓς, κ.

[02322]    τ.

[02323]    λ.

[02324]    Οὐ τὸ παντελῶς ἀφανισθῆναι λέγων, ἀλλὰ τοὺς μὲν ἐν τούτοις, τοὺς δὲ ἐν ἐκείνοις·

[02325]    ἔδει γὰρ τοὺς αἰχμαλωτισθέντας, μὴ τῇ αἰχμαλωσίᾳ μόνον, ἀλλὰ καὶ τῇ τῶν ἀναιρουμένων ἀπωλείᾳ γενέσθαι σωφρονεστέρους.

[02326]    Τάδε λέγει Κύριος·

[02327]    Καλέσατε τὰς θρηνούσας.

[02328]    Τί λέγεις;

[02329]    Θρηνητρίας κελεύει πανταχόθεν γυναῖκας καλεῖν, καὶ σοφὰς αὐτὰς λέγει;

[02330]    Τί δήποτε;

[02331]    Κατὰ τὴν ἔξωθεν αὐτῶν ὑπόνοιαν σοφὰς τὴν οἰκείαν ἐπιστήμην.

[02332]    Τὸν γὰρ εἰδότα τι, σοφὸν εἴωθε καλεῖν·

[02333]    ὡς ὅταν λέγῃ·

[02334]    Φαρμακοῦται φαρμακευομένη παρὰ ^[64.857] σοφοῦ.

[02335]    Καί·

[02336]    Ποῦ εἰσιν οἱ σοφοὶ Τάνεως;

[02337]    τίνος οὖν ἕνεκεν παρακελεύεται τοῦτο ποιεῖν;

[02338]    ὥστε αὐτοὺς εἰς πίστιν ἀγαγεῖν καὶ διόρθωσιν·

[02339]    οὐχ ἵνα τοῦτο γένηται·

[02340]    οὐδὲ γὰρ βούλεται θρηνεῖν ἁπλῶς.

[02341]    Ἐν ἐκκλησίαις γὰρ Κυρίου μὴ κλαίετε δάκρυσι, φησὶν, ἀλλ' ἀξιοπιστίας ἕνεκεν, καὶ τοῦ πληροφορηθῆναι ἑαυτοὺς ὑπὲρ τῶν ἐσομένων.

[02342]    *Καὶ διδάξατε τὰς θυγατέρας ὑμῶν οἶκτον, καὶ γυνὴ τὴν πλησίον αὐτῆς θρῆνον.

[02343]    Ἀνωτέρω φήσας·

[02344]    Καλέσατε τὰς θρηνούσας, καὶ ἐλθέτωσαν·

[02345]    ἐπήγαγε ταῦτα, οὕτω λέγων, ὅτι Μάτην, φησὶν, ἑτέρας καλεῖτε εἰς τὸ τὸν θρῆνον λέγειν, ἄμεινον ὑμᾶς αὐτοὺς ταῦτα μαθεῖν, ὡς οὐκ ἀρκούντων ἐκείνων ἐπὶ τῷ πλήθει τῶν ἀναιρουμένων.

[02346]    Ὅτι ἀνέβη θάνατος διὰ τῶν θυρίδων ὑμῶν.

[02347]    Οὐκ ἐκ τῶν παρατάξεων, οὐδὲ ἐκ τῆς μάχης καὶ τοῦ πολέμου.

[02348]    Καὶ ἔσονται οἱ νεκροὶ τῶν ἀνθρώπων εἰς παράδειγμα ἐπὶ προσώπου τοῦ πεδίου.

[02349]    Οἱ νεκροὶ ἔσονται ἄταφοι·

[02350]    καὶ πάλιν καὶ τοῦτο μέγιστον ἐδόκει εἶναι μῦσος·

[02351]    οὐ γὰρ ὄντως τοῦ θάπτοντος τοῦτο συνέβαινεν.

[02352]    Μὴ καυχάσθω ὁ σοφός.

[02353]    Ὅρα ποῦ τρέπει τὸν λόγον.

[02354]    Ἐπειδὴ εἰκὸς ἐξ ὑμῶν εἶναί τινας, φησὶν, ἰσχυροὺς, πλουσίους, σοφοὺς, οὐδὲν ὑμᾶς ὠφελήσει τοῦτο, φησίν.

[02355]    Ὅρα φιλοσοφίας διδάγματα μεγάλα καὶ θαυμαστὰ, ὅτι Οὐκ ἔστιν ἄξιον καυχήματος.

[02356]    Ἀπόντος γὰρ τοῦ φόβου τοῦ Θεοῦ, τὸ μὲν πενία, τὸ δὲ τιμωρία, τὸ δὲ ἀσθένεια δείκνυται.

[02357]    Ἐὰν γάρ τις, φησὶ, τέλειος ἐν υἱοῖς ἀνθρώπων, ἡ δὲ παρὰ σοῦ σοφία ἀπῇ ἄλλ.

[02358]    τῆς δὲ π.

[02359]    σ.

[02360]    σοφίας ἀπούσης εἰς οὐδὲν λογισθήσεται.

[02361]    Συνιεῖν καὶ γινώσκειν.

[02362]    Τί ἐστι τὸ εἰδέναι τὸν Θεὸν, ἢ βίου ἐπιμελεῖσθαι θαυμαστοῦ;

[02363]    *Ἰδοὺ ἡμέραι ἔρχονται, λέγει Κύριος, καὶ ἐπισκέψομαι ἐπὶ πάντας περιτετμημένους ἀκροβυστίαν αὐτῶν ἐπ' Αἴγυπτον, καὶ ἐπὶ Ἰούδαν, καὶ ἐπὶ υἱοὺς Ἀμμών.

[02364]    Μέχρι μὲν οὖν τούτων πρὸς τοὺς ἐπὶ τῇ προφάσει τοῦ ναοῦ μὴ προσδοκῶντας αἰχμαλωσίαν ἔφη.

[02365]    Ἐπειδὴ δὲ τὴν περιτομὴν προεβάλλοντο σημεῖον τῆς πρὸς Θεὸν οἰκειώσεως, λέγει ὁ Θεὸς, ὅτι Καὶ ἐπὶ τὰ λοιπὰ ἔθνη τὰ περιτετμημένα ἐπάξω τὴν τιμωρίαν.

[02366]    Οὐ γὰρ ἡ περιτομὴ τὴν πρὸς ἐμὲ οἰκείωσιν σημαίνει, ἀλλὰ τὸν τρόπον ζητῶ·

[02367]    εἶτα κἀκείνων χείρους ἀποφαίνων Ἰουδαίους, ἐπάγει·

[02368]    Ἐπ' Αἴγυπτον, καὶ ἐπὶ τὴν Ἰδουμαίαν.

[02369]    Ὅτι κἂν περιτομὴν ἔχωσιν, ἀπερίτμητοί εἰσι τῇ σαρκί·

[02370]    οὐ γὰρ δὴ κατὰ νόμον τοῦτο ποιοῦσιν·

[02371]    καὶ γὰρ λέγονται περιτέμνεσθαι καὶ Ἰδουμαῖοι, καὶ οἱ λοιποί.

[02372]    Ὅσῳ δὲ καρδία βελτίων, τοσούτῳ χεῖρον τὸ ἀπερίτμητον τοῦτο.

[02373]    Τινὲς δέ φασιν, ὅτι οἱ Αἰγύπτιοι περιετέμνοντο, καὶ τοῦτο Ἡρόδοτος ἱστορεῖ.

[02374]    Ἐμοὶ δοκεῖ τοὺς Σαῤῥακηνούς.

[02375]    Τί λέγεις;

[02376]    Ἀπερίτμητοί εἰσιν.

[02377]    Οὐκοῦν πολλῷ μᾶλλον ὑμεῖς τῇ καρ ^[64.860] δίᾳ.

[02378]    Ἀλλὰ περιτέμνονται;

[02379]    Ὥσπερ οὖν ἐκείνους οὐδὲν ὠφέλησε τὸ πρᾶγμα, οὕτως οὐδὲ ὑμᾶς·

[02380]    ὑμεῖς ἐκείνων χείρους ἐστέ.

[02381]    Τὸ δὲ, καὶ ἐπὶ πάντα περικειρόμενον τὸ κατὰ πρόσωπον αὐτοῦ, περὶ τῶν Σαρακηνῶν λέγει, οἳ τὴν κόμην κατὰ τὸ ὄπισθεν μέρος ἐῶντες, μόνον ἀποκείρονται τὸ μέρος τὸ ἐπὶ τὸ μέτωπον, κοσμοῦντες τὴν τρίχαν, οἵ εἰσιν οἱ νῦν λεγόμενοι γεντίλιοι.

[02382]    Φήσας δὲ ἀπεριτμήτους αὐτοὺς εἶναι τὴν καρδίαν ὑπὲρ πάντα τὰ ἔθνη, δεικνὺς, ὡς οὐ λοιδορία ψιλὴ τὸ λεχθὲν, ἐπάγει·

[02383]    ΚΕΦΑΛ.

[02384]    Ιʹ.

[02385]    *Τάδε λέγει Κύριος·

[02386]    Κατὰ τὰς ὁδοὺς τῶν ἐθνῶν μὴ μανθάνετε, καὶ ἀπὸ τῶν σημείων τοῦ οὐρανοῦ μὴ φοβεῖσθε.

[02387]    Τουτέστι, Μὴ περὶ τὴν τῶν ἀστέρων κίνησιν ἀσχολεῖσθε, ψῆφον αὐτοὺς ἐπινοοῦντες, καὶ γνῶσιν τῶν μελλόντων.

[02388]    Τὸ δὲ, Ἀπὸ τῶν σημείων τοῦ οὐρανοῦ, οἱονεί·

[02389]    Μὴ ἀπὸ τῆς κινήσεως τῶν ἄστρων τόδε τι ὑπολάβητε ἔσεσθαι.

[02390]    Ὅτι τὰ νόμιμα τῶν ἐθνῶν μάταια.

[02391]    Μὴ γὰρ ἐπειδὴ τὰ ἔθνη σέβεσθε ἴσ.

[02392]    σέβεται, λέγω, Μὴ σέβεσθε;

[02393]    ἀλλ' ἐπειδὴ μάταιά.

[02394]    ἐστι.

[02395]    Νόμιμα ἐνταῦθα τὴν θρησκείαν φησίν.

[02396]    Ἀργυρίῳ καὶ χρυσίῳ κεκαλλωπισμένα.

[02397]    Ἀλλὰ χρυσὸν ἔξωθεν περίκειται πάλιν ἡ γῇ, πάλιν ἀνθρωπίνη τέχνη.

[02398]    Ἐν σφύραις καὶ ἥλοις ἐστερέωσαν αὐτά.

[02399]    Ἀλλ' ἕστηκεν·

[02400]    ἀλλὰ τοῦτο ἐλάττωμα·

[02401]    οὐ γὰρ οἴκοθεν ἔχει τὴν στάσιν, ὅθεν οὐδὲ μεταβῆναι δύναται.

[02402]    Τί βούλονται οἱ ἧλοι;

[02403]    Τίς ἑαυτῷ κατασκευάζει Θεόν;

[02404]    Ὅταν ἴδῃς ἑστὼς, ἐννόησον τοὺς κατέχοντας ἥλους, οὓς ἂν ἀφέλῃς, ἐπὶ πρόσωπον πεσεῖται·

[02405]    ὅταν ἴδῃς λαμπρὸν τῷ χρυσῷ, ἐννόησον τοὺς χωνεύσαντας·

[02406]    ὅταν ἴδῃς περιβεβλημένον, ἐννόησον τὸ ξύλον τὸ γυμνὸν, ὡς οὐδὲν οἴκοθεν ἔχει, οὐδὲ φυσικὸν κάλλος·

[02407]    ὅταν ἴδῃς φερόμενον, ἐννόησον ὅτι ἀσθενείας ἐστί.

[02408]    *Ἀργύριον πρόσβλητον ἀπὸ Θαρσῆς ἥξει.

[02409]    Τουτέστιν, ἀπὸ θαλάσσης.

[02410]    Χρυσίον Μωφάθ·

[02411]    ἀπὸ τόπου.

[02412]    Μὴ φοβήθητε αὐτὰ, ὅτι οὐ μὴ κακοποιήσωσι.

[02413]    Τί οὖν;

[02414]    οὐ κακοποιοῦσιν, εἰπέ μοι, οὔτε ἀναιροῦσιν;

[02415]    Ἀλλὰ τοῦ Θεοῦ συγχωροῦντος.

[02416]    Οὐδὲ γὰρ ὁ δήμιος δύναταί τι, μὴ τοῦ δικαστοῦ συγχωροῦντος·

[02417]    τοῦτο δὲ οὐ δυνάμεώς ἐστιν.

[02418]    Θεοὶ οἳ τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν οὐκ ἐποίησαν ἀπολέσθωσαν ἐκ τῆς γῆς.

[02419]    Ἄρα τοῦτο τεκμήριον, Κἂν εὑρεθῇ τις τὸν οὐρανὸν ποιήσας, οὗτος Θεὸς ἀληθὴς, καὶ τοιοῦτος, οἷον ἄλλ.

[02420]    οἷος καὶ ὁ προφήτης φησίν.

[02421]    Αἰσχυνέσθωσαν παῖδες αἱρετικῶν.

[02422]    Πάντα γὰρ δι' αὐτοῦ ἐγένετο.

[02423]    Καὶ, Κατ' ἀρχὰς σὺ, Κύριε, τὴν γῆν ἐθεμελίωσας, καὶ ἔργα τῶν χειρῶν σού εἰσιν οἱ οὐρανοί.

[02424]    Οὐ τοῦτο τεκμήριον, ἀλλὰ συγκατάβασις.

[02425]    Οὐ γὰρ δὴ τοῦτο ^[64.861] τοῦ Θεοῦ τὸ μέγα ἔργον, ἀλλὰ εἴτε ἄγγελοι, εἴτε ἀρχάγγελοι, εἴτε ἀρχαὶ, εἴτε δυνάμεις·

[02426]    τὸ δὲ πάντων μεῖζον, ὁ σταυρός.

[02427]    Θεὸς ὁ ποιήσας τὴν γῆν ἐν τῇ ἰσχύϊ αὐτοῦ.

[02428]    ∆ύο τίθησι, καὶ τὴν δημιουργίαν, καὶ τὴν ἁρμονίαν τὴν ἀρίστην.

[02429]    Ἐννόησον γὰρ οἷον ἦν τὸ παραχθῆναι μὲν, καὶ οὐρανὸν, καὶ γῆν, κεῖσθαι δὲ ἁπλῶς·

[02430]    πόσῳ μᾶλλον, καὶ κρεῖττον, οὐρανὸν χαμαὶ ἐῤῥιμμένον ἀναστῆσαι, καὶ περιθεῖναι στέγην τῇ γῇ.

[02431]    Καὶ τῇ φρονήσει αὐτοῦ ἐξέτεινε τὸν οὐρανόν.

[02432]    Καθάπερ καλύβην κατασκευάζων, οὕτως ὤρθωσεν, οὐ κατὰ μικρὸν συντιθεὶς, ἀλλ' ἀθρόα παραγαγὼν πάντα, ὥσπερ ἀπὸ ὅλων κύβων τεσσάρων τὸ πᾶν ποιῶν.

[02433]    Καὶ πλῆθος ὕδατος ἐν οὐρανῷ ἀστραπὰς εἰς ὑετὸν ἐποίησε καὶ ἐξήγαγε φῶς.

[02434]    Τὰς βροντὰς ἐνταῦθά φησι, καὶ τὸν ὑετὸν ἐξ αὐτῶν·

[02435]    καὶ τὸ θαυμαστὸν, ὕδωρ ἦχον ποιεῖ, φησί.

[02436]    Τὰ νέφη ποιεῖ τὰς βροντάς.

[02437]    Τίνος ἕνεκεν αἱ βρονταί;

[02438]    τοῦ καταπλῆξαι, καὶ σωφρονίσαι.

[02439]    Πῶς κατέχεται τὸ ὕδωρ, εἰπὲ, ἐν ἀέρι;

[02440]    Πῶς τὸ κατωφέρας, καὶ κατάῤῥυτον, ὥσπερ ἔκ τινος μηχανῆς, ἀνωμετέωρον γίγνεται;

[02441]    Πῶς οὐ ῥήγνυται τὰ νέφη προσαρασσόμενα ἀλλήλοις;

[02442]    Πῶς σῶμα χαῦνον οὕτω, φέρει τοσοῦτον ὄγκον, εἰπέ, μοι τὸ τῶν νεφῶν.

[02443]    Εἶδες τὸ θαυματοποιόν;

[02444]    Εἶδες τὸν ἀριστοτέχνην;

[02445]    Ἄνωθέν σοι τὴν γῆν ἄρδει, κτύπους πολλοὺς πρότερον ἀποτελῶν, ἵνα μηδὲν αὐτόματον εἶναι νομίζῃς.

[02446]    Καὶ ἀνήγαγε νεφέλας ἐξ ἐσχάτου τῆς γῆς.

[02447]    Τουτέστιν, ἀλλαχόθεν ἀλλαχοῦ φέρει ταῦτα·

[02448]    καὶ τοσοῦτον βαδίσαι ἐκεῖ εὔπορον μόνον, ὅπουπερ ἂν προστάττῃ.

[02449]    Ἀστραπὰς εἰς ὑετὸν ἐποίησεν.

[02450]    Καὶ μὴν καὶ ἀστραπῆς χωρὶς γένοιτ' ἂν ὑετὸς, καὶ ἐν εὐδίᾳ ἀστραπή.

[02451]    Ἀλλ' ὅταν ὁρῶμεν ἐν εὐδίᾳ, μακρὸν εἰκὸς εἶναι χειμῶνα, ἀστραπὴ ἐξέρχεται ἐπὶ πᾶσαν τὴν γῆν, καὶ πᾶσαν ἐπιτρέχει τὴν οἰκουμένην·

[02452]    τὸ δὲ πῶς γίνεται οὐκ οἶδα.

[02453]    Ὅρα οὐχὶ μερικὰς τὰς εὐεργεσίας λέγει, ἀλλὰ τὰς καθολικὰς, ἐπειδὴ πρὸς τοὺς θεοὺς ὁ λόγος ἦν αὐτῷ.

[02454]    Ἐμωράνθη πᾶς ἄνθρωπος ἀπὸ γνώσεως, κατησχύνθη, ὅτι ψευδῆ ἐχώνευσαν.

[02455]    Εἰ γὰρ καὶ σφόδρα ἐστὶ σοφὸς, ἀλλὰ μωρὰ ἐπεδείξατο ἐπὶ τοῖς γλυπτοῖς.

[02456]    Μάταιά ἐστιν ἔργα, ἐν καιρῷ ἐπισκοπῆς αὐτῶν ἀπολοῦνται.

[02457]    Ὅταν ἡ πόλις ἁλῷ, καὶ αὐτὰ τῆς τιμωρίας κοινωνήσουσιν.

[02458]    Οὐκ ἔστι τοιαύτη ἡ μερὶς Ἰακώβ.

[02459]    Τουτέστιν, οὐ χειροποίητον ἔχει Θεόν·

[02460]    ὅτι Ὁ πλάσας τὰ πάντα, οὗτος κληρονομία αὐτοῦ.

[02461]    Ἐνταῦθα τὸ κληρονομία περιττῶς κεῖται.

[02462]    Ἑρμηνεύεται δὲ παρὰ τῷ Ἑλληνικῷ ἀσαφῶς·

[02463]    ὃ δὲ βούλεται εἰπεῖν, τοῦτό ἐστιν·

[02464]    Ἡ μερὶς Ἰακὼβ οὐκ ἔστιν οἵα ἡ τῶν ἐθνῶν.

[02465]    Ἵνα εἴπῃ, Οὐκ ἔχει Θεὸν χειροτονητόν.

[02466]    Ἀλλὰ τίνα;

[02467]    Τὸν πλάστην τῶν ἁπάντων, τουτέστι τὸν ∆ημιουρ ^[64.864] γόν.

[02468]    Καὶ Ἰσραὴλ ῥάβδος κληρονομίας αὐτοῦ Αὐτὸς δὲ, φησὶν, ἔχει τὸν Ἰσραὴλ, ἀντὶ κληρονομίας, τουτέστιν, ἐξελέξατο αὐτόν.

[02469]    Τίς δὲ οὗτος;

[02470]    Κύριος τῶν δυνάμεων ὄνομα αὐτῷ.

[02471]    Τοῦτό ἐστιν, ὁ τῶν ἁπάντων Κύριος.

[02472]    Συνήγαγεν ἔξωθεν τὴν ὑπόστασιν αὐτοῦ κατοικοῦσαν.

[02473]    Αὐτὸς γὰρ αὐτοὺς συνεκρότησε διαλελυμένους, καὶ διεσπαρμένους·

[02474]    καὶ πάλιν διεσκόρπισε, καὶ πάλιν συνήγαγεν, δεικνὺς ὅτι καὶ ὁ πρότερον συνάγων, αὐτός ἐστιν, ὁ ἰώμενος τοὺς συντετριμμένους τῇ καρδίᾳ, καὶ δεσμεύων τὰ συντρίμματα αὐτῶν.

[02475]    *Συνήγαγεν ἔξω τὴν ὑπόστασίν σου.

[02476]    Τουτέστι τὸν ἀλλότριον σε πλοῦτον ἐπικομίσασθαι πεποίηκεν·

[02477]    ἐσκύλευσε γὰρ Αἰγυπτίους.

[02478]    Κατοικοῦσα ἐν ἐκλεκτοῖς.

[02479]    Τουτέστι, καὶ ἐν τῇ καλλίστῃ γῇ κατοικίσαι πεποίηκε.

[02480]    Ἰδοὺ ἐγὼ σκελίζω, ὅπως εὑρεθῇ ἡ πληγή σου.

[02481]    Ἐπειδὴ γὰρ οὐχ ὡς ἀνθρώποις προσεῖχον αὐτοῖς, οὐδὲ παρὰ Θεοῦ οὗτοι ἐνόμιζον εἶναι τὰ ἀγαθά·

[02482]    ἀλλ' ἔλεγον·

[02483]    Ἐν τῇ ἰσχύϊ ἡμῶν ἔχομεν κέρατα·

[02484]    ὁ δὲ Κύριος οὐ μὴ ἀγαθοποιήσῃ, οὐδ' οὐ μὴ κακοποιήσῃ·

[02485]    διὰ τοῦτό φησιν, Ὅπως εὑρεθῇ ἡ πληγή σου.

[02486]    *Ἰδοὺ ἐγὼ σκληρυνῶ τοὺς κατοικοῦντας τὴν γῆν.

[02487]    Τουτέστιν ἀσθενεῖς ἐργάσομαι.

[02488]    Οὐαὶ ἐπὶ συντρίμματί σου ...

[02489]    Ἀλγηρὰ ἡ πληγή σου.

[02490]    ∆ικαίως ὅταν ἀπὸ κακίας ᾖ, ὅταν παρὰ Θεοῦ, ὅταν κατὰ ὀργὴν, ὅταν κατὰ ἐπιβουλὴν ἀνθρώπων.

[02491]    Ὡς ἐκ τῆς πόλεως ποιεῖται τοὺς λόγους.

[02492]    Κἀγὼ εἶπα, οὕτως τοῦτο τραῦμά ἐστι.

[02493]    Τὰ γὰρ ἄλλα οὐκ ἦν τραύματα φορητὰ, ἀλλὰ δεινά.

[02494]    *Καὶ ἐγὼ εἶπον, Οὕτως τὸ τραῦμά μοί ἐστιν.

[02495]    Ὁ προφήτης λέγει, ὀδυρόμενος διὰ τὰ κακὰ τῶν Ἰουδαίων.

[02496]    Ἡ σκηνή σου ἐταλαιπώρησεν·

[02497]    ὤλετο, καὶ πᾶσαι αἱ δέῤῥεις μου.

[02498]    *Τουτέστιν, ἔπεσε·

[02499]    λέγει δὲ περὶ τῆς Ἱερουσαλήμ.

[02500]    Τουτέστι, Τὰ τείχη οὐκ ἴσχυσάν με περιβαλεῖν.

[02501]    Τουτέστι, κατεσφράγισαν ἴσ.

[02502]    κατεισέφρησαν.

[02503]    μεγάλα τὰ δεινά.

[02504]    Οὐ γὰρ οὕτως προσεδόκησαν τὰ τῆς ἐφόδου.

[02505]    Οἶδα, Κύριε, ὅτι οὐχὶ τοῦ ἀνθρώπου ἡ ὁδὸς αὐτοῦ.

[02506]    Περὶ τοῦ Βαβυλωνίου λέγει.

[02507]    ΚΕΦΑΛ.

[02508]    ΙΑʹ.

[02509]    Ὁ λόγος ὁ γενόμενος πρὸς τὸν Ἱερεμίαν παρὰ Κυρίου λέγων·

[02510]    Ἀκούσατε τοὺς λόγους τῆς διαθήκης ταύτης.

[02511]    ∆είξας μάταιον τὸν λόγον τῶν λεγόντων, ὡς οὐδὲ ^[64.865] ἁμαρτάνοντας αὐτοὺς κολάσει Θεὸς, προνοῶν τοῦ ^[64.865] ναοῦ·

[02512]    καὶ ὡς οὐδὲ ἐκ τῆς περιτομῆς ὄφελός τι ἕξουσιν ἁμαρτάνοντες εἰς Θεόν.

[02513]    ∆ιὰ τοῦτο ἀπειλεῖ αὐτοῖς, ὡς Τὴν ἐσχάτην ὑφέξεσθε τιμωρίαν μὴ ἀκούσαντες τῆς τοῦ προφήτου παραινέσεως.

[02514]    *Ἐπικατάρατος ἄνθρωπος, ὃς οὐκ ἀκούσει τὸν λόγον τῆς διαθήκης ταύτης, ἧς ἐνετειλάμην τοῖς πατράσιν ὑμῶν, ἐν ἡμέρᾳ ᾗ ἀνήγαγον αὐτοὺς ἐκ γῆς Αἰγύπτου, ἐκ τῆς καμίνου τῆς σιδηρᾶς.

[02515]    Ὁ Ἑβραῖος, ἐκ τῆς καμίνου σιδήρου, λέγει.

[02516]    Ἵνα εἴπῃ, ὅτι Οἱ πατέρες ὑμῶν οὕτως κακοῖς διαφόροις ἐνέπεσον, ὡς ὁ σίδηρος ἐν καμίνῳ μαλαττόμενος καὶ τυπτόμενος.

[02517]    *Πῶς τῶν Αἰγυπτίων ἤκουσεν ἴσ.

[02518]    Πῶς ὑπὸ τῶν Αἰγυπτίων καὶ ταλαιπωρούμενοι καὶ ἀναιρούμενοι ἤκουον;

[02519]    ἵνα δείξῃ ὅτι δυνατὸν ἀκούειν, ὅταν θέλωσι.

[02520]    Πηλὸς ἦν καὶ πλινθία, καὶ οὐδεὶς ἀντέλεγεν·

[02521]    ἄνεσις καὶ μάννα, καὶ ἐγόγγυζον.

[02522]    Ἀλλ' οὐδὲν μέγα ἐδόκει εἶναι τοῖς παχυτέροις.

[02523]    Ὅπως στήσω τὸν ὅρκον μου, ὃν ὤμοσα τοῖς πατράσιν ὑμῶν τοῦ δοῦναι.

[02524]    Οὕτω καὶ ἐν τῇ Καινῇ ποιεῖ, ἐξείλετο ἡμᾶς δουλείας χαλεπῆς, καὶ τυραννίδος ἀφορήτου καὶ δεινῆς, οὐδὲ καλέσασιν αὐτὸν, οὐδὲ δεηθεῖσιν αὐτοῦ ἔδωκε νόμον.

[02525]    Καὶ πάλιν ὑπισχνεῖται δώσειν βασιλείαν οὐρανῶν.

[02526]    Ἀνάγνωθι τοὺς λόγους τούτους, κ.

[02527]    τ.

[02528]    λ.

[02529]    καὶ οὐκ ἐποίησαν.

[02530]    Ὅρα ἀνθρωπίνην συμπάθειαν, ἐλεηθῆναι μόνον βουλομένου αὐτοὺς, οὐχὶ τὸ δίκαιον σκοποῦντος, ἀλλὰ τὸ συγγενές.

[02531]    Ἑτέρως φείδεται πατὴρ, ἑτέρως ξένος.

[02532]    Πατὴρ πολλάκις κολάζει, καὶ οὐ κάμπτεται·

[02533]    ὁ δὲ ἀλλότριος ὁρῶν κάμπτεται.

[02534]    Ἆρα φιλοστοργότερος οὗτος παρ' ἡμῖν;

[02535]    Παρίημι πάντα ἐκεῖνα ἀπὸ τοῦ νῦν·

[02536]    ἔστω παράδειγμα μέγιστον αὐτοῖς τὰ πάτρια κακά.

[02537]    Εὑρέθη σύνδεσμος ἐν ἀνδράσιν Ἰούδα.

[02538]    Τὴν πλοκὴν τῶν κακῶν τὴν διὰ τὰ ἁμαρτήματα λέγει.

[02539]    Ἐπεστράφησαν ἐπὶ τὰς ἀδικίας τῶν πατέρων αὐτῶν τῶν προτέρων.

[02540]    Ποία συγγνώμη;

[02541]    Τί δύσκολον;

[02542]    Τί χαλεπόν;

[02543]    χαλεπὸν τὸ ἁμαρτεῖν.

[02544]    Οὐχ ἑώρων παράδειγμα τοὺς προγόνους.

[02545]    Καὶ σὺ μὴ προσεύχου περὶ τοῦ λαοῦ τούτου.

[02546]    Ὅτι οὐκ εἰσακούσομαι.

[02547]    Εἶδες ἀπόφασιν;

[02548]    καὶ μὴν ἄνω εἶπες, ὅτι Οὐκ εἰσακούσομαί σου·

[02549]    καὶ πάλιν λέγεις·

[02550]    Ἀνάγνωθι τοὺς λόγους τούτους.

[02551]    Καὶ πάλιν δίδως πρόφασιν σωτηρίας, λέγων·

[02552]    Ἐὰν διορθοῦντες διορθώσητε τὰς ὁδοὺς ὑμῶν καὶ τὰ ἐπιτηδεύματα ὑμῶν.

[02553]    Τί ἡ ἠγαπημένη ἐν τῷ οἴκῳ μου ἐποίησε βδέλυγμα;

[02554]    Ποῖον ἔχει τὸ πρᾶγμα λόγον;

[02555]    Τίνα ἂν ἔχοι καιρὸν ἐνταῦθα τὸ λέγειν;

[02556]    Οὐχὶ τοῦ ἀνθρώπου ἡ ὁδὸς αὐτοῦ;

[02557]    Ποίους πόνους οὐκ ἤνεγκε;

[02558]    τίνας ἱδρῶτας, ποίους ἀγῶνας οὐχ ὑπέμεινε;

[02559]    Ποῖος ὄλισθος;

[02560]    Ἐμὲ πα ^[64.868] ροξύναι βούλεται.

[02561]    ∆ιατί εἰς ἐμὲ ἐνύβρισεν ἡ πεφιλημένη;

[02562]    εἰ γὰρ μὴ ἐφίλουν αὐτὴν τίνος ἕνεκεν ὕβρισεν;

[02563]    Τουτέστι, ∆ιατί ἡ ὑπ' ἐμοῦ τοσοῦτον ἀγαπηθεῖσα εἰς τὸν ναὸν τῆς ἐμῆς προσκυνήσεως τοῖς εἰδώλοις ἐλάτρευεν;

[02564]    Μὴ εὐχαὶ καὶ κρέα ἅγια ἀφαιροῦσιν ἀπὸ σοῦ τὴν κακίαν σου;

[02565]    Τουτέστι, Μὴ τὸ θύειν ἐμοὶ καθαίρει σου τὴν εἰδωλολατρείαν, λατρεύουσαν τοῖς εἰδώλοις;

[02566]    ἢ τούτους διαφεύξῃ;

[02567]    τουτέστι τῇ διὰ τῶν λόγων λατρείᾳ.

[02568]    Μὴ εὐχαὶ καὶ κρέα ἅγια ἀφελοῦσιν;

[02569]    Καὶ μὴν εἰς τοῦτο ἐδόθησαν, ἵνα ἀφέλωσι τὰς σωματικὰς τὰς ἀκουσίους, ἀλλ' οὐχὶ τὰς τοιαύτας.

[02570]    *Ἐλαίαν ὡραίαν, εὔσκιον τῷ εἴδει ἐκάλεσε Κύριος τὸ ὄνομά σου εἰς φωνὴν περιτομῆς αὐτῆς.

[02571]    Ἐγὼ μὲν γὰρ ἀεὶ θάλλουσάν σε ἐποίησα, καθάπερ ἐλαίαν.

[02572]    Τὸ δὲ, Εἰς φωνὴν διατομῆς αὐτῆς, τουτέστι μὴ ἔχουσαν καρπὸν ἀπερίτμητον, ἵνα εἴπῃ ἀκάθαρτον.

[02573]    Ἀλλὰ πανταχόθεν σε ἐκόσμησα, καὶ τοῖς νομίμοις, καὶ τῇ λατρείᾳ, καὶ τῇ τῶν ἱερέων ἐπιστασίᾳ, καὶ τῇ παρ' ἐμαυτοῦ προνοίᾳ.

[02574]    Ἀνήφθη πῦρ ἐπ' αὐτήν.

[02575]    Ἀλλ' ἐπεσπάσω, φησὶ, τὴν τιμωρίαν.

[02576]    *Καὶ ἠχρειώθησαν οἱ κλάδοι αὐτῆς.

[02577]    Τουτέστιν ἄκαρπος ἔμεινε.

[02578]    Ταῦτα ἀκούων ὁ προφήτης εἰς πλείονα ἀθυμίαν καταπίπτων ἱκέτευε τὸν Θεὸν ὑπὲρ τοῦ λαοῦ.

[02579]    Εἰρηκὼς οὖν ὑπεράνω, Καὶ σὺ μὴ προσεύχου ὑπὲρ τοῦ λαοῦ τούτου·

[02580]    καὶ ἐπαγαγὼν τούτων τὸν ἔλεγχον ἀπὸ τοῦ, Τί ἡ ἠγαπημένη ἐν τῷ οἴκῳ μου ἐποίησε βδέλυγμα;

[02581]    καὶ τὰ ἑξῆς·

[02582]    ἐπειδὴ ἔτι ἐπέμενεν ὑπὲρ τοῦ λαοῦ, βουλόμενος ὁ Θεὸς δεῖξαι τοῦ πλήθους τὴν κακίαν, καὶ ὡς ἀμεταμέλητα πταίουσι, καὶ τὴν κατ' αὐτοῦ βουλὴν ἐμήνυσε τῷ προφήτῃ, καὶ ἀπιστοῦντι σαφῶς ἔδειξεν αὐτῶν τὴν κακίαν.

[02583]    Πείρᾳ ἴσ.

[02584]    τῇ ὥρᾳ ἢ τῇ ὀπώρᾳ, τὸν πλοῦτον παρέστησεν.

[02585]    Τὸ κάλλος ἀπὸ τοῦ δένδρου, τὸ διηνεκὲς τῆς ζωῆς, τὸ ἀειθαλές.

[02586]    Εἰς φωνὴν περιτομῆς αὐτῆς ἀνήφθη πῦρ ἐπ' αὐτὴν, μεγάλη ἡ θλῖψις ἐπὶ σέ.

[02587]    Τουτέστιν, Οὐδὲ πρὸς βραχὺ δώσεις δίκην, ἀλλὰ τιμωρίαν μεγίστην διὰ τὰς ἁμαρτίας σου.

[02588]    Καὶ Κύριος ὁ καταφυτεύσας σε, ἐλάλησεν ἐπὶ σὲ κακὰ, ἀντὶ τῆς κακίας οἴκου Ἰσραήλ.

[02589]    Ἡ μεγίστη κακία, ὅταν ὁ τοιοῦτος κολάζῃ, ὁ τοσαύτην ἐπιδεικνύμενος πρόνοιαν, αὐτὸς ὁ τιμωρούμενος ᾖ·

[02590]    οὐ γὰρ ἂν ἣν ἐφίλει ἀθρόον οὕτως ἔῤῥιπτεν, εἰ μὴ πολλὴν ᾔδει κακίαν οὖσαν·

[02591]    ὁ μηδὲν κατορθωκυῖαν οὕτω φιλήσας, καὶ ἐπιμελείας μεταδοὺς τοσαύτης, οὕτως οὐκ ἂν ἀπέστη εὐθέως.

[02592]    Ὥστε εἰκότως μεγίστης τοῦτο κακίας τεκμήριον.

[02593]    *Κύριε, γνώρισόν μοι, καὶ γνώσομαι.

[02594]    Τότε εἶδον τὰ ἐπιτηδεύματα αὐτῶν.

[02595]    Τουτέστιν ἐλάνθανόν με πρὸ τοῦ σε γνωρίσαι μοι.

[02596]    Τίνα δὲ ἦν ταῦτα;

[02597]    Ὅτε εἰς ἐμὲ ἡμάρτανον, οὐχ ἑώρας·

[02598]    ὅτε τοιαῦτα ὕβριζον οὐκ εἶδες, ἀλλ' ἔλεγες·

[02599]    Οὐχὶ τοῦ ἀνθρώπου ^[64.869] ἡ ὁδὸς αὐτοῦ.

[02600]    ∆ιατί μὴ λέγεις καὶ νῦν·

[02601]    Οὐχὶ τοῦ ἀνθρώπου ἡ ὁδὸς αὐτοῦ, ἀλλὰ τὰ ἐπιτηδεύματα αὐτῶν καλεῖς;

[02602]    Ἐγὼ δὲ ὡς ἀρνίον ἄκακον ἀγόμενον τοῦ θύεσθαι, οὐκ ἔγνων·

[02603]    ἐπ' ἐμὲ ἐλογίσαντο λογισμὸν πονηρόν.

[02604]    Τινὲς ταῦτα εἰς τὸν Χριστὸν ἐκλαμβάνουσιν, ἀλλ' ἡμεῖς τέως τῆς ἱστορίας ἐχώμεθα μηδὲν ἐγκαλοῦντες ἐκείνοις.

[02605]    Πανταχόθεν γὰρ ἡ Ἐκκλησία οἰκοδομείσθω.

[02606]    ∆εύτερον ἤδη τῷ προφήτῃ εἶπε·